ăm đó chúng tôi học lớp 9. “Chúng tôi” tức là tôi, thằng Hoàng và thằng Dương. Trường chúng tôi học là trường dân lập bán trú. So với bạn bè cùng lứa thì ba đứa chúng tôi đã là những “chàng trai” thực sự dù chưa ai bước qua tuổi 15.

Chúng tôi đều cao một mét sáu. Đều là con cái của những gia đình khá giả. Đều mê thể thao. Đều thích ca nhạc và hâm mộ những ca sĩ trẻ người miền Nam. Cả ba chúng tôi đều tham gia fan club (Câu lạc bộ những người hâm mộ) một nam ca sĩ rất trẻ đẹp và từng đóng phim. Tất nhiên, phải nói thêm một điều này nữa, cả ba chúng tôi đều đẹp trai. Chúng tôi ý thức được sự đẹp trai của mình bắt đầu từ khi để ý đến mái tóc. Sáng nào tôi cũng gội đầu và vuốt keo bọt lên tóc rồi mới đến trường. Buổi trưa chúng tôi ăn ở trường. Buổi chiều chúng tôi chơi thể thao xong rồi mới về nhà. Ngôi trường đó phù hợp với những cậu thiếu niên, còn chúng tôi, thật không may lại lớn nhanh trước tuổi! Và những phát sinh tình cảm cũng trở nên phức tạp hơn. Chúng tôi thích xem những bộ phim về tình yêu của Hàn Quốc. Dù ít dù nhiều những mối tình kiểu xinê ấy cũng tác động đến những cậu nhóc cao một mét sáu như chúng tôi. Đây chính là điều làm cô giáo Huệ Huệ, chủ nhiệm lớp, phải nhiều phen phiền hà với đám học sinh tuổi mới lớn của mình.

Học kỳ một năm ấy thằng Hoàng và thằng Dương thông báo với tôi rằng chúng nó đều yêu em Lan ở lớp 9B. Em Lan hẹn chúng nó buổi chiều, sau giờ học cả hai lên lớp em Lan để quyết định vấn đề em Lan sẽ thuộc về ai. Tôi cũng được mời với tư cách là người làm chứng và nếu có thể thì sẽ là trọng tài phân xử đôi bên.

Cả buổi học hôm ấy tôi để ý thấy nét mặt của hai cậu bạn tỏ ra căng thẳng. Hết giờ học chúng tôi lên tầng ba. Em Lan đang ngồi chờ trong phòng học. Chúng tôi khép cửa lại. Em Lan nói luôn:

- Hai bạn đều bảo là yêu tớ phải không? Bây giờ tớ muốn xem cách thể hiện tình cảm của các bạn thế nào? Qua cách thể hiện ấy, bạn nào chứng tỏ yêu tớ hơn, tớ sẽ yêu bạn đó.

Thằng Hoàng và thằng Dương đều tỏ ra lúng túng. Tôi bỗng cảm thấy hồi hộp. Dẫu sao thì chúng tôi cũng chỉ là những chú nhóc lộc ngộc mà thôi. Cái mà em Lan gọi là “Hai bạn đều bảo yêu tớ” chẳng qua chỉ là những trò diễn trên giấy dưới hình thức những mẩu thư nhét trong góc ngăn bàn. Cũng như việc chúng tôi vẫn thường hý hoáy vẽ hình trái tim có mũi tên xuyên qua vào những giờ học trên lớp nhưng có biết gì về cái gọi là nỗi đau tình ái đâu! Hoặc những câu đại loại như Lạy Chúa! Con biết yêu là có tội, nhưng con xin suốt đời có tội để được yêu! thì trong sổ tay của cô cậu học trò nào mà chẳng có. Nhưng tôi cam đoan chẳng ai biết Chúa là gì và cũng chẳng ai dám nói đến chữ “yêu” trước mặt thầy cô giáo và phụ huynh bao giờ. Bởi chúng tôi vẫn là những đứa trẻ. Ngốc nghếch và sợ sệt đủ điều.

Thế mà bây giờ thằng Hoàng và thằng Dương phải biến cái mớ lý thuyết tình yêu chắp vá của chúng nó thành hành động cụ thể. Em Lan đang đứng giữa lớp chờ đợi hành động của chúng nó một cách thách thức. Đã lỡ lên ngựa rồi, không thể không phóng đi. Thằng Hoàng nhìn thằng Dương. Thằng Dương nhìn lại ra điều thách đố. Thằng Hoàng có vẻ như lấy can đảm, tiến đến chỗ em Lan và “thơm” vào bên má trái của “người đẹp”. Sau hành động đó đôi môi của thằng Hoàng mấp máy: “Tớ yêu bạn!”. Em Lan vẫn đứng yên không nhúc nhích, hai hàm răng trắng vẫn tiếp tục nghiến không mệt mỏi vào miếng kẹo cao su. Thằng Hoàng lùi ra, coi như đã xong phần thể hiện của mình. Tôi thấy mồ hôi rịn ra trên trán thằng Dương. Miệng nó cũng đang nhai kẹo cao su. Rồi nó nhổ kẹo đi và tiến những bước dứt khoát tới trước mặt em Lan. Nó quỳ sụp xuống như kiểu các võ sĩ đạo Nhật Bản quỳ trước sư phụ. Đầu nó từ từ ngẩng lên. Mắt nó nhìn em Lan và miệng nó nói: “Tôi yêu em!”. Rồi nó từ từ đứng dậy và định gắn môi mình vào hàm răng trắng đang nhai kẹo của “người đẹp”. Bỗng cánh cửa bật mở. Cô giáo Huệ Huệ xuất hiện khiến tất cả chúng tôi sợ hết hồn.

- Các cô cậu làm gì thế này?

- Thưa cô, con...

- Thưa cô, con...

Chúng tôi đều lúng túng, mắt đảo quanh xem có chỗ nào chạy được thì chạy, chui được thì chui nhưng cửa sổ từ tầng ba không thể nhảy, nền nhà dưới chân cũng không thể nứt. Chúng tôi rúm ró một cách thảm hại. Cả bọn líu ríu theo cô giáo xuống văn phòng. Sau khi nghe tường trình lại đầu đuôi sự việc, cô Huệ trao trả em Lan lại cho cô chủ nhiệm lớp 9B. Còn ba thằng chúng tôi, cô bảo: “Bây giờ cô gọi điện cho phụ huynh của ba con đến đây phản ánh lại sự việc vừa rồi, các con thấy thế nào?”. Thằng Hoàng và thằng Dương cúi gằm mặt xuống không dám nói một câu. Tôi biết là chúng nó rất sợ. Chúng nó sợ thì đúng rồi, còn tôi có làm gì đâu mà cô lại đòi mách bố mẹ tôi? Tôi bảo:

- Thưa cô, con chỉ được mời làm chứng thôi, con xin cô đừng báo cho bố mẹ con biết. Con không tham gia vào những vụ như thế này nữa ạ.

Cô Huệ hỏi:

- Các con có biết năm nay các con bao nhiêu tuổi không?

Cả ba chúng tôi cùng đồng thanh:

- Dạ biết ạ!

- Tuổi ấy mà dám nói chuyện yêu đương được sao? Sang năm các con thi vào cấp ba. Sau đó các con còn vào đại học. Tốt nghiệp đại học lúc ấy mới là người trưởng thành. Việc của các con bây giờ là phải học cho tốt. Bất kỳ điều gì ảnh hưởng đến học tập đều không được phép làm. Tình yêu là chuyện của người lớn, các con không nên nghĩ đến điều ấy mà chỉ nên nghĩ đến tình bạn thôi. Cô nói như thế, các con thấy có đúng không?

- Dạ, đúng ạ.

- Bây giờ các con về nhà. Cô sẽ giữ chuyện này đến khi nào thích hợp sẽ trao đổi với bố mẹ các con. Nhưng phải hứa với cô là không để chuyện này tái diễn nữa nghe chưa?

Chúng tôi thở phào. Nhưng dù sao thì sự việc ấy cũng như một cái án lưu, lúc nào cũng treo lơ lửng trên đầu. Trước đây chúng tôi sợ cô Huệ Huệ một thì bây giờ sợ lên gấp mười. Cô Huệ Huệ 36 tuổi, chưa có chồng. Cô khá đẹp và duyên. Cô là giáo viên dạy giỏi môn toán. Cô còn viết truyện, làm thơ nữa. Cô ở một mình trong khu hộ độc thân phía sau trường. Cô có rất nhiều người đến tìm hiểu nhưng chẳng hiểu sao vẫn chưa lấy chồng. Sau sự kiện em Lan, tôi có dịp gần gũi cô hơn. Cô tặng tôi một quyển truyện do cô viết in ở nhà xuất bản Trẻ. Cô bảo đó là tác phẩm được giải trong cuộc vận động sáng tác văn học tuổi hai mươi, hợp với lứa tuổi mới lớn. Tôi đọc thấy rất thích. Tôi đưa cho cả thằng Hoàng và thằng Dương cùng đọc. Thỉnh thoảng cô còn đọc thơ cho chúng tôi nghe. Em biết không tất cả đã xa rồi, trong tiếng thở của thời gian rất khẽ... Cô hay đọc bài thơ có hai câu mở đầu như thế. Tôi đã yêu bài Chiếc lá đầu tiên của Hoàng Nhuận Cầm chính từ giọng đọc của cô. Dường như cô đã kéo chúng tôi lại gần với văn chương hơn. Nếu thiếu nghệ thuật, những thể xác cao lớn sẽ trở nên lệch lạc, không ít lần cô nói với chúng tôi như thế. Tất nhiên, ngày đó chúng tôi chưa hiểu lắm những lời cô nói. Tôi để ý thấy có một người đàn ông bảnh bao, sạch sẽ thường đến với cô. Cô giới thiệu với chúng tôi đó là bác sĩ Toàn. Bố mẹ tôi bảo chắc lần này cô sẽ lấy chồng. Chồng cô sẽ là người đàn ông tên Toàn đó. Chúng tôi không quan tâm lắm đến việc cô lấy chồng. Đó là việc của người lớn. Và chỉ có những người lớn như phụ huynh chúng tôi mới quan tâm đến điều đó thôi.

Chẳng mấy chốc chúng tôi bước vào kỳ ôn thi cuối cấp. Hôm đó bộ ba chúng tôi ra sân chơi bóng ma. Sân trường vẫn còn xâm xấp nước vì trời vừa đổ một cơn mưa rào. Hoa phượng đã bắt đầu nở. Cuối buổi chiều nên học sinh đã ra về hết. Bỗng chúng tôi nhìn thấy một cô bạn cùng khóa đang dắt xe đạp ra phía cổng. Cô bạn mặc áo dài trắng, phía trước giỏ xe có một cành phượng vừa bẻ. Tôi bảo với Hoàng và Dương: “Kìa, hãy chơi bóng ma với cô bé kia đi!”. Thế là chúng tôi đá bóng về phía cô bạn nữ sinh cùng trường. Ba đứa chúng tôi dùng bóng đan thành một vòng tròn nhốt chặt cô bạn ở phía trong. Cô bé sợ hãi, cứ co rúm người lại bên chiếc xe đạp. Nhiều lần bóng tạt qua người cô gái, khiến cô giật mình, hoảng hốt. Chúng tôi cười vang thích thú. Chiếc áo dài trắng đã lấm tấm bẩn. Và quả bóng lại tiếp tục lao về phía cô bé. Lần này thì quả bóng chạm đúng bánh trước của chiếc xe đạp. Cành phượng bị hất tung lên. Cô bé vội đưa tay ra giữ lấy cành phượng và thế là chiếc xe đổ kềnh ra sân trường. Cô bé vừa muốn giữ hoa lại vừa muốn giữ xe, vì thế trở nên luống cuống và bị xe kéo ngã xoài xuống đất.

Chúng tôi đã nhận ra giới hạn của trò đùa. Tôi định chạy lại phía cô gái để nâng cô ta dậy nhưng cô Huệ Huệ đã lại xuất hiện rất kịp thời. Cô nhặt cặp sách, dựng xe cho học sinh nữ kia lên rồi nói điều gì đó nhưng cô bé lắc đầu không nghe. Cô khóc rấm rứt rồi tất tả dắt xe ra cổng trường, leo lên đạp thật nhanh. Cô Huệ Huệ bước về phía chúng tôi. Cô bảo ba đứa chúng tôi đứng xếp hàng ngang trước mặt cô. Và cô vung tay lên tát liên tiếp vào những bộ mặt học trò lấm lem đất cát của chúng tôi. Tôi chưa kịp cảm nhận được cái đau từ sự giận dữ của cô thì cô bỗng ôm mặt khóc nấc lên. “Sao các con ác thế? Một cô gái trong tà áo trắng đẹp như thế, những bông hoa phượng đầu mùa đẹp như thế, mà sao các con nỡ nã bóng vào đó? Phỉ báng cái đẹp thì làm người làm gì? Các con có thể không làm ông này, bà nọ, có thể không thành đạt, có thể chỉ là những người bình thường nhưng các con nhất thiết không được tàn nhẫn với cái đẹp. Làm nhà giáo cô chỉ mong điều ấy thôi. Các con làm cô thất vọng quá!”. Tôi cứ nghĩ cô sẽ bắt chúng tôi làm bản kiểm điểm hoặc nặng hơn thì sẽ mời phụ huynh đến gặp. Nhưng cô đã bỏ qua cho chúng tôi chuyện ấy. Hôm sau cô có gặp riêng tôi và bảo: “Hôm qua cô tát các con có đau không? Đừng giận cô nhé. Con nên thay mặt cho cả nhóm đến gặp bạn gái đó xin lỗi, đừng để cô giáo chủ nhiệm bên ấy đưa vấn đề ra Ban giám hiệu sẽ không hay”. Tôi thầm cảm ơn cô và làm đúng như lời cô dặn. Cô bé đó có tên là Phượng. Thảo nào cô ta nâng niu cành phượng thế! Tôi đã làm cho cô ta quên đi trò nghịch ngợm của chúng tôi. Và khi vào cấp ba, cô bé đó còn là bạn thân của tôi nữa.

Vào cấp ba, hầu như chúng tôi không còn có dịp gặp lại cô giáo Huệ Huệ. Đã có lúc chúng tôi quên cô. Vào đại học tôi học chuyên ngành khảo cổ. Thằng Hoàng học mỹ thuật ở Nga, còn thằng Dương học quản trị kinh doanh ở Úc. Một hôm thằng Dương e-mal cho tôi, nói rằng: “Vô tình được đọc một cuốn sách của cô Huệ Huệ do một người bạn cùng trường mang từ Việt Nam sang”. Rồi nó bảo tôi nên quay lại trường cũ thăm cô giáo Huệ Huệ.

Nghe lời nó tôi tìm đến cô Huệ Huệ. Cô rất mừng mặc dù phải sau một lúc lâu mới nhận ra tôi. Cô gọi tôi là “em” nhưng tôi vẫn xưng “con” với cô một cách lễ phép như thời còn đi học. Tôi thưa với cô rằng cả ba chúng tôi đều chưa có người yêu vì tất cả còn mải học tập. Cô cười khi nghe tôi nhắc lại chuyện thằng Dương và thằng Hoàng đã từng thể hiện “tình yêu” với em Lan như thế nào. Đúng là trẻ con quá! Cô vẫn chưa có chồng. Cô vẫn yêu thơ và lại đọc cho tôi nghe bài Chiếc lá đầu tiên. Từ ấy thỉnh thoảng tôi ghé qua chơi với cô. Tôi và cô nói chuyện với nhau có nhiều điểm tương đồng. Có lần tôi đưa cả Phượng đến chơi. Chúng tôi vẫn là những người bạn tốt của nhau. Một lần tôi hỏi cô về bác sĩ Toàn. Cô bảo: “Người ấy bỏ cô vào cái ngày trời đổ mưa rào và cây phượng sau trường bắt đầu nở những bông đầu tiên. Cô đau khổ quá, chạy ra ngoài nhưng chẳng biết đi đâu, đang lang thang trên sân trường thì nhìn thấy các em đá bóng tới tấp vào người một bạn nữ sinh cùng khóa. Hôm ấy tôi đã tát các em. Đó là cái tát vào những bộ mặt đàn ông đẹp đẽ mà không bao giờ chịu thuộc về cô. Có lẽ đó là những cái tát chất chứa tất cả sức mạnh của cô. Tối hôm ấy về cô thấy đau dại cả cánh tay. Hôm sau nhìn các em cô thấy mình có lỗi. Cũng may là các em còn trẻ quá, chẳng nhận thấy điều gì đằng sau cái tát của cô”.

Cô đã bước sang tuổi bốn mươi ba rồi. Cuối cùng thì ông trời cũng đã đền bù cho cô. Một người đàn ông là tiến sĩ về văn hóa dân gian đã đến xin hỏi cưới cô. Cô thông báo cho tôi là có thể cuối năm cô sẽ lên xe hoa. Tôi mừng cho cô nhưng cuối năm trôi qua vẫn không thấy cô gửi thiếp mời. Nhân tiện có thằng Hoàng về nước, tôi rủ nó đến chỗ cô. Hàng xóm bảo cô đi an dưỡng. Chúng tôi vào viện điều dưỡng thăm cô. Cô nằm buồn bã. Thấy chúng tôi, cô bật khóc. Cô bảo: “Các em đẹp quá. Đàn ông đẹp quá. Thế mà chẳng có ai thuộc về cô cả. Đám cưới của cô hủy bỏ rồi...”

Chúng tôi ngồi lặng đi, chẳng biết phải nói với cô thế nào? Tự nhiên nước mắt tôi cũng chảy ra. Nếu cô có thể tát vào măt chúng tôi, những khuôn mặt bảnh bao đẹp đẽ của giới mày râu mà tan đi hết được ưu phiền thì chúng tôi sẵn sàng để cô tát hàng trăm cái cũng được. Nhưng cô không tát. Cô chỉ thở dài buồn bã và đọc thơ cho chúng tôi nghe.

Em biết không tất cả đã xa rồi, trong tiếng thở của thời gian rất khẽ