ột năm học hành chăm chỉ đã kết thúc. Nicolas đoạt giải hùng biện, chắc để thưởng việc nói nhiều hơn là nói hay của cậu chàng. Nicolas chia tay với các bạn: Alceste, Rufus, Eudes, Geoffroy, Maixent, Joachim, Clotaire và Agnan. Sách vở đã xếp lại rồi, giờ là lúc nghĩ tới kỳ nghỉ hè.

Ở nhà Nicolas, chuyện đi nghỉ ở đâu chẳng cần bàn nhiều vì…

Bố là người quyết

Năm nào cũng vậy, nghĩa là năm ngoái và năm kia, bởi vì trước đó thì lâu quá tôi không nhớ nữa, bố mẹ cãi nhau rất nhiều về chuyện đi nghỉ ở đâu, và rồi bao giờ mẹ cũng khóc và mẹ nói là mẹ sẽ đến nhà mẹ của mẹ, và tôi cũng khóc vì tuy tôi rất yêu bà ngoại, nhưng ở nhà bà chẳng có bãi biển, và rốt cuộc bao giờ chúng tôi cũng đi đến chỗ mẹ thích và không phải ở nhà bà.

Hôm sau, sau bữa tối, bố nhìn chúng tôi có vẻ bực và bố nói:

“Cả nhà nghe nhé, năm nay tôi không muốn tranh cãi gì nữa, tôi là người quyết! Chúng ta sẽ đi nghỉ ở miền Nam. Tôi có địa chỉ một biệt thự cho thuê ở Plage-les-Pins. Ba phòng ngủ, có nước sạch, điện. Tôi không muốn mình lại đi khách sạn khách siếc, ăn uống vớ va vớ vẩn!”

“Anh à, mẹ nói, em thấy sáng kiến hay đấy.”

“Tuyệt! Tôi reo lên và bắt đầu chạy vòng quanh bàn ăn bởi vì sướng như thế thì khó mà ngồi yên được một chỗ.”

Bố trợn tròn mắt như mỗi khi bố ngạc nhiên, và bố lẩm bẩm: “Ô thế à!”

Trong lúc mẹ dọn bàn, bố đi tìm mặt nạ đi săn cá dưới nước cất trong tủ tường.

“Rồi con xem, Nicolas, bố nói với tôi, hai bố con ta sẽ đi câu hay kinh khủng!”

Tôi ấy à, tôi hơi sợ một tí, bởi vì tôi bơi còn chưa tốt lắm; nếu có người giữ chắc thì tôi bơi được ngửa, nhưng bố bảo tôi đừng có lo, rằng bố sẽ dạy tôi bơi, vì rằng bố đã từng là quán quân liên vùng môn bơi tự do hồi còn trẻ, và rằng bố vẫn còn có thể phá các kỷ lục nếu bố có thời gian luyện tập.

“Bố sẽ dạy con săn cá dưới nước!” tôi nói với mẹ lúc mẹ đi ra từ trong bếp.

“Hay đấy con ạ, mẹ nói với tôi, nhưng hình như ở Địa Trung Hải bây giờ không còn nhiều cá lắm. Có quá nhiều người câu.”

“Không phải!” bố nói; nhưng mẹ yêu cầu bố không được nói ngược lại ý mẹ trước mặt thằng bé và rằng nếu mẹ có nói thế thì là vì mẹ đã đọc điều này trên báo; thế rồi mẹ lại ngồi đan áo, cái áo này mẹ đan đã được hàng đống ngày rồi.

“Nhưng mà này, tôi nói với bố, nếu không có cá thì hai bố con chẳng khác nào làm trò hề cho người ta xem ở dưới nước!”

Bố chẳng nói chẳng rằng đem cái mặt nạ thợ lặn cất vào tủ. Tôi chẳng thích lắm: thật đấy, đi câu với bố lần nào mà chẳng giống lần nào, chẳng bao giờ vớ được con gì. Bố đã quay trở lại và rồi bố cầm lấy tờ báo.

“Thế ở đâu mới có cá để săn ở dưới nước ạ?” tôi hỏi.

“Hỏi mẹ con ấy, bố trả lời tôi, mẹ mới là chuyên gia.”

“Ở Đại Tây Dương cơ con ạ,” mẹ nói.

Thế là tôi bèn hỏi cái Đại Tây Dương ấy có xa chỗ chúng tôi sẽ đi không, nhưng bố đã bảo tôi rằng nếu ở trường tôi học khá hơn một tí thì tôi sẽ không hỏi như thế, nhưng nói thế là không đúng vì ở trường đâu có học về săn cá dưới nước; nhưng tôi không nói gì cả, tôi thấy rõ bố không có vẻ muốn nói chuyện.

“Cần phải lập danh sách các thứ đồ để đem đi,” mẹ nói.

“Ồ! Không! Bố kêu lên. Năm nay, không có chuyện chúng ta đi nghỉ mà mang vác như là chuyển nhà. Chỉ cần đồ bơi, quần sooc, quần áo đơn giản, vài cái áo len…”

“Với cả mấy cái nồi, cái ấm điện pha cà phê, cái chăn đỏ và một ít bát đĩa nữa,” mẹ nói.

Bố tức quá đứng phắt dậy, bố đã há miệng ra, nhưng bố không nói kịp, vì mẹ đã nói tranh mất.

“Anh cũng biết rõ, mẹ nói, chuyện nhà Blédurt kể năm ngoái họ thuê một cái biệt thự rồi như thế nào rồi đấy. Bát đĩa chủ nhà để cho có độc ba cái đĩa sứt, trong bếp có mỗi hai cái nồi mà một cái thì thủng đáy. Bọn họ đã phải mua đồ để dung ngay tại chỗ với giá cắt cổ.”

“Blédurt là đồ không biết xoay xở,” bố nói. Và bố ngồi xuống.

“Cũng có thể, mẹ nói, nhưng nếu anh mà muốn ăn xúp cá, em không thể nào nấu trong một cái xoong thủng được, nếu chẳng may chúng ta cũng kiếm được cá.

Thế là tôi bắt đầu khóc, bởi vì đúng thế, đi nghỉ ở một chỗ chẳng có cá thì ra quái gì, trong khi chẳng xa lắm lại có những cái Đại Tây Dương có đầy rẫy cá. Mẹ đặt chiếc áo len xuống, mẹ ôm lấy tôi trong vòng tay và mẹ bảo rằng tôi không được buồn về những thứ cá kiếc vớ vẩn đó, và rằng tôi sẽ vui khi mỗi sáng được nhìn thấy biển từ cửa phòng ngủ xinh đẹp của tôi.

“Có nghĩa là, bố giải thích, từ biệt thự cũng không nhìn thấy biển đâu. Nhưng cũng không xa lắm, chỉ hai cây số thôi. Đấy là cái biệt thự duy nhất còn trống để thuê ở Plage-les-Pins đấy.”

“ Vâng không sao, anh ạ,” mẹ nói. Thế rồi mẹ hôn tôi và tôi chạy ra để chơi trên thảm hai hòn bi mà tôi thắng được của thằng Eudes lúc ở trường.

“Thế ở bãi biển có sỏi không?” mẹ hỏi.

“Không, thưa quý bà! Không hề nhé! Bố kêu lên khoái trá. Đây là bãi biển chỉ toàn cát là cát! Toàn cát mịn! Có mà tìm cả bãi cũng chẳng thấy hòn sỏi nào!”

“Càng hay, mẹ nói; thế thì nó không thể nào cứ lấy sỏi ném thia lia suốt ngày suốt buổi được. Từ hồi anh dạy cho nó trò đó, nó cứ như là bị mê ấy!”

Vậy là tôi lại bắt đầu khóc, bởi vì ném thia lia trên nước hay cực kỳ; tôi còn ném nẩy được những bốn lần, xét cho cùng thật không thể nào chịu nổi nếu lại đi ở trong cái biệt thự cũ kỹ có nồi thủng ấy, và còn xa biển, lại chẳng có cả sỏi lẫn cá.

“Con sẽ đi nhà bà,” tôi kêu lên và tôi đá một phát vào một trong hai viên bi của thằng Eudes.

Mẹ lại ôm tôi trong vòng tay và mẹ bảo tôi không được khóc, rằng bố mới là người cần nghỉ ngơi nhiều nhất trong nhà mình và rằng kể cả là chỗ bố định đi thật xấu xí, mình cũng phải đi và tỏ ra hài long.

“Nhưng, nhưng, nhưng…”, bố lắp bắp.

“Con muốn ném thia lia kia!” tôi kêu lên.

“Sang năm con có thể được ném, mẹ bảo tôi, nếu bố quyết cho chúng ta đi Bains-les-Mers.”

“Đi đâu cơ?” bố hỏi, mồm bố há hốc.

“Bains-les-Mers, mẹ nói, phía bên Bretagne, bên bờ Đại Tây Dương, có rất nhiều cá và có một cái khách sạn nhỏ rất dễ thương trông xuống một bãi biển có cả cát lẫn sỏi.”

“Con muốn đi Bains-les-Mers! Tôi kêu lên. Con muốn đi Bains-les-Mers!”

“Con ngoan nào, mẹ nói, con phải biết điều chứ, bố mới là người quyết!”

Bố đưa tay lên vuốt mặt, bố thở một tiếng rõ dài và bố nói:

“Thôi được, tôi hiểu rồi! Cái khách sạn của em tên là gì?”

“Bờ Biển Đẹp anh ạ,” mẹ nói.

Bố nói rằng thôi được, rằng bố sẽ viết thư hỏi xem có còn phòng không.

“Không cần đâu anh ạ, mẹ nói, em đã hỏi rồi. Phòng nhà mình số 29, trông thẳng ra biển, có phòng tắm riêng.”

Rồi mẹ bảo bố ngồi im để mẹ đo xem chiều dài cái áo len mẹ đang đan cho bố có vừa không. Hình như ở cái chỗ Bretagne ấy đêm hơi lạnh thì phải.