uy Đoàn chuyển ngữ từ bản tiếng Anh của Andrew Hurley

Trong một chuồng ngựa gần như nằm ngay chỗ bóng chiếu xuống của nhà thờ đá mới xây, có một người với đôi mắt xám xịt và bộ râu xám xịt, nằm đó với mùi hôi hám của thú vật vây quanh, rán sức trong lặng lẽ đưa mình vào cõi chết, tựa như người ta rán sức đưa mình vào giấc ngủ vậy. Buổi ban ngày, tuân theo các qui luật bí mật lớn lao, từ từ dịch chuyển và hoà lẫn vào nhau những chiếc bóng bên trong chuồng ngựa tồi tàn kia; ở ngoài là những cánh đồng đã được cày xới, một con mương bị mấy chiếc lá khô héo lấp kín lại, và những dấu vết mờ mờ do một con sói để lại trên nền đất sét đen kịt mà từ đó khởi phát nên những hàng rừng cây. Người đó đang ngủ và đang mơ, trong sự lãng quên của người đời. Tiếng chuông báo giờ cầu nguyện đánh thức anh ta. Giờ đây tiếng chuông là một trong những tập tục diễn ra vào buổi chiều ở các vương quốc của nước Anh, nhưng người đó, lúc này hãy còn là một cậu thiếu niên, đã nhìn thấy gương mặt vị thần Woden, nhìn thấy một nỗi khiếp sợ và nỗi hân hoan thần thánh, thấy một ngẫu tượng bằng gỗ được làm thô vụng chất đầy những đồng xu La-mã cùng những bộ áo lễ buồn tẻ, thấy cả màn hiến tế mấy con ngựa, mấy con chó và mấy tên tù nhân. Anh sẽ chết trước lúc bình minh, và đi cùng anh, những hình ảnh trực quan cuối cùng của các nghi lễ ngoại giáo cũng sẽ tiêu vong, không bao giờ xuất hiện trở lại. Cõi sống này sẽ rơi vào cảnh khốn cùng hơn một chút khi người đàn ông Saxon này chết đi.

Những sự vật, sự kiện chiếm lĩnh vùng không gian này nhưng lại đến hồi cáo chung khi một người chết đi, điều đó có thể khiến ta dừng lại thảng thốt – thế mà một vật, hoặc một chuỗi bất tận những sự vật, lại chết đi cùng với cái chết của mỗi người đàn ông hoặc đàn bà, trừ khi cõi vũ trụ tự nó có kí ức, giống như ý đề xuất của những nhà thần trí. Trong diễn trình thời gian, có một ngày những đôi mắt cuối cùng nhìn vào Chúa sẽ khép lại; Trận chiến Junín và tình yêu của Helen tan theo cái chết của một người. Điều gì sẽ tan biến cùng tôi vào cái ngày mình chết đi? Hình ảnh thống thiết hoặc mỏng manh nào sẽ chìm vào cõi vĩnh hằng? Giọng nói của Macedonio Fernández, hình ảnh một con ngựa nâu sậm ở khoảng đất trống ngay góc Sarrano và Charcas, hay là thanh lưu huỳnh nằm trong ngăn kéo của bàn giấy làm bằng gỗ đào hoa tâm?