Số lần đọc/download: 1819 / 39
Cập nhật: 2014-12-30 18:46:14 +0700
Chương 2
C
ô Mori tiếp nhận lời đề nghị nói chuyện của tôi với vẻ lịch sự đến kỳ lạ. Cô ta đi theo tôi. Phòng họp trống trơn. Chúng tôi vào đó ngồi.
Tôi bắt đầu bằng một giọng nhẹ nhàng và dứt khoát:
- Tôi từng nghĩ chúng ta là bạn bè. Tôi không thể hiểu nổi.
- Cô không hiểu cái gì?
- Cô có chối việc đã tố cáo tôi không?
- Tôi chẳng có gì phải chối cả. Tôi đã thực hiện đúng nội quy.
- Với cô nội quy quan trọng hơn tình bạn của chúng ta sao?
- Tình bạn nghe hơi quá. Tôi thấy nên nói là “quan hệ tốt giữa đồng nghiệp” thì hơn.
Cô ta thốt ra những lời khủng khiếp này với vẻ bình tĩnh, ngây thơ và nhã nhặn.
- Tôi hiểu rồi. Vậy cô có nghĩ là quan hệ của chúng ta sẽ vẫn tốt đẹp sau cái thái độ của cô không?
- Nếu cô xin lỗi thì tôi cũng sẽ chẳng khó khăn gì.
- Cô thật có khiếu hài hước, Fubuki à.
- Tuyệt lắm. Cô xử sự như thể cô là người bị tấn công trong khi cô đã phạm một sai lầm hết sức nghiêm trọng.
Tôi trả miếng:
- Lạ thật. Tôi cứ tưởng người Nhật khác với người Trung Quốc kia đấy.
Cô ta nhìn tôi không hiểu. Tôi nói tiếp:
- Phải. Không phải dưới thời cộng sản việc tố giác mới trở thành việc nên làm ở Trung Hoa. Cho đến tận bây giờ, người Singapore gốc Trung Hoa chẳng hạn, vẫn khuyến khích con cái họ tố giác bạn bè chúng. Tôi những tưởng người Nhật có ý thức về danh dự.
Tôi cứ tưởng sẽ trả miếng được hay ho, nhưng tôi đã nhầm. Hẳn tôi đã chạm tự ái của cô ta, một sai lầm chiến lược.
Fubuki mỉm cười:
- Cô nghĩ mình xứng đáng rao giảng đạo đức cho tôi sao?
- Fubuki này, theo cô thì vì sao tôi đề nghị nói chuyện với cô?
- Do vô thức.
- Cô không nghĩ được là vì tôi mong muốn được hòa giải với cô ư?
- Được. Cô xin lỗi đi và chúng ta sẽ lại bình thường. Tôi thở dài:
- Cô thông minh và tinh tế. Sao cô lại vờ như không hiểu nhỉ?
- Cô đừng tự phụ. Cô rất dễ chạm tự ái.
- Thế càng tốt. Vậy là cô đã hiểu sự phẫn nộ của tôi.
- Tôi hiểu và tôi không tán thành. Chính tôi mới là người có lý do để phẫn nộ bởi thái độ của cô. Cô đã mưu đồ một sự thăng tiến mà cô không có quyền.
- Cứ cho là vậy đi. Tôi không có quyền. Nhưng điều đó gây hại gì cho cô nào? May mắn của tôi không làm tổn hại gì đến cô cả.
- Tôi hai mươi chín tuổi, cô mới hai mươi hai. Tôi mới giữ vị trí này từ năm ngoái. Tôi đã phải giành giật suốt bao năm trời mới có được vị trí này. Vậy mà cô tưởng sẽ với tới một vị trí tương đương chỉ trong vài tuần sao?
- Hóa ra là vậy! Cô muốn tôi cũng phải chịu khổ. Cô không thể chịu nổi khi thấy người khác may mắn. Thật quá ư trẻ con!
Cô ta nhếch mép cười khinh bỉ:
- Và tự làm trầm trọng thêm hoàn cảnh của mình như cô đang làm thì là minh chứng của sự chín chắn ư? Tôi là cấp trên của cô. Cô cho mình có quyền ăn nói xấc xược như thế với tôi hả?
- Cô là cấp trên của tôi, đúng vậy. Tôi không có quyền gì hết, tôi biết. Nhưng tôi muốn cô biết tôi đã thất vọng tới mức nào. Tôi vốn rất quý mến cô.
Cô ta cười lịch sự:
- Tôi thì lại không thất vọng. Tôi chẳng quý mến gì cô.
Sáng hôm sau, tôi vừa đến công ty Yumimoto thì cô Mori báo ngay cho tôi công việc mới:
- Cô không phải thay đổi bộ phận, vì cô vẫn sẽ làm ở đây, tại phòng kế toán.
Tôi suýt bật cười:
- Tôi làm kế toán ư? Sao không phải là diễn trò nhào lộn nhỉ?
- Kế toán là nói hơi to tát thôi. Tôi không tin cô có thể làm kế toán, - Mori mỉm cười nói vẻ thương hại.
Cô ta chỉ cho tôi một ngăn kéo rất to bên trong chất đống hóa đơn của những tuần vừa qua. Rồi cô ta chỉ cho tôi một cái tủ bên trong xếp những cuốn sổ kế toán to tướng và mỗi cuốn có đề chữ cái đầu của mười một bộ phận của Yumimoto.
- Không còn việc gì có thể đơn giản hơn nữa đâu, nó hoàn toàn vừa sức với cô, - cô ta giải thích theo kiểu sư phạm. Đầu tiên cô phải sắp xếp hóa đơn theo thứ tự ngày tháng. Sau đó, cô xác định xem mỗi hóa đơn thuộc bộ phận nào. Lấy ví dụ như hóa đơn này: mười một triệu cho pho mát Emmental của Phần Lan - mà này, một sự tình cờ thú vị thật, hóa đơn của bộ phận sản phẩm sữa đấy. Cô lấy sổ hóa đơn DP rồi sao chép lại vào cột ngày tháng, tên công ty, tổng số tiền. Sau khi đã chép lại và sắp xếp hết các hóa đơn thì cô xếp chúng vào trong ngăn kéo ở đằng kia.
Phải thừa nhận là công việc này không khó. Tôi tỏ ra ngạc nhiên:
- Sao không làm việc này trên máy tính?
- Có chứ: đến cuối tháng, ông Unaji sẽ qua nhập các hóa đơn vào máy tính, ông ấy chỉ cần sao chép lại công việc của cô là đủ: như thế không phải mất nhiều thời gian.
Những ngày đầu tiên, thi thoảng tôi hơi lưỡng lự về việc chọn một vài sổ hóa đơn. Tôi hỏi Fubuki, và cô ta trả lời tôi với vẻ khó chịu nhưng vẫn lịch sự:
- Reming Itd là cái gì?
- Kim loại không chứa sắt. Bộ phận MM.
- Gunzer GMBH là gì?
- Sản phẩm hóa học. Bộ phận CP.
Chẳng mấy chốc tôi đã thuộc lòng tất cả các công ty và các bộ phận liên quan đến chúng. Công việc xem ra ngày càng dễ dàng với tôi. Công việc nhàm quá mức, nhưng tôi không thấy chán, bởi vì nó cho phép tôi để đầu óc vào việc khác. Chẳng thế trong khi ghi lại các chứng từ, tôi luôn ngẩng đầu lên mơ màng ngắm nhìn khuôn mặt đẹp tuyệt vời của người phụ nữ đã tố giác tôi.
Nhiều tuần nữa trôi qua và tôi ngày càng trở nên bình tĩnh. Tôi gọi công việc này là sự thanh thản kiểu chứng từ. Chẳng có gì khác biệt nhiều giữa nghề thầy tu sao chép thời Trung cổ với nghề của tôi: suốt bao nhiêu ngày tôi chỉ làm mỗi việc là chép lại những chữ cái và con số. Cả đời mình, bộ não của tôi chưa bao giờ ít được vận động tới mức như thế và nó thanh thản tuyệt vời. Đó là việc thiền quán bằng những cuốn sổ kế toán. Tôi ngạc nhiên khi thấy mình nghĩ rằng dù phải cống hiến tới bốn mươi năm cuộc đời cho trạng thái u mê thú vị này thì cũng chẳng thấy phiền.
Làm sao có thể tin nổi tôi thật dại vì đã học đại học. Tuy nhiên, chẳng có gì kém tri thức hơn trí não tôi khi nó xem ra có vẻ thích thú với những công việc ngớ ngẩn lặp đi lặp lại. Giờ thì tôi biết mình có xu hướng thích ngắm nghía viển vông. Thật hạnh phúc khi được vừa ghi chép các con số vừa chiêm ngưỡng những điều đẹp đẽ.
Fubuki nói rất phải: tôi đã lầm đường với ông Tenshi. Tôi đã soạn bản báo cáo về bơ chẳng để làm gì. Đầu óc tôi không thuộc loại của kẻ chinh phục, mà giống những con bò chăn thả trong bãi cỏ hóa đơn đợi đến lúc được hóa kiếp, sống khiêm tốn và ngờ nghệch mới sướng làm sao. Tôi ngủ đông.
Đến cuối tháng, ông Unaji tới nhập các số liệu của tôi vào máy vi tính, ông ta mất hai ngày để sao chép lại những cột chữ số của tôi. Tôi cảm thấy tự hào một cách lạ kỳ rằng mình là một mắt xích hiệu quả trong dây chuyền.
Không biết vì tình cờ - hay là số phận đã xui khiến ông giữ lại cuốn sồ hóa đơn CP đến lúc cuối. Cũng như với mười cuốn sổ kế toán đầu tiên, ông ta bắt đầu gõ uể oải lên bàn phím mà không hề nhúc nhích. Được ít phút, tôi nghe thấy tiếng ông ta thốt lên!
- Không thể tin được! Thật không tin nổi!
Ông Unaji lật qua các trang mỗi lúc một mạnh hơn. Rồi ông ta rú lên cười sằng sặc như bị kích động. Tiếng cười chuyển dần thành những tiếng rú khe khẽ giật cục từng hồi. Bốn mươi nhân viên trong căn phòng làm việc khổng lồ nhìn ông sửng sốt.
Tôi cảm thấy khó chịu.
Fubuki đứng dậy và chạy lại chỗ ông ta. ông Unaji vừa chỉ cho cô ta rất nhiều đoạn của hóa đơn vừa rú lên cười. Fubuki quay lại chỗ tôi. Cô ta không cười bệnh hoạn như ông bạn đồng nghiệp mà tái mặt gọi tôi.
- Cái gì đây? - cô ta hỏi tôi giọng khô khốc, tay chỉ vào một dòng chữ vừa bị kết tội.
Tôi đọc:
- Thì, đấy là một hóa đơn của GMBH đề ngày...
- GMBH ư? GMBH! - cô ta nổi giận.
Cả bốn mươi nhân viên của bộ phận kế toán phá lên cười. Tôi chẳng hiểu gì cả.
- Cô có thể giải thích cho tôi GMBH là gì? - cấp trên của tôi khoanh tay đề nghị.
- Đấy là một công ty hóa học của Đức mà chúng ta vẫn thường xuyên giao dịch.
Tiếng cười rú lên càng to.
- Cô không nhận thấy từ GMBH luôn đứng trước một hoặc nhiều cái tên à? - Fubuki tiếp tục.
- Có chứ. Tôi nghĩ đấy là tên các chi nhánh khác nhau của nó và chẳng cần đưa hết vào sổ kế toán làm gì cho rườm rà.
Ngay đến ông Saito vốn là người rất kín tiếng cũng phải cười phá lên rất to. Còn Fubuki thì vẫn không cười. Mặt cô ta lộ vẻ giận dữ bị dồn nén khủng khiếp nhất. Nếu có thể tát tôi thì chắc cô ta đã làm rồi. Fubuki nói với tôi bằng một giọng sắc lạnh như dao:
- Đồ ngu! Phải biết GMBH là viết tắt của từ trách nhiệm hữu hạn trong tiếng Đức giống như Itd trong tiếng Anh, và S.A. trong tiếng Pháp. Các công ty mà cô đã xếp chung một cách xuất sắc dưới tên gọi GMBH không hề dính dáng gì tới nhau cả! Cái đó cũng hệt như việc cô dùng Itd để chỉ tất cả các công ty của Mỹ, Anh và úc mà chúng ta đang có quan hệ làm ăn! Chúng tôi phải mất bao nhiêu thời gian đề sửa lại những nhầm lẫn của cô đây?
Tôi chọn cách bảo vệ ngốc nghếch nhất:
- Chả hiểu sao người Đức lại có ý chọn chữ dài thế không biết chỉ để nói trách nhiệm hữu hạn.
- Thế đấy! Nếu cô ngu ngốc thì đó là lỗi của người Đức à?
- Bình tĩnh lại đi, Fubuki, làm sao tôi có thể biết được...
- Cô không thể biết ư? Đất nước cô có biên giới với Đức, mà cô thì lại không thể biết điều mà chúng tôi sống ở phía bên kia quả địa cầu lại biết?
Tôi suýt thốt ra một điều khủng khiếp mà ơn Chúa, tôi đã kịp giữ lại cho mình: “Đúng là nước Bỉ có biên giới với Đức, nhưng Nhật Bản trong cuộc chiến tranh vừa rồi còn có chung với Đức nhiều thứ hơn kia!”
Tôi đành cúi đầu, chịu thua.
- Đừng có đứng ỳ ra đấy! Đi tìm những hóa đơn mà cô đã có sáng kiến xếp vào mục hóa học từ hơn một tháng nay đi!
Lúc mở ngăn kéo, tôi suýt bật cười khi nhận thấy rằng nhờ sự sắp xếp của tôi, cái tập hồ sơ sản phẩm hóa học đã chiếm một phần đáng kể trong ngăn kéo.
Ông Unaji, cô Mori và tôi bắt tay vào công việc. Chúng tôi phải mất ba ngày để sắp xếp lại đúng trật tự mười một tập hóa đơn. Sau đó thì không ai ưa nổi tôi nữa khi nổ ra một sự kiện còn nghiêm trọng hơn.
Dấu hiệu đầu tiên là hai bờ vai đồ sộ của ông Unaji kiên cường rung lên: điều đó chứng tỏ ông ta bắt đầu cười. Cơn rung lan dần xuống ngực rồi lên cổ họng ông ta. Cuối cùng thì tiếng cười bắn ra, còn tôi thì sởn gai ốc.
Fubuki lập tức tái mặt vì giận, hỏi:
- Cô ta còn làm cái gì nữa hả?
Ông Unaji chỉ cho cô ta cái hóa đơn và cuốn sổ kế toán.
Cô ta lấy hai tay ôm mặt. Tôi buồn nôn khi nghĩ tới điều đang chờ đợi mình.
Sau đó hai người lật tiếp các trang và đánh dấu vào nhiều hóa đơn khác nhau. Cuối cùng thì Fubuki nắm lấy cánh tay tôi: chẳng nói chẳng rằng, cô ta chỉ cho tôi những con số mà nét chữ viết tay không thể bắt chước của tôi đã sao chép lại.
- Cứ có hơn bốn số không liên tiếp là cô không thể chép lại cho đúng! Mỗi lần như thế cô lại bỏ bớt hoặc thêm vào một con số không!
- Ừ nhỉ.
- Cô thấy không? Giờ thì chúng tôi phải mất bao nhiêu tuần mới tìm ra và sửa hết những chỗ nhầm này hả?
- Bao nhiêu số không liền tù tì thế này thì chẳng dễ mà...
- Cô im đi!
Thế là cô ta kéo cánh tay tôi lôi ra ngoài. Chúng tôi đi vào một phòng làm việc trống và cô ta khép cửa lại.
- Cô không xấu hổ à?
- Tôi rất lấy làm tiếc, - tôi nói vẻ khổ sở.
- Không, cô không hề cảm thấy như vậy! Cô tưởng bịp được tôi hả? Cô cố tình nhầm lẫn quá đáng như thế là đề trả thù tôi!
- Tôi thề với cô không phải vậy đâu!
- Tôi biết rõ mà. Cô cay cú tôi đã tố giác cô với ông phó chủ tịch về vụ sản phẩm sữa nên cô đã biến tôi thành trò cười trước thiên hạ chứ gì?
- Tôi đã biến mình thành trò cười chứ không phải cô.
- Tôi là cấp trên trực tiếp của cô và ai cũng biết rằng chính tôi đã giao cho cô vị trí này. Vậy chính tôi là người chịu trách nhiệm về những hành động của cô. Mà cô thừa biết điều đó. Cô cư xử còn tệ hơn cả những người phương Tây khác: cô coi tính kiêu căng cá nhân của cô còn hơn cả lợi ích của công ty. Chỉ vì muốn trả thù thái độ của tôi đối với cô mà cô không ngần ngại phá hoại bộ phận kế toán của Yumimoto, trong khi thừa biết rằng những sai lầm của cô sẽ lại rơi vào đầu tôi!
- Tôi không hề biết và không cố tình gây ra những nhầm lẫn này!
- Được! Tôi không phải không biết cô kém thông minh. Nhưng không ai có thể ngớ ngẩn tới mức nhầm lẫn như vậy!
- Có chứ: có tôi.
- Thôi đi! Tôi biết là cô dối trá.
- Fubuki này, tôi xin thề danh dự với cô là tôi không cố tình chép nhầm.
- Danh dự! Cô thì biết gì về danh dự hả?
Cô ta cười khinh bỉ.
- Cô nên biết rằng danh dự cũng tồn tại ở phương Tây.
- Chà! Và cô cho là việc khẳng định không ngượng ngủng rằng mình là người ngu cuối cùng là đáng vinh dự sao?
- Tôi không nghĩ mình ngu đến thế.
- Thế thì nên biết; hoặc cô là một kẻ lừa lọc, hoặc là người chậm phát triển trí tuệ. Không có khả năng thứ ba.
- Có đấy, tôi là khả năng thứ ba đây. Có những người bình thường nhưng lại không thể sao chép các cột chữ số.
- Ở Nhật không có loại người này.
- Ai dám nghĩ tới việc đưa ra tranh cãi sự ưu việt của người Nhật cơ chứ? - tôi nói vẻ hối tiếc.
- Nếu cô thuộc loại người có đầu óc tật nguyền, thì lẽ ra cô phải nói với tôi, chứ không nên để tôi giao cho cô nhiệm vụ này.
- Tôi không biết là mình thuộc loại người này. Trong đời tôi chưa bao giờ sao chép những cột chữ số.
- Cái chứng tật nguyền này kể cũng lạ. Chẳng cần thông minh chút nào để sao chép lại những con số này.
- Nói chính xác thì tôi nghĩ đó là vấn đề của những người thuộc loại của tôi. Nếu sự thông minh không được cầu viện tới thì bộ óc của chúng tôi sẽ ngủ yên. Và vì thế mà xảy ra nhầm lẫn.
Vẻ mặt Fubuki đang từ hung hăng chuyển sang ngạc nhiên vui thích:
- Trí thông minh của cô mà phải cầu viện tới sao? Thật kỳ quặc!
- Thì cũng bình thường thôi mà.
- Thôi được rồi. Tôi sẽ tìm một công việc cần tới trí thông minh, - cấp trên của tôi nhắc lại và có vẻ khoái chí với câu nói vừa rồi.
- Trong khi chờ đợi, tôi có thể qua giúp ông Unaji sửa những chỗ sai?
- Không được! Cô gây thiệt hại chừng đấy là đủ rồi!
Tôi không biết người đồng nghiệp bất hạnh của tôi phải mất bao nhiêu thời gian mới sắp xếp lại được đống hồ sơ kế toán đã bị tôi làm biến dạng đi một cách rất chỉn chu. Nhưng cô Mori thì phải mất hai ngày mới tìm được công việc mà cô ta cho là vừa sức với tôi.
Một cặp hồ sơ to tướng đợi tôi trên bàn làm việc.
- Cô phải kiểm tra chứng từ các chuyến công tác, - cô ta nói với tôi.
- vẫn việc kế toán à? Tôi đã báo cho cô biết những yếu kém của tôi rồi mà.
- Chẳng liên quan gì. Công việc này sẽ đòi hỏi tới trí thông minh của cô, - cô ta cười ranh mãnh.
Fubuki mở cặp hồ sơ.
- Lấy ví dụ đây là hồ sơ chứng từ của ông Shiranai đã nộp để xin thanh toán chi phí cho chuyến công tác của ông ta ở Dũsseldorí. Cô phải tính lại từng chi tiết những tính toán của ông ta và kiểm tra xem kết quả của cô có khớp với ông ta không, tính theo tiền Yên. Và vì phần lớn các hóa đơn đều ghi bằng tiền Mark Đức, nên cô phải tính ra đồng Yên, dựa vào tỷ giá hối đoái tiền Mark Đức vào ngày tháng ghi trên hóa đơn. Cô nên nhớ là tỷ giá mỗi ngày khác nhau.
Thế là bắt đầu một trong những cơn ác mộng khủng khiếp nhất đời tôi. Ngay giây phút nhận nhiệm vụ mới này, khái niệm thời gian đã biến khỏi đời tôi để nhường chỗ cho nỗi thống khổ vĩnh hằng. Chưa một lần tính toán nào, thật chưa được một lần, tôi ra được kết quả trùng khớp hay ít ra là so sánh được với những con số mà tôi phải kiểm tra liên tục. Ví như, nếu ông Shiranai tính là Yumimoto phải thanh toán cho ông ta 93 327 yên, thì tôi ra kết quả 15 211 yên, hoặc 172 045 yên. Và ngay lập tức nhận ra những tính toán sai đều là của tôi.
Vào cuối giờ của ngày đầu tiên làm công việc mới này, tôi nói với Fubuki:
- Tôi nghĩ mình không làm được việc này.
- Thì đây là việc phải đòi hỏi tới trí thông minh mà, - cô ta đáp lại, vẻ gay gắt.
- Tôi không tài nào làm nổi, - tôi khổ sở thú nhận.
- Cô sẽ quen thôi.
Tôi không quen được. Rốt cuộc thì tôi không thể làm được, cho dù đã vật lộn hết sức với những phép tính.
sếp tôi giật lấy cặp hồ sơ để chứng tỏ cho tôi thấy công việc dễ đến mức nào. Cô ta cầm một hồ sơ và bắt đầu bấm chiếc máy tính nhỏ của cô ta với tốc độ chóng mặt mà chẳng cần nhìn phím bấm. Chưa đầy bốn phút, cô ta kết luận:
- Tôi tính ra số tiền giống của ông Saitama, theo tiền Yên.
Và cô đóng dấu của mình lên hồ sơ.
Tôi một lần nữa lại là nạn nhân của sự bất công của tự nhiên. Tôi tiếp tục công việc nặng nhọc của mình. Nhưng dù làm tới mười hai tiếng tôi vẫn không giải quyết được việc mà Fubuki làm như chơi trong ba phút năm mươi giây.
Tôi không biết bao nhiêu ngày đã qua khi cô ta nhận ra tôi vẫn chưa hợp thức hóa được một hồ sơ nào.
- vẫn chưa được cái nào! - cô ta thốt lên.
- Vâng, - tôi nói và đợi trừng phạt.
Cô ta đành chỉ tờ lịch trước nỗi khổ của tôi:
- Nhớ là cuối tháng phải xong hết cặp hồ sơ này đấy.
Tôi muốn giá mà cô ta hét lên thì hơn.
Lại thêm nhiều ngày trôi qua. Tôi ở trong địa ngục: hàng dài những con số liên tục ập xuống đầu tôi với biết bao nhiêu dấu phẩy và thập phân. Chúng vỡ ra trong bộ não tôi như một khối nhão dày đặc và tôi thì không thể phân biệt được chúng với nhau nữa. Một bác sĩ nhãn khoa chứng thực rằng không phải thị giác của tôi có vấn đề.
Những con số mà trước đây tôi từng say mê vì vẻ đẹp bình lặng kiểu Pitago nay đã trở thành kẻ thù của tôi. Cả cái máy tính nhỏ cũng muốn gây khổ cho tôi. Trong số những tật về tâm thần vận động của tôi thì có một thứ thế này: mỗi khi tôi phải gõ lên bàn phím hơn năm phút liền là tay tôi bỗng như bị dính nhựa, giống như tôi nhúng nó vào trong một thứ bột khoai tây nghiền đặc quánh và dính nhằng. Bốn ngón tay của tôi cứ đờ ra, không tài nào cứu chữa được; chỉ mỗi ngón trỏ là còn có thể ngọ nguậy được để chạm phải những cái phím, nhưng chậm chạp và lóng ngóng, điều không thể hiểu nổi đối với những người không phân biệt được những củ khoai vô hình.
Và hơn nữa, hiện tượng này lại trở nên càng trầm trọng hơn vì hiếm có ai dốt về số má như tôi. Ai cũng phải ngạc nhiên nhìn tôi loay hoay khổ sở với cái máy tính. Tôi bắt đầu bằng cách nhìn từng con số mới với vẻ ngạc nhiên như khi Robinson gặp một người bản xứ trên vùng đất lạ; sau đó, cái bàn tay cứng đờ của tôi cố sao chép nó lại trên bàn phím. Để làm được việc này, cái đầu tôi phải đưa qua đưa lại liên tục giữa tờ giấy và màn hình, để chắc chắn là không bị lạc một dấu phẩy hay một con số không trên đường đi. Điều kỳ lạ nhất là dù kiểm tra hết sức cẩn thận như vậy tôi vẫn để sót những nhầm lẫn khủng khiếp.
Một hôm, khi đang gõ máy tính hết sức khổ sở, tôi ngẩng mặt lên vaò thấy cô Mori đang quan sát tôi, vẻ ngạc nhiên hết sức.
- Vậy vấn đề của cô là sao? - cô ta hỏi tôi.
Để cô ta an tâm, tôi tâm sự về cái hội chứng khoai tây nghiền làm tê liệt bàn tay tôi. Tôi nghĩ là câu chuyện này sẽ làm cô ta nhìn tôi dễ chịu hơn.
Niềm tin tưởng của tôi nhận được kết quả duy nhất là cái kết luận mà tôi đọc được trong đôi mắt tuyệt đẹp của Fubuki: “Lúc này thì mình đã hiểu: đúng là một đứa mắc bệnh tâm thần. Điều này giải thích tất cả mọi chuyện.”
Sắp hết tháng rồi mà hồ sơ trong cặp vẫn chất đống.
- Cô chắc chắn là mình không cố tình làm vậy chứ?
- Chắc chắn là không.
- ở nước cô, có nhiều người... giống như cô không?
Tôi là người Bỉ đầu tiên mà cô ta gặp. Niềm tự hào dân tộc chợt bùng lên khiến tôi phải nói thật:
- Không có người Bỉ nào giống tôi cả.
- Tôi cũng nghĩ vậy.
Tôi bật cười.
- Cô thấy buồn cười à?
- Fubuki, chưa ai nói với cô rằng ngược đãi những kẻ bị tâm thần là hèn à?
- Có chứ. Nhưng người ta lại không báo trước cho tôi biết là tôi sẽ có một cấp dưới bị như vậy.
Tôi lại càng cười nhiều hơn.
- Tôi vẫn chẳng hiểu vì cớ gì mà cô cười.
- Đấy là tại bệnh tâm thần vận động của tôi.
- Cô tập trung vào công việc của mình thì hơn.
Ngày 28, tôi báo cho cô ta quyết định không về nhà buổi tối của mình nữa:
- Nếu cô cho phép, tôi sẽ qua đêm ở đây, ở chỗ làm việc của tôi.
- Bộ óc cô hiệu quả hơn trong bóng tối sao?
- Hy vọng thế. Có thể hoàn cảnh o ép này lại khiến nó hoạt động được.
Tôi nhận được sự đồng ý của cô ta mà chẳng khó khăn gì. Không hiếm việc các nhân viên ở lại văn phòng cả đêm khi có những việc gấp đến hạn phải hoàn thành.
- Cô nghĩ một đêm liệu có đủ không?
- Chắc chắn là không rồi. Tôi không định về nhà từ hôm nay đến 31.
Tôi chỉ cho cô ta một chiếc ba lô:
- Tôi đã mang theo những đồ cần thiết.
Tôi thấy mình ngây ngất khi còn lại một mình trong công ty Yumimoto. Song cảm giác này trôi đi rất nhanh khi tôi nhận ra về đêm đầu óc mình cũng chẳng hoạt động tốt hơn. Tôi làm việc không ngừng: sự hăng say này cũng chẳng mang lại kết quả gì.
Đến bốn giờ sáng, tôi đi đánh răng rửa mặt qua loa ở bồn rửa và thay quần áo. Tôi uống một tách trà rất đặc và quay về bàn của mình.
Những nhân viên đầu tiên đến vào lúc bảy giờ.
Fubuki đến một giờ sau đó. Cô ta liếc nhìn cái ngăn dành cho các chứng từ đã kiểm tra và nhận thấy nó vẫn trống trơn. Cô ta lắc đầu.
Lại thêm một đêm thức trắng nữa. Tình hình vẫn không có gì thay đổi. Trong cái đầu của tôi, mọi thứ vẫn lẫn lộn như vậy. Mặc dầu vậy, tôi lại không hề thất vọng. Tôi cảm thấy một sự lạc quan đến không hiểu nổi, nó khiến tôi rất bạo dạn. Chẳng thế mà vừa tiếp tục tính toán, tôi lại quay ra nói với sếp những việc chẳng ăn nhập gì vào lúc này:
- Trong tên của cô có tuyết. Còn tên của tôi trong tiếng Nhật lại có mưa. Tôi thấy điều này rất hợp lý. Cô và tôi khác nhau như tuyết với mưa. Song điều này không ngăn chúng ta lại được sinh ra bởi cùng một chất liệu.
- Cô thực sự thấy giữa cô và tôi có điểm chung sao?
Tôi cười. Thực ra tôi cười ngây ngô vì thiếu ngủ. Đôi lúc tôi cũng chợt cảm thấy mệt mỏi và chán nản, song tôi trở lại ngay với thói vui cười hớn hở của mình.
Cái bình đựng nỗi thống khổ của tôi ngày càng đầy lên với những con số chui ra từ bộ óc bị rò rỉ của tôi. Tôi như là Sisyphe(1) của ngành kế toán và, cũng như nhân vật huyền thoại nọ, tôi không bao giờ thất vọng, tôi làm lại những phép tính cay độc đến hàng trăm lần, hàng ngàn lần. Tôi phải ghi nhận một điều kỳ lạ: tôi đã tính nhầm tới hàng ngàn lần, nếu như những nhầm lẫn của tôi lần nào cũng giống nhau thì thật nhàm chán, như khúc nhạc lặp đi lặp lại vậy; đằng này, mỗi lần tính tôi lại cho ra hàng ngàn kết quả khác nhau. Tôi tài thật.
Thường giữa hai phép cộng, tôi lại ngẩng đầu lên để ngắm nhìn mái đầu của người đã đưa tôi vào cảnh khốn khổ này. vẻ đẹp của cô ta khiến tôi sững sờ. Tôi chỉ tiếc là cái kẹp tóc nhỏ xinh làm cho mái tóc dài lửng của cô thành một đường cong cứng ngắc ý như muốn nói: “Tôi là một người phụ nữ hành động.” Thế là, tôi lao vào một trò rất tuyệt: tôi tưởng tượng mình đang chải tóc cho cô ta. Tôi trả lại tự do cho mái tóc đen bóng đó. Những ngón tay vô hình của tôi mang lại cho nó sự lộn xộn quyến rũ. Thi thoảng, tôi nổi khùng và làm cho những sợi tóc của cô ta xù lên như vừa qua một đêm yêu đương cuồng nhiệt, vẻ hoang dại này khiến cô ta trông đẹp tuyệt vời.
Thế rồi Fubuki bắt gặp tôi đang làm tóc ảo:
- Có gì mà cô nhìn tôi ghê thế?
- Tôi đang nghĩ trong tiếng Nhật, hai từ “tóc” và “Chúa trời” nói giống nhau.
- Từ “giấy” cũng thế, cô đừng quên đấy. Quay lại đống giấy tờ của cô đi.
Đầu óc lơ mơ của tôi ngày càng thêm trầm trọng. Mỗi lúc tôi càng chẳng biết phải nói gì hay không nói gì. Đang tìm tỉ giá đồng Curon Thụy Điển ngày 20 tháng Hai năm 1990, thì miệng tôi tự dưng lại hỏi:
- Hồi còn nhỏ, cô ước mơ về sau làm gì?
- Vô địch bắn cung.
- Xem ra cũng hợp với cô đấy!
Vì thấy cô ta không hỏi gì mình, tôi tuôn ra một tràng:
- Còn tôi, hồi bé tôi mơ thành Thượng đế. Vị Thượng đế của những người Thiên Chúa giáo, với một chữ T viết hoa rất to. Khoảng năm tuổi, tôi hiểu ra là tham vọng của mình không thể thực hiện được. Cho nên tôi bớt mơ mộng đi một chút và quyết định trở thành Chúa Jesus. Tôi tưởng tượng ra mình được chết trên cây thánh giá trước toàn thể nhân loại. Lên bảy tuổi, tôi nhận thức được rằng điều này sẽ không bao giờ xảy ra với tôi. Khiêm tốn hơn, tôi quyết tâm trở thành kẻ tuẫn đạo. Tôi giữ nguyên sự lựa chọn này trong nhiều năm. Rồi nó cũng lại không được.
- Sau đó thế nào?
- Thì cô biết rồi đấy: tôi đã trở thành kế toán cho công ty Yumimoto. Và tôi nghĩ mình không thể xuống thấp hơn được nữa.
- Cô tin thế à? - cô ta hỏi với nụ cười kỳ quặc.
Đêm ngày 30, sắp sang ngày 31. Fubuki là người cuối cùng ra khỏi văn phòng. Tôi tự hỏi sao cô ta không thải hồi tôi nhỉ: chẳng lẽ cô ta không thấy tôi sẽ không bao giờ xử lý nổi dù chỉ một phần trăm công việc hay sao?
Tôi còn lại một mình. Đây là đêm thứ ba tôi thức trắng liên tiếp trong gian phòng làm việc rộng lớn. Tôi bấm máy tính và ghi lại những kết quả ngày càng tệ hại.
Chẳng thế mà một điều kỳ diệu đã xảy ra với tôi: tâm trí tôi rời bỏ thân xác.
Tôi bỗng như được buông thả. Tôi đứng lên. Tôi tự do. Chưa bao giờ tôi cảm thấy được tự do đến thế. Tôi bước ra tận cánh cửa kính khổng lồ. Thành phố lấp lánh ánh đèn ở rất xa phía dưới kia. Tôi đang ngự trị thế giới. Tôi là Thượng đế. Tôi ném thân mình qua cửa sổ để thoát ra.
Tôi tắt hết mấy bóng đèn neon. Ánh đèn thành phố xa xa đủ để chiếu sáng gian phòng. Tôi ra nhà bếp lấy lon Coca và uống một hơi. Lúc quay lại phòng kế toán, tôi cởi giày và quẳng phăng chúng đi. Tôi nhảy lên một chiếc bàn làm việc, rồi chuyển hết từ bàn này sang bàn khác, vừa nhảy vừa hét lên sung sướng.
Tôi cảm thấy người mình nhẹ tới mức quần áo cũng thành nặng nề. Tôi liền cởi từng thứ một và để chúng rải rác chung quanh. Khi không còn thứ gì trên người, tôi trồng cây chuối - điều mà tôi chưa bao giờ làm nổi trong đời. Tôi di chuyển qua những chiếc bàn liền kề nhau bằng hai tay. Sau đó, bằng một cú nhào lộn hoàn hảo, tôi bật người lên và rơi xuống ngồi vào chỗ của cấp trên của tôi.
Này Fubuki, ta là Thượng đế. Cho dù mi không tin ta, nhưng ta là Thượng đế. Mi ra lệnh ư, một điều chẳng có gì ghê gớm. Còn ta, ta trị vì. Quyền lực chẳng khiến ta bận tâm. Trị vì mới cao siêu hơn nhiều. Mi chẳng ý thức nổi tới vinh quang của ta đâu. Vinh quang tuyệt vời lắm. Có các thiên thần thổi kèn trompette để tôn vinh ta. Chưa bao giờ ta có vinh quang như đêm nay. Chính là nhờ có mi đấy. Giá như mi biết được rằng mi đang làm việc vì vinh quang của ta!
Ponce Pilate(2) cũng không hề biết ông ta hành động vì chiến thắng của Chúa. Đã có Chúa mang vòng ô liu thì ta là Chúa máy vi tính. Trong bóng tối bao bọc quanh ta mọc lên cánh rừng máy vi tính đại thụ.
Ta đang nhìn chiếc máy tính của mi đấy, Fubuki à. Nó to và thật tuyệt vời. Bóng tối làm cho nó trông như một bức tượng ở đảo Pâques. Đã quá nửa đêm: hôm nay là thứ Sáu, ngày thứ Sáu thánh của ta đây, ngày thần Vệ nữ trong tiếng Pháp, ngày vàng trong tiếng Nhật, mà ta thì thật khó tìm ra một sự gắn kết giữa nỗi đau Do Thái-Thiên Chúa, niềm vui La tinh và lòng tôn thờ Nhật Bản trong cái chất liệu bền vững này.
Từ lúc tôi rời bỏ cõi thế để bước vào cuộc đời tu sĩ, thời gian đã mất đi mọi hình hài của nó và lột xác thành một chiếc máy tính nhỏ mà tôi bấm lên nó những con số đầy sai sót. Tôi những tưởng đang là lễ Phục sinh. Từ trên ngọn tháp Babel, tôi nhìn ra phía công viên Ueno và thấy những hàng cây phủ đầy tuyết: những cây anh đào đang nở hoa - đúng rồi, đúng lễ Phục sinh rồi.
Lễ Noel làm tôi chán ngấy bao nhiêu thì tôi lại thích thú với lễ Phục sinh bấy nhiêu. Thật không tưởng tượng nổi Chúa trong hình hài em bé. Song một kẻ khốn khổ trở thành Thượng đế lại là một chuyện khác. Tôi ôm lấy chiếc máy vi tính của Fubuki và hôn lấy hôn để lên đó. Tôi cũng là một kẻ khốn khổ bị đóng đinh trên cây thánh giá. Điều tôi thích nhất trong việc đóng đinh chính là đoạn kết. Cuối cùng tôi không còn phải chịu đau đớn nữa. Họ đã đóng đinh cơ thể tôi bằng vô số những con số tới mức không còn một chỗ nào cho phần thập phân nhỏ nhất. Họ sẽ chém phăng đầu tôi bằng một nhát gươm và tôi không còn cảm thấy gì nữa.
Biết được khi nào mình sắp chết quả là một điều vĩ đại. Người ta có thể tự tổ chức và biến cái ngày cuối cùng của mình thành một tác phẩm nghệ thuật. Buổi sáng, đám đồ tể của tôi sẽ đến và tôi sẽ nói với bọn chúng rằng: “Ta đã lỡ hẹn! Hãy giết ta đi. Hãy thực hiện nguyện ước cuối cùng của ta: cầu cho Fubuki đem cái chết đến cho ta. cầu mong cho cô vặn cổ ta như vặt một cây hạt tiêu. Máu của ta sẽ chảy và sẽ thành tiêu đen. Hãy cầm lấy và ăn đi, bởi vì nó là hạt tiêu của ta được rót ra cho các người, cho vô số người, thứ hạt tiêu của sự liên minh vĩnh hằng mới.
Các ngươi sẽ hắt hơi để tưởng nhớ đến ta.”
Đột nhiên, tôi thấy lạnh. Tôi ôm ghì lấy chiếc máy vi tính song cũng không ấm hơn. Tôi mặc lại quần áo. Nhưng vì răng vẫn va lập cập, tôi nằm dài ra sàn và đổ cả sọt rác phủ lên người. Tôi ngất đi.
Người ta gào vào mặt tôi. Tôi mở mắt và thấy bao nhiêu rác. Tôi nhắm mắt lại.
Tôi rơi vào vực thẳm.
Tôi nghe thấy giọng nói nhẹ nhàng của Fubuki:
- Tôi thừa hiểu cô ta mà. Cô ta lấy rác phủ lên để chúng ta không dám lay cô ta dậy đấy mà. Cô ta làm cho không ai đụng chạm được đến cô ta. Đấy là cách của cô ta mà. Cô ta chẳng có chút sĩ diện nào. Khi tôi bảo cô ta là ngốc thì cô ta trả lời là còn trầm trọng hơn thế, rằng cô ta là một kẻ bị bệnh tâm thần. Lúc nào cô ta cũng phải hạ mình. Cô ta tưởng rằng điều đó khiến cho cô ta được an toàn. Cô ta nhầm rồi.
Tôi muốn giải thích rằng tôi làm vậy để cho khỏi rét nhưng không còn sức để nói. Tôi được sưởi ấm dưới những thứ rác rưởi của Yumimoto. Tôi vẫn còn chưa tỉnh ngủ.
Tôi thò đầu ra khỏi đống rác. Qua lớp giấy lộn nhàu nát, vỏ hộp, tàn thuốc ẩm nước Coca, tôi thấy đồng hồ đã chỉ mười giờ sáng.
Tôi đứng lên. Không ai dám nhìn tôi, trừ mỗi Fubuki lạnh lùng nói:
- Lần sau, nếu cô định giả trang làm kẻ bụi đời thì đừng có làm thế ở công ty. Có nhiều bến tàu điện ngầm để làm việc đó.
Xấu hổ hết mức, tôi cầm lấy chiếc ba lô và chạy vù vào nhà vệ sinh thay quần áo và gội đầu dưới vòi nước. Khi tôi quay lại, một bà tạp vụ đã lau sạch những vết tích điên rồ của tôi.
- Tôi muốn được tự mình dọn dẹp, - tôi ngượng ngùng nói.
- Phải, - Fubuki nhận xét. - Ít ra thì đấy là việc có lẽ cô có khả năng làm.
- Tôi nghĩ cô đang nói tới việc kiểm tra chứng từ. Cô nói phải đấy: nó vượt quá khả năng của tôi. Tôi trịnh trọng báo cáo với cô: tôi xin thôi không làm việc này nữa.
- Cô đã mất bao thời gian với nó rồi cơ mà, - Cô ta ranh mãnh nhận xét.
“Vậy ra là thế, tôi nghĩ. Cô ta muốn phải tự tôi nói ra điều đó. Dĩ nhiên: như vậy sẽ nhục nhã hơn nhiều.”
- Tối nay là hết hạn, - tôi nói tiếp.
- Đưa cho tôi cặp chứng từ.
Trong vòng hai mươi phút, cô ta làm xong hết.
Suốt ngày tôi vật vờ như ma xó. Miệng tôi khô và lúng búng như người uống quá chén. Trên bàn của tôi chất đầy mớ giấy tờ tính toán sai. Tôi vứt bỏ từng xấp một.
Nhìn Fubuki làm việc bên máy vi tính của cô ta, tôi khó ngăn mình khỏi cười. Tôi như thấy lại cảnh mình đêm qua, trần truồng, ngồi trên bàn phím, tay chân quắp lấy chiếc máy. Còn lúc này, người phụ nữ trẻ lại đang đặt những ngón tay của mình lên những phím bấm. Đây là lần đầu tiên tôi để ý tới tin học.
Vài giờ đồng hồ ngủ lơ mơ dưới đống rác không đủ lôi tôi ra khỏi đám bột nhão mà những con số khủng khiếp đã tạo ra trong đầu tôi. Tôi lội bì bõm, tôi tìm kiếm dưới đống hỗn độn xác của những dấu mốc tinh thần. Mặc dầu vậy, tôi đã đang nhấm nháp giây phút nghỉ ngơi kỳ diệu: lần đầu tiên từ suốt bao tuần lễ liên tiếp, tôi không phải bấm lên chiếc máy tính.
Tôi trở về với thế giới không có những con số. Vì có nạn mù chữ, nên chắc chắn phải có nạn mù số thì mới có thể nói về bi kịch riêng của những người giống như tôi.
Tôi trở lại với cuộc sống thường ngày. Nghe có vẻ lạ kỳ nhưng sau cái đêm tôi có hành động điên rồ nọ, thì mọi thứ trở lại bình thường như chưa hề có gì nghiêm trọng xảy ra. Hẳn là không có ai trông thấy tôi trần truồng di chuyển trên hai tay qua các dãy bàn, hay ôm chặt một chiếc máy vi tính tội nghiệp. Nhưng rõ ràng người ta đã nhìn thấy tôi nằm ngủ dưới đống rác. ở các nước khác có thể người ta đã tống khứ tôi ra khỏi cửa vì có hành vi như vậy.
Tuy nhiên, có cách giải thích logic cho sự việc này: những chế độ độc tài lại làm nảy sinh, ở những quốc gia áp dụng chế độ này, những trường hợp xử sự quái đản nhất - Và, cũng chính vì thế mà có một sự rộng lượng tương đối với những trò kỳ quặc đáng kinh ngạc nhất của con người. Người ta không thể biết thế nào là một trò kỳ quặc nếu chưa gặp phải một trò kỳ quặc kiểu Nhật. Tôi đã ngủ dưới đống rác chứ gì? Còn nhiều trò kỳ quái khác. Nhật Bản là một nước hiểu rõ “suy sụp” nghĩa là gì.
Tôi lại bắt đầu tỏ ra mình cũng được việc. Khó có thể diễn tả nổi nỗi thích thú khi pha trà và cà phê: những động tác dễ dàng này không gây khó khăn nào cho bộ não đáng thương của tôi và giúp tôi lấy lại tinh thần.
Tôi lại bắt tay đi chỉnh các tờ lịch một cách hết sức kín đáo. Tôi gắng sức làm ra vẻ bận rộn, bởi tôi quá sợ lại bị người ta bắt dán mắt vào những con số.
Rồi một sự kiện đã xảy ra thật tình cờ: tôi đã gặp Thượng đế. Lão phó chủ tịch đáng ghét, chắc thấy mình chưa đủ phì nên mới gọi tôi mang tới cho lão một cốc bia. Tôi đem cốc bia tới cho lão với vẻ lịch sự chán ngắt. Lúc tôi rời hang ổ của lão béo đi ra thì cánh cửa văn phòng bên cạnh mở ra: tôi chạm trán với ông chủ tịch.
Chúng tôi sửng sốt nhìn nhau, về phía tôi thì dễ hiểu thôi: vì cuối cùng tôi đã có cơ hội được gặp Thượng đế của Yumimoto. Còn về phía ngài chủ tịch thì khó giải thích hơn: chẳng lẽ ông ấy biết tôi tồn tại? Hình như đúng là như vậy vì ông ta thốt lên với một chất giọng vô cùng đẹp và thanh lịch:
- Hẳn cô là Amélie?
Ông cười và chìa tay ra cho tôi. Tôi ngơ ngác đến nỗi không thốt nên lời. ông Haneda khoảng chừng năm mươi tuổi, người cao dong dỏng và khuôn mặt lộ vẻ thanh lịch đặc biệt. Từ ông toát ra một vẻ tạo cho người ta cảm giác ông là một người rất tốt bụng và hài hòa. Ánh mắt ông nhìn tôi tử tế tới mức tôi mất nốt chút bối rối còn lại.
Ông quay đi. Tôi còn lại một mình trong hành lang, không thể nhúc nhích. Vậy ra, ông là chủ tịch của cái nơi tra tấn này, nơi mà mỗi ngày tôi phải chịu đựng những nỗi nhục nhã phi lý, nơi mà ai cũng coi thường tôi. Chẳng nhẽ ông chủ của cái địa ngục trần gian này lại là một con người tuyệt vời, một tâm hồn cao thượng đến vậy sao!
Thật chẳng hiểu nổi. Một công ty nằm dưới sự điều hành của một con người lịch lãm nhường vậy lẽ ra phải là một thiên đường trong trẻo, một không gian tươi vui và dịu dàng. Vậy điều bí ẩn này là gì? Lẽ nào Thượng đế có thể ngự trị cả dưới các tầng Địa ngục?
Tôi vẫn im sững vì sửng sốt khi câu trả lời xuất hiện. Cánh cửa văn phòng của ông Omochi đồ sộ mở ra và tôi nghe thấy giọng của kẻ đáng ghét hét toáng lên với tôi:
- Cô còn đừng ỳ ra đấy làm gì thế hả? Không phải cô ăn lương để đi lang thang trong hành lang đâu nhé!
Mọi sự đã rõ: ở công ty Yumimoto, Thượng đế là ngài chủ tịch, còn lão phó chủ tịch là Quỷ dữ.
Còn Fubuki thì chẳng phải Quỷ dữ cũng chẳng phải Thượng đế: đó là một người phụ nữ Nhật.
Không phải tất cả phụ nữ Nhật đều đẹp. Song khi có ai trong số họ đã đẹp thì những người khác chỉ còn biết phải giữ mình cho tốt.
Mọi sắc đẹp đều có sức mạnh, song vẻ đẹp Nhật còn mạnh hơn nhiều. Trước nhất là bởi làn da trắng như hoa huệ, đôi mắt êm ái, cánh mũi đặc trưng, viền môi như vẽ, nét mềm mại chứa đựng những đường nét phức tạp này đủ sức làm lu mờ những khuôn mặt xinh đẹp nhất.
Tiếp đến là bởi những cách thức biểu lộ của khuôn mặt cách điệu hóa nó và biến nó thành một tác phẩm nghệ thuật thật khó cảm nhận.
Sau cùng và đặc biệt là bởi đó là một vẻ đẹp đã chống cự được với biết bao những ràng buộc về tâm thể, với biết bao những gò ép, đè nén, cấm đoán phi lý, giáo lý, ép buộc, hủy hoại, tàn ác, câm nín và nhục nhã - cho nên, một sắc đẹp nhường vậy hẳn phải là một điều kỳ diệu của chủ nghĩa anh hùng.
Không phải phụ nữ Nhật là nạn nhân, còn lâu mới có thể nói tới chuyện đó. Trong số phụ nữ trên hành tinh, thì phụ nữ Nhật thực sự không phải là người kém may mắn nhất. Quyền lực của họ cũng đáng kể đấy: tôi đã ở đúng chỗ để biết được điều đó.
Không: nếu phải hâm mộ phụ nữ Nhật - Và cần phải như thế thì đó là bởi vì họ không tự vẫn. Người ta đã ngấm ngầm chống lại ý định ấy của họ ngay từ thời thơ ấu non nớt nhất. Người ta đã nhồi nhét vào đầu họ biết bao khuôn phép: “Nếu hai mươi lăm tuổi mà con không lấy chồng thì thật đáng xấu hổ”, “Nếu con cười thì người ta không tôn trọng con đâu”, “Nếu con biểu lộ tình cảm qua nét mặt thì thật tầm thường”, “Nếu con để lộ dù chỉ một cái lông trên cơ thể thì con là kẻ bẩn thỉu”, “Nếu một đứa con trai thơm lên má con trước mặt mọi người thì con là một con đĩ”, “Nếu con ăn uống với vẻ thích thú thì con chẳng khác gì con lợn nái”, “Nếu con thích ngủ thì con chẳng khác gì con bò cái”, v.v. Những lời răn dạy này sẽ chỉ mang tính giai thoại nếu như chúng không bị ăn sâu vào đầu óc.
Bởi vì, cuối cùng, hậu quả của những thứ giáo điều thô thiển này là người phụ nữ Nhật không dám hy vọng vào bất cứ điều gì tốt đẹp. Đừng có mong vui thú, vì niềm thích thú của bạn sẽ hủy diệt bạn. Đừng có mong yêu đương, vì điều đó không đáng đâu: những người yêu bạn sẽ yêu bạn bởi mộng ảo tưởng về bạn, chứ không đời nào yêu bạn vì những điều bạn thực có. Đừng hy vọng rằng cuộc đời mang lại cho bạn dù bất kể điều gì, bởi vì mỗi năm trôi qua sẽ tước đi của bạn một điều gì đó. Đừng hy vọng ngay cả tới một điều đơn giản như sự yên tĩnh, bởi vì bạn chẳng có lý do gì để mà yên tĩnh.
Hãy mong ước được làm việc. Vì bạn là nữ, nên sẽ có ít cơ may bạn được học hành nhiều, nhưng hãy hy vọng được phục vụ công ty của bạn. Làm việc sẽ giúp bạn kiếm được tiền, dù chẳng vui vẻ gì, nhưng ít ra nó giúp bạn có giá khi đi lấy chồng chẳng hạn - bởi vì bạn cũng không ngốc tới mức đòi hỏi việc người ta muốn có bạn vì giá trị thực chất của bạn.
Ngoài ra, bạn có thể hy vọng sống thọ, tuy rằng điều này chẳng đem lại lợi lộc gì, và đừng có làm điều gì đáng xấu hổ, vì đó mới là điều quan trọng nhất. Đến đây là kết thúc danh sách những mong ước chính đáng của bạn.
thích thú khi bạn đi trong phố mọi người ngoảnh lại nhìn dáng người của bạn - họ sẽ chẳng làm vậy đâu - mà bởi vì tròn trịa là điều đáng xấu hổ.
Bạn có bổn phận phải xinh đẹp. Nếu bạn đạt được điều này thì vẻ đẹp của bạn cũng chẳng đáng đề bạn thích thú. Những lời khen duy nhất mà bạn sẽ nhận được là lời khen của người phương Tây, mà chúng ta đều biết những lời khen này chẳng đúng gu chút nào. Nếu bạn nhìn ngắm vẻ duyên dáng riêng của mình trong gương thì hãy sợ hãi chứ đừng thích thú, bởi vì vẻ đẹp của bạn sẽ chẳng mang lại cho bạn điều gì ngoài nỗi sợ bạn sẽ mất nó. Nếu bạn là một cô gái đẹp, bạn không có gì ghê gớm; nếu bạn không phải là cô gái đẹp, bạn sẽ chẳng là gì hết.
Bạn có bổn phận phải lấy chồng, tốt nhất là trước hai mươi lăm tuổi, đó là hạn sử dụng của bạn. Chồng bạn sẽ không mang lại cho bạn tình yêu đâu, trừ phi đó là một kẻ ngốc, và hẳn là chẳng sung sướng gì khi được một kẻ ngốc yêu mình. Dù sao chăng nữa, cho dù bạn yêu anh ta hay không thì bạn cũng chẳng mấy khi gặp được anh ta. Vào hai giờ sáng, một người đàn ông mệt lử và thường là say khướt sẽ về với bạn rồi đổ sập lên chiếc giường vợ chồng, và đến sáu giờ sáng anh ta sẽ rời chiếc giường mà chẳng nói với bạn lấy một lời.
Bạn có bổn phận phải sinh con, và bạn phải đối xử với chúng như với ông hoàng bà chúa cho tới khi chúng được ba tuổi. Đến lúc đó, bạn sẽ lôi bật chúng ra khỏi thiên đường, để đăng ký cho chúng vào quân ngũ. Việc này sẽ kéo dài từ ba tuổi tới mười tám tuổi rồi từ hai mươi lăm tuổi cho đến chết. Bạn bắt buộc phải cho ra đời những đứa con, và chúng sẽ ngày càng thấy bất hạnh, bởi ba năm đầu đời đã quá sung sướng.
Bạn có thấy điều đó là khủng khiếp không? Bạn không phải là người đầu tiên nghĩ thế. Những người đồng cảnh với bạn đã nghĩ tới điều này từ năm 1960 cơ. Bạn thấy rõ là việc đó cũng chẳng để làm gì. Nhiều người trong số họ đã nổi loạn và có thể bạn cũng sẽ nổi loạn trong giai đoạn tự do duy nhất của cuộc đời bạn, tức là giữa năm mười tám và hai lăm tuổi. Song, vào tuổi hai lăm, bạn sẽ chợt nhận ra rằng bạn chưa có chồng và bạn sẽ xấu hổ. Bạn sẽ bỏ cách ăn mặc kỳ quặc để chọn những bộ đồ đoan trang, xỏ đôi tất trắng và đi những đôi guốc lố bịch. Bạn sẽ từ bỏ mái tóc thẳng mượt mà để thay vào đó là kiểu tóc uốn khó nhìn và bạn sẽ thở phào nếu có ai đó - ông chồng hay ông chủ - muốn bạn.
Trong trường hợp khó xảy ra là bạn sẽ có một cuộc hôn nhân vì tình yêu, thì bạn còn bất hạnh hơn nữa, bởi vì bạn sẽ thấy chồng bạn phải chịu đau khổ. Tốt hơn hết là bạn đừng yêu anh ta: điều đó sẽ cho phép bạn dửng dưng với việc anh ta thấy tuyệt vọng, bởi anh ta vẫn còn có hy vọng. Ví dụ như người ta để cho anh ta nuôi hy vọng là được một người phụ nữ yêu. Song anh ta sẽ nhanh chóng nhận ra là bạn không yêu anh ta. Làm sao bạn có thể yêu một người khi tim mình khô cứng? Người ta đã áp đặt cho bạn quá nhiều tính toán nên bạn không thể yêu. Nếu bạn yêu ai đó, thì đó là bởi tại người ta đã giáo dục bạn không tốt. Những ngày trăng mật đầu tiên, bạn sẽ vờ vĩnh đủ mọi thứ. Phải thừa nhận rằng không có một người phụ nữ nào giả vờ giỏi hơn bạn.
Nghĩa vụ của bạn là phải hy sinh vì người khác. Tuy nhiên, đừng tưởng rằng hy sinh của bạn sẽ khiến những người được hưởng sự hy sinh ấy sung sướng. Điều đó sẽ chỉ làm cho họ không xấu hổ vì bạn thôi. Bạn chẳng có một cơ may nào được sung sướng hay làm cho người khác sung sướng.
Và nếu nhờ điều kỳ diệu, số phận bạn thoát được một trong những điều quy định này, thì đặc biệt chớ có suy ra là bạn đã chiến thắng: hãy nghĩ rằng bạn đã lầm. Vả lại, bạn cũng sẽ nhanh chóng nhận ra điều đó thôi, bởi ảo tưởng về chiến thắng của bạn chỉ là tạm thời. Và đừng có tỏ ra thích thú với khoảnh khắc đó: hãy để lỗi tính nhầm này cho người phương Tây. Khoảnh khắc chẳng có ý nghĩa gì, và cuộc đời bạn chẳng đáng là gì. Dưới mười nghìn năm thì chẳng có khoảng thời gian nào đáng kể.
Nếu điều đó có thể an ủi bạn, thì chẳng có ai coi bạn là kém thông minh hơn đàn ông. Bạn tỏa sáng, điều này đập vào mắt tất cả mọi người, kể cả những người coi thường bạn nhất. Tuy nhiên, phải suy ngẫm kỹ về chuyện này, bạn có thấy điều đó là niềm an ủi lớn không? Chí ít, nếu người ta nghĩ bạn thấp kém, thì địa ngục của bạn là điều giải thích được và bạn có thể ra khỏi đó bằng cách chỉ ra điều tuyệt vời trong trí não của bạn, hợp với những định kiến logic. Nhưng nếu người ta biết trình độ của bạn ngang bằng, thậm chí cao hơn, thì sự đau khổ của bạn là phi lý, điều này có nghĩa là không còn đường nào để chối bỏ nó.
Có đấy, có một con đường. Một con đường duy nhất nhưng bạn có toàn quyền lựa chọn, trừ phi bạn ngu ngốc quy theo đạo Thiên Chúa: bạn có quyền tự vẫn. ở Nhật Bản, chúng ta biết rằng tự vẫn là một hành động danh dự lớn lao. Nhưng chớ tưởng rằng thế giới bên kia là một trong những thiên đường vui sướng theo mô tả của những người phương Tây dễ tính. Bên kia cũng chẳng có gì hay ho hơn. Để bù lại, hãy nghĩ tới điều đáng nghĩ: thanh danh của bạn sau khi chết. Nếu bạn tự vẫn thì bạn sẽ rất nổi danh và người thân của bạn sẽ tự hào. Bạn sẽ có một chỗ hảo hạng trong hầm mộ gia đình: đó là ước vọng lớn nhất mà một con người có thể nuôi dưỡng.
Chắc chắn, bạn có thể không tự vẫn. Nhưng như vậy thì dù sớm hay muộn, bạn cũng sẽ không chịu đựng nổi và bạn sẽ sa vào một thứ ô danh nào đó: bạn sẽ có tình nhân, hoặc sẽ ăn uống vô độ, hoặc sẽ trở nên lười nhác - hãy đi tìm hiểu xem. Ta đã quan sát và thấy rằng con người nói chung, và phụ nữ nói riêng, khó sống lâu mà không sa ngã vào một trong những tật liên quan đến thú vui xác thịt. Nếu ta dè chừng với thú vui này, thì không phải bởi chủ nghĩa Thanh giáo: ta đâu có bị ảnh hưởng bởi nỗi ám ảnh kiểu Mỹ ấy.
Thực tế, tốt hơn hết là nên tránh mọi trạng thái gây thích thú, vì nó sẽ làm đổ mồ hôi. Mà không có gì xấu hổ hơn là việc ra mồ hôi. Nếu bạn nhồm nhoàm ăn bát mì nóng hổi, nếu bạn phó mặc cho cơn dục tình, nếu mùa đông mà bạn gà gật bên lò sưởi, bạn sẽ ra mồ hôi. Và tất thảy mọi người sẽ cho rằng bạn là kẻ dung tục.
Bạn chớ do dự giữa hành động tự vẫn và việc ra mồ hôi. Đổ máu đáng ngưỡng mộ bao nhiêu thì đổ mồ hôi lại hổ danh bấy nhiêu. Nếu bạn tự tìm đến cái chết, thì bạn sẽ chẳng bao giờ bị ra mồ hôi nữa và nỗi sợ hãi của bạn sẽ mãi mãi đi vào cõi vĩnh hằng.
Chú thích
(1) Một nhân vật trong thần thoại Hy Lạp, bị các thần phạt phải vần một tảng đá lên đỉnh đồi, nhưng mỗi lần gần đến đích, tảng đá lại lăn xuống. Đây là một hình phạt khủng khiếp vì nó vô ích và vô vọng.
(2) Tổng trấn xứ Judée của La Mã, người đã giao Chúa Jesus cho các thẩm phán tôn giáo xét xử.