hững sự bất ngờ không thiếu trong cuộc sống gia đình March, nhưng chưa có bất ngờ nào ngoài mong đợi như là thành công về văn chương của bà Jo. Chuyện xảy ra như thế nào, bà không bao giờ biết rõ. Nhưng bỗng bà trở nên nổi tiếng và làm chủ một khoản tiền đủ giúp bà san bằng những trở ngại trong hiện tại và bảo đảm tương lai cho những người được bà bảo trợ.

Chuyện bắt đầu trong một năm khi mà mọi thứ đều không được suôn sẻ ở Plumfield: ngôi trường sa sút, bà Jo làm việc quá sức và ngã bệnh, ông Laurie và bà Amy đang ở nước ngoài. Ông bà Bhaer quá kiêu hãnh nên không cho phép mình cầu xin sự giúp đỡ, kể cả từ những người thân. Quả là một thời kì khó khăn.

Bị giam chân trong phòng, bà Jo tuyệt vọng vì không thể làm được gì để tình hình khá hơn. Tuy nhiên một ngày kia, bà bắt gặp cái cán bút cũ bị quên từ lâu và nghĩ bà có thể dùng nó để cứu vãn tình trạng tài chính của gia đình. Nghe tin một nhà xuất bản đang cần những câu chuyện dành cho trẻ con, bà liền viết thật nhanh một truyện ngắn kể về những cuộc phiêu lưu của chính bà và các chị em bà - trong đó, dĩ nhiên các cậu bé có chỗ đứng của mình - và bà đã gửi câu chuyện đi mà không hi vọng lắm.

Đối với bà Jo, mọi chuyện không bao giờ xảy ra như đối với mọi người. Quyển sách đầu tiên bà đã sửa đi sửa lại nhiều năm liền, với tất cả hi vọng và ước mơ của tuổi trẻ, đã không đem lại thành công như chờ đợi. Sách cũng đem lại cho tác giả vài trăm đô-la, nhưng không hề được công nhận về mặt văn chương. Trái lại, câu chuyện viết vội trong thời điểm tuyệt vọng, không ngoài mục đích kiếm được một ít tiền mà bà đang rất cần, thì lại mang đến cho bà danh tiếng và tiền bạc!

Chắc chắn không người phụ nữ nào bị bất ngờ hơn chính Joséphine Bhaer khi con tàu bé nhỏ của bà cập cảng với cờ tung bay, những khẩu thần công vốn vẫn im lặng giờ đây lại gầm vang, và hơn hết thảy, rất nhiều gương mặt thân yêu cùng chia vui với bà, rất nhiều bàn tay bạn bè chìa ra để chúc mừng bà.

Nhưng bà không bao giờ chấp nhận hoàn toàn sự nổi tiếng: vì ở thời đại chúng ta, không cần nhiều lửa cũng tạo ra nhiều khói và danh tiếng không hẳn là vinh quang. Tuy nhiên, thủy triều lại tiếp tục dâng cao, đưa cả gia đình đến một bến bờ nơi mà những người lớn tuổi có thể yên tâm nghỉ ngơi tránh bão, trong khi những người trẻ hơn có thể giương buồm ra khơi thực hiện hành trình của cuộc đời.

Được đền bù hậu hĩ cho những cố gắng, từ lúc ấy bà Jo có thể mang lại cho bà mẹ thân yêu những tiện nghi vật chất mà cụ xứng đáng được hưởng. Bà hạnh phúc khi nhìn thấy mẹ ngồi bình thản trong phòng, chăm lo một công việc từ thiện nào đó mà cụ thích. Bà Jo không muốn điều gì hơn: giấc mơ đẹp nhất thời con gái của bà đã thành hiện thực, cụ March hoàn toàn thỏa mãn, các cô con gái yêu của cụ chăm lo cho cụ khi sức khỏe của cụ ngày càng yếu dần, người chồng ân cần và các cháu của cụ đã mang lại ánh sáng cho cuối đời cụ với tình thương và sự kính trọng của họ. Thời kì đó là một thời kì đầy ơn phước cho tất cả mọi người. Cụ March sung sướng trước hạnh phúc của các con. Sau cùng thì cụ đã gặt hái được mùa màng. Cụ nhìn thấy lời cầu nguyện của cụ được chấp nhận. Những hi vọng của cụ thành hiện thực. Những hi sinh đã mang lại kết quả, sự bình yên và thịnh vượng cho ngôi nhà mà cụ đã xây nên. Cuối cùng, cũng giống như các thiên thần dũng cảm và nhẫn nại đã làm tròn bổn phận, cụ có thể ngủ yên trong hạnh phúc. Đó là những chuyện vui. Nhưng cũng có những chuyện không được tốt đẹp như vậy, bởi thế giới của chúng ta luôn như vậy. Hết ngạc nhiên, bà Jo mệt mỏi với sự nổi tiếng phiền toái đó và bắt đầu cảm thấy mình mất tự do thật sự. Công chúng ngưỡng mộ làm ảnh hưởng đến con người bà, quá khứ, hiện tại và tương lai của bà. Những người bà không hề quen biết xin gặp bà, đặt ra những câu hỏi, xin ý kiến, chúc mừng khiến bà điên đầu vì đủ kiểu săn đón. Nếu như bà từ chối không nói những ý nghĩ của bà thì thiên hạ lại trách móc. Nếu như bà từ chối chăm lo cho những ước muốn riêng tư hoặc thương cảm với tất cả những nỗi đau của nhân loại thì người ta cho là bà có trái tim sắt đá, ích kỉ hoặc ngạo nghễ. Khi bà không thể trả lời hết những thư từ quá nhiều mà người ta gửi đến cho bà thì người ta trách bà lơ là với công chúng tuyệt vời của mình. Và nếu như bà thích tổ ấm ấm cúng của bà hơn sự sủng ái của bạn đọc, thì thiên hạ phê bình tham vọng trở thành nữ văn sĩ của bà.

Nhưng bà nghĩ đến mấy đứa trẻ. Chính vì chúng mà bà cầm bút viết. Sức khỏe của bà bị ảnh hưởng và gia đình bà lo lắng. Một thời gian dài bà hiến mình cho văn chương dành cho giới trẻ, vì nghĩ là bà nợ họ nhiều, những người mà bà đã tìm được sự chiếu cố sau hai mươi năm cố gắng.

Nhưng một ngày kia, không còn bình tĩnh được nữa, bà quyết định mọi thứ phải thay đổi. Bà có quyền được sống theo ý bà. Thế là bà chăm lo cho gia đình nhiều hơn, không để bị mắc vào lưới của sự nổi tiếng khiến bà mất hết tự do, sự tự do mà bà yêu chuộng hơn tất thảy. Bà đã có tuổi, quá mệt mỏi và quá bận rộn, không còn đủ nhạy cảm với sự nổi tiếng. Bà nghĩ rất đúng đắn rằng mình đã làm tất cả những gì mà người ta có thể đòi hỏi: chữ kí, ảnh, tự truyện. Bà luôn cố chịu đựng để người ta chụp ảnh ngôi nhà dưới mọi góc cạnh. Nhiều đoàn học sinh đến thăm đã tàn phá khu vườn. Nhiều dòng người tham quan đã bước vào nhà bà. Nhiều người giúp việc đã bỏ việc vì cái chuông không ngừng kêu kia. Chồng bà bắt buộc phải bảo vệ bà trong giờ ăn và mấy cậu bé đã giấu kín nơi bà ẩn mình khi những khách mà bà không muốn tiếp đến quấy rầy.

– Lẽ ra phải có một bộ luật bảo vệ các tác giả đáng thương. - Một bữa sáng bà Jo nói, khi người đưa thư mang đến cho bà một đống thư từ cao nghễu nghện. - Theo ý tôi thì bảo vệ thời gian của tác giả còn quan trọng hơn bảo vệ quyền tác giả của họ. Vì nếu như thời gian là tiền bạc, sự yên bình là sức khỏe thì tôi đã mất cả hai và đổi lại chỉ là một ít sự tôn trọng. Ôi! Tôi muốn trốn xa nơi đây, bởi tôi còn không thể đóng cửa nhà mình lại, ngay ở nước Mĩ tự do này.

– Những kẻ săn tin không hề

thương tiếc khi họ rượt đuổi con mồi của họ - Ông Laurie chào bà Jo đang làu bàu trước hàng tá thư xin chữ kí. - Nếu như ta có thể đổi vai cho họ một thời gian thì sẽ rất tốt. Để họ có thể thấy họ là gánh nặng như thế nào khi họ chiếu cố, bày tỏ sự ngưỡng mộ của họ đối với công việc của ta.

– Tôi đã quyết định một việc. - Bà Jo đáp. - Tôi sẽ không trả lời loại thư đó. Tôi đã gửi sáu chữ kí cho mấy cậu bé này rồi và có lẽ chúng đã đem đi bán. Cô bé này viết cho tôi từ một trường nội trú. Nếu tôi gửi một chữ kí cho cô bé thì tất cả các cô bé khác cũng sẽ viết thư cho tôi. Những người viết thư cho tôi thường bắt đầu rằng họ biết là làm phiền tôi. Mà đúng là tôi rất bực mình. Nhưng họ vẫn đánh liều vì biết tôi yêu trẻ con, hoặc vì họ thích sách của tôi, nào ai biết được? Nhiều tác giả cho mấy lá thư như thế này vào sọt rác. Lẽ ra tôi phải noi gương họ vì tôi không còn thời gian để ăn, ngủ nữa nếu tôi thỏa mãn tất cả mọi người.

Bà Jo gạt đống thư với một tiếng thở phào khoan khoái.

– Con sẽ mở thư cho mẹ, trong khi mẹ dùng bữa trưa, mẹ yêu.- Rob nói, vì cậu thường là thư kí cho mẹ. Đây là một lá thư đến từ miền Nam.

Cậu bóc thư ra và đọc:

Thưa bà,

Vì Ân trên muốn thưởng công lao của bà với một gia tài kha khá, tôi không ngần ngại xin bà cho tôi một ít tiền để mua một bình đựng rượu mới cho nhà thờ của chúng tôi. Dù cho bà thuộc về giáo hội nào đi nữa, tôi tin chắc bà sẽ hào phóng đáp lại thỉnh cầu của chúng tôi.

Trân trọng kính chào bà,

Bà X.Y.Zavier

– Con hãy từ chối một cách lịch sự, con yêu. Tất cả những gì mẹ có thể cho thì đã dùng để mua quần áo và thức ăn cho người nghèo đến gõ cửa nhà mình rồi. Mẹ cám ơn Chúa vì bằng cách đó mà mẹ thành công. Tiếp đi con.

– Một tác giả trẻ mười tám tuổi đề nghị mẹ ghi tên mẹ vào một tiểu thuyết do anh ta viết. Sau lần in đầu tiên người ta sẽ rút tên mẹ ra và để tên anh ta vào. Con hi vọng mẹ không nhận lời, mặc dù mẹ rất có cảm tình với các tác giả trẻ.

– Không thể được. Con hãy nói với cậu ta như thế và bảo cậu ta đừng gửi bản thảo cho mẹ. Mẹ đang có bảy bản thảo đây và mẹ không còn đủ thời gian để làm công việc của chính mẹ nữa.

Vừa nói, bà Jo trầm ngâm lấy từ trong chồng thư ra một bức thư ngắn mà nét chữ vụng về khiến bà nghĩ do một đứa trẻ viết.

– Mẹ sẽ đích thân trả lời thư này. Đây là thư của một cô bé bị ốm hỏi xin mẹ một quyển sách. Mẹ đã gửi cho cô bé một quyển rồi. Mẹ không thể thỏa mãn tất cả những ước muốn của cô bé. Mẹ sẽ không bao giờ hết việc được nếu như mẹ chăm lo cho mấy đứa trẻ luôn luôn đòi hỏi nhiều hơn nữa! Tiếp theo đi Robin.

– Thư này ngắn và rất dễ thương.

Bà Bhaer kính mến.

Tôi xin nói với bà những gì tôi nghĩ về công việc của bà. Tôi đã đọc hết tất cả các sách của bà nhiều lần và chúng thật tuyệt vời. Tôi xin bà hãy tiếp tục viết đi.

Một người rất ngưỡng mộ bà.

Billy Babcock.

– Đây là loại thư mà mẹ thích! Billy là một người đàn ông hiểu biết và ông ấy không đưa ra ý kiến một cách hời hợt vì ông ấy đã đọc sách của mẹ nhiều lần. Ông ấy không hề yêu cầu phúc đáp, vậy thì hãy gửi đến ông ấy lời cám ơn và lời chào của mẹ.

– Đây là thư của một bà ở Anh, bà có bảy cô con gái và bà muốn biết ý kiến của mẹ về cách dạy dỗ họ. Và họ nên làm nghề gì. Cô lớn nhất mới có mười hai tuổi. Mẹ không thấy bà ấy quá đáng chứ? - Rob cười nói.

– Chà! Mẹ sẽ cố gắng trả lời thư bà ấy. Nhưng vì mẹ không có con gái, thì những ý tưởng của mẹ sẽ không được chính thức lắm và có thể sẽ khiến bà ấy thấy chướng. Mẹ sẽ bảo bà ấy để cho các cô gái chạy chơi thoải mái và có sức khỏe tốt trước khi nghĩ đến công việc. Người ta cần để cho các cô bé được yên, sau này các cô ấy sẽ biết mình muốn gì.

– Một chàng trai hỏi xem anh ấy nên cưới một cô gái như thế nào và có cô gái nào trong các câu chuyện của mẹ thích hợp với anh ấy không.

– Anh hãy cho anh ấy địa chỉ của chị Nan rồi chúng ta sẽ biết là anh ấy có thuần phục được chị ấy không! - Ted đề nghị, quyết tâm đích thân thực hiện chuyện này.

– Đây là thư của một bà muốn mẹ nhận con trai bà ấy làm con nuôi để cho cậu ta học về nghệ thuật.

– Làm gì có chuyện! Mẹ đã đủ việc với hai con rồi! Bức thư kinh khủng và đầy vết mực này là cái gì vậy? - Bà Jo hỏi và cố đoán.

Đó là bài thơ của người ngưỡng mộ cuồng nhiệt, nếu như ta dựa vào văn phong không mạch lạc của ông ấy.

Gửi J.M.B

Ước gì tôi là một đóa hướng dương

Hoặc một thi sĩ có tài!

Tôi sẽ lén lút

Thổi lên người bà một cơn gió nhẹ đầy hương.

Bà đứng đấy như cây phong!

Khi thần Apollo rọi những tia sáng trên người bà,

Má bà nhuộm màu hồng

Của hoa hồng đang nở rộ.

Lời nói của bà là vàng là ngọc

Vì vậy bà được yêu thương.

Và khi tâm trí bà cất cánh bay lên,

Thì một nụ hoa trên trời hé nở

Lưỡi tôi nói những lời tâng bốc,

Nhưng sự im lặng thích hợp với bà hơn!

Ngoài đường phố đông người

Hay nơi thung lũng vắng vẻ.

Ngòi bút của tôi nắm bắt bà như một tia sáng.

Hãy nhìn kìa hoa li li nở rộ.

Nếu chúng không làm việc, thì chúng cũng nở hoa.

Đá quý, hoa và cả Salomon,

Thưa bà Bhaer, không nổi tiếng bằng bà!

Trong khi hai cậu bé thấy vui trước mấy lời khen ngợi đó thì mẹ của các cậu bắt đầu đọc vô số lời đề nghị rất hào phóng của các tạp chí là sẽ cho in tiểu thuyết của bà miễn phí! Còn bức thư dài của một nữ độc giả không nguôi ngoai được vì cái chết của nhân vật mà cô yêu thích thì yêu cầu bà Jo viết lại một kết thúc vui hơn. Vài ví dụ như vậy đủ cho ta thấy tất cả những đòi hỏi đó làm mất thì giờ của bà Jo như thế nào.

– Hôm nay như thế là đủ rồi! Mẹ đi dọn dẹp và làm việc đây. Mẹ đã bị trễ tất cả mọi việc và tiểu thuyết đăng từng kì của mẹ không thể chờ đợi được. Mẹ sẽ không gặp bất cứ ai, kể cả Nữ hoàng Victoria! - Bà Jo tuyên bố với vẻ mặt thách thức cả thế giới.

– Anh hi vọng hôm nay sẽ tốt đẹp, em yêu.- Chồng bà cũng đang rất bận với một đống thư từ. - Anh sẽ ăn trưa ở trường cùng với giáo sư Plock. Hôm nay ông ấy đến thăm trường chúng ta. Lũ trẻ có thể ăn trưa ở Núi Thơ, như vậy em sẽ được yên tĩnh.

Người đàn ông tốt bụng đặt chiếc hôn lên trán vợ và đi ra, túi đầy những sách, tay này cầm chiếc ô cũ và tay kia là một túi những mẫu vật cho giờ địa chất.

“Nếu tất cả các nhà văn nữ đều có một thiên thần như thế để làm chồng, thì họ sẽ sống lâu hơn và sẽ viết được nhiều hơn! Nhưng có lẽ đó sẽ không phải là một ơn phước cho cả thế giới, vì Chúa biết chúng ta viết quá nhiều”, bà Jo tự nhủ, tay quơ chổi lông để chào và chồng bà đáp lại bằng cách quơ cái ô của mình.

Rob cũng đi cùng bố đến trường. Cậu chẳng khác bố với mấy quyển sách, cái túi, đôi vai vuông và vẻ cương quyết.

– Cầu Chúa ban phép lành cho hai giáo sư của con, vì không có người nào tốt hơn trên đời này! - Bà Jo thốt lên thật lòng.

Emil cũng đã đi ra. Chỉ có Ted là còn nấn ná thêm, tìm kiếm một vài địa chỉ, nhưng chủ yếu để nói chuyện với mẹ một lúc, vì cả hai rất tâm đầu ý hợp.

Ngày nào bà Jo cũng dọn dẹp phòng khách, cắm hoa và làm những việc cần thiết để căn phòng trông tươi mát và dễ chịu. Trong khi sửa sang lại rèm cửa, bà trông thấy một nghệ sĩ đang phác họa ngôi nhà của bà. Cùng lúc đó, chuông cổng reo và có tiếng bánh xe lăn.

– Con ra xem mẹ nhé! - Ted nói to và vuốt tóc lại cho ngay ngắn.

– Mẹ không muốn tiếp ai cả. Hãy để mẹ lên tầng trên trước! - Bà Jo nói nhỏ và bỏ trốn.

Nhưng bà chưa kịp làm gì thì một người đàn ông xuất hiện ở ngưỡng cửa, tay cầm tấm bản đồ. Ted đi về phía ông ta, vẻ nghiêm nghị, trong khi mẹ cậu nhảy vội ra sau tấm màn cửa, chờ cơ hội thuận tiện để bỏ chạy.

– Tôi đang viết một loạt bài cho tờ Saturday Tattler. Tôi muốn được gặp bà Bhaer. - Vị khách trịnh trọng lên tiếng và đưa mắt nhìn khắp gian phòng.

Kinh nghiệm đã cho ông biết không nên mất thì giờ với những câu xã giao. Những cuộc viếng thăm của ông thường ngắn gọn.

– Bà Bhaer không bao giờ tiếp các nhà báo thưa ông.

– Nhưng tôi chỉ xin có vài phút thôi. - Người đàn ông nói và bước vào phòng.

– Ông không thể gặp bà ấy được, vì bà ấy đã ra ngoài rồi. - Teddy đáp và cậu tự hỏi không biết mẹ cậu kịp trốn chưa.

– Thật là không may! Tôi sẽ trở lại một ngày khác vậy. Thế bà ấy làm việc ở đây à? Ôi, chỗ này dễ thương quá!

Vừa nói, người khách không mời mà đến vừa bước vào phòng khách nhỏ.

– Không, không đâu! Đây không phải là phòng làm việc của bà ấy! - Ted nói cương quyết và kéo ông ta ra sảnh.

– Nếu như cậu có thể nói cho tôi biết tuổi của bà Bhaer, nơi sinh của bà, ngày cưới của bà và số con bà có, thì tôi rất biết ơn cậu. - Người khách không nao núng.

– Bà ấy khoảng sáu mươi tuổi, sinh ra ở Nova Zembla, bà lập gia đình cách đây đúng bốn chục năm và bà có tất cả là mười một cô con gái. Còn gì nữa không, thưa ông?

Gương mặt nghiêm túc của Ted thật trái ngược với câu trả lời đầy tưởng tượng của cậu khiến ông nhà báo bật cười. Ông rút lui đúng lúc một phụ nữ, theo sau là ba cô gái tươi cười, bước lên thềm nhà.

– Chúng tôi đến từ Oshkosh và chúng tôi không muốn về nhà trước khi nhìn thấy dì Jo yêu quý. Các con gái của tôi rất thích tác phẩm của bà và nhất quyết muốn làm quen với bà. Tôi biết bây giờ hãy còn sớm. Nhưng vì chúng tôi còn phải đến thăm nhiều người nổi tiếng khác nên chúng tôi không thể đến muộn hơn. Hãy thưa với bà ấy là chúng tôi có thể chờ một chút nếu như bà chưa sẵn sàng. Và nhờ cậu báo danh với bà, tôi là bà Erastus Kingsburry Parmalee, từ Oshkosh.

Tất cả được tuôn ra nhanh đến nỗi Ted há hốc mồm, nhìn mấy cô gái to béo đang hướng những cặp mắt xanh vào cậu đầy van lơn khiến cho tính lịch sự tự nhiên của cậu buộc cậu đáp lời thật lịch sự:

– Hôm nay bà Bhaer không tiếp khách, bà vừa mới đi ra ngoài. Nhưng quý vị có thể tham quan ngôi nhà và khu vườn, nếu quý vị thích. - Cậu nói khẽ và hơi lùi lại trong khi bốn phụ nữ bước nhanh tới và hào hứng nhìn quanh.

– Ôi! Cám ơn cậu. Đây là một nơi thật tuyệt và dễ thương, không còn nghi ngờ gì nữa? Bà Jo đã ngồi viết ở đây phải không? Này, có phải kia là chân dung của bà không? Bà trông đúng như tôi đã tưởng tượng!

Bức tranh mà mấy phụ nữ đang chiêm ngưỡng là chân dung của bà Norton, một nhà văn nổi tiếng. Không giữ được vẻ nghiêm túc của mình, Teddy chỉ một bức chân dung rất xấu của bà Jo, treo phía sau cánh cửa:

– Đây là chân dung của mẹ tôi, nhưng không giống bà chút nào cả.

Cậu thấy vui khi các cô gái cố gắng che giấu sự thất vọng của mình. Làm sao có thể che giấu được sự thất vọng của mình khi nhìn thấy thần tượng chỉ là một phụ nữ bình thường. Cô gái trẻ nhất xoay người đi.

– Tôi cứ nghĩ bà ấy mười sáu tuổi cột bím tóc. Bây giờ đối với tôi gặp bà hay không cũng không quan trọng nữa. - Cô bé nói thật lòng và tiến về phía cửa dẫn ra sảnh, để mặc mẹ cô xin lỗi về cách xử sự của cô còn các chị cô tuyên bố là bức chân dung xấu kia “rất đẹp, rất sinh động và nên thơ!”

– Nào các con, chúng ta phải đi thôi nếu như muốn giữ đúng chương trình. Các con có thể để sổ lại đây. Bà Bhaer sẽ gửi trả lại cho các con sau khi ghi một câu gì vào đó. Chúng tôi rất biết ơn cậu. Hãy chuyển những tình cảm tốt đẹp nhất của chúng tôi đến mẹ cậu và nói chúng tôi lấy làm tiếc vì không được gặp bà.

Ngay khi bà Erastus Kingsburry Parmalee nói những lời này thì bà nhìn thấy một phụ nữ tuổi trung niên mặc một chiếc tạp dề ca rô lớn, đầu buộc khăn, đang dọn dẹp một căn phòng giống như một phòng làm việc nhỏ.

– Xin phép được nhìn nhanh nơi riêng tư của bà trong khi không có ai! - Người phụ nữ thốt lên đầy phấn khởi.

Và cùng đàn con của mình, bà chạy nhanh đến trước khi Teddy kịp báo cho mẹ cậu hay. Bà Jo không thể trốn đi đâu được vì ông họa sĩ đằng trước nhà, ông nhà báo đang ở phía sau, còn các quý cô thì vẫn ở trong sảnh.

“Họ đã bắt được mẹ rồi!” Teddy nghĩ. “Mẹ không cần đóng vai người giúp việc nữa vì họ đã trông thấy chân dung của mẹ rồi”.

Bà Jo, một kịch sĩ có tài, đã có thể thoát được dễ dàng nếu như bức chân dung không phản lại bà. Bà Parmalee dừng lại trước bàn viết, và không hề quan tâm đến ống điếu bằng bọt biển, đôi giày đi trong nhà của đàn ông và chồng thư gửi cho giáo sư Bhaer, bà vỗ tay và thốt lên:

– Các cô bé, chính ở nơi này bà ấy đã viết ra những câu chuyện hay khiến chúng ta cảm động! Tôi có thể, ôi! Tôi có thể xin một mẩu giấy hay một cái cán bút cũ, một cái gì đó làm kỉ niệm về người phụ nữ tài năng đó được không?

– Xin bà cứ tự nhiên. - Người giúp việc nói và ném một cái nhìn về phía con trai, và cậu này không thể che giấu được cặp mắt đầy thích thú của mình. Cô gái lớn nhất đã trông thấy; một cái nhìn nhanh về phía người mặc tạp dề đã khẳng định mối nghi ngờ của cô. Bước đến cạnh mẹ, cô nói khẽ với bà:

– Mẹ à, đây chính là bà Bhaer, con tin chắc như vậy.

– Thật vậy à? Không phải chứ? Chính bà ấy rồi! Ôi thật là dễ thương!

Và đuổi theo con người bất hạnh, bà Parmalee nói dứt khoát:

– Xin bà đừng ngại! Tôi biết là bà rất bận, nhưng hãy để cho tôi bắt tay bà trước khi tôi ra về!

Cảm thấy mình đã thua cuộc, bà Jo xoay người lại, chìa tay ra và người phụ nữ bắt tay bà thật chặt:

– Nếu có dịp bà đến Oshkosh thì chúng tôi sẽ rất hân hạnh được đón tiếp bà. Công chúng sẽ hoan hô bà. Họ sẽ vui mừng biết bao khi nhìn thấy bà.

Quyết tâm không bao giờ đến một thành phố hiếu khách như vậy, bà Jo cố gắng trả lời thật nhã nhặn. Bà kí tên vào sổ của các cô gái, tặng mỗi người một vật kỉ niệm và ôm hôn tất cả. Sau cùng đám phụ nữ ra về.

– Cậu bé xấu xa, tại sao con không để cho mẹ có cơ hội trốn thoát? Ôi, con yêu, con đã kể chuyện đùa gì với ông nhà báo thế? Mẹ hi vọng các tội lỗi này của chúng ta sẽ được tha thứ, nhưng mẹ không biết chúng ta sẽ ra sao nếu không tránh các câu hỏi đó. Lấy số đông tấn công một người như thế thật không công bằng chút nào.

Bà Jo treo tạp dề vào móc áo trong khi than thở về số phận hẩm hiu. Teddy vừa định rời nhà để đến trường bỗng kêu lên:

– Lại thêm những người đang đi về phía nhà mình! Mẹ hãy trốn đi, khi còn kịp! Con đi đón đường họ!

Bà Jo leo lên cầu thang, khóa cửa lại và từ cửa sổ, bà trông thấy cả một trường nội trú nữ trên bãi cỏ. Vì cửa vào nhà đã bị cấm, nên họ quyết định vui đùa bằng cách hái hoa để cài lên tóc, ăn ngoài trời và thoải mái kể những gì họ nghĩ về nơi này và chủ nhân của nó, những người coi như vắng mặt.

Sau khi được vài tiếng đồng hồ yên tĩnh, bà Jo vừa định bắt đầu một buổi làm việc dài lúc xế trưa thì Rob về báo các sinh viên của Đoàn thanh niên Thiên Chúa giáo muốn thăm trường và hai ba người mà bà đã quen biết trong số họ muốn đến chào bà.

– Trời sắp mưa, có thể họ sẽ không đến. Nhưng bố nghĩ là mẹ nên sẵn sàng trong trường hợp họ xin gặp. Mẹ chỉ toàn gặp con trai vì mẹ thường dành trái tim cứng rắn cho các cô gái tội nghiệp. - Rob nói vì cậu đã nghe em trai kể về các cuộc viếng thăm buổi sáng.

– Các cậu bé không ủy mị! Lần trước khi mẹ đến dự một buổi lễ của các cô gái, một trong số họ đã sà vào lòng mẹ nói: “Ôi, xin bà hãy yêu cháu”. Mẹ chỉ muốn lắc cô ta thật mạnh. - Bà Jo nói trong khi chùi mạnh cán bút.

– Mẹ có thể tin chắc các cậu bé sẽ không làm những chuyện như thế đâu, nhưng họ muốn có chữ kí. Tốt hơn hết là mẹ chuẩn bị sẵn cả tá trước đi. - Rob nói và lấy ra một xấp giấy dành cho những người ngưỡng mộ mẹ cậu.

– Họ không thể hơn được các cô gái. Ở một trường trung học mà mẹ đã quên tên, mẹ nghĩ mình đã kí ba trăm chữ kí trong một buổi. Đây là thói quen vô lí và chán nhất trên đời này.

Bà Jo đành phải chuẩn bị tinh thần đương đầu với tình huống đó nhưng thầm hi vọng trời mưa. Cơn mưa rào đến. Cảm thấy được an toàn, bà xổ tóc và mau chóng viết cho xong chương sách. Bà cần phải viết ba mươi trang mỗi ngày, và bà muốn mọi thứ đều xong trước buổi tối. Josie mang hoa đến. Cô vừa cắm hoa xong thì trông thấy mấy cái ô đang đi xuống đồi.

– Họ đến rồi, dì ơi! - Cô bé hét lên từ dưới chân cầu thang. - Con nhìn thấy chú đang đi ra đón họ!

– Hãy báo cho dì biết khi họ đến con đường dẫn vào nhà. Dì cần vài phút để dọn dẹp. - Bà Jo đáp trong khi tranh thủ viết nốt, vì ai cũng biết các tiểu thuyết in nhiều kì không thể chờ đợi lâu được…

– Họ không chỉ có hai ba người đâu! Con nhìn thấy ít nhất là năm sáu người. Ô không, phải đến cả tá! - Josie chữa lại và cô bé suýt ngất xỉu khi nhìn thấy sau cùng là cả một đám người, - Trời ơi, tất cả họ đến đây à! Chúng ta làm gì bây giờ?

– Ôi hãy thương xót chúng tôi, họ có cả trăm người! Hãy đặt nhanh một cái chậu ở cửa ra vào để dựng ô. Hãy bảo họ để ô ở đó và chồng mũ lên bàn. Làm sao để hết được đây! Mấy tấm thảm đáng thương của tôi!

Bà Jo đi xuống dưới nhà để đương đầu với cuộc xâm lăng này trong khi Josie và những người giúp việc sợ hãi bỏ chạy, rụng rời khi nghĩ đến tất cả số giày dính đầy bùn kia!

Khi đám học sinh đến cổng nhà, giáo sư đón tiếp họ với một bài diễn văn chào mừng. Họ lắng nghe vẻ thích thú, không hề quan tâm chút nào đến trời mưa.

Bà Jo thấy thương hại họ. Bà bước đến gần và mời họ vào phòng khách. Đương nhiên họ nhận lời ngay một cách phấn khởi.

“Lộp cộp, lộp cộp”, sáu mươi lăm đôi giày phát ra tiếng động. Chẳng mấy chốc sáu mươi lăm cái ô nhỏ nước vào chậu trong khi chủ nhân của chúng tỏa ra khắp tầng một. Sáu mươi lăm bàn tay nồng nhiệt được bà chủ nhà bắt không một lời than phiền. Mặc dù có những bàn tay ướt nhẹp, một số thì rất ấm và gần như bàn tay nào cũng khá bẩn sau một ngày đi du ngoạn. Với sự dễ thương nhất trên đời, đám trẻ tặng bà Jo đủ thứ quà: một bộ sưu tập bướm, một con rùa nhỏ trong một cái lồng, một cái giỏ mây, một lâu đài làm bằng giấy… Bà Jo cám ơn sự quan tâm của đám trẻ. Cả một chồng bưu thiếp xuất hiện trên bàn để bà kí. Và mặc dù lúc sáng đã rất quyết tâm, bà vẫn làm công việc đó mà không hề càu nhàu trong khi chồng bà và các cậu con trai tiếp đãi khách.

Josie trốn trong phòng khách, nhưng đã bị một cậu bé đi thám thính phát hiện ra. Một cậu khác không chịu theo dõi tình hình xung quanh nên xúc phạm khủng khiếp khi hỏi em có phải là bà Bhaer không. Cuộc tiếp đón không kéo dài lâu, thật ra nó kết thúc dễ chịu hơn khi nó bắt đầu nhiều. Mưa đã ngừng rơi, một chiếc cầu vồng tuyệt đẹp xuất hiện và các cậu bé tụ tập trên bãi cỏ, đồng thanh hát một bài chia tay.

Sau khi hoan hô ba lần, họ ra về, để lại sau lưng cả một đống những vật kỉ niệm khiến gia đình thấy vui. Cả nhà bắt tay vào việc lau chùi bùn dính vào thảm và những vết nước vung vãi khắp nhà.

– Ôi! Mấy cậu bé thật dễ thương! Em không hề tiếc nửa tiếng đồng hồ đã dành cho chúng. Nhưng em phải làm xong công việc đã. Nên đừng cho ai quấy rấy em cho đến giờ uống trà nhé. - Bà Jo nói và rút lui.

Giáo sư và các cậu bé lại ra đi cùng với khách. Josie chạy vội về nhà em để kể cho mẹ nghe chuyện nhầm lẫn buồn cười kia!

Sự yên tĩnh kéo dài một tiếng đồng hồ, rồi chuông reo và Mary, người giúp việc, bước vào cười nắc nẻ:

– Một bà ăn mặc lịch sự hỏi bà ấy có được phép bắt một con cào cào trong vườn không?

– Bắt cái gì? - Bà Jo thốt lên và làm dây một vết mực trên trang giấy.

Đề nghị này là một trong những đề

nghị ngớ ngẩn nhất mà bà từng nghe thấy.

– Một con cào cào, thưa bà. Cháu đã bảo là bà đang bận và đã hỏi bà ấy muốn gì, bà ấy trả lời rằng: “Tôi đã bắt cào cào trong vườn của nhiều người nổi tiếng và tôi muốn có được một con của Plumfield cho bộ sưu tập của tôi”. Có ai nghe thấy một chuyện như thế bao giờ chưa? - Mary nói và lại bật cười.

– Hãy bảo bà ta cứ bắt hết cào cào có trong vườn và chào bà ấy hộ ta! Ta sẽ thật mừng khi thoát khỏi mấy con vật đó. - Bà Jo phì cười nói.

Mary rút lui và sau một lúc trở lại, còn vui vẻ hơn.

– Bà ấy rất biết ơn bà, thưa bà, nhưng bà ấy muốn có thêm một chiếc váy hoặc một đôi tất cũ của bà để đưa vào tác phẩm patchwork mà bà ấy đang thực hiện. Bà ấy đã có cả một mớ áo quần của những người nổi tiếng. Chắc là bà ấy điên!

– Chị hãy đưa cho bà ấy cái khăn choàng cũ màu đỏ. Như vậy ta sẽ mang lại một điểm vui vẻ trong tác phẩm độc đáo đó! Thiên hạ thật lạ lùng, nhưng bà này có vẻ là một người điên không nguy hiểm. Bà ta cũng khiến ta thấy vui! - Bà Jo nói rồi trở lại công việc của mình.

Tuy nhiên bà không thể không nhìn ra cửa sổ. Thế là bà trông thấy một phụ nữ cao, gầy, mặc áo đen đang đi lại trên bãi cỏ để tìm con côn trùng.

Không còn ai quấy rầy nữa cho đến khi Mary lại thò vào một lần nữa và bảo có một người đàn ông tha thiết muốn gặp bà Bhaer và dứt khoát không để cô đuổi đi.

– Ông ấy sẽ bị tống cổ. Ta không xuống. Ta đã trải qua một ngày khủng khiếp và ta không muốn bị quấy rầy nữa. - Người phụ nữ đáng thương bực bội đáp vì nguồn cảm hứng cho đoạn cuối quan trọng của bà đã bị xáo trộn.

– Thưa, con đã nói như thế với ông ấy. Nhưng ông ấy ngang nhiên bước vào. Con e đây là một người điên và ông ta làm cho con sợ. Ông ta cao lớn, da ngăm đen, nhưng ông ta có dáng đi thật đĩnh đạc. - Mary nói và làm duyên, vì người lạ mặt đã gây ấn tượng cho cô.

– Ngày hôm nay của ta thật là khủng khiếp, ta muốn dành nửa tiếng đồng hồ còn lại này để làm xong việc. Hãy bảo ông ấy đi đi, ta sẽ không xuống đâu! - Bà Jo nói to cương quyết.

Mary đi ra. Trước tiên, bà chủ nhà nghe thấy tiếng thì thầm và chẳng mấy chốc biến thành tiếng thét. Nhớ lại cách xử sự của mấy tay nhà báo và tính nhút nhát của cô giúp việc, bà Bhaer quyết định đặt bút để xuống tiếp sức. Bà đi xuống với dáng vẻ uy nghi nhất và hỏi giọng oai vệ, đồng thời nhìn kẻ đột nhập đang định nhảy bổ lên cầu thang mà Mary đang cố gắng bảo vệ.

– Người kia là ai mà lại vào nhà một cách thiếu lịch sự thế kia?

– Con không biết thưa bà. Ông ta không muốn nói tên, ông ta bảo, bà sẽ hối hận nếu không gặp ông ta. - Mary đáp.

– Có lẽ bà sẽ lấy làm tiếc… - Kẻ lạ mặt nói, ngước đôi mắt đen vui tươi lên nhìn người phụ nữ đang bực mình.

Bà Jo nhìn kĩ người đàn ông điển trai, bộ râu dài, nụ cười tươi. Giọng nói rất quen. Bỗng, trước mặt Mary đang hốt hoảng, bà Jo lao bổ về phía người đàn ông, dang hai tay ra ôm lấy ông ta:

– Con trai của ta, con từ đâu về thế?

– Từ California, chỉ để thăm mẹ, mẹ Bhaer à. Thế mẹ sẽ lấy làm tiếc khi con bỏ đi chứ? - Dan hỏi và hôn bà âu yếm.

– Nếu như cô ấy làm theo lời ta, thì chắc con đã bỏ đi. Mà ta thì nhớ con và muốn gặp con cả năm nay rồi! - Bà Jo nói, giọng tràn đầy hạnh phúc.

Nói xong, bà bước xuống nhà để chuyện trò với đứa con lãng tử. Cậu này rất vui mừng vì trò đùa vừa qua.