hông, không hoàn toàn chỉ là một giấc chiêm mộng. Nhưng, thật tình thoạt đầu khởi điểm của chuỗi sự kiện tình ái này lại chính là từ một giấc mơ, một chiêm bao hư huyền và mê mẩn. Và Thiêm đã phải ngẩn ngơ hồi lâu để tìm lời giải thích: vì sao câu chuyện lại diễn biến lạ lùng như vậy, dẫu vẫn biết rằng trí tưởng tượng dồi dào và khu vườn trí tuệ xum xuê cùng lòng hăng say tận hiến của mình vốn là những báu vật tinh thần bẩm sinh? Dẫu tự biết là như thế, Thiêm vẫn không hiểu sao trong sự kiện này, hình ảnh tạo lập được lại giống như một sản phẩm hư cấu dị thường, một kết hợp đầu Ngô mình Sở giữa những tình tiết đã trải nghiệm và những sự việc chưa hề xảy ra. Nghĩa là hết sức chắp vá, tuỳ tiện, chúng hoàn toàn không có cái trật tự hợp lý thông thường, nhưng lại hợp với tâm cảm và thú vị vô cùng.

Như vậy thì chỉ có thể là Thiêm đã ao ước, mơ mòng. Và giấc mộng mơ vừa xảy ra chính là cái ước ao sở cầu bị dồn nén được đột ngột phô bày bằng chuỗi biểu tượng trá hình qua một dẫy xuyên tạc ngọt ngào. Ngọt ngào quá là mộng mơ, ôi, nỗi ham muốn thầm kín mãnh liệt ở ngoài mọi chế ngự và trói buộc của Thiêm! Thêm nữa, xét đến cận cảnh, cũng phải nói thêm rằng Thiêm bị ngoại vật chi phối. Bởi vì Thiêm vốn là con người nguyên vẹn, chưa phân thân. Thiêm là cái đơn nguyên cuối cùng không thể phân chia. Thiêm dồi dào sinh lực và dục vọng, như bất cứ ai, như ông cha, dòng họ.

Giấc mộng tình ái của Thiêm như vậy cũng có thể là tiếng vọng của cái hoạt cảnh háo dục đêm nào cũng bừng bừng náo động của cặp vợ chồng trẻ đã qua già sắp tới ở căn buồng kề cận buồng anh. Cặp vợ chồng này rất thân thiết và quý trọng Thiêm. Phần vì cùng xuất thân là giáo chức, lớp tiểu tri thức đông đảo đến quen nhàm. Phần vì cùng gần gụi cảnh ngộ. Ông Ngự nguyên là ông giáo dạy tiếng Pháp, cách đây hơn chục năm, vì uất tức trước cái trớ trêu của lịch sử, cái bỉ tiện của tình đời, đùng đùng bỏ phắt nghề thầy, hạ mình xuống làm một thứ nghề lao động cơ bắp xoàng xĩnh nhất cốt để chọc tức đời, bêu riếu lại thiên hạ, nay đã đóng trọn vai một ông đạp xích lô thâm niên nghề nghiệp. Cũng một cơn chấn thương tinh thần đại loại như thế, bà vợ ông, một cô giáo tiểu học cũng giã biệt nghề nghiệp cao quý nọ, hoá thân thành một gái buôn vặt lành nghề, sau cơn nộ khí của đức ông chồng hơn năm. Ngoại năm mươi cả rồi, nhưng họ còn dư dả sức lực và còn mê mẩn nhau lắm. Sáng, trưa, chiều, tối, hễ cứ nổi cơn hứng tình là lập tức bữa tiệc phồn thực của hai kẻ ái dục được bầy biện linh đình ngay. Thôi thì đủ cả, từ nỉ non mơn trớn đến tục tĩu phàm trần. Cuộc tính giao bốc bải dần sàng cuối cùng bao giờ cũng trở thành cuộc giao đấu. Chà, thật là những đấu thủ đồng cân đồng lạng thả sức giao tranh. Vào cuộc là họ chẳng cần dè giữ gì nữa. Họ bỏ hết cả tính e thẹn như cởi bỏ hết áo quần. Vào những lúc ấy, căn buồng chật chội với sáu đứa con trai gái đa phần học hành dang dở đang nằm ngủ la liệt cũng chỉ là chốn đồng không mông quạnh không người. Bà vợ thì rú rít. Ông chồng thì gào rống. Thật là thoả thuê đến tận cùng mọi khát thèm. Cuộc ân ái những lúc ấy bốc hơi hết hương vị lãng mạn thiên tình sử. Chỉ còn lại đơn thuần một cuộc tình trần trụi có gương mặt dị mọ. Và Thiêm nằm sát bức tường vách không cách âm với họ, nhiều khi cứ phải nín thít, hoặc bó buộc phải tò mò rõi theo và vô tình nhập tâm một nhận biết nào đó về sự truyền sinh, nhưng thường là xấu hổ đến mức muốn trở thành một xác chết vô cảm, vô hồn.

Nhưng, ở giấc mơ tình này của Thiêm không có mùi vị thông tục. Không có mùi vị trần tục thô lỗ. Giấc mơ tình này của Thiêm như một đoá nhài trắng muốt thầm nở và toả hương lặng lẽ trong đêm sâu. Vì cả đến những ngón tay Thiêm trong mơ cũng không hề để lộ một dấu vẻ suồng sã. Chúng lóng ngóng và run rẩy ở mỗi chiếc khuy áo của người phụ nữ yêu dấu đó. Xúc giác thường khi để lại những hình ảnh rõ ràng và chính xác. Nhưng, những ngón tay Thiêm, phần cơ thể bén nhậy như có cả trăm ngàn cái võng mạc tinh khôn, vẫn cứ lật bật trong thao tác mở lối nọ. Có thể là mặt chiếc khuy sừng quá trơn truội. Cũng có thể là do lỗ khuyết của chiếc áo mới quá hẹp. Nhưng, rất có thể là vì Thiêm thấm nhiễm nỗi sợ hãi của kẻ đứng trước một ân điển siêu tầm, quá ư đột ngột. áo chị mặc tươi màu hoa cúc mùa thu. áo em gom hết mùa thu chín. Hồn phố dâng theo một dải vàng Chợt bật lên từ ký ức anh hai câu thơ ngoại hạng và mắt anh bỗng nhoè mờ trong mê dại một sắc vàng tan chảy. Chị hiện ra, sau lớp áo cởi bỏ, một khuôn hình trần truội rười rượi ngọc ngà, vừa là một thực thể cực kỳ hồn nhiên, vừa giống một hư ảnh chập chờn phi thực.

Kéo anh ra khỏi vòng mê ảo có lẽ là công của những riềm đăng ten trắng toát cầu kỳ sang trọng ở chiếc nịt vú của người phụ nữ. “Anh, chạm vào thân mình em không bao giờ là thứ đồ tầm tầm.” Cùng với tính hiện thực của lời chị thì thầm bên tai anh là hình tượng cánh tay chị gập lại, quài ra sau lưng để bật chiếc móc cài của chiếc áo con. Và sau đó, tươi mưởi như được sổ lồng, choàng cả hai tay lên cổ anh, êm ái kéo anh sát vào mình, chị chống lại cái cử chỉ của anh muốn đẩy chị ra xa một chút nhằm ngắm nhìn cái cơ thể tuyệt mỹ của chị vừa hiện ra vẹn toàn. Môi chị thoáng một ánh cười tinh quái! Hà, ra cái anh chàng nhà giáo này cũng lại là một kẻ duy mỹ ra trò!

Quả nhiên anh đã bàng hoàng trước vẻ đẹp kỳ lạ của làn đường cong bên sườn chị. Nhưng, mới chỉ vừa nhận ra vậy, mắt anh đã bị che lấp. Chị hơi rướn người lên. Ngực chị tung tở lồ lộ mà vẫn như là một cung điện huyền bí, lại đẹp và thật đến tàn nhẫn và rười rượi mùi bẹ cau mới bóc. Anh biến ngay thành đứa ấu nhi tham lam, vập miệng vào vồng ngực căng nở của chị, nhận ra nó trơn nhuội, ngòn ngọt và mằn mặn mùi mồ hôi đang se khô. “Có xinh không, anh, hai cái núm tí của em ấy. Em đủ sữa để nuôi cả một chục đứa con của chúng mình đấy, anh à!” Chị khe khẽ rồi âu yếm và nhẹ nhàng ngả người xoải đôi chân dài trên mặt đất, kéo anh phủ lên trên mình.

Tự chủ mất dần. Anh nhận ra, anh và chị lát sau đã hoà thành một cung điệu. Đã xuất hiện một ngoại lực sai khiến hai người, nhập họ làm một, kể từ lúc họ cùng giật thót mình trong một chấn động rung chuyển cả mặt đất và chị bỗng nhiên thốt một tiếng kêu nho nhỏ. Anh trút một hơi thở kìm giữ, người giãn ra. Một nhịp điệu đã manh nha. Mặt chị ngời ngời như mảnh trăng ở bầu trời phía trên họ.

Trên họ là một mảnh trăng. Một mảnh trăng vỡ, méo mó, bị lãng quên nghiêng nghiêng nơi góc trời, thoang thoảng vẻ cô hồn. Cô hồn mà thật sáng. Sáng như thời vòm trời có hai mặt trăng trong truyện cổ dân tộc Mèo. Sáng như con trăng đang ở thời kỳ vượng phát nhất. Sáng thật xa xỉ, hào phóng, nhưng hồn hậu lương thiện như hoa rừng, như ngọn đèn trời rỡ ràng soi tỏ một vùng đồi núi chập chùng, soi tỏ bóng hai người quấn riết nhau trên cái bãi đá lổng chổng những đá hòn đá tảng, một cảnh quan đã in hình sâu đậm trong ký ức trai trẻ của Thiêm.

Bãi đá làng Mèo La Pan Tẩn! La Pan Tẩn, bản Mèo trên núi cao, nơi Thiêm đã sống những tháng ngày say đắm, nơi anh mê mải hoàn thiện chức trách một kẻ dẫn đường, một thầy giáo. La Pan Tẩn, nơi cực chẳng đã anh đã phải chia tay. Nơi Thiêm như một cánh chim bay, lòng còn dùng dắng mà vẻ ngoài thật dứt khoát, kẻ ở lại tay vẫy, miệng ứ nghẹn vì ân hận dâng đầy: “Mổng à! Chi tu sa! Đi nhé! Đừng đứt lòng!” Đứt lòng sao được! Quên sao được! Chao ôi! La Pan Tẩn tưởng đã khuất chìm mãi mãi nào ngờ lại hiện về trong giấc mộng thiên thai huy hoàng và bãi đá khô lạnh của nó cũng không thể ngờ lại trở thành khu vườn lạc uyển của anh và người phụ nữ anh hằng mong nhớ.

Vườn lạc uyển của anh và chị yên tĩnh quá! Yên tĩnh để tập trung tinh lực, để nhận ra nhau, để tư tưởng hình thành. Yên tĩnh để nhận ra tình yêu như một thực cảnh của tự do. Trên khu vườn tình ái của họ là vũ trụ đang hình thành lồng lộng tự do mà trang nghiêm lạ lùng. Trên họ, bầu trời là chiếc mâm ngọc mênh mông bầy đầy phẩm vật. Sao, hằng hà sa số hạt vàng trau chuốt long lanh tung rải. Trăng một mảnh bạc sáng rỡ, phong lưu, trong ngần một linh hồn hư ảo. Trên họ, có cảm tưởng vũ trụ đã xoay vần cả triệu triệu năm để tạo được một hệ thống ngăn nắp, kiên định như thế, để có được cảnh huống đêm trăng hạ tuần kỳ lạ này. Trên họ là cõi vô cùng. Và Thiêm có cảm giác đang sống lại cái buổi sáng thần tiên mùa đông năm nào trên đỉnh non cao, khi một lượng sống vô biên bỗng dưng cứ lặng thầm và mạnh mẽ rót chẩy vào hố thẳm khôn cùng của hồn anh, đưa anh về với thiên tính, về cõi hư không mịt mờ.

Ấy là một buổi sáng mùa đông thực sự kỳ lạ với Thiêm. Bởi vì, mùa đông đầu tiên Thiêm sống ở La Pan Tẩn buồn lắm. Suốt ngày suốt đêm, chẳng hề ngưng nghỉ, gió xông xổng thổi suốt triền núi ràn rạt cỏ gianh ố vàng, và kêu u u inh tai trong miệng những ống vầu đòn tay ở đầu hồi nhà hố pẩu - ông già đứng đầu dòng họ Giàng có tên là Giàng Dìn Chin. Suốt mùa hè, Seo Mùa, cô con dâu xinh đẹp của ông cụ, lo kiếm củi, trữ củi còn lo hơn kiếm miếng ăn. Và nhiều lúc ngồi bên đống lửa bập bùng ấm nóng, nghĩ vừa thương công sức Seo Mùa, Thiêm vừa lo sợ: chả nhẽ cứ ru rú mãi như con vật ngủ đông thế này? Buổi sáng ấy mùa đông bỗng như rũ ra khỏi cái hình sắc buồn bã nọ. Từ tờ mờ sáng, trong không gian ù ù gió chạy, thức giấc, Thiêm đã nghe thấy tiếng tù và hối thúc. Bật dậy, vừa ở gác bếp bước xuống, anh đã thấy hố pẩu thoát khỏi cái xác già tuổi sáu mươi, nai nịt gọn ghẽ, tay xách khẩu súng kíp vừa băng ra cửa, vừa quay lại hất tay gọi: “Thầy giáo Thiêm! Dẻo chân theo tôi!” Không chút đắn đo, không kịp nghĩ ngợi, như một kẻ bị thôi miên, Thiêm lập tức nhập vai một thợ săn nghiệp dư, lao theo ông già.

Dốc ngược. Cả phường săn mười tay súng như leo cùng một sợi dây. Họ hò hét, họ hô hoán trong phẫn khích. Phía trước họ là một con hươu tơ. Mùa lạnh, rừng khô kiệt, con hươu xuống bản tìm nước uống. Và khốn nạn cho nó, nó bắt gặp Tếnh, chồng Seo Mùa, gã đàn ông sung mãn sức lực và ngần ngật dục vọng này đang xả thịt con lửng bên bờ suối.

Giờ thì Tếnh dẫn đầu đoàn thợ săn. Y quyết áp sát con vật yếu đuối nọ và hạ thủ nó bằng thứ vũ khí bạch binh có trong tay y, con dao phát sáng rợn, vật bất ly thân của y.

Hăng say là một trạng thái dễ lây nhiễm. Thiêm dồi dào sức bật tuổi hai mươi, quyết không chịu để hố pẩu bỏ rơi. Trong Thiêm như có cờ bay, như có lửa thốc. Nhưng trong Thiêm không có nỗi thèm khát con mồi, thói ưa thích bạo hành. Cũng không phải là tính a dua a tòng của đám đông hay vẻ thống khoái của kẻ cuồng chân vì giam hãm nay được vẫy vùng. Thiêm đang ở trong mơ, đang sống giữa gió trời và sương núi, giữa một vùng sinh thái khác, vừa trỗi dậy một ao ước một gắng gỏi chiếm lĩnh một đỉnh cao, đạt tới một hoài bão, còn rất mơ hồ nhưng có thực và xa lắm, cao lắm.

Cuối cùng thì hình như Thiêm bỗng nhiên như nhờ có phép lạ đã đặt chân tới cái miền ước ao ấy. Chao! Thiêm đứng lại, bàng hoàng, buột rơi khẩu súng, người nhẹ tênh tênh, không trọng lượng. Cạnh Thiêm, ngọn núi nhô đầu hình chiếc đe thợ rèn. Gió nức thơm mùi hoa dại. Phủ dầy mặt trên đất là lớp rêu xanh rì xốp xoáp như tấm nệm bọt biển. Cây bị lớp địa y bó bột giống hệt các chàng lùn vừa già lão vừa ngây dại. Còn lũ chim thì sặc sỡ năm mầu biến thành những chiếc chuông nhỏ rung rinh trên các vòm cây thấp le te.

Đã tới cái điểm tận cùng để giao tiếp với cõi hoàn vũ mênh mông. Nơi đây cái nhìn của Thiêm có thể xuyên suốt đến khôn cùng và trong anh chợt dâng chan niềm kiêu hãnh về phẩm giá và năng lực, anh cảm thấy đã lớn thêm hai chục năm, để có thể thu hết toàn bộ hiểu biết và lẽ đời vào lòng bàn tay. Nơi đây xa cách cuộc sống bậm bụi, nơi đây không còn những cảm giác khắc khổ, gò gẫm, không còn nỗi buồn đau, lòng tham ái, tính si độn, thói cấn cá toan tính hèn mọn hàng ngày.

Thiêm ôm chầm hố pẩu. Ông già cũng buông súng, ôm riết anh, cùng anh hoà đồng cảm xúc thơ trẻ. Tất cả đều trở nên thơ trẻ. Cả Tếnh, cũng bỏ lại khuôn mặt hung hãn say mồi ở đâu đó, vứt con dao phát xuống đất, biến ngay thành một gã trai Mèo xa lìa các định kiến, ràng buộc, vỗ tay, đập chân rồi bá vai mọi người thành một vòng tròn rập rình trong một điệu dân vũ quen thuộc và tự nhiên.

Cả phường săn đã để xổng con hươu tơ. Họ đang hoàn nguyên, trở lại thời khuyết sử mung lung, khi chưa phân cách ngày giờ, chưa có ngôn ngữ, tuy không phải là vô thanh, khi tất cả đều bình lặng, chưa có vật gì hình thành, sự sống mới khai mở, giữa bốn bề trống tuênh, khi con người mới ra đời, nó vẫn là nó.

Hồi ấy Thiêm là một giáo viên, một ông thầy dân dã, đa năng ở một bản Mèo vùng cao, đang bắt đầu nhập cuộc, với trăm thứ bà dằn công việc, hào hứng và lo âu tối ngày trong khát vọng lập nghiệp lập thân.

Với Thiêm, đó là một buổi sáng thần tiên đầy ắp cảm giác thiêng liêng. Buông hố pẩu, Thiêm ngả người trên nệm rêu, vừa lúc anh nghe thấy tiếng Tếnh hét vang vổng. Một đàn chim trời xếp hình chữ V, cánh vẫy mềm mại đang lặng lẽ chuyển dịch qua vòm trời trong tầm mắt Thiêm vừa ngước dậy. Hồn nhẹ bẫng, Thiêm như thoát khỏi xác phàm, nhịp theo mỗi cánh bay của đàn chim về phương nam đi tránh rét.

Nhưng thực tình lúc này đây Thiêm cũng không hoàn toàn ở trong trạng thái mơ mòng của cái buổi sáng thần tiên nọ. Vì, cùng với tính chất hư huyền của giấc mơ, cõi mộng, Thiêm vẫn nhận biết được tính hiện thực cụ thể của hoàn cảnh, thể hiện rõ rệt nhất ở sức ép xuống người anh càng lúc càng tăng cường. Cùng với người phụ nữ yêu quý đang gắn kết với anh thành một thực thể đơn nhất, anh cảm nhận được sự xuất hiện càng lúc càng mạnh những xung động nơi vùng ngực mình. Ngực anh phồng lên hết cỡ. Nó áp chặt xuống hai bầu vú căng nức, nhuầy nhuậy mồ hôi đang trở thành hai vật đệm mềm xốp nhưng đầy ý thức tranh đoạt. Bụng dưới Thiêm là nơi căng tức nhất, nó bị một lực đẩy từ bên trong thúc ra. Nhưng cũng chính ở nơi đó, anh nhận ra có sự đền bù. Ép trở lại anh là một sự nở nang đều đặn từ phía đối mặt. Thế cân bằng anh đã có và cố giữ gìn. Nhưng đó chỉ là khoảnh khắc. Lát sau, anh cảm thấy mình bị chi phối, có nguy cơ rơi vào tình trạng xiêu đổ. Hai bắp đùi anh, mặc dù được tập rèn từ nhỏ, nay ở tuổi bốn mươi lăm vẫn săn chắc, bỗng dưng cương cứng, mất hẳn sự chủ động. Trong khi hai cánh tay trần gân guốc của anh lại giống như hai sinh vật tự do, chúng nhẹ nhàng nâng người phụ nữ lên và luồn xuống như đệm lót cho lưng chị khỏi bị đá nhiễm lạnh. Chị thu người lại, nép vào anh, ghì xiết anh, vừa như nhẫn nhịn, vừa ngời ngời vẻ tự nguyện và cuối cùng rướn cao vồng ngực, nhắm nghiền hai con mắt, bật môi, nao nức chứa chan: “Anh, người ta bảo đứa trẻ nào thụ thai trong đêm trăng thì đẹp người và thông minh lắm, anh à!”

Chao ôi! Giấc mộng, cuộc lắp ghép lộn xộn, hư hư thực thực, dẫu thế nào cũng vẫn không phải là sản phẩm hoàn toàn phi lý; nó là sáng tạo của một thiên tài vĩ đại. Nó dẫn anh đi qua những miền trống rỗng, đen kịt, những khoảng đời nhàm tẻ, cay đắng, chật chội. Nó nâng anh lên một vùng trời cao xa.

Cuối cùng thì Thiêm mơ hồ nhận ra anh đang ở cái thời điểm đuổi theo con hươu tơ buổi sáng mùa đông năm nào, anh đang hăm hở leo lên cái đỉnh cao thanh quang, cực lạc của anh. Đỉnh cao cực lạc! Khoảng khắc hiếm hoi ấy đã xuất hiện. Dường như sau cả một thập kỷ bị dồn ép, những năng lượng mới mẻ đã sinh tụ và cánh cửa căn buồng thâm nghiêm đột ngột rút then. Hai cánh cửa mở bung. Vẳng tới tâm ức một lời dặn dò. Cuống cuồng, Thiêm vội nghiến chặt hai hàm răng, ghì riết ngực người phụ nữ, thót mình trong một cơn co rút thất thần. Có cảm giác như Thiêm bùng cháy, Thiêm toả sáng. Và cái cơ thể rắn rỏi như làm bằng đá của anh, sau phút ấy ngay tức khắc bị mất đà, hẫng hượt, anh cạn kiệt ngay trong giây lát, thể xác chỉ còn là một tấm thân vật vờ trôi dạt trong cảm xúc nửa có nửa không.

Đã bộc lộ được đến tận cùng cái khát vọng ấp ủ bấy lâu nay! Đã thực hiện được cái thiên lý: toại được lòng mình và thoả được tình người! Đã trao đi một đại lượng và nhận về một giá trị gấp bội! Đã được sống trong cái môi trường lý tưởng của nhận loại là được quyền bầy tỏ đến cùng sở nguyện của mình! Đã thắng được cái cảm thức cô đơn muôn thuở! Đã ra khỏi cái khuôn hình cá nhân hạn hẹp và vươn tới cõi vô hạn!

Đã hoàn thành một vòng sinh thái, giờ đây, Thiêm nằm đó với cái xác phàm tơi tả. Còn hồn Thiêm lúc này thoát xác bay bổng trên vòm trời La Pan Tẩn đang âm vang khúc tình ca Mèo thống thiết: Đêm qua đêm tàn. Ta lê bước về nhà. Hồn ta còn ngủ ở thắt lưng em. Ôi, đời sống tâm thần của con người, cái vương quốc bí ẩn muôn đời. Đã quá nửa đời người rồi mà ký ức vẫn rành rành như trẻ thơ. Trí nhớ không bỏ sót một tiết đoạn nào hết của đời người. Tuổi thiếu niên mộc mạc phủ bóng hình ông nội, một cốt cách văn hoá cổ xưa.”Trầm hương là tính chất của cây gió - Ông nội dạy, phải nhớ làm lòng - Nhưng một ngàn cây gió có trầm hương mới có được một cây có kỳ nam. Chất ấy trong người cháu quý như kỳ nam. Khi ấy, như xuất vía, như hôn mê, cháu phải kịp thời nghiến chặt hai hàm răng để giữ sự quân bình và thái hoà. Như thế là cháu đã tham dự vào vòng sinh hoá của trời đất!” Nhớ đến ông nội, một biểu trưng của tính bảo lưu truyền thống, Thiêm lại nhớ đến người cha tài hoa, bạc mệnh, canh cánh một món nợ, một nỗi buồn. Anh nhớ đến tuổi thanh niên, đoạn sầu thương, khúc hùng tráng, những nỗi nhọc nhằn, những niềm vui sướng, cơn đam mê tử vì đạo, trạng thái uất nghẹn khi kề cạnh cái chết. Sự bạo ngược, điều vô lý. Nhớ đến mười lăm năm tu thân lập nghiệp trên bản Mèo La Pan Tẩn, nơi có cái bãi đá cao lưng chừng trời, như nhớ tới một chu kỳ sống khác, đối lập với những ngày đang sống đây. Chẳng lẽ đời sống đang vào hồi cực kỳ buồn tẻ này hoá ra lại là hệ quả của một chuỗi ngày sống oai hùng trong đơn lẻ? Sao lại có thể như thế được? Sao lại có thể đang từ một kẻ dẫn đường, một kẻ sống một ngày là toả sáng một ngày lại biến thành một gã đàn ông đánh trống trường. Trống báo giờ. Trống tập họp. Trống vào tiết học. Trống ra chơi. Trống tan học. Ngày hai buổi đến trường chỉ với thao tác vung dùi gõ vào mặt da trống theo một tiết tấu đã ước định. Toàn bộ sự nghiệp chỉ còn là vậy ư, lẽ nào?

Nhưng bây giờ thì Thiêm đang được chia sẻ. Thiêm hiểu và lặp đi lặp lại trong Thiêm giữa những ngày nhàm chán này chính là bóng hình một phụ nữ gần cận, luôn tươi mới và ngày càng trở nên vô giá với anh. Người phụ nữ ấy đã trở thành nguồn sống của đời anh, với anh vừa ngời ngời một thực thể cao quý, vừa như một ảo hình ảo thể, sống động như trong giấc mơ ái tình vừa rồi của anh. Người ấy đã là một phần quan trọng nhất trong đời sống tinh thần của anh.