oàn người thận trọng bước đi trên con đường dẫn tới ngọn đồi.

- Chúng ta đang ở đâu nhỉ? Chúng ta đi đâu thế này? - chị Bút vẫn chưa hoàn hồn vì quá ư kinh ngạc.

- Đang ở đáy biển! - Phấn Trắng vui vẻ la to. - Chúng ta đang đến thăm quê tôi đấy.

- Vô-ô lý-ý! - bác Địa Cầu thốt lên ken két. - Biển đâu lại như thế này? Tôi còn lạ gì biển! Tất cả biển đều được vẽ trên người tôi... Đây rõ ràng là một thảo nguyên.

- Đúng thế! - Phấn Trắng gật đầu. - Đúng là thảo nguyên. Nhưng hàng triệu năm về trước, đây là đáy biển.

- Sao lại như vậy? - thím Giẻ Lau ngạc nhiên. - Thế bây giờ nó đâu rồi?

- Rút đi rồi, - Phấn Trắng đáp. - Biển đã nhiều lần có mặt ở những nơi này. Nhưng hàng nghìn năm trôi qua, có nơi đáy biển cao dần lên và biển rút đi, nhưng lại có nơi bờ biển thấp dần xuống và những vùng đất liền rộng bao la ngập chìm dưói nước. Hiện tượng này đã diễn ra nhiều lần và chắc chắn còn diễn đi diễn lại không biết bao nhiêu lần nữa. Quả đất của chúng ta đang tiếp tục sống cơ mà.

- Kít-ít, thật là một nhận xét chí lý! - bác Địa Cầu khẳng định. - Ông anh của tôi đang tiếp tục sống. Ngày xưa, một vị vua Na Uy đã ra lệnh dựng một cột đá ở dưới biển, bên cạnh bờ và đánh dấu trên cột đá ấy các mực nước lúc triều lên.

Trên hai trăm năm trôi qua. Cột đá ấy giờ đây không còn ngâm mình dưói nước nữa, cái vạch ấy đã cao hơn mực nước lúc triều lên đến một trăm ba mươi sáu centimet. Sự kiện đó chứng tỏ rằng bờ biển vùng Scandinavie được nâng cao lên.

Cũng có trường họp ngược lại. Chẳng hạn, từ lâu các nhà sử học đã biết rằng xưa kia những người cổ Hy Lạp đã dựng thành phố cảng Dioselria trên bờ biển Đen. Nhưng không ai biết thành phố ấy nằm ở chỗ nào. Các nhà bác học đã khảo sát tất cả các phế tích ven biển, khai quật nhiều vùng đất đai, tra cứu hàng trăm sách cổ, nhưng đều vô hiệu quả. Thế rồi mãi đến gần đây, người ta mới tìm thấy những di tích của thành phố này. Thì ra, biển đã phủ kín những di tích này. Chúng nằm dưới nước, ở độ sâu mười mét, bên cạnh thành phố Sukhumi. Bờ biển Hà Lan cũng đang hạ thấp từ từ. Con người ở đây phải chống chọi với biển cả. Nhưng nếu họ có chiến thắng trong cuộc đấu tranh này đi nữa, thì một triệu năm sau sẽ không còn ai tin rằng quả địa cầu giống như người ta vẽ nó trên người tôi, - bác Địa Cầu thở dài não nuột và im bặt.

- Làm sao bác biết được những điều này? - chị Bút hỏi.

- Làm sao là thế nào? - Phấn Trắng mỉm cười. - Bác Địa Cầu là một nhà địa lý. Bác phải biết rõ những điều này. Chẳng hạn, tôi đã sinh ra và lớn lên dưới đáy một vùng biển mà hiện nay đã biến mất. Điều đó đã xảy ra cách đây khoảng một trăm triệu năm.

- Trời ơi! - thím Giẻ Lau ới lên một tiếng. - Thế mà tôi cứ tưởng tôi nhiều tuổi nhất đấy.

- Nhảm nhí! - Chị Bút bực mình. Chị thấy hết sức khó chịu, vì không phải chị, mà là anh Phấn Trắng đang được mọi người để ý. Chị cố tìm cơ hội để chọc tức anh Phấn Trắng. - Toàn là chuyện nhảm nhí! - Chị Bút khinh bỉ lặp lại. - Một trăm triệu năm cơ à? Làm sao các người lại có thể tin những điều bịa đặt của kẻ nói khoác một tấc tới trời thế này được nhỉ?

- Chị có thể không tin. - Phấn Trắng nhún vai. - Nhưng rồi chị sẽ tin.

Các khách du lịch càng đến gần quả đồi, càng thấy có nhiều xe chở nặng những tảng đá màu trắng lướt qua. Đằng trước, những xe khác đang bóp còi, rú máy inh ỏi.

Cuối cùng cả đoàn đã dừng lại bên miệng một cái hố móng rộng. Sườn đồi trông như đã bị một con quái vật khổng lồ ngoạm mất. Trong hồ móng và trên các đường bậc thang rộng chạy men theo sườn đồi, những cỗ máy cổ dài ngoẵng, mồm đầy răng đang hì hục làm việc.

- Máy xúc đấy! - Phấn Trắng bảo.

- Người ta quá bận bịu với những viên đá cuội màu trắng!

chị Bút nhún vai. - Để làm gì vậy nhỉ?

Chị quay nhìn Phấn Trắng đứng bên cạnh, nhưng lạ thay, không nhìn thấy anh ta.

- Thím Giẻ Lau, thế anh ta đâu rồi? Thím với anh ta đứng với nhau cơ mà.

Thím Giẻ Lau nhớn nhác nhìn quanh:

- Vừa mới ở đây thôi mà, anh ta đã biến đâu rồi? Lẽ nào tôi lại vô tình xóa phải anh ta.

- Thím sơ ý quá! - bác Địa Cầu quay tít. - Làm sao mà đến cơ sự này!

- Các bạn yên tâm! - tiếng Phấn Trắng vang lên ngay bên cạnh. - Tôi đây.

- Đâu? - cả ba đồng thanh hỏi.

- Anh ta đùa cợt chúng ta đấy mà! - chị Bút nổi giận. - Anh ta tàng hình đấy!

- Đâu phải! - Phấn Trắng đáp. - Tôi đang ngồi dưới chân các bạn. Các bạn nhìn xem, cái mũ màu tím của tôi đây này.

Và đến lúc này cả ba mới nhìn thấy người bạn của mình. Anh ta ngồi giữa hàng chục, hàng trăm và đến hàng nghìn viên phấn to có, nhỏ có. Thật ra chúng không được cân đối và không đội cái mũ bằng mực tí tẹo, còn mọi thứ đều giống hệt Phấn Trắng, như anh em ruột vậy.

- Đây chính là những người anh em của tôi, - Phấn Trắng nói. - Cách đây một năm thôi, tôi cũng nằm ở đây. Ngọn đồi trắng này, cả những ngọn đồi trắng kéo dài hàng chục kilômet ra bốn xung quanh, cũng như toàn bộ thảo nguyên nằm giữa chúng - tất thảy đều là phấn. Các bạn hãy nhìn xem, biết bao là mương xói trắng trong thảo nguyên... Vì vậy mà cả thành phố hiện ra ở chân trời kia cũng được gọi là “Thành phố trắng”, mà là “Thành phố Phấn” thì đúng hơn. Các bạn hãy suy nghĩ xem, thiên nhiên đã mất mấy triệu năm mới tích lũy được từng ấy tài nguyên nào?

- Tài nguyên à? - chị Bút nhún vai. - Nhảm nhí! Chỉ toàn đá là đá. Tôi không hiểu người ta cần gì đến từng này phấn. Giá như toàn thể nhân loại trên Quả đất này đều bỏ việc và cắp sách đến trường, và người ta phải ngồi học mỗi lớp đến chục năm thì mới viết hết toàn bộ số phấn khai thác được trong thời gian chúng ta đứng ở đây.

- Rồi chị sẽ biết, - Phấn Trắng nói, - số phấn mà học sinh dùng là ít nhất đấy. Đến số phấn mà người ta dùng để chế thuốc đánh răng còn nhiều hơn gấp bội. Nhưng số phấn này nói cho cùng cũng chẳng là bao. Sự nghiệp của dòng họ tôi lớn vô kể. Tôi là Phấn Trắng, nhưng đó mới là tên, còn nói về họ, thì tôi thuộc họ Đá Vôi. Đá Vôi là một họ rất nổi tiếng. Loại đá chúng tôi mặc dầu là đá trầm tích[1] nhưng là đá thật, đá núi.

- Sao lại như vậy? - thím Giẻ Lau hỏi. - Loại đá của anh lại tạo thành núi đấy à?

- Đúng thế. Hầu như bất cứ chỗ nào trong núi cũng có thể tìm thấy những lớp đá vôi. Thậm chí có những dãy núi chỉ toàn bằng đá vôi. Nhưng nói chung người ta gọi tất cả các tích tụ khoáng vật tạo thành vỏ quả đất là đá núi. Trong hàng ngũ đó họ Đá Vôi chúng tôi chiếm một địa vị chẳng phải là hạng bét. Sự thật thì chúng tôi còn có họ hàng với kim loại nữa cơ. Ấy thế mà Phấn Trắng tôi đây lại là Đá Vôi chính cống nhất, không lẫn một thứ gì.

- Sao mà anh khoác lác thế! - chị Bút cưòi khẩy. - Lúc thì anh khẳng định loại đá của anh là đá núi, lúc thì anh bảo dường như anh đã nằm ở đáy biển và bây giờ anh lại bảo anh có họ hàng với kim loại. Trong khi đó thì tôi chỉ mới thấy có mỗi cái đồi phấn nhỏ mà thôi. Và nếu như anh định tìm cách chứng minh cái đồi này là ngọn núi và nó từ đáy biển nổi lên, thì tốt nhất là anh nên đưa tôi về nhà. Mực của tôi có thể phát chua vì cái chuyện viển vông ấy mất.

- Chị cho tôi là thằng nói láo chắc? - Phấn Trắng nổi giận. - bác Địa Cầu, xin bác hãy làm chứng cho tôi. Tôi sẽ chứng minh để cái bình mực bằng chất dẻo này hiểu rằng tôi đã sinh ra ở đáy biển, tôi có họ hàng với kim loại, tôi thuộc loại đá núi chính cống, nếu như cô ta cho rằng cái đồi phấn trước mặt cô ta chưa đủ để chứng minh điều ấy. Tôi xin đánh cuộc... chị ấy chỉ cần mất cho tôi cái nắp bằng chất dẻo của chị ấy thôi. Còn nếu tôi thua cuộc, tôi sẽ mất cho chị ấy một viên ngọc thượng hảo hạng.

- Đồng ý! - chị Bút bằng lòng. - Viên ngọc ấy có thể sẽ được đính lên đỉnh nắp bút của tôi đấy. Tôi cho rằng nó sẽ làm tăng thêm vẻ đẹp của tôi.

Nhưng anh bạn tìm đâu ra của quí ấy mới được chứ?

- Đó là việc của tôi. - Phấn Trắng nói. - Nào, thím Giẻ Lau, thím xóa mọi vật xung quanh đi!

Vài phút sau, các khách du lịch đã trở lại vị trí của mình trong lớp học.