ánh xe lừa đi làm chỉ có người Vân gia trang tử mới làm thế, lò than, lò gốm, lò vôi, những cái lò cỡ lớn đều ở đất hạn, đi làm phải đi trăm dặm đường, nông hộ Vân gia trang tử cơ bản đều là quản sự hoặc là thợ cả, một tháng về nhà một chuyến.

Vốn lò ở ngay cửa nhà, về sau hầu gia chê lò bẩn, một trăm dặm quanh Ngọc Sơn không cho phép có lò kiểu này, dám làm bẩn nước sông Đông Dương sẽ bị đánh gãy chân, thực ra nông hộ không hiểu, trẻ con cởi truồng tắm sông được, nông phụ giặt quần áo được, sao lại không cho lò lấy nước từ sông? Cuối cùng nhất trí đem nguyên nhân quy tội cho hầu gia quá thích sạch, không thích mấy cái lò đen xì xì.

Có điều làm ở đất hạn ba năm liền hiểu vì sao hầu gia không cho dựng lò trên đất của mình, từng luồng khói đen che kín trời đất, trong không khí toàn mùi khói làm người ta sặc sụa, khi tuyết rơi mặt đất phủ một lớp tro than đen xì xì.

Người của Vân gia trang phát hiện ra điều này, nhưng đều ngậm chặt miệng, hiện Trường An tới ngày nhiều sương, khắp thành bị khói bao phủ, làm hoàng cung trên Long Thủ Nguyên như bị mây đen bao phủ.

Đó là vết xe đổ, Vân gia trang tử mới là chốn tốt để sinh sống, cho nên lò nung bị nghiêm cấm ở Ngọc Sơn, xưởng nhuộm, xưởng giấy, xưởng thuộc da, đều nằm trong danh sách cấm.

Khi Hứa Kính Tông di chuyển tất cả các xưởng của thư viện tới huyện Tam Nguyên, huyện lệnh huyện Lam Điền cực kỳ bất mãn, khó lắm mới thuyết phục được, còn huyện lệnh, chủ bạ huyện Tam Nguyên đích thân tới Ngọc Sơn bái tạ. Dù sao bách tính phía dưới có thêm một đường sống, xưởng của thư viện xưa nay trả công cao, hơn nữa thanh danh tốt.

Thành Trường An vào mùa đông không sống nổi, trong thành hiện giờ có tới tám mươi vạn người, lò than của nhà nhà hộ hộ phụ khói đen, không khí nơi đó thế nào khỏi nghĩ cũng biết, đáng sợ nhất là toàn đốt than nhiều khói, Quan Trung chỉ sản xuất ra loại than này.

Cứ mỗi lần vào thành làm việc là Vân Diệp cảm thấy quan quý trong thành vô cùng đáng thương, cổ nhân nghìn năm trước được hưởng thụ đãi ngộ của con cháu đời sau đâu phải dễ, lắm lúc vào thành y nhắm mắt lại hít không khí ô nhiễm, hồi tưởng tương lai xa xăm.

Trương Tôn thị ho rất dữ, không ở nổi hoàng cung nữa, bà vốn có bệnh hen, những năm qua được Tôn Tư Mạc không ngừng dùng thuốc an dưỡng, nên mới không phát tác, Trường Tôn thị vốn qua đời năm Trinh Quan thứ chín, đến năm Trinh Quan thứ mười, sức khỏe vẫn an khang.

Thái tử thứ phi Hầu thị ở bên giật dây:

- Mẫu hầu, sức khỏe người không tốt, theo nhi tức thấy đều do khói than trong thành gây ra, mà bệnh lên quan tới hô hấp kỵ nhất là khói, hay là nhi tức cùng mẫu hậu lên Ngọc Sơn ở một thời gian được không?

Từ khi sinh ra khuê nữ, sự kiêu ngạo của Hầu thị giảm đi không ít, may mả thái tử yêu thương khuê nữ vô cùng, bù đắp lại chút tiếc nuối của nàng, hiện đang lấy dũng khí thề phải sinh bảy tám nam hài.

Trường Tôn thị nửa nằm nửa ngồi trên giường gật đầu, mùa đông ở thành Trường An thực sự làm bà không chịu nổi, thở không được, cổ họng ngứa ngáy, muốn ngủ một giấc ngon lành cũng không xong. Tới Ngọc Sơn cũng tốt, Tôn Tư Mạc và Vân Diệp nhất định giúp ngực mình thoải mái hơn, hiện giờ như có tảng đá đè lên, không chịu nổi.

Thật là lạ, xa giá vừa qua Bá Kiều, Trường Tôn thị liền thấy đỡ hơn nhiều, mơ màng ngủ thiếp đi, đến khi tỉnh dậy mới phát hiện mình đã tới Ngọc Sơn từ lâu, xa giá đỗ bên tiểu lâu của mình, tất cả tùy tùng hộ vệ xung quanh, chỉ có thị nữ trong tiểu lâu không ngừng bận rộn.

- Mẫu hậu, hiếm khi người ngủ được, nhi tức thấy người ngủ say không nỡ đánh thức, mẫu hậu ngủ tận năm canh giờ đó.

Hầu thị ở bên giúp Trường Tôn thị mặc y phục, lại khoác áo choàng cho hoàng hậu rồi vui vẻ bảo hoạn quan chuẩn bị kiệu, Trường Tôn thị đưa tay ngăn lại, tự mình xuống xe.

Không khí lạnh lẽ ẩm thấp bên ngoài làm ba ho khẽ, nhưng tới khi thở hết trọc khí trong lồng ngực ra, cảm thấy toàn thân thư thái, hoạt động hai tay, không vội vào tiểu lâu, mà rảo bước trên con đường nhỏ.

Nơi Trường Tôn thị thích nhất là Ngọc Sơn, trước kia cứ hay đi cung Cửu Thành, nhưng từ khi Ngọc Sơn xuất hiện, mấy năm qua chỉ tới một lần, bà thích dẫm lên lá khô tản bộ, thích nhìn thác đổ, đôi khi tới đồ thư quán của thư viện ngồi cả ngày, cầm khay cơm tới nhà ăn lấy ít thức ăn đơn giản, dùng cơm với đám học sinh, thuận tiện hỏi tình huống của chúng.

Ở bên cạnh người trẻ tuổi bà cảm giác mình cũng trẻ hơn.

Hoàng hậu không nên như thế, hoàng hậu phải cao cao tại thượng, không phải chưa có đại thần đàn hặc bà mất lễ nghi, nhưng Trường Tôn thị thực sự chẳng bận tâm, cả đời chẳng có mấy niềm vui, vẫn cứ làm theo ý mình. Lý Nhị đem tên đàn hặc hoàng hậu tới Cao Châu câu cá, ông ta giữ thái độ ủng hộ chút sở thích nhỏ này của hoàng hậu.

Cách tiểu lâu của hoàng hậu không xa là một mảnh rừng trúc, bà nhìn thấy hai tiểu cô nương đang lấy cuốc đào đất, tò mò đi tới mới phát hiện ra là Cao Dương và Lan Lăng, cả hai đào rất hăng, mệt tới thở phì phò, đầu bốc hơi rồi, giỏ trúc bên cạnh có bốn năm cay măng, xem ra đã đào một lúc.

Nhìn một cái là biết không biết làm việc, măng bị cuộc bổ làm đôi, thật đúng là, Trường Tôn thị không nhịn được đi tới nhận lấy cuốc trong tay Lan Lăng, không để ý tới hai tiểu nha đầu rối rít thi lễ, tú hoa hài đá lá khô, đi theo hướng rễ trúc chẳng mấy chóc phát hiện búp măng mùa đông, cuốc vài ba cái, dễ dàng bé một búp măng còn nguyên.

- Mẫu hậu thật lợi hại, tỷ tỷ là đồ ngốc đã làm đứt mấy búp măng rồi.

Lan Lăng giỏi nịnh nọt lập tức đi tới, còn không quên dẫm đạp Cao Dương một phát:

- Sao lại tới đây đào măng? Giờ còn chưa tới mùa đào măng đông mà, đào bây giờ chẳng ăn được mấy, uổng phí.

Trường Tôn thị đào một hơi ba búp măng, cảm thấy toàn thân nóng hầm hập mới dừng tay hỏi Cao Dương:

- Vân Nha và Vũ Mị có măng chua cực ngon, tỷ tỷ tới xin, nó cho có một chút, sau đó tỷ tỷ nổi giận, muốn tự đào măng kiếm đầu bếp làm măng chua.

Trước mặt Trường Tôn thị, Cao Dương nói rất ít, Lan Lăng lém lỉnh liền báo cáo:

Trường Tôn thị cười lớn, cầm cuốc bảo hai tỷ muội theo mình đi đào măng, khi rời rừng trúc mới phát hiện ra bên ngoài đã có tuyết rơi, thị vệ hoàng cung đang bố trí trạm canh, trên xe trâu chở tới từng cái tiểu đình mượn từ thư viện, loại tiểu đình này có thể di chuyển, bốn phía lắp pha lê, chuyên môn để các hộ vệ sử dụng ở dã ngoại. Từ lần Vân Diệp nghe kể hộ vệ trong núi lạnh tới tru như sói, liền chuyên môn bảo thư viện thiết kế thứ này, bên trong đặt lò nhỏ, người ở trong đó rất thoải mái, trạm canh công khai thắp ngọn đèn nhỏ là được, trạm canh ngầm thì không, thứ này ra đời được các hộ vệ nhiệt liệt hưởng ừng.

*** Đại khái nó giống cái bốt canh thôi.

- Mẫu hậu, tối nay con không tới thư viện ngủ được không? Sáng sớm phải chạy bộ, rét run, nước mũi cũng đóng băng, không phù hợp với nghi thái của công chúa.

- Không được, tối các con có thể ăn cơm với mẫu hậu, nhưng phải tới thư viện ngủ, sáng mai vãn phải chạy bộ, chuyện chảy nước mũi phải tự nghĩ cách, công chúa chảy nước mũi đúng là bất nhã.

- Con chỉ chảy nước mũi, Vân Nha ngủ còn đánh rắm, có lần đêm con tỉnh dậy nghe thấy, rất vang, làm con giật cả mình. Buổi sáng hỏi nó, kết quả bị nó đánh một trận, còn ngó lơ con, trước kia hay cho con măng chua, giờ không cho nữa.

Nghe Lan Lăng lải nhải kể chuyện thư viện, Trường Tôn thị cười vui vẻ vô cùng, xoa đầu Lan Lăng:

- Con là đứa lanh lợi sao không nghĩ tới điều đó? Khuê nữ người ta bị hỏi chuyện hổ thẹn, làm sao còn làm người nổi, nó đánh con, mẫu hậu không tin con không phản kích.