hẳng mấy ai quan tâm lắm khi Ignatius Agarbi được bổ nhiệm là Bộ trưởng Tài chính của Nigeria. Những người hay chế giễu thì cho rằng xét đến cùng thì ông ta là người thứ mười bảy nắm giữ cương vị này trong quãng thời gian mười bảy năm qua.

Trong bài phát biểu đầu tiên về các chính sách lớn đọc trước Quốc hội, ông ta hứa sẽ chặn đứng nạn hối lộ và tham nhũng trong đời sống xã hội và cảnh báo với các nghị viên rằng không một người nào hiện đang nắm giữ trọng trách trong các cơ quan nhà nước có thể cảm thấy an toàn trừ khi anh ta sống một cuộc sống thanh liêm chính trực. Ông ta kết thúc bài phát biểu ra mắt bằng câu: "Tôi dự định quét sạch sẽ chuồng ngựa nặng mùi Nigeria."

Bài phát biểu của vị Bộ trưởng gây ra một sung lực tới mức nó không hề được nhắc nhở đến trên tờ nhật báo Lagos. Có thể ông Tổng biên tập cho rằng bởi vì tờ báo đã đăng tải các bài phát biểu của mười sáu vị Bộ trưởng trước đây rất rầm rộ, độc giả sẽ cảm thấy họ đã được nghe tất tật từ trước kia rồi.

Tuy vậy, Ignatius không bị nản chí bởi sự bất tín nhiệm đối với mình, và bắt tay ngay vào trọng trách mới với một lòng hăng hái và quyết tâm mãnh liệt. Sau khi nhậm chức chỉ vài ngày, ông ta đã khiến một quan chức nhỏ của Bộ Thương mại phải ở tù vì làm giả chứng từ liên quan đến nhập khẩu ngũ cốc. Người kế tiếp cảm thấy cái chổi rễ cứng cáp, mới mẻ của Ignatius là một nhà tài phiệt hàng đầu người Liban, ông này đã bị trục xuất không cần xét xử vì đã vi phạm những quy định về kiểm soát hối đoái. Một tháng sau, xảy ra một sự kiện mà ngay cả bản thân ông Ignatius cũng coi là một cú lật nhào vang dội: vụ bắt giam Tổng Giám đốc thanh tra cảnh sát vì tội nhận hối lộ - Thứ lộc mà trong quá khứ người dân đô thành Lagos nghỉ là bổng lộc luôn đi kèm với chức vụ này. Bốn tháng sau, khi ông Chánh thanh tra Cảnh sát bị kết án mười tám tháng tù giam, thì vị tân Bộ trưởng Tài chính sau cùng đã xuất hiện trên trang nhất của tờ nhật báo Lagos. Một hàng tít giữa trang nhất gọi ông là 'Ignatius quét sạch sẽ', ví ông như một chiếc chổi rễ khiến mọi người có tội lỗi thảy đều sợ hãi. Danh tiếng của Ignatius như là người trong sạch tiếp tục lớn mạnh trong khi các vụ bắt giữ cứ nối tiếp nhau không ngừng và đã xuất hiện dư luận vô căn cứ, lan truyền trong thủ đô, rằng ngay cả Tướng Otobi, vị Quốc trưởng, cũng đang bị điều tra bởi chính ông Bộ trưởng Tài chính của ngài.

Giờ đây, một mình Ignatius kiểm tra, duyệt và phê chuẩn tất cả mọi hợp đồng có giá trị hơn một trăm triệu đô la. Và cho dù mọi quyết định của ông đưa ra đều được các kẻ thù của ông xét nét đến chân tơ kẽ tóc, vẫn không hề có một điều tiếng nhỏ nhất nào dính đến danh thơm của ông.

Khi Ignatius bắt đầu năm công tác thứ hai của mình trên cương vị Bộ trưởng Tài chính, thì thậm chí những kẻ hay hoài nghi cũng bắt đầu thừa nhận những thành tựu mà ông đạt được. Cũng vào khoảng thời gian này Tướng Otobi thấy đã có đủ lòng tin cậy để triệu tập Ignatius vào dự cuộc họp tư vấn bất thường.

Vị Quốc trưởng đón tiếp ông Bộ trưởng tại doanh trại Dodan, mời ông này ngồi xuống chiếc ghế bành êm ái trong thư phòng của ngài nhìn ra sân tập của lính.

"Anh Ignatius này, tôi vừa mới xem xong bản báo cáo ngân sách mới nhất và tôi rất lo ngại về kết luận của anh rằng Kho bạc Nhà nước vẫn đang bị thâm hụt nhiều triệu đô la mỗi năm, dưới dạng tiền đút lót, hối lộ do các công ty ngoại quốc trả cho những kẻ môi giới. Anh có ý kiến gì về số tiền này đang được rót vào túi của ai không? Đó là điều tôi muốn biết."

Ignatius ngồi thẳng người lên, con mắt của ông ta không khi nào rời khỏi ngài Quốc trưởng.

"Tôi nghi ngờ số lớn phần trăm của khoản tiền này kết thúc tại những tài khoản cá nhân ở những ngân hàng Thụy Sỹ, nhưng hiện thời tôi chưa thể chứng minh được việc này."

"Vậy thì tôi sẽ giao cho anh thêm bất cứ quyền lực nào mà anh yêu cầu để làm việc đó," Tướng Otobi nói "Anh có thể dùng bất cứ phương tiện nào mà anh cho là cần thiết để vạch mặt những tên vô lại đó. Hãy khởi đầu bằng cách điều tra tất cả mọi thành viên Nội các của tôi trong quá khứ và hiện tại. Phải ráng sức làm, đừng sợ hãi hoặc nể nang gì, bất kể chức tước hay quan hệ gì cũng mặc."

"Để có một sứ mạng như vậy và để có thể đạt được một thành công nào đó, tôi sẽ cần một thư ủy quyền đặc biệt được ký bởi ngài, thưa Tướng quân."

"Nó sẽ nằm trên bàn giấy của anh vào sáu giờ tối nay," - Ngài Quốc trưởng nói.

"Và chức Đại sứ đặc mệnh toàn quyền bất cứ khi nào tôi đi ra nước ngoài."

"Sẽ có."

"Xin cảm ơn ngài." - Ignatius nói, đứng lên và cho rằng buổi yết kiến đã kết thúc.

"Có thể anh cần cái này nữa." - Tướng quân nói khi họ bước ra cửa. Ngài Quốc trưởng đưa cho Ignatius một khẩu súng lúc tự động nhỏ - "Bởi vì đến lúc này, tôi ngờ rằng anh đã có kẻ thù nhiều như tôi."

Ignatius lúng túng cầm lấy khẩu súng lục từ tay vị tướng, cho nó vào túi và lẩm nhẩm lời cảm ơn.

Không hề có thêm một câu trao đổi nào nữa giữa hai người, Ignatius bỏ lại nhà lãnh đạo của mình và được xe đưa trở về Bộ Tài chính.

Thống đốc ngân hàng Trung ương Nigeria không hề hay biết và không bị bất cứ quan chức cấp cao nào ngăn cản, Ignatius hăng say bắt tay thực hiện sứ mạng mới của mình. Ông ta một mình nghiên cứu vào ban đêm, và ngày đến không thảo luận kết quả với ai. Ba tháng sau, ông ta đã sẵn sàng bổ nhào xuống vồ mồi.

Ông Bộ trưởng chọn tháng tám để thực hiện một chuyến công du nước ngoài đột xuất bởi vì đây là khoảng thời gian mà hầu hết mọi người Nigeria đi nghỉ và do đó sự vắng mặt của ông sẽ không gây chú ý.

Ông nhờ thư ký thường trực của mình đặt chỗ cho ông ta, vợ và hai đứa con của họ trên chuyến bay tới Orlando, và dặn dò kỹ lưỡng rằng các vé máy bay phải được thanh toán vào tài khoản cá nhân của ông ta.

Ngay khi họ tới Florida, cả gia đình lấy phòng tại khách sạn Marriott tại địa phương. Lúc đó ông ta mới thông báo với bà vợ, không một lời giải thích, rằng ông ta sẽ ở New York một vài ngày vì công chuyện rồi sau đó sẽ quay trở lại với ba mẹ con cho tới hết kỳ nghỉ.

Buổi sáng hôm sau, Ignatius bỏ lại gia dình mình với những điều kỳ bí của thế giới Disney trong khi ông lên chuyến bay tới New York. Ông đi một chuyến ngắn bằng taxi từ phi trường La Guardia tới phi trường Kennedy, sau khi thay đổi y phục và mua một chiếc vé du lịch khứ hồi bằng tiền mặt, Ignatius lên chuyến bay của hàng không Thụy Sỹ đi Geneva mà không bị dòm ngó.

Khi tới thủ đô của Thụy Sỹ, Ignatius lấy phòng tại một khách sạn kín đáo, lên giường nghỉ ngơi và ngủ ngon lành một mạch tám tiếng đồng hồ. Trong bữa điểm tâm sáng hôm sau, ông nghiền ngẫm danh sách các ngân hàng mà ông đã cẩn thận soạn ra sau khi hoàn thành những cuộc điều tra ở Nigeria, mỗi một cái tên đều được viết ra đầy táo bạo bằng chính bàn tay của ông. Ignatius quyết định bắt đầu tại ngân hàng Gerber et Cie, tòa nhà của nó ông quan sát thấy từ buồng ngủ khách sạn, nó chiếm giữ nửa đại lộ Avenue de Parchine. Ông kiểm tra số điện thoại với người giữ cửa khách sạn trước khi thực hiện cuộc gọi. Ông chủ tịch đồng ý gặp ông lúc mười hai giờ.

Chỉ mang theo một chiếc cặp nhỏ trầy xước, Ignatius đến ngân hàng trước giờ hẹn vài phút - một điều khác thường đối với một người Nigeria, người thanh niên trẻ nghĩ bụng, anh ta mặc một bộ đồ xám lịch thiệp, sơ mi trắng, cà vạt lụa xám và đang chờ đợi trong gian sảnh bằng đá cẩm thạch để đón chào ông. Anh ta cúi chào ông Bộ trưởng, tự giới thiệu mình là trợ lý riêng của ông chủ tịch, và giải thích rằng anh ta sẽ tháp tùng Ignatius tới văn phòng của ông chủ tịch. Anh nhân viên trẻ dẫn ông Bộ trưởng tới một chiếc thang máy đang chờ và không ai trong hai người thốt ra thêm một từ nào cho đến khi họ tới tầng lầu thứ mười một. Anh ta gõ cửa nhẹ nhàng và một giọng nói cất lên "Entrez." (Vào đi.) Anh thanh niên lập tức chấp hành.

"Ông Bộ trưởng Tài chính Nigeria, thưa ngài."

Ông chủ tịch đứng lên sau bàn giấy và bước lên trước để chào vị khách của mình. Ignatius nhận thấy cả ông ta cũng mặc một bộ complet xám, sơ mi trắng và cà vạt lụa xám.

"Chúc một buổi sáng tốt lành, thưa ngài Bộ trưởng." - Ông chủ tịch nói. - "Mời ngài ngồi?"

Ông ta dẫn Ignatius tới bên chiếc bàn thủy tinh thấp, vây quanh là những chiếc ghế đầy tiện nghi tại phía xa của căn phòng.

"Tôi đã gọi cà phê cho cả hai chúng ta nếu ngài đồng ý."

Ignatius gật đầu, đặt chiếc cặp trầy xước xuống mặt sàn bên cạnh ghế ngồi của mình và nhìn ra ngoài khung cửa sổ kính rộng lớn. Ông đưa ra mấy nhận xét nhỏ về khung cảnh tuyệt đẹp của đài phun nước kỳ vĩ trong khi một cô gái dọn cà phê cho cả ba người.

Khi cô gái đã rời khỏi phòng, Ignatius bắt đầu công việc.

"Ngài Quốc trưởng của tôi đã yêu cầu tôi tới thăm ngân hàng của ngài với một đề khị khá khác thường," - Ông ta mở đầu. Không một sự ngạc nhiên nào xuất hiện trên khuôn mặt ông chủ tịch hay anh trợ lý trẻ của ông ta - "Ngài ấy đã cho tôi vinh dự tìm hiểu xem những công dân Nigeria nào có các tài khoản số tại ngân hàng của ngài."

Khi biết được thông tin này, chỉ có cặp môi của ông chủ tịch động đậy. "Tôi không thể tự do tiết lộ…"

"Cho phép tôi trình bày vụ việc của mình." - Ông Bộ trưởng nói, nâng một bàn tay lên - "Đầu tiên, hãy cho tôi cam đoan với các vị rằng tôi tới đây với quyền lực tuyệt đối của chính phủ tôi."

Không hề nói thêm một lời, Ignatius khéo léo rút ra một phong thư từ túi áo trong. Ông ta trao nó cho ông chủ tịch, ông này rút bức thư bên trong ra và chậm rãi đọc.

Khi đã xem xomg bức thư, ông chủ nhà băng hắng giọng - "Tài liệu này, tôi e rằng, thưa ngài, không có giá trị gì ở đất nước tôi." - Ông ta nhét nó lại vào trong bì thư và đưa trả nó cho Ignatius - "Tôi, dĩ nhiên," Ông chủ tịch tiếp tục nói. - "không một chút nghi ngờ rằng ngài có đầy đủ sự hậu thuẫn của ngài Quốc trưởng của ngài, trong cả hai tư cách một là Bộ trưởng và một là Đại sứ, nhưng điều đó không thay đổi dược nguyên tắc bảo mật của ngân hàng trong những vấn đề như thế này. Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào chúng tôi cũng sẽ không tiết lộ tên của bất cứ người chủ tài khoản nào mà không được sự đồng ý của họ. Tôi lấy làm tiếc vì khả năng giúp đỡ hạn hẹp này, thế nhưng chúng đã, và sẽ mãi mãi là nguyên tắc của ngân hàng này." - Ông chủ tịch đứng lên cho rằng cuộc gặp gỡ đã kết thúc; thế nhưng ông ta chưa dàn xếp xong với Ignatius quét sạch sẽ.

"Ngài Quốc trưởng của tôi," - Ignatius nói, giọng đã dịu bớt. - "đã ủy quyền cho tôi tiếp cận ngân hàng của ngài để hoạt động như một trung gian môi giới cho mọi giao dịch làm ăn giữa đất nước tôi với Thụy Sỹ."

"Chúng tôi rất sung sướng bởi sự tin cậy của ngài dành cho chúng tôi, ngài Bộ trưởng." - Ông chủ tịch trả lời, vẫn còn đứng. - "Tuy nhiên tôi chắc chắn rằng ngài sẽ hiểu rằng nó không thể thay đổi nguyên tắc của chúng tôi về vấn đề bảo mật cho khách hàng."

Ignatius vẫn bình tĩnh, không suy suyển.

"Vậy thì tôi lấy làm tiếc thông báo với ông, ông Gerber, rằng Đại sứ của chúng tôi ở Geneva sẽ được lệnh đưa ra một thông cáo chính thức cho Bộ ngoại giao Thụy Sỹ về sự thiếu hợp tác mà ngân hàng của ông lien quan đến yêu cầu thông tin về các kiều dân của chúng tôi." Ông ta đợi cho lời lẽ ngấm dần - "Tất nhiên các ông có thể tránh được rắc rối này bằng cách đơn giản là cho tôi biết những cái tên của những người đồng hương của tôi, những người có tài khoản tại ngân hàng Gerber et Cie và số tiền dính dáng. Tôi có thể đảm bảo với ngài chúng tôi sẽ không tiết lộ nguồn thông tin của chúng tôi."

"Ngài cứ tự do, thoải mái đưa ra một thông cáo như vậy, thưa ngài, và tôi tin tưởng chắc chắn rằng ông Bộ trưởng của chúng tôi sẽ giải thích cho ông Đại sứ của ngài qua ngôn ngữ ngoại giao rất đỗi lịch thiệp rằng Bộ ngoại giao không có thẩm quyền theo pháp luật Thụy Sỹ, yêu cầu những tiết lộ như thế."

"Nếu sự việc đúng như thế, tôi sẽ lệnh cho Bộ thương mại của chúng tôi dừng lại tất cả các cuộc làm ăn, hợp tác trong tương lai tại Nigeria với bất cứ một kiều dân Thụy Sỹ nào cho tới khi những cái tên đó được tiết lộ."

"Đó là quyền của ngài, ngài Bộ trưởng." - Ông chủ tịch bình tĩnh trả lời.

"Và chúng tôi có lẽ cũng sẽ phải xem xét lại mọi hợp đồng mà những người đồng hương của ông hiện đang đàm phán tại Nigeria. Hơn nữa, tôi sẽ đích thân giám sát để không một điều khoản trừng phạt quốc tế song phương nào được áp dụng."

"Ngài không thấy hành động như thế là vội vã quá sao?"

"Tôi xin đảm bảo với ông, ông Gerber, rằng tôi sẽ không mất ngủ một chút xíu nào vì một quyết định như thế đâu." - Ignatius nói - "Thậm chí nếu những nỗ lực của tôi để khám phá ra những cái tên kia sẽ đặt đất nước ông quỳ gối xuống, tôi cũng sẽ không thương tiếc."

"Biết làm sao được, thưa ngài Bộ trưởng." - Ông chủ tịch trả lời - "Tuy nhiên, nó vẫn không thể làm thay đổi chính sách hay nguyên tắc bảo mật của ngân hàng này."

"Nếu sự việc vẫn cứ giữ nguyên như vậy, thưa ngài, ngay hôm nay tôi sẽ ra lệnh cho Đại sứ của tôi đóng cửa sứ quán của chúng tôi tại Geneva và tôi sẽ tuyên bố Đại sứ của các vị ở Lagos persona non grata (là vô giá trị)."

Lần đầu tiên ông chủ tịch rướn đôi lông mày.

"Thêm nữa," - Ignatius tiếp tục. - "tôi sẽ tổ chức một cuộc họp báo ở London và nó sẽ làm cho giới báo chí trên khắp thế giới không còn nghi ngờ gì nữa về sự phiền lòng chán nản của ngài Quốc trưởng của chúng tôi về thái độ của ngân hàng này. Sau một công bố như thế, tôi tin chắc ngài sẽ thấy rằng nhiều khách hàng của ngài muốn đóng tài khoản của họ lại, trong khi những người khác đã xem ngân hàng của ngài như một nơi trú ẩn an toàn trong quá khứ có thể sẽ thấy cần thiết phải tìm kiếm một nơi khác."

Ông Bộ trưởng chờ đợi, thế nhưng ông chủ tịch vẫn chẳng bảo sao.

"Thế là ngài không cho tôi một cơ hội nào." Ignatius nói và đứng lên.

Ông chủ tịch duỗi thẳng cánh tay, cho rằng sau cùng thì ông Bộ trưởng cũng phải đi. Nhưng rồi thật kinh hãi khi Ignatius đưa một bàn tay vào túi áo jacket và rút ra một khẩu súng nhỏ. Hai ông chủ ngân hàng Thụy Sỹ sợ chết cứng người khi ngài Bộ trưởng Tài chính Nigeria bước lên phía trước và gí đầu ruồi kề thái dương ông chủ tịch.

"Tôi cần những cái tên đó, ông Gerber, và đến giờ chắc ông đã nhận ra không gì có thề ngăn cản được tôi. Nếu ông không cung cấp chúng ngay tắp lự tôi sẽ bắn phọt óc ông ra. Ông có hiểu không?"

Ông chủ tịch khẽ gật đầu, từng giọt từng giọt mồ hôi tứa ra trên trán ông ta. "Và kế tiếp sẽ là anh kia." - Ignatius bảo, hất hàm về phía anh thanh niên đang đứng lặng ngắt và tê liệt cách đó mấy bước chân.

"Đưa cho tôi tên tuổi của tất cả những người Nigeria có tài khoản ở ngân hàng này." - Ignatius nói khẽ khàng, nhìn hướng về anh thanh niên. - "Không thì tôi sẽ bắn phọt óc ông chủ tịch của anh tung tóe khắp tấm thảm xốp này. Ngay tức thì, anh nghe thấy không?" - Ông ta nói sắc lẹm.

Người thanh niên hướng cái nhìn về ông chủ tịch, giờ đây đang run lẩy bẩy như cầy sấy, nhưng ông ta vẫn nói rất rõ ràng, quả quyết: "Non, Pierre, jamais." (Không, Pierre, không bao giờ).

"D’accord." (Vâng.) Anh trợ lý trả lời thì thầm.

"Các người không thể nói là tôi đã không cho các người cơ hội." - Ignatius kéo kim hỏa. Mồ hôi đang túa xuống khuôn mặt ông chủ tịch, và anh thanh niên phải hướng mắt nhìn đi chỗ khác, kinh hãi chờ đợi tiếng súng nổ.

"Tuyệt vời quá!" - Ignatius nói, khi ông ta bỏ khẩu súng xuống khỏi đầu ông chủ tịch và quay trở lại chỗ ngồi. Cả hai thầy trò ông chủ ngân hàng vẫn còn đang run rẩy và vẫn không thể thốt nên lời.

Ông Bộ trưởng nhấc chiếc cặp trầy xước lên từ bên chiếc ghế ông ta ngồi, đặt nó lên trên mặt bàn kính trước mặt. Ông ta ấn vào hai móc khóa và nắp cặp bật mở.

Hai thầy trò ông chủ nhà băng nhìn chòng chọc xuống những hàng giấy một trăm đô la đóng gói gọn ghẽ. Chiếc cặp chật cứng không thừa một ly. Ông chủ tịch nhẩm tính nhanh rằng có lẽ nó lên tới năm triệu đô la.

"Tôi băn khoăn rằng, thưa ngài," - Ignatius nói - "không biết mở một tài khoản ở ngân hàng của ngài như thế nào đây?"