iện có ba dòng sách phong thủy lưu hành chính hiện nay, tương ứng với các khuynh hướng phong thủy trên thế giới. Khuynh hướng cổ điển:

Các sách tư vấn phong thủy ứng dụng trong nhà ở được người dân xem để áp dụng trong thực tế,

nhưng không dựa vào hệ thống phong thủy toàn diện, mang nặng cảm tính của người viết.

Các triết gia cổ (chủ yếu ở Trung Quốc) đã đặt nền tảng lý luận về cách tạo dựng một ngôi nhà, một ngôi làng, một đô thị sao cho hòa hợp. Nhưng ngay các nhà phong thủy cổ điển cũng có nhiều phái khác nhau. Khuynh hướng cổ điển chia làm ba phái:

Phái Loan đầu: phái này dựa vào hình thể tự nhiên của núi sông. Một cuộc đất tốt đối với các nhà phong thủy xưa là phải có sơn, có thủy, cây cối tươi tốt, sản vật dồi dào, khí hậu hiền hòa, dân cư tập trung, ổn định. Thuyết Loan đầu có tính duy vật biện chứng thuần lý chất phác. Cụ Tả Ao của đất Việt ta cũng theo phái này, với nhiều sách vở lưu truyền miêu tả hình thế núi sông cùng các chú giải tỉ mỉ.

Phái Lý khí: từ khi nhiều người dùng Dịch lý có mang màu sắc bói toán, thì Dịch lý đã phối với thuyết Ngũ hành để đưa ra nhiều ứng dụng, vừa mang tính thần bí siêu hình, vừa như thực tế sống động. Phái Lý khí viết rất nhiều sách với các luận thuyết có pha trộn chất hoang đường, dễ hợp với óc mê tín của lớp bình dân.

Phái Trung dung: nếu xem Loan đầu là xem tướng (hình thế khu đất) còn Lý khí là xem số (tính toán theo cung mệnh, tuổi tác, phương vị…) thì phái Trung dung là sự kết hợp cả hai dạng tướng - số đó. Hiện nay sách về phong thủy tương đối công phu lưu hành ở Việt Nam (cả dịch lẫn biên soạn) cũng chủ yếu theo kiểu Trung dung này.

Khuynh hướng bán cổ điển

Đó là Huyền Không học phái, lấy Lạc thư làm chuẩn, biến Bát quái ra Bát cung, Bát cung ra Bát tinh, dùng Cung phi làm mực thước cho Dịch khí. Chuyển Dịch khí nhập Cửu cung. Xét từng cung, từng vận và từng niên. Phái này dường như thoát khỏi sự vướng bận của phái Loan đầu. Đứng đầu phái này là Thẩm Trúc Nhưng (đời Thanh mạt).

Huyền Không học phái hiện giờ đang thịnh hành ở Trung Quốc, Hong Kong, Đài Loan. Nước ta mới đây đã có vài quyển sách dịch đi theo phái này. Bộ sách Trạch vận tân an và Thẩm thị Huyền Không học (NXB Văn Hóa Thông Tin) cũng được nhiều học giả đánh giá cao, nhưng người dân đọc thì… hầu như không hiểu gì cả.

Khuynh hướng hiện thực

Phái này đang hoạt động ở Đông Nam Á như Đài Loan, Hong Kong, Việt Nam, và cũng đang phát triển ở các nước tiên tiến trên thế giới như Mỹ, Úc, Pháp, Anh, Tây Ban Nha, Nhật Bản, Hàn Quốc… Các khóa học về phong thủy ứng dụng tại các trường đại học thế giới chủ yếu theo khuynh hướng này. Khuynh hướng hiện thực vẫn lấy các trường phái cổ điển làm nòng cốt, điều chỉnh theo những phương pháp hiện đại, trong gia trạch thấy chỗ nào không ổn thì họ dùng gương, tấm bát quái, ánh điện, khánh nhạc, hoa, tủ cá… để làm giảm đi xung khí, u khí.

Sách vở khá nhiều và in ấn công phu như của George Birdsall (Canada), John Michell (Mỹ), P.Blake (Mỹ), Nancilee Wydra (Mỹ), Evelyn Lip (Singapore), Tạ Thuyên Thiên (Hong Kong)… Các sách theo kiểu phong thủy doanh nghiệp, phong thủy ứng dụng, phong thủy trong trang trí nội thất… của khuynh hướng hiện thực khá phổ biến vì gần với thực tế đương đại, ít thuật toán và không sa vào từ ngữ kiểu tiếng Trung Hoa cổ điển nên người dân dễ xem, dễ áp dụng hơn các sách cổ.

Tuy nhiên khuynh hướng này hầu như không hệ thống về phong thủy một cách toàn diện, mà thuần túy là các giải pháp sắp xếp, chọn lựa mang tính đối phó những tình huống khó khăn. Vì thế một số sách của khuynh hướng này nhiều khi trái ngược nhau và mang nặng cảm tính của người viết. Đặc điểm chung là các tác giả soạn sách phong thủy thường hay chuyên về một ngành nhất định. Hoặc là những nhà nghiên cứu văn hóa Hán văn, dịch học (các sách dịch từ Trung Quốc, sách cổ), hoặc là thiên về kiểu trang trí, sắp xếp (sách mới).

Tác giả là dân mỹ thuật hay kỹ sư lại ít nắm vững thuyết phong thủy truyền thống. Người rành về Dịch học lại không phải chuyên làm kiến trúc xây dựng. Sự liên thông kiến thức vì thế giảm đi, trong khi người dân lại có trình độ cảm thụ không đồng đều, do vậy hiện nay khó tìm một cuốn sách vừa có học thuật lại vừa dễ hiểu, dễ ứng dụng.

Một số sách sau đây theo nhận xét của giới chuyên môn là ít phức tạp, có được tính hệ thống và làm nền tảng tốt cho những ai muốn nghiên cứu và vận dụng phong thủy trong đời sống nói chung và xây dựng nhà cửa nói riêng, đó là:

1. Bí ẩn của phong thủy - Vương Ngọc Đức - NXB Văn Hóa Thông Tin 1996: một dạng “lịch sử phong thủy Trung Quốc” với nhiều góc nhìn thẳng thắn.

2. Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam - Trần Ngọc Thêm - NXB TP.HCM: một cuốn không chuyên phong thủy nhưng trình bày rất hệ thống và quy chiếu được các ứng xử phong thủy chính là nền tảng văn hóa.

3. Xây dựng nhà ở theo địa lý, thiên văn, dịch lý - Trần Văn Tam - NXB Văn Hóa Thông Tin 2000. Do tác giả là kỹ sư xây dựng nên biên soạn khá thực tế, dễ hiểu.

4. Trạch vận tân án - Thẩm Trúc Nhưng (Lê Việt Anh dịch) - NXB Văn Hóa Thông Tin.

6. Một số sách về lịch pháp như Âm dương đối lịch của Nghiêm Minh Quách, Nguyên lý chọn ngày theo lịch can chi của Hoàng Tuấn.