ng Tầm nói:

- Bây giờ chúng ta hãy thử tóm tắt tình hình đánh án vừa qua. Một là. Nhâm đã điều tra chính xác nạn nhân tên là Bội, thợ tiện ở Xí nghiệp Nam Đồng, hai mươi bảy tuổi, nhà ở số 212 phố Dân Sinh. Gia đình Bội sau một hồi kinh hoàng sợ hãi, cũng đã đến phòng Đại phẫu bệnh viện Thành Đô nhận dạng con em họ, nhận thủ cấp Bội đem về an táng. Đó là thắng lợi thứ nhất.

Nuốt nước bọt, gương mặt rộng như dãn ra thật an nhiên tĩnh tại, Trưởng Công an Quận tiếp:

- Thắng lợi thứ hai là việc xem xét các mối quan hệ của Bội. Lọc bỏ, loại trừ một cách cẩn trọng, chúng ta đã thu hẹp dần diện các đối tượng nghi vấn có quan hệ đến cái chết của Bội. Còn lại bây giờ là ba.

- Em có ý kiến được không ạ?

- Nhâm nói đi!

- Em và Trừng cho rằng, trong ba đối tượng đó thì hai là có khả năng can án hơn. Một là cậu Thuyên mà em và Trừng đã thử một lần tiếp cận nhưng chưa được. Thật là kinh khủng, thủ trưởng ạ. Cái ngõ hoang và lúc ấy cảm giác phải đối mặt với bóng đêm mù mịt khiến chúng em vừa kinh sợ vừa linh cảm thấy có cái gì đó rất đáng ngờ ngợ.

- Được! Chú ý cái linh cảm đó, Nhâm. Ông Tầm gật đầu xác nhận, nhìn sang gương mặt rắn rỏi của Trừng: Còn đối tượng thứ hai, theo Trừng có phải là cậu Lẫm? Cậu này là bạn cậu Bội từ hồi đi nghĩa vụ quân sự, làm nghề lái xe ôm ở Hà Nội, nhưng ngày xảy ra vụ án cậu ta khai không có mặt ở Hà Nội. Có đúng không?

Trừng cắn cắn môi, gật gật. Nhâm khẳng định:

- Đúng! Em đồng ý với Trừng, vẫn cần chú ý tới cả cậu Lẫm. Vì cậu này đã có một lần can án, đâm người bị thương bằng dao nhọn. Nghe dân xe ôm nói, cậu này trước là lính Đặc công. Còn người thứ ba anh vừa nói thì...

Ông Tầm nghiêng nghiêng đầu, nheo nheo mắt, khích lệ:

- Nhâm cứ nói đi!

Nhâm tiếp:

- Cậu thứ ba cũng là bạn của Bội, cậu này trước đây cùng ở một khu phố với Bội, cùng yêu một cô tên Huệ, nhân viên ở cây xăng số Tám đường Nguyễn Trãi. Cậu này hiện đang là sinh viên khoa Luật. Ngày xảy ra vụ án, cậu ta đang đi thực tập ở Huế. Việc này em và Trừng đã lấy được xác nhận.

- Ý kiến Trừng thế nào?

Trừng ngẩng lên, mắt lóe sáng:

- Em đồng ý với Nhâm. Vòng vây đã thu hẹp dần rồi. Chúng em nhất định tóm được con thú dữ sổng chuồng này. Bắt được nó, em xin phép thủ trưởng xích cổ nó, bắt nó đi bằng bốn chân và nói thủ trưởng bỏ ngoài tai, bắt nó ăn...

Không nói hết câu, Trừng bỗng im bặt. Thấp thoáng một tình cảm trìu mến vừa hiện lên trong cặp mắt nhỏ của ông Tầm. Cặp mắt ông Tầm, cặp mắt voi tinh tường, hiền hậu lắm. Cặp mắt ấy hòa hợp với thần thái toát ra từ gương mặt rộng, vầng trán cao, khuôn miệng vuông, chỏm mũi như giọt mật treo, đầy đặn trọn vẹn và bình đạm của ông. Mặt ông, phong thái ông thanh đạm thung dung, đôi khi lại có vẻ như ngu ngơ là khác, nhưng thật sự ông là một nội lực vô cùng dồi dào, và thông tỏ mọi nhẽ. Ông được tiếp nhận một nền học vấn trọn vẹn. Đó là điều khác biệt hẳn với đồng cấp ông, những người vì hoàn cảnh eo hẹp bị thất học từ nhỏ. Ông trưởng thành từ một trinh sát viên lên Đội trưởng Đội Điều tra hình sự, rồi Quận phó và dừng lại hơn hai mươi năm ở chức vụ Trưởng Công an quận này. Chức vụ, cấp bậc của ông so với người cùng trang lứa, tuổi tác, xem ra còn nhiều thua thiệt. Nhưng ai có thể so sánh được với ông về sự từng trải và những gì ông đã giúp ích cuộc sống và nghề nghiệp! Ông hiểu biết sâu sắc cuộc đời và do sống thực sự với mọi biến cố vận động của cuộc sống cùng những huyền thoại của nó, ông dùng ngay cuộc sống để giải thích cuộc sống, ông sống với từng tình huống cụ thể, tiếp cận với sự vật bằng chính sự thật, không định kiến, qua loa nửa vời, nên ông là cả một kho báu kinh nghiêm về sự thật. Ông là tình yêu tha thiết thật sự mặn mà với nghề nghiệp và do vậy, với cuộc sống chân chính của con người. Ông có cả một kho chuyện về các vụ án mà ông là người trực tiếp tham gia xử lý. Chỉ mới nghe người khác thuật lại sơ sơ vài vụ mà Nhâm đã mê liền. Nhẩn nha rồi mình sẽ kể. Ông nói. Nhưng có lúc nào nhẩn nha được, cứ liên miên vụ án này chưa qua, vụ án khác đã đến, nhắc ông, ông cười, tặc lưỡi: Thôi, để đến khi về hưu, mình sẽ viết lại vậy.

Ông Tầm là vậy, và bây giờ cả Trừng và Nhâm, sau khi đã trình bày ý kiến của mình về vụ án kinh hoàng và man rợ nọ, đều im lặng nhìn ông, trong sự ngưỡng mộ, vô cùng tin cậy.

Nhâm về đây làm việc dưới quyền ông Tầm đã năm năm. Anh nghĩ: Thật là diễm phúc cho mình. Từ một thị trấn nhỏ miền rừng núi tính Lao Cai, hết bậc phổ thông, Nhâm về thành phố học Đại học An ninh rồi về Quận này nhận việc, với Nhâm, ông là hình ảnh để lại ấn tượng đầu tiên và sâu đậm nhất, là hình mẫu để anh noi theo. Nên đã có lúc anh không khỏi bỗng dưng giật thột mình. Liệu ta có thể hoàn thành công việc không nếu bên ta vắng bóng ông? Ý nghĩ ấy thường khi ám ảnh Nhâm. Anh đã quen sống, làm việc với ông. Ông là phần linh hồn cuộc sống ở nơi đây. Không thể quan niệm được một ngày nào đó bỗng dưng ông lại vắng mặt ở trụ sở này và mọi việc lại không có sự bảo ban của ông. Có lẽ vì đã có lúc bằng linh tính, anh đã nhận ra, đời ông không phải là hoàn toàn suôn sẻ. “Một lần, sau một tháng đánh án ở Tây Bắc, ông ấy trở về nhà. Đẩy cửa, bước vào buồng, ông sững lại. Trên chiếc giường của vợ chồng ông, vợ ông đang trần trụi cùng một gã đàn ông là em họ ông. Để nguyên ba lô trên vai như thế, ông quay ra, đi thẳng. Và từ đó, không trở về nữa...". Trừng, chà, cái anh chàng ngộc nghệch này xem ra cũng là tay thóc mách đây, nên hắn đã nghe đâu được câu chuyện đời tư đó của ông Tầm và kể vậy với Nhâm? Nhưng, ngoài chuyện đó ra còn những câu chuyện ngầm ẩn, phức tạp khác trên đường đời? Những điều không thể dự tính có thể bất chợt xuất hiện ở bất cứ lúc nào và bất thần chia tách ông và Nhâm? Nhất là hồi này, ông mắc thêm bệnh cao áp huyết. Và một hôm đang ngồi trò chuyện với ông, Nhâm nhận ra Trừng bỗng đứng phắt dậy, gắt: "Để nghị thủ trưởng bỏ tính sĩ diện của ông đồ xứ Nghệ đi! Sĩ diện là thua thằng cùn đấy”! Thằng cùn nào? Vậy là sẽ có một nhân vật mới nữa sẽ xuất đầu lộ diện và rất có thể là sẽ tạo nên những chấn động bất thường cho cuộc sống của ông, của Nhâm yà mọi người trong cơ quan này?

Ngoài phố, nắng sáng choang. Lẹp kẹp tiếng guốc dép người đi lại. Chếch cửa trụ sở lại là Rạp chiếu bóng Tân Dân và xa hơn tí chút về bên tay phải là một ngã năm, ở đó từ sáng sớm một cái loa đã oang oang đọc bài xã luận: "Toàn dân hưởng ứng tháng phòng chống tệ nạn xã hội”. Và vào lúc này, như trêu ngươi ông Tầm, Nhâm và Trừng, một chiếc xe đạp phía trước là một dàn báo từ đâu lò dò lăn bánh đến, dừng lại ngay ở trước trụ sở, cất tiếng rao rè rè. Alô! Alô! Một hai ba bốn. Xin mời đồng bào đón đọc báo ngày hôm nay. Tin thêm về vụ án man rợ cái đầu người tìm thấy ở hồ Thanh Thiên... Tin thêm gì vậy? Đã tìm thấy hai cẳng chân, hai cánh tay của nạn nhân ở bãi rác Khương Lý và dưới hồ Thủy Tức. Gia đình nạn nhân tên Bội đã tổ chức an táng cho con em họ. Tin thêm gì vậy? Người đàn bà bới rác tên Nguyễn Thị Thư hóa ra là có một cuộc tình éo le với người đàn ông tự xưng là thầu khoán. Còn cô này là dân xứ Thanh, vốn đã có một đời chồng, nhà ở chính cái làng có truyền thống chuyên nghề đi... ăn xin, ăn xin mà xây nhà dãy dọc dãy ngang...

Trừng càu nhàu:

- Đúng là chuyện nọ xọ chuyện kia. Thiên hạ coi như được xem một vở kịch đẫm máu ly kỳ. Còn mình thì lo sốt vó.

Ông Tầm khim khíp hai con mắt hiền điềm đạm:

- Chúng ta có quyền khiêm tốn, nhưng có nghĩa vụ phải tự hào về công việc của mình, Trừng à.

- Em đâu có ý phàn nàn.

- Trừng và Nhâm có thấy điều này không? Với các nhà khoa học thì mục tiêu tối thượng của họ là tìm ra, tạo ra những điều, những giá trị mới mẻ trong thế giới vật chất và tinh thần. Anhxtanh tìm ra Thuyết Tương đối Niutơn phát minh ra Định luật Vạn vật hấp dẫn. Nhà nông học Lương Định Của tìm ra giống lúa mới. Đại thi hào Nguyễn Du sáng tác nên Truyện Kiều. Còn chúng ta? Chúng ta thì hình như công việc ngày ngày chỉ là lặn lội trong tăm tối, khám phá ra những điều có vẻ như chẳng mới mẻ gì và chẳng cần thiết cho ai cả. Chẳng mới mẻ, chẳng cần thiết cho một ai, nhưng lại cần thiết cho sự sạch sẽ của cuộc sống xã hội, cho sự yên bình của con người. Mình nghĩ thế, hai cậu có thấy được không? Vừa rồi Nhâm nói lại tới cảm giác khi đi vào cái ngõ hoang nọ. Như vậy là Nhâm, Trừng nói riêng và chúng ta nói chung, đang đối mặt với cái gì đây? Đối mặt với bóng đêm. Với bóng đêm, với tội ác. Để làm gì? Để cho mỗi ngày một tươi sáng hơn, sạch sẽ hơn. Thế đấy! Vào tuổi này, đôi khi mình tự hỏi: Tại sao ta lại dấn thân vào nghề nghiệp này và đi liền gần bốn chục năm? Trả lời như sau: Tôi cảm thấy không đủ tư cách để không nhận nhiệm vụ này!

- Hay! Đối mặt với bóng đêm cho mỗi ngày một tươi sáng hơn. Và câu nói vừa rồi nữa. Hai câu nói tuyệt hay!

Nhâm reo khe khẽ. Ông Tầm ngón tay gõ xuống mặt bàn, tiếp:

- Bây giờ trở lại câu chuyện những kẻ ta nghi ngờ. Có một chi tiết rất có giá trị tham khảo. Hôm qua Nhâm mới nói sơ qua với tôi lúc cùng Trừng đi tìm nhà cậu Thuyên về.

Trừng nhanh nhảu:

- Đi mãi đi mãi, rồi chúng em tưởng rằng mình lạc lối, thậm chí rơi vào vòng u mê lú lẫn. Nên cuối cùng quyết định quay ra. Tới đầu ngõ hỏi lại thì không phải.

Nhâm khe khẽ:

- Tại sao em có cảm giác đó là vùng ám hơi tử khí, chết chóc?

- Như mình nói lúc nãy, rất nên coi trọng cảm giác, linh giác. Ông Tầm hào hứng: Thêm nữa, như Trừng thăm dò mấy người ở đầu ngõ, họ cho biết: Mấy hôm nay, cậu Thuyên thường bỏ nhà, đi ra phố. Có phải là đang ở trong trạng thái bối rối, bất an không?

- Chà, đó là một câu hỏi rất đáng đặt ra!

Trừng kêu khe khẽ. Ông Tầm nhíu mày:

- Bây giờ thế này. Vụ án dã man này đang gây kinh hoàng cả thành phố. Đây là tội ác của một tên dã nhân, một kẻ nghiệt súc. Mình cảm thông với thái độ của Trừng lúc nãy khi nói, tóm được nó, sẽ bắt nó đi bằng bốn chân và... Thành ra ta phải tập trung giải quyết vụ án này càng sớm càng tốt. Theo mình, lúc này, việc cấp bách thứ nhất là Trừng phải đi ngay Hưng Yên, xác minh lại lời khai của cậu Lẫm lái xe ôm.

- Xin tuân lệnh của thủ trưởng!

- Hãy khoan! Giơ tay, ngoái cổ nhìn ra ngoài của thấy có bóng người lấp ló ở đó, ông Tầm hạ giọng, tiếp: Đi ngay! Và xác định càng nhanh càng tốt.

Trừng đứng dậy.

- Em xin có ý kiến, có phải thủ trưởng sắp bị điều động đi nơi khác?

- Cái gì?

- Em hỏi... có phải thủ trưởng..

- Đừng lạc đề. Không phải việc vụ án thì lúc khác nói. Nhắc lại, nếu xác minh đúng là Lẫm ngày xảy ra vụ án đang ăn giỗ ở quê thì công việc sẽ thuận hơn rất nhiều cho ta.

Dứt lời, ông Tầm chìa tay cho Trừng, nhưng đánh tia mắt vào Nhâm:

- Nhâm có ý kiến gì?

- Em thấy thủ trưởng quả giỏi khi gọi thủ phạm là tên dã nhân, kẻ nghiệt súc.

Ông Tầm đứng dậy, bắt tay Nhâm, khỏa lấp:

- Đúng là mẹ hát con khen hay! Còn Nhâm ở nhà trực ban. Lúc nãy mình nhận được điện gọi, phải lên sở ngay, chưa biết việc gì! Tạm thế đã. Lúc về sẽ trao đổi tiếp công việc của Nhâm. Được chưa!