ác anh công an rất yêu trẻ con. Các anh không chỉ yêu con mình mà tất cả, không phân biệt. Bạn không tin ư? Hãy xem các phim thiếu nhi thì biết. Trong phim, công an bao giờ cũng cười với con trẻ, cười và giúp đỡ…

Nếu có em nào đấy gặp một anh công an không cười và không giúp đỡ thì đấy không phải là anh công an “chính cống”.

Nhưng dù sao cũng tốt nếu như một khi nào đó ta gặp phải những anh công an không "chính cống".

Ở Lêningrat có một anh công an như thế. Nếu không có anh ta, thì chắc sẽ không có chuyện gì xảy ra với cậu bé Tôlic Rưzcốp.

Chuyện xảy ra thế này.

Tôlic đi dọc theo đại lộ.

Một chiếc "Vônga" màu vàng chạy chầm chậm bên cạnh Tôlic. Một giọng nói inh tai phát ra từ cái loa đặt trên trần xe:

"Đồng bào chú ý! Phải luôn luôn chấp hành luật lệ giao thông đường phố! Không tuân theo luật lệ giao thông thường dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Cách đây không lâu trên đại lộ Matxcơva, ông Rưxacốp đã bị ô tô cán. Ông ta bị gãy chân và phải đưa vào bệnh viện. Đồng bào chú ý! Nếu không tuân theo luật lệ giao thông đường phố thì sẽ dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng...".

Tôlic đi bên cạnh chiếc "Vônga" qua lớp kính nó nhìn thấy một anh trung uý công an với chiếc micrô trong tay. Anh còn rất trẻ. Thật trái với giọng nói đầy vẻ "chững chạc" của anh, cho dù có qua loa đi nữa.

Tôlic nhìn dọc theo đường phố, cố đoán ra vị trí đã xảy ra tai nạn, nhưng không thể nào đoán nổi. Cả hai bên đường xe cộ nối tiếp nhau qua lại. Một chiếc xe ben khoẻ vượt nhanh qua đầu chiếc "Matxcơvich", còn anh chàng "Traica" đen nặng nề thì cố bám sát cả hai. Tất cả những chiếc ô tô đó có lẽ đã chạy qua nơi mà "cách đây không lâu" ông Rưxacôp đã bị cán...

"Mà nếu như, - Tôlic nghĩ, - chuyện đó xảy không phải "cách đây không lâu" mà ngay bây giờ! Nhưng ô tô không cán Rưxacôp mà... đâm vào một chiếc tàu điện... Nhưng làm sao để anh lái xe vẫn không hề gì... Còn chiếc tàu điện thì trật khỏi đường ray... Và hành khách cũng an toàn. Thế là mọi chuyển động trên đường phố phải dừng lại... Và khi ấy không thể đi qua đường được. Và... mình sẽ không phải đến trường..."

Tôlic đứng lại nhìn những người băng qua đường, họ khéo léo né tránh ô tô.

Chiếc "Vônga" vàng chạy xa về phía trước. Tôlic nhìn về phía "Vônga" và chạy qua đường. Nó lách giữa hai chiếc xe buýt, vượt qua đầu chiếc tàu điện, chiếc ô tô cấp cứu và bay lên vỉa hè ngay trước cửa hàng bánh mì. Tôlic đi về phía cửa hàng, bất ngờ nhìn thấy một anh công an ngay trước mũi nó. Anh ta đứng nhìn Tôlic. Anh ta không cười.

- Này, lại đây - Anh công an nói.

- Để làm gì? - Tôlic lắp bắp.

- Lại đây, nhanh lên!

Tôlic bước lần tới.

- Ở trường người ta đã dạy cho cậu phải đi qua đường như thế nào rồi chứ? - Anh công an hỏi, vẻ giận dữ.

- Dạ, không ạ - Tôlic trả lời thận trọng.

- Thế bản thân cậu không biết là phải đi qua đường ở chỗ nào à?

- Cháu cần phải đến cửa hàng bánh mì. - Tôlic nói nhỏ nhẹ.

Anh công an im lặng.

- Cháu rất vội...

Anh công an im lặng.

- Mẹ cháu bị đau, - Tôlic đã bắt đầu mạnh dạn. - Cháu chưa được đến trường bao giờ. Cháu phải chăm sóc mẹ. Cháu không có thời gian đi học.

- Bà ta đau gì? - Anh công an hỏi.

- Mẹ cháu bị thương... - Tôlic thở dài. - Vì đại bác.. bom, đạn... Mẹ cháu đã chiến đấu ở mặt trận. Trước đây mẹ cháu ít đau, nhưng bây giờ thì hầu như thường xuyên. Còn ba cháu nằm viện. Ông làm việc ở Sở Công an. Ông bị bọn tội phạm làm bị thương.

- Thế ba cháu tên gì? - Anh công an đã bắt đầu nhẹ nhàng.

- Pavlôp.

- Hình như tôi có biết. - Anh công an nói sau một lát suy nghĩ. - Vậy ra cháu chưa đến trường bao giờ à?

- Dạ hoàn toàn chưa. - Tôlic thở dài.

- Thôi chạy lẹ vào mua bánh mì đi.

Tôlic cúi đầu, chầm chậm đi vào cửa hàng, trông nó rất thiểu não.

Trong cửa hàng, Tôlic cũng chậm chạp đi giữa các quầy hàng một cách buồn bã. Nó nghĩ rằng có lẽ mọi người đều thấy dáng nó đau khổ như thế nào, họ sẽ đoán là mẹ nó bị đau, còn cha bị thương vì bọn tội phạm.

Thả chiếc bánh mì trắng vào túi. Tôlic bước ra cửa. Anh công an vẫn ở chỗ cũ. Anh ta vẫn không cười, nhưng se sẽ gật đầu. Tôlic cũng gật đầu chào. Bây giờ nó không một chút sợ hãi công an.

Trước khi đi qua đường nó nhìn về phía bên trái. Đi giữa lòng đường nó nhìn về phía bên phải. Và chính vào lúc đó nó nhìn thấy Misca Pavlôp. Misca chạy thẳng về phái nó, gọi giật giọng:

- Tôlic! Anna Gavrilôvna nói tớ và cậu hôm nay phải đến trường sớm một tiếng!

Tôlic quay mặt sang phía khác, coi như Misca gọi một người nào đó chứ không phải mình. Nhưng Misca đã chạy đến bên nó và hét vào tai:

- Tớ vừa gặp cô giáo! Chính cô ấy nói!

Tôlic không để ý đến Misca. Nó nhìn về phía anh công an. Anh không đứng im nữa mà đi chầm chậm về phía nó.

Tôlic se sẽ lần bước theo vỉa hè. Anh công an bước nhanh hơn. Tôlic dốc toàn lực bỏ chạy.

Misca đứng ngây người nhìn anh công an đuổi theo Tôlic rồi chạy theo họ.

Tôlic chạy thục mạng không nhìn thấy gì hết. Nếu như lúc đó mà có ô tô cản đường thì có lẽ nó sẽ đập vỡ ô tô.

Nếu gặp sông thì tất nhiên nó sẽ nhảy qua sông. Tôlic dồn hết sức chạy, vì không có gì xấu hơn là bị công an bắt.

Misca đã tụt lại phái sau từ lâu, còn Tôlic thì hình như không mệt, nó vẫn chạy. Anh công an vẫn theo sát, khoảng cách có rút ngắn hơn chút ít.

Người đi đường dừng lại. Những khuôn mặt ngạc nhiên của họ lướt nhanh qua mắt Tôlic như những ngọn đèn pha tàu điện ngầm.

Khủng khiếp nhất là cả đường phố dường như chết lặng. Hầu như tất cả mọi người đều nhìn vào Tôlic, chờ đợi lúc nó vấp ngã. Trong không khí im lặng đó Tôlic nghe rõ tiếng gõ mồn một của đôi giày công an.

Nhưng thật là kỳ diệu, trong khi chạy Tôlic vẫn còn kịp nghĩ ngợi. Vì chân khua nhanh, thở nhanh nên những ý nghĩ của nó đứt quãng. Chẳng hạn thế này: "Sẽ chạy thoát... Không, không thoát... Có thể thoát?... Misca đã thấy... Misca sẽ không nói... Mẹ sẽ không biết... Anna Gavrilôvna sẽ không biết... Cần phải nhanh hơn... Sẽ không ai biết... Còn nếu như hắn?... Không có quyền!..."

Tiếng vang của đôi giày ngày càng gần hơn. Tôlic biến vào một ngôi nhà, vào cửa chính. Ngay đó còn một cửa nữa ra sân. Tôlic mở cửa và nghe thấy tiếng giày trên bậc tam cấp. Tôlic đóng sập cửa và ngay sau đấy lại nghe thấy tiếng mở cửa. Tôlic hoảng sợ. Nó hầu như muốn dừng lại khi nhìn thấy phía bên trái một dãy nhà gara. Giữa hai ngôi nhà nhỏ có một cái hẻm. Tôlic lao vào hẻm và có cảm giác như bị ai níu lại. Nhưng ngay lúc đó nó đã nhảy ra khỏi hẻm, và không biết tại sao thấy chạy nhẹ nhàng hơn.

Mấy cậu bé con đang chơi phía bên kia của gara không hiểu gì cả. Chúng thấy một cái gì đó băng qua trước mặt chúng, và ngay sau đó lại một cái gì đó nữa. Và bây giờ trong sân có một anh công an cầm trên tay cái túi đựng ổ bánh mì.

Anh đứng một lúc nhìn xung quanh và đi ra cổng.

Các cậu bé nhìn theo anh một lúc rồi lại tiếp tục vẽ trên cánh cửa những ngôi sao và viết bằng phấn:

"Tôxca + Vôvca = Tình yêu".

Tôlic không dừng được. Sau lưng nó không còn ai cả, nhưng nó vẫn chạy qua bốn cái sân nữa, bò qua một cái ống gì đấy, nhảy từ một mái nhà nào đó và cuối cùng ở trong một cái sân nhỏ.

Chỉ đến lúc này nó mới biết rằng không còn ai đuổi theo nó nữa. Tôlic nhìn quanh tìm cửa hoặc một cái cổng để thoát ra ngoài nhưng chỉ thấy những bức tường phẳng. Đấy là một cái sân kỳ lạ. Những bức tường không có cửa sổ và ban-công cao vút lên đến tận trời xanh. Sân tròn xoay như cái giếng và giữa sân là một cái gì đó to, tròn trông như cái vỏ đồ hộp.

Tôlic xoay đầu cố tìm một chỗ trống để nhảy ra ngoài, nhưng cũng chẳng thấy một lỗ trống nào.

Cuối cùng thì trong ngôi nhà giống như cái vỏ đồ hộp này cũng có một cái cửa. Tôlic mở cửa đi vào một cái phòng rộng. Đó là một gian phòng kỳ lạ. Từ trên cái trần cao không nhìn thấy lần lượt rơi xuống những quả bóng màu xanh lam. Chạm nền nhà chúng loé lên một tia sáng xanh rồi tắt ngấm. Chầm chậm từng cái một, những quả bóng rơi từ trên cao xuống dưới và biến mất, toả ra xung quanh một thứ ánh sáng ma quái.

Sau đó Tôlic nhìn thấy một thằng bé. Cậu ta ngồi sau một cái bàn dài. Trên một đầu bàn có đống hộp diêm. Thằng bé cầm lấy một hộp xem kỹ rồi đặt lên đầu bàn kia.

- Ba trăm nghìn lẻ một, - thằng bé lẩm bẩm.

Tôlic đi đến gần. Thằng bé không nhìn Tôlic, lấy tiếp một hộp diêm nữa.

- Ba trăm nghìn lẻ hai.

- Này, cậu làm gì ở đây? – Tôlic hỏi.

- Ba trăm nghìn lẻ ba. – thằng bé nói.

- Đi khỏi đây bằng cách nào? – Tôlic hỏi – Cổng ra ở đâu?

- Ba trăm nghìn lẻ bốn, - thằng bé nói.

Tôlic hơi khó chịu. Nó nghĩ, có thể đây không phải là người thật mà là người máy mà có lần Tôlic đã thấy trong phim “Hành tinh bão”. Trong phim Rôbốt giống như người thật, đi bằng hai chân và có thể nói chuyện bằng một giọng rè rè như thép rung.

Tôlic đưa tay về phía vai thằng bé, nhưng rụt ngay lại dường như sợ điện giật.

- Ba trăm nghìn lẻ năm, - thằng bé nói.

Tôlic bắt đầu tức giận. Nó không phải rôbốt mà là người thật cho nên nó biết giận. Mà khả năng đó thì khôg một người máy nào có được, kể cả những rôbốt hiện đại nhất.

- Ba trăm nghìn lẻ sáu, - thằng bé nói.

Tôlic cảm thấy mình không chỉ tức giận thôi mà trở nên hung dữ.

- Ba trăm nghìn lẻ bảy, - thằng bé nói.

Tôlic cảm thấy tay chân mình động đậy.

- Ba trăm nghìn lẻ tám – thằng bé nói.

“Thôi được, - Tôlic nghĩ – Bây giờ thì mày sẽ phải câm miệng.”

Tôlic đưa tay vuốt lưng thằng bé tìm công tắc ngắt điện. Lưng nó âm ấm và hoàn toàn không phải bằng sắt.

- Ba trăm nghìn lẻ chín, - thằng bé nói, ngẩng đầu nhìn Tôlic bằng cặp mắt xanh kỳ dị.

- Này, cậu điếc à? – Tôlic nói to – A, có thể cậu điếc phải không?

- Tớ nghe thấy hết, - thằng bé trả lời – Ba trăm nghìn lẻ mười.

- Bây giờ mày sẽ biết tay tao! – Tôlic hét – Tao sẽ dạy cho mày biết thế nào là đánh nhau. Tao sẽ cho mày ba trăm nghìn! Mày sẽ nhận được gấp đôi nữa, lúc ấy mày sẽ hiểu thế nào là ba trăm nghìn!

- Đừng quấy rầy – thằng bé nói – Cậu thấy đấy, tớ vừa mới bắt đầu một nghìn mới.

- Mặc xác mày với một nghìn hay một triệu! – Tôlic hét. Nhưng nó im ngay bởi đôi mắt thằng bé lóe lên một tia sáng xanh khi nghe từ “một triệu”.

Tôlic đột nhiên hết giận dữ. Nó nghĩ đến những điều kỳ lạ ở đây: này cái sân không có cổng, này cái phòng không cửa sổ, này những số nghìn khó hiểu và cả thằng bé này nữa, tuy không phải là người máy, nhưng có lẽ cũng không phải là bình thường. Và nó bỗng thấy rợn người.

- Một triệu … - thằng bé lặp lại – Đó là điều quan trọng nhất trên thế giới này. Nhưng điều đó khó đạt làm sao … Thời gian thì quá ít. Nhưng nếu cậu biết một triệu thì tớ có thể nói chuyện với cậu hai phút. Sau đó thì cậu đi khỏi đây, được chưa?

- Tớ có thể đi ngay bây giờ, chỉ cần cậu chỉ cho tớ cổng ra ở đâu.

- Không biết… - thằng bé thở dài – Cổng để làm gì kia chứ, tớ hoàn toàn không cần. Tớ chỉ cần một triệu.

- Triệu gì?

- Một triệu hộp diêm. Một triệu tròn. Khi ấy tớ sẽ có nhiều nhất trên thế giới.

- Có chừng đó để làm gì? – Tôlic hỏi.

- Bởi vì khi ấy tớ sẽ có nhiều nhất trên thế giới! Cậu hiểu không?

- Hiểu – Tôlic miễn cưỡng trả lời.

Nó hoàn toàn không hiểu gì hết. Nó chỉ sợ im lặng và thằng bé lại đếm các hộp diêm. Khi ấy càng ghê rợn hơn.

- Thế cậu đã sưu tầm được bao nhiêu rồi? – Tôlic hỏi.

- Ba trăm nghìn mười hộp

- Tuyệt diệu! – Tôlic hưởng ứng, cố làm ra vẻ bình tĩnh. – Sưu tầm – đấy là một công việc tốt. Bây giờ chúng ta hãy đi ra sân và cậu chỉ cho tớ cổng ra vào ở đâu. Cậu biết không, tớ vừa mới thoát khỏi công an đấy. Ồ, tớ chạy rất ngon lành! Nhưng cậu cũng rất tài: đã sưu tầm được biết bao nhiêu là hộp diêm. Nào, hãy chỉ cho tớ cổng ra đi!

- Cổng ra để làm gì … - thằng bé buồn rầu nói – Tớ cần có một triệu hộp diêm. Chừng đó là đủ cho tớ cả cuộc đời.

- Cuộc đời nào? – Tôlic cầm hộp diêm tung tung trong tay – Một hộp diêm bình thường. Nó giúp gì cho cậu cả cuộc đời?

Nhưng Tôlic chỉ mới đụng đến hộp diêm thì thằng bé đã leo ra khỏi bàn, đôi mắt nó lại phát ra những tia sáng xanh kỳ lạ.

- Không được đụng vào! – Nó kêu lên – Không phải của cậu! Các hộp đó là của tớ. hãy đi khỏi đây! Hai phút đã kết thúc rồi. Để hộp diêm lại! Cút đi!

Tôlic đi giật lùi. Nó muốn quay người chạy, nhưng hai con mắt của thằng bé cứ như phát sáng, càng lúc càng trở nên xanh trong và Tôlic cứ thụt lùi, thụt lùi, nhưng không thể quay người lại, dường như nó sợ bị đánh vào lưng.

Tôlic cứ thụt lùi và cái bàn đối với nó bỗng nhỏ dần, nhỏ dần. Bên cạnh bành hình thằng bé cũng nhỏ dần, nó giơ nắm đấm nhỏ xíu như hạt đậu về phía Tôlic đe dọa. Còn trên mặt của nó thì lấp lánh hai ngọn lửa xanh lạnh lùng như hai ngôi sao xa.

- Để … hộp diêm … lại! … - Tiếng kêu từ đằng xa vang tới.