hoảng chín giờ sáng, một chiếc xe hơi màu trắng thanh nhã dừng lại ở bãi đỗ ven thành phố nước nóng (xe không có quyền vào thêm) và Klima bước từ trên xe xuống.

Đoạn giữa phố chính của khu điều dưỡng có một khu vườn công cộng trải dài, điểm xuyết nhiều bụi cây, bãi cỏ, những lối đi rải cát và ghế đá nhiều màu. Tứ phía là những ngôi nhà của trung tâm nước nóng, trong số đó có khu nhà ở Karl Marx, nơi nghệ sĩ kèn đêm trước đã trải qua hai giờ đồng hồ định mệnh trong căn phòng nhỏ của cô y tá Ruzena. Trước mặt nhà Karl Marx, ở phía bên kia khu vườn là toà nhà đẹp nhất của khu, toà nhà theo phong cách Nghệ thuật mới hồi đầu thế kỷ, phủ những hoạ tiết trang tri bằng đá hoa và ở lốivào nổi lên một bức đắp nổi. Chỉ mình nó có cái ưu tiên được giữ tên cũ không phải đổi: khách sạn Richmond.

- Ông Bertlef còn ở khách sạn không? – Klima hỏi người gác cổng, và khi anh ta trả lời là có, anh chạy lên, đi qua tấm thảm đỏ lên tầng một và gõ vào một cánh cửa.

Khi bước vào, anh nhìn thấy Bertlef trong bộ pyjama bước ra gặp anh. Anh xin lỗi vì cuộc đến thăm đường đột, nhưng Bertlef ngắt lời anh:

- Anh bạn! Đừng xin lỗi chứ! Anh đã cho tôi niềm vui lớn nhất có thể có dvào cái giờ sớm sủa này!

Ông siết chặt tay Klima và nói tiếp:

- Tại đất nước này người ta không tôn trọng buổi sáng. Họ tỉnh giấc rất đột ngột bằng cách đặt chuông báo thức, nó cắt ngang giấc ngủ của họ như một nhát chém và rồi sau đó thì cứ cuống cuồng lên. Anh có thể nói cho tôi một ngày bắt đầu bằng một hành động bạo lực như thế sẽ đi đến đâu? Điều gì sẽ xảy đến với những người có đồng hồ báo thức đều đặn hàng ngày giống như một cú điện giật như thế? Hàng ngày họ sẽ quen với bạo lực và hàng ngày họ sẽ chối bỏ niềm vui. Hãy tin tôi đi, buổi sáng nó quyết định tâm tính một con người đấy.

Bertlef nhẹ nhàng khoác vai Klima, dẫn anh đến ngồi vào một chiếc ghế bành và nói tiếp:

- Tôi yêu biết bao những giờ phút lười biếng buổi sáng mà tôi trải qua một cách chậm chạp như đi qua một cây cầu hai bên đầy tượng để từ đêm sang ngày, từ giấc ngủ sang cuộc sống thức tỉnh. Đó là khoảnh khắc trong ngày mà tôi thấy biết ơn làm sao một điều kỳ diệu nho nhỏ, một cuộc gặp bất ngờ sẽ thuyết phục được tôi rằng những giấc mơ của đêm vẫn còn tiếp tục và cuộc phiêu lưu của giấc ngủ và cuộc phiêu lưu của ngày về bản chất không hề bị tách biệt.

Nghệ sĩ kèn quan sát Bertlef đi từ phòng ngủ xuống trong bộ pyjama và đưa tay vuốt mái tóc muối tiêu, và anh nhận ra trong giọng nói âm vang mang âm sắc Mỹ không thể xóa đi được và trong vốn từ vựng được trộn vào điều gì đó cũ kỹ đến thích thú, rất dễ giải thích vì Bertlef chưa bao giờ sống tại đất nước tổ tiên của mình và ông nói được tiếng mẹ đẻ chỉ nhờ vào truyền thống gia đình ông.

- Và anh bạn ạ, không một ai – lúc này ông đang cúi xuống Klima với một nụ cười tin cậy – Không ai trong thành phố này có thể hiểu được tôi. Ngay cả các cô y tá, ngoài những cô thích chiều lòng người khác, còn thì ai cũng cảm thấy khó chịu khi được tôi mời đến chia sẻ những giây phút thoải mái của bữa sáng, thế cho nên tôi toàn phải lùi các cuộc hẹn xuống buổi tối, tức là vào cái giờ mà tôi đã hơi mệt mỏi rồi.

Rồi ông tiến lại bàn điện thoại và hỏi:

- Anh đến lúc nào?

- Sáng nay – Klima nói – Bằng xe hơi.

- Chắc anh đang đói – Bertlef nói và ông nhấc máy lên. Ông gọi hai suất ăn sáng "Bốn quả trứng luộc, pho mát, bơ, bánh sừng bò, sữa, jambon và trà".

Trong lúc đó Klima nhìn quanh phòng. Một chiếc bàn tròn lớn, ghế, một ghế bành, một cái gương, hai đi văng, cánh cửa dẫn vào phòng tắm và một phòng bên cạnh, anh nhở ở đó có phòng ngủ nhỏ của Bertlef. Chính ở đây, trong căn hộ tráng lệ này, tất cả đã bắt đầu. Chính ở đây các nhạc công say sưa của dàn nhạc đã qua đêm, và ông nhà giàu người Mỹ đã mời vài cô y tá về để mua vui cho họ.

- Phải – Bertlef nói, bức tranh anh đang nhìn không có ở đây lần trước đâu.

Chỉ vào lúc này, nghệ sĩ kèn mới nhận ra một bức tranh vẽ một người đàn ông rậm râu, bao quanh đầu là một quầng sáng kỳ lạ màu xanh nhạt và cầm trong tay một chiếc bút lông và một bảng màu. Bức tranh có vẻ vụng về, nhưng nghệ sĩ kèn biết nhiều bức tranh trông bề ngoài vụng về lại chính là những tác phẩm nổi tiếng.

- Ai vẽ tranh này thế?

- Tôi – Bertlef trả lời.

- Tôi không biết là ông có vẽ tranh đâu nhé.

- Tôi rất thích vẽ.

- Thế đây là ai? – Nghệ sĩ kèn hỏi.

- Thánh Lazare.

- Cái gì? Thánh Lazare là hoạ sĩ à?

- Không phải Lazare của Kinh Thánh đâu, mà là thánh Lazare, một thầy tu sống vào thế kỷ IX ở Constantinople. Đó là vị thánh bảo trợ của tôi.

- Thế à! – Nghệ sĩ kèn thốt lên.

- Đó là một ông thánh rất lạ. không phải ông ấy tuẫn nạn vì không tin vào Chúa, mà là bị một số con chiên xấu tính giết chết vì tội yêu hội hoạ quá. Có lẽ anh cũng biết, vào thế kỷ thứ VIII và thứ IX nhánh Hy Lạp của Giáo Hội lên cơn sốt khắc kỷ cực đoan, không chút xót thương nào cho những niềm vui trần thế. Ngay những bức tranh và bức tượng cũng bị xem là đối tượng của thú vui bẩn thỉu. Hoàng đế Théophile ra lệnh phá huỷ hàng nghìn bức hoạ đẹp và cấm Lazare thân thiết của tôi vẽ. Nhưng Lazare biết là tranh của mình ngợi ca Chúa, và không chịu lui bước. Théophile bèn nhốt ông vào tù, buộc Lazare bỏ bút vẽ, nhưng Chúa nhân từ đã cho ông sức mạnh để chịu đựng những hình phạt tàn khốc.

- Một câu chuyện rất hay – nghệ sĩ kèn lịch sự nói.

- Tuyệt diệu ấy chứ. Nhưng chắc chắn anh đến đây không phải để xem tranh của tôi.

Đúng lúc đó, có tiếng gõ cửa và một người phục vụ bước vào cùng một cái khay lớn. Anh ta đặt nó lên bàn và bày biện đồ ăn sáng cho hai người.

Bertlef mời nghệ sĩ kèn ngồi và nói:

- Bữa sáng nhỏ bé này không quá quan trọng để mà chúng ta ngừng nói chuyện. Hãy nói cho tôi anh đang đau khổ về điều gì?

Thế là vừa ăn, nghệ sĩ kèn trompet vừa kể cuộc phiêu lưu tồi tệ, và trong khi anh kể Bertlef nhiều lần đặt ra những câu hỏi.

Trước hết ông muốn biết tại sao Klima không trả lời hai tấm thiệp của cô y tá, tại sao anh lại trốn không trả lời điện thoại và tại sao anh không hề có một cử chỉ thân thiện có thể kéo dài đêm tình ái của họ như một tiếng vang dễ chịu và êm ái.

Klima công nhận cách cư xử của anh vừa không có lý vừa không lịch sự. Nhưng, hãy tin anh, điều đó mạnh hơn anh. Mọi cách tiếp xúc với cô gái đều làm anh kinh hoàng.

- Quyến rũ một người phụ nữ - Bertlef phật ý nói – là ở trong tầm tay một kẻ ngu ngốc vớ vẩn nào đó. Nhưng còn phải biết thoát khỏi cô ta nữa, điều này đòi hỏi phải là một người đàn ông chín chắn.

- Tôi biết – nghệ sĩ kèn buồn bã thú nhận – nhưng ở tôi sự chán ghét, sự chán chường không thể vượt qua còn mạnh hơn tất cả những ý định tốt đẹp.

- Hãy nói cho tôi biết – Bertlef kinh ngạc kêu lên – anh có ghét phụ nữ không?

- Người ta vẫn nói tôi thế đấy.

- Làm sao thế được nhỉ? Anh không có vẻ gì bất lực cũng như đồng tính cả.

- Dĩ nhiên là không cả hai cái đó. Có cái gì đó còn tệ hơn cơ – nghệ sĩ kèn buồn rầu thú nhận – Tôi yêu vợ tôi. Đó là bí mật tình ái mà phần lớn mọi người đều thấy hoàn toàn không thể hiểu nổi.

Đó là một lời thú nhận cảm động đến nỗi cả hai người đàn ông ngồi lặng im mất một lúc. Rồi nghệ sĩ kèn nói tiếp:

- Không ai hiểu điều đó hết cả, và vợ tôi thì còn ít hơn tất cả. Cô ta tưởng tượng một tình yêu vĩ đại sẽ khiến chúng ta không lăng nhăng dây dưa nữa. Nhưng như thế là nhầm. Điều gì đó cứ thúc đẩy tôi, lúc nào cũng thế, đến một người đàn bà khác, dù rằng ngay sau khi chiếm đoạt được cô ta tôi liền như viên đạn bị bắn đi khỏi, bằng một lò xo cực mạnh, để trở về bên Kamila. Đôi khi tôi có cảm giác nếu tôi tìm kếim những người đàn bà khác thì chỉ là vì cái lò xo đó, cái đà nhảy và cái chuyến bay kỳ diệu đó (tràn ngập sự dịu dàng, ham muốn và nhục nhã), đưa tôi về với vợ tôi, người mà sau mỗi lần không chung thuỷ tôi lại yêu thêm nhiều lần.

- Nghĩa là với anh cô y tá Ruzena chỉ như là để khẳng định thêm tình yêu một vợ một chồng của anh?

- Đúng vậy – nghệ sĩ kèn trả lời – và là một lời khẳng định hết sức dễ chịu. Bởi vì cô y tá Ruzena rất quyến rũ khi người ta thấy cô lần đầu, và cũng thật hay vì sự quyến rũ đó kết thúc sau hai giờ đồng hồ, điều đó không có gì thúc đẩy ở anh và cái lò xo sẽ ném anh vào cái hành trình tuyệt diệu trở về.

- Bạn thân mến, một tình yêu quá đà là một tình yêu tội lỗi, và chắc hẳn anh là bằng chứng tốt nhất cho điều đó.

- Tôi từng tin rằng tình yêu của tôi với vợ là điều tốt đẹp duy nhất mà tôi có được.

- Và anh đã nhầm. tình yêu quá mức mà anh dành cho vợ anh không nằm ở cực đối diện và để bù trừ cho sự gian dối của anh, mà nó chính là nguồn gốc. Tức là vợ anh là tất cả với anh, toàn bộ những người đàn bà khác không là gì với anh, hoặc nói cách khác, tất cả bọn họ đều là phò. Nhưng đó là một sự báng bổ lớn lao và một sự khinh bỉ lớn đối với những gì mà Chúa đã tạo ra. Bạn thân mến, kiểu tình yêu đó là ngoại đạo đấy.

Bertlef gạt cái cốc không của mình ra, đứng dậy khỏi bàn và vào phòng tắm, từ đó thoạt đầu Klima nghe tiếng nước chảy, rồi một lúc sau là giọng Bertlef:

- Anh tin là người ta có quyền giết một đứa trẻ chưa ra đời à?

Lúc nãy, khi ngắm bức tranh người đàn ông râu rậm với vòng hào quang, anh đã hơi chột dạ. Anh vẫn nhớ Bertlef là một người sống động vui tươi, chưa bao giờ anh hình dung người đàn ông đó lại là một người tin đạo. Anh cảm thấy tim mình thắt lại với ý nghĩ sắp phải nghe một bài giảng đạo đức và cái ốc đảo duy nhất của anh tại thành phố nước nóng này cũng sẽ đầy cát. Anh trả lời, giọng tắc nghẹn:

- Ông ủng hộ gọi đó là một vụ giết người à?

Bertlef không trả lời ngay. Một lúc sau ông từ phòng tắm đi ra, mặc âu phục và chải đầu rất cẩn thận.

- Giết người là một từ gợi lên ghế điện. Tôi không muốn nói đến điều đó. Anh biết đấy, tôi tin là cuộc sống thế nào thì phải chấp nhận thế ấy. Đó là lời răn đầu tiên, trước Mười lời răn của Chúa. Tất cả các sự kiện đều nằm trong tay Chúa, chúng ta không biết gì về điều sẽ xảy ra hết. Tôi muốn nói là chấp nhận cuộc sống như nó được trao cho chúng ta, nghĩa là chấp nhận cái không biết trước được. Và một đứa bé, đó là kết tinh của cái không biết trước được. Anh không biết nó sẽ trở nên như thế nào, nó sẽ mang lại cho anh những gì, và chính vì điều đó mà phải chấp nhận nó. Nói cách khác anh chỉ sống một nửa, anh sống như ai đó không biết bơi, lội bì bõm gần bờ, dù đại dương chỉ là nơi người ta chìm nghỉm vào mà thôi.

Nghệ sĩ kèn trả lời đứa trẻ không phải là của anh.

- Cứ cho thế di – Bertlef nói – Chỉ có điều, anh hãy công nhận một cách thẳng thắng rằng anh sẽ cũng sẽ cứ khăng khăng bắt Ruzena phá thai ngay cả khi đứa con đó là của anh. Anh sẽ làm điều đó vì vợ anh và vì cái tình yêu tội lỗi mà anh dành cho cô ấy.

- Đúng, tôi công nhận – nghệ sĩ kèn trả lời – Tôi cũng sẽ bắt cô ấy phá thai dù ha6ụ quả là thế nào đi nữa.

Bertlef đứng dựa lưng vào cánh cửa nhà tắm, và mỉm cười:

- Tôi hiểu anh và tôi sẽ không cố thuyết phục anh thay đổi ý định đâu. Tôi đã quá già nên không muốn răn dạy thế giới nữa. Tôi đã nói với anh những gì tôi nghĩ, thế thôi. Tôi sẽ vẫn là bạn anh dù cho anh có xử sự trái ngược với đức tin của tôi và tôi sẽ giúp anh ngay cả khi anh không đồng ý.

Nghệ sĩ kèn chăm chú nhìn Bertlef, người vừa nói câu nói đó bằng một giọng mượt như nhung của một người giảng đạo thông thái. Anh thấy ông thật đáng ngưỡng mộ. Anh có cảm giác tất cả những gì Bertlef nói đều có thể trở thành một huyền thoại, một phúng dụ, một tấm gương, một chương sách rút ra từ cuốn Phúc Âm hiện đại. Anh những muốn (chúng ta hãy hiểu cho anh, anh đang rất xúc động và dễ có những hành động quá đà) quỳ gối thật thấp trước ông.

- Tôi sẽ giúp anh hết sức có thể - Bertlef trả lời – Một lát nữa chúng ta sẽ đi gặp anh bạn của tôi, bác sĩ Skreta, anh ấy sẽ giúp anh giải quyết vấn đề. Nhưng hãy giải thích cho tôi anh sẽ làm thế nào để khiến Ruzena quyết định được điều mà cô ấy ghê sợ?

Khi nghệ sĩ kèn đã trình bày xong kế hoạch của mình, Bertlef nói:

- Chuyện của anh gợi cho tôi nhớ đến một câu chuyện đã xảy đến với chính tôi thời tuổi trẻ đầy phiêu lưu, khi tôi làm bốc dỡ ở cảng biển, có một cô gái mang đồ ăn cho chúng tôi. Cô ấy rất tốt bụng không từ chối ai bao giờ cả. Thế đấy, sự tốt bụng trong tâm hồn (và cả về cơ thể) khiến đàn ông trở nên tàn bạo hơn là biết ơn, trong số đàn ông đó chỉ có tôi chú ý đến cô ấy với chút tôn trọng, và cũng là người duy nhất chưa từng ngủ với cô ấy. Cô ấy yêu tôi chính vì tôi như thế. Hẳn là tôi sẽ làm cô ấy buồn và cảm thấy nhục nhã nếu không làm tình với cô ấy. Điều ấy chỉ xảy ra một lần duy nhất và tôi giải thích ngay là tôi sẽ vẫn tiếp tục yêu cô ấy với một tình yêu tinh thần lớn lao nhưng chúng tôi không thể tiếp tục là nhân tình của nhau nữa. Cô ấy oà khóc, vừa bỏ đi vừa khóc, cô ấy không chào hỏi tôi nữa và còn hiến thân mù quáng cho người khác hơn trước. Rồi hai tháng trôi qua và cô ấy tuyên bố đã có thai với tôi.

- Thế thì ông từng ở cùng tình thế với tôi! – Nghệ sĩ kèn kêu lên.

- Anh bạn – Bertlef nói – anh không biết rằng những gì xảy đến với anh cũng xảy đến với những người đàn ông khác trên thế giới à?

- Thế ông đã làm gì?

- Tôi đã cư xử chính xác như anh tính làm, nhưng hơi khác một chút. Anh muốn làm ra vẻ anh yêu Ruzena, còn tôi, tôi thực sự yêu người con gái đó. Tôi nhìn thấy trước mặt mình một con người khốn khổ, bị tất cả khinh khi và dày xéo, một người khốn khổ trong đời chỉ duy nhất một lần được một người khác tỏ ra trân trọng, và không muốn đánh mất sự trân trọng đó. Tôi hiểu là cô ấy yêu tôi và tôi không thể trách cô ấy đã bỉêu lộ tình yêu ấy theo cách của mình, nghĩa là với những công cụ mà sự thấp kém vô tội của cô ấy cung cấp cho. Hãy nghe điều tôi nói với cô ấy khi đó "Anh biết rất rõ là em có mang với người khác. Nhưng anh cũng biết em dùng cách này vì tình yêu và anh muốn đáp lại tình yêu của em bằng tình yêu. Đứa con là của ai không quan trọng, nếu em muốn thì anh sẽ cưới em làm vợ".

- Điên rồ quá!

- Nhưng chắc chắn hiệu quả hơn cả cái chương trình kỹ càng của anh. Tôi nhắc đi nhắc lại nhiều lần với cô điếm nghiệp dư là tôi yêu cô ấy và tôi muốn cưới cô ấy cùng đứa con, đến khi cô ấy khóc oà lên và thú nhận đã lừa dối tôi. Cô ấy nói trước sự tốt bụng của tôi, cô ấy đã hiểu ra là không xứng đáng với tôi và sẽ không bao giờ đòi tôi cưới hết cả.

Nghệ sĩ kèn im lặng, suy nghĩ. Bertlef nói thêm:

- Tôi sẽ rất mừng nếu câu chuyện giúp được anh điều gì. Đừng tìm cách buộc Ruzena tin rằng anh yêu cô ấy mà hãy cố thực sự yêu cô ấy. Hãy cố thương cô ấy. Ngay cả nếu cô ấy dẫn anh đến chỗ lầm lạc, thì hãy cố tìm thấy trong sự dối trá đó một hình thức của tình yêu. Tôi chắc rằng tiếp theo đó cô ấy sẽ không kháng cự lại sức mạnh lòng tốt của anh và cô ấy sẽ làm hết sức để không mang lại điều xấu cho anh.

Những lời của Bertlef gây ấn tượng mạnh mẽ đối với nghệ sĩ kèn. Nhưng ngay khi nhìn Ruzena dưới ánh sáng mạnh hơn, anh hiểu là con đường tình yêu mà Bertlef gợi ý không thể áp dụng được với cô, đó là con đường của các bậc thánh chứ không phải của người phàm tục.

Ruzena ngồi ở một chiếc bàn nhỏ trong phòng lớn của khu tắm, những người phụ nữ sau khi được trị liệu nằm nghỉ trên những chiếc giường xếp dọc tường. Cô vừa nhận thẻ của hai bệnh nhân mới. Cô ghi ngày tháng, đưa hai người chìa khóa phòng thay đồ, khăn tắm và khăn trải giường khổ lớn. rồi cô nhìn đồng hồ và đi vào căn phòng ở góc tường (cô chỉ mặc một chiếc áo blu dính lên da vì những căn phòng lát đá hoa đầy hơi nóng), về phía bể bơi nơi khoảng hai mươi phụ nữ trần truồng đang lội bì bõm trong nước của suối nguồn kỳ diệu. Cô gọi tên ba người, thông báo với họ rằng thời gian tắm quy định của họ đã hết. Những người đàn bà ngoan ngoãn rời khỏi bể bơi, lắc lắc bầu vú khổng lồ của mình cho nước rơi xuống, đi theo Ruzena về phía những chiếc giường và nằm lên đó. Ruzena lần lượt phủ khăn lên người họ, lau mắt cho họ bằng một mẩu vải và quấn thêm cho họ một lớp chăn ấm. Những người đàn bà mỉm cười với cô, nhưng Ruzena không cười đáp lại.

Thật không dễ chịu khi sinh ra tại một thành phố nhỏ hàng năm có mười nghìn phụ nữ đến chữa bệnh nhưng gần như không có chàng thanh niên nào lai vãng, ngay ở tuổi mười lăm một người con gái đã có ý tưởng chính xác về toàn bộ cơ may tình dục mình có thể có trong suốt cuộc đời nếu không nhanh chóng chuyển chỗ khỏi nơi đây. Và làm thế nào để chuyển được chỗ ở? Khu điều dưỡng nơi cô làm việc không sẵn sàng cho nhân viên thôi việc, và bố mẹ của Ruzena cũng phản đối mãnh liệt mỗi khi cô ám chỉ đến việc chuyển nhà.

Không, người phụ nữ trẻ tuổi này, dù nói chung rất cố gắng hoàn thành chỉn chu công việc của mình, không cảm thấy yêu quý những người bệnh cho lắm. Có thể có ba nguyên nhân cho việc đó:

Lòng ghen tị: những người phụ nữ đến đây sau khi từ biệt chồng, người tình của mình, cái vũ trụ mà cô tưởng tượng có ngàn vạn khả năng mà cô không thể xâm nhập dù có có vú đẹp, chân dài và đường nét đều đặn hơn họ.

Ngoài lòng ghen tị, sự sốt ruột: những người đàn bà đến nơi đây có số phận ở đàng xa, trong khi cô ở đây không có số phận, năm tháng trôi đi vẫn là con người đó, cô hoảng sợ với suy nghĩ mình sống ở chốn hẻo lánh này đoạn đời không chút sự kiện, và dù có tuổi trẻ, cô vẫn không ngừng nghĩ mình không được hưởng cuộc đời, vẫn chưa bắt đầu sống.

Thứ ba là sự ghê tởm bản năng mà sự đông đảo của họ mang lại, sự đông đảo làm giảm bớt giá trị của mọi phụ nữ với tư cách một cá nhân. Cô bị bao quanh bởi sự lạm phát đáng buồn những bộ ngực đàn bà, giữa đó ngay cả bộ ngực đẹp như của cô cũng bị lu mờ.

Cô vừa quấn vải cho người đàn bà thứ ba xong, không năn nổi nụ cười, thì đồng nghiệp gầy gò thò đầu vào phòng, hét "Ruzena! Có điện thoại!"

Cô ta có vẻ nghiêm trang đến nỗi Ruzena biết ngay là ai gọi điện. Khuôn mặt ướt đầm đìa vì nóng, cô vào sau mấy cái cabin, nhấc máy điện thoại và nói tên.

Klima xưng tên và hỏi khi nào cô có thời gian để gặp.

- Em xong việc lúc 3 giờ. Chúng ta có thể gặp nhau lúc 4 giờ.

Sau đó phải thống nhất địa điểm gặp mặt. Ruzena đề nghị quán cà phê lớn của khu điều dưỡng, mở cửa suốt ngày. Cô đồng nghiệp gầy gò, vẫn đứng bên cạnh và không rời mắt khỏi môi cô, gật đầu ra vẻ đồng ý. Nghệ sĩ kèn trả lời muốn gặp Ruzena tại nơi nào có thể được ở một mình và đề nghị đưa cô đi đâu đó bằng xe hơi, bên ngoài khu.

- Không cần thế đâu, anh còn muốn chúng ta đi đâu nào? – Ruzena nói.

- Chúng ta được riêng tư bên nhau.

- Nếu anh ngượng vì em thì không việc gì phải đến đâu – Ruzena nói và cô bạn đồng nghiệp lại đồng tình.

- Anh có muốn nói thế đâu – Klima nói – 4 giờ anh sẽ đợi em trước quán cà phê.

- Tốt đấy – cô gái gầy gò nói khi Ruzena dập máy.

- Ông ấy muốn gặp em ở một chỗ kín đáo, nhưng em phải làm thế nào để càng nhiều người nhìn thấy bọn em càng tốt.

Ruzena vẫn còn căng thẳng và cuộc hẹn hò này làm cô hoảng sợ. Cô không còn có thể tái hiện được hình ảnh của anh trong óc. Vẻ ngoài của anh ra sao, nụ cười, dáng đi của anh thế nào? Trong lần gặp nhau duy nhất của họ, anh chỉ để lại trong cô một hình ảnh rất mơ hồ. Các đồng nghiệp của cô đã gặng hỏi cô rất nhiều về nghệ sĩ kèn trompet, anh trông ra sao, anh đã nói gì, khi cởi hết quần áo ra trông anh thế nào và cách làm tình của anh có gì hay. Nhưng cô không tài nào nói được gì và chỉ lặp đi lặp lại câu "như một giấc mơ".

Đó không phải chỉ là một hình ảnh: người đàn ông cùng cô hai giờ trên giường ngủ đã đi thẳng từ những tấm áp phích đến với cô. Trong một lúc bức ảnh của anh đã mang một thực tế ba chiều, có sức nóng và có trọng lượng, rồi sau đó trở thành một hình ảnh phi vật chất và không màu, được nhân lên hàng nghìn bản, do đó càng trừu tượng và không thật.

Và vì anh rời khỏi cô nhanh đến thế để trở lại là cái hình ảnh trên tường, cô vẫn giữ cảm giác khó chịu về sự hoàn hảo của anh. Cô không thể nghĩ đến một chi tiết dù là nhỏ nhất nào có khả năng hạ thấp anh và đưa anh lại gần hơn. Khi anh ở xa, cô cảm thấy tràn ngập một sự hiếu chiến mạnh mẽ, nhưng giờ đây khi cô đã cảm thấy sự hiện diện của anh, sự dũng cảm đã rời bỏ cô.

- Hãy vững vàng nào – cô gái gầy gò nói – Chị sẽ gập ngón tay cầu chúc cho em.