au khi được chỉ định đứng ra đàm phán với nhà máy cơ khí Bắc Phương, Lục Vi Dân bắt tay vào công tác chuẩn bị. Làm thế nào để đàm phán với nhà máy Bắc Phương, tuy là đã có một khung khái quát nhưng muốn thật sự đạt được hiệu quả, còn phải tốn rất nhiều công sức vào những chi tiết nhỏ nữa.

Nhà máy cơ khí Bắc Phương so với nhà máy cơ khí Trường Phong thì quy mô, hiệu quả và lợi ích đều không bằng được với nhà máy Trường Phong. Mặc dù trong giai đoạn kinh tế kế hoạch thì điều này không có gì quan trọng, nhưng cùng với việc nền kinh tế thị trường dần dần phát huy tác dụng, nhà máy cơ khí Bắc Phương cũng nhận thấy ảnh hưởng của sự thay đổi này đem đến. Ra khỏi vùng núi lớn, càng tiến gần hơn tới thị trường, vừa phải thực hiện chuyển hướng nhà máy, vừa phải thỏa mãn yêu cầu cải thiện điều kiện sống của công nhân viên chức. So với nhà máy Trường Phong mà nói, yêu cầu của bọn họ cũng thấp hơn một chút.

- Ủy ban Xây Dựng và bộ ngành Đất đai đã đưa tình hình quy hoạch đất đai bên sông Đông Phong tới, Trưởng phòng Lục xem qua một chút. Nó đã tỉ mỉ hơn nhiều so với lần trước, hơn nữa cũng dựa vào yêu cầu của anh mà sửa lại không ít.

Trương Kiến Xuân hào hứng bước vào, giơ tập tài liệu trong tay.

- Đám người này thật biết cách bắt nạt người khác, anh nói chuyện tử tế với bọn họ, bọn họ lại một mực từ chối, Phó bí thư Vương chửi rủa thậm tệ một hồi, bọn họ lập tức câm như hến, không đến một tuần liền làm theo yêu cầu của anh mà đưa ra tài liệu.

Vương Chu Sơn quả thực là có chút tức giận.

Hai công tác chuyển hộ khẩu sang phi nông nghiệp và kết hợp với vấn đề nhà ở của thành phố sau khi Hạ Lực Hành trở về chủ trì hội nghị đã chính thức được khởi động, vì thế mà Hạ Lực Hành cùng Lý Chí Viễn, Tôn Chấn, và Phó chủ tịch thường trực Địa khu Tiêu Chính Hỉ cùng với một nhóm lãnh đạo các ngành chức năng cùng lên tỉnh, đặc biệt báo cáo ý tưởng ở phương diện này của Phong Châu với Bí thư Tỉnh ủy và Chủ tịch tỉnh.

Sau khi nhận được sự ủng hộ của lãnh đạo chủ chốt Tỉnh ủy, Hạ Lực Hành lại dẫn đầu một nhóm tiến hành báo cáo với Phó bí thư phân công quản lý kinh tế Thiệu Kính Xuyên, Phó chủ tịch thường trực tỉnh Ngô Liên Trọng. Ông ta lại cùng với lãnh đạo chủ chốt của các bộ ngành như Ủy ban Kế hoạch tỉnh, Ủy ban Xây dựng tỉnh, Sở Đất đai tỉnh, Sở Công an tỉnh tiếp tục nghiên cứu thảo luận. Các bộ ngành này cũng được các lãnh đạo chủ chốt của tỉnh điện thoại xuống, yêu cầu phải bật đèn xanh với công tác thí điểm của phía Phong Châu, khuyến khích bọn họ thử nghiệm, cho nên tất cả đều được tiến hành khá thuận lợi.

Xác định Lý Chí Viễn là người đứng đầu công tác này, nhưng Tôn Chấn và Tiêu Chính Hỉ là người phụ trách công tác đẩy mạnh cụ thể, cũng chọn một lãnh đạo của Địa ủy và Ủy ban nhân dân xuống chịu trách nhiệm cụ thể.

Tôn Chấn và Tiêu Chính Hỉ hầu như mỗi ngày đều cùng tổ công tác liên hợp được tạo thành từ các bộ ngành của Địa ủy như phòng Nghiên cứu Chính sách, Ủy ban Kế hoạch, Tài chính, Ủy ban Xây Dựng, Sở Đất đai, Sở Công an lập tức triển khai tìm hiểu tình hình trong giai đoạn tiền kỳ và nghiên cứu chính sách, chuẩn bị công việc, hoạt động bừng bừng khí thế. Hỡn nữa, Lý Chí Viễn cũng thường xuyên hỏi đến nên công việc được thúc đẩy rất nhanh, còn công việc dành cho Vương Chu Sơn thì sao?

Vậy nên khó trách Vương Chu Sơn nổi nóng. Vì lựa ý để đáp ứng yêu cầu của nhà máy cơ khí Trường Phong và Bắc Phương mà Ủy ban nhân dân Địa khu quyết định điều chỉnh mở rộng khu vực dành làm khu sinh hoạt cho các cán bộ công nhân viên chức của các bộ và ủy ban của Địa khu, kết hợp nó với khu sinh hoạt của hai nhà máy cơ khí Bắc Phương và Trường Phong, thậm chí cũng ngay cả đoạn đường ven sông tốt nhất cũng chuẩ bị nhường cho, nhưng cụ thể điều chỉnh như thế nào, quy hoạch ra sao thì vẫn không có một tiêu chuẩn nhất định nào cả.

Đây đương nhiên cũng có quan hệ nhất định với việc nhà máy Trường Phong và Bắc Phương chưa bàn bạc sâu sắc với phía Phong Châu, nhưng theo Vương Chu Sơn, các bộ ngành chức năng của anh không chủ động liên hệ với bộ phận quản lý nhà ở của hai nhà máy này, đương nhiên khó có thể hiểu được nhu cầu của đối phương, đều chỉ dừng lại ở khung sườn thôi, còn chưa nói tới các mặt khác.

Hiện giờ nếu muốn giải quyết từng chuyện một, thì phải bỏ công sức, làm thế nào để phá bỏ “cửa sau” là nhà máy Bắc Phương cũng liền trở thành vấn đề cần phải cân nhắc nghiêm túc và cẩn thận.

- Đây đều là thói quen mà những lãnh đạo kỳ cựu của chúng ta tạo nên sau nhiều năm. Họ thấy rằng chuyện gì cũng là người ta tới tìm chúng ta hợp tác, anh đem những yêu cầu muốn có tới đây, tôi cần phải xem xét cẩn thận một chút, làm khó, sau đó mới tìm ra nhiều điểm sai sót. Nếu không tốt còn phải gửi trả lại anh để anh lại chuẩn bị thêm một lần nữa, nhất định phải thể hiện đủ khí thế, mới phê duyệt cho anh.

Lục Vi Dân lắc đầu, cười nói:

- Chúng ta đều là đầy tớ của nhân dân. Đầy tớ của nhân dân là thế nào, với phương Tây, nghĩa là đầy tớ của người nộp thuế, được nuôi sống bằng những người nộp thuế. Còn như theo chế độ xã hội chủ nghĩa như nước ta, theo cách nói hiện giờ là nhân dân là chủ của chúng ta, từ “chủ” có phạm trù rất rộng và rất lớn, cụ thể hơn chính là một đơn vị, cá nhân đến làm việc. Nhưng nhìn biểu hiện của cơ quan hành chính như chúng ta đây, đây vẫn là hạng mục công việc do thành phố quyết định, cũng tùy ý làm khó dễ. Nếu đổi lại là xí nghiệp và người dân thường tới làm việc, đó sẽ là kiểu gì nữa?

Trương Kiến Xuân cân nhắc hàm ý trong lời nói của Lục Vi Dân. Xem ra Lục Vi Dân không thực sự tán thành với tác phong làm việc của những bộ phận trong Ủy ban nhân dân Địa khu này. Điều này cũng không có gì lạ, chỗ nào cũng đều như thế, cũng khó trách Ủy ban nhân dân Địa khu lại muốn tiến hành hoạt động thay đổi lớn về tác phong làm việc, có lẽ khoảng tháng tám là bắt đầu.

- Trưởng phòng Lục, những vấn đề về các bộ ngành Xây dựng và Đất đai cũng trên cơ bản quyết định rồi, tôi cho rằng vẫn được. Về phía các bộ ngành Y tế và Giáo dục tuy sớm đã có phương án, nhưng tôi đoán chừng đối phương chưa chắc đã tin tưởng. Dù sao chuyện xây dựng một bệnh viện và trường học không phải là đơn giản, chẳng những chỉ liên quan đến vốn đầu tư cơ sở thiết bị, mà còn liên quan đến vấn đề nguồn nhân viên y tế và giáo viên cùng với vấn đề biên chế, khá là phức tạp. Vấn đề này anh tính thương lượng thế nào với đối phương?

Trương Kiến Xuân hiện giờ cũng dốc không ít công sức vào phương án này, cũng muốn thực hiện tốt việc này, để có được công nhận của Lục Vi Dân và nhóm lãnh đạo Địa ủy.

- Ừ, tôi cũng đang lo như thế. Tôi nghe được trung ương có một vài xu thế chính sách, ví dụ như các nhà máy quốc doanh cỡ trung phải làm tách rời chủ - phụ, cũng chính là tách ngành sản xuất chủ chốt và các ngành phụ ra. Trước kia xí nghiệp cũng làm các công tác xã hội, hiện nay đề xướng xí nghiệp phải tách khỏi những ngành không liên quan đến ngành sản xuất chế tạo chủ yếu, các cơ quan như cơ quan công an, trường học, bệnh viện thậm chí một số cơ quan phục vụ thương nghiệp cũng phải từng bước tách khỏi xí nghiệp. Hai nhà máy cơ khí Trường Phong và Bắc Phương cũng tồn tại vấn đề này. Tôi cảm thấy có thể chớp lấy cơ hội này, trường học, bệnh viện của nhà máy Bắc Phương hoàn toàn có thể tách ra khỏi ngành sản xuất chính, giao cho bọn họ tới nâng cấp và hợp nhất. Tài nguyên y tế và giáo dục của bọn họ có thể sử dụng để bù vào nguồn tài nguyên đang rất khan hiếm ở phương diện này của địa phương, đồng thời có thể giảm bớt gánh nặng cho xí nghiệp bọn họ, hẳn là kết quả hai bên cùng có lợi.

Trương Kiến Xuân không dám tin mà nhìn Lục Vi Dân, nuốt nước miếng, đây là lần đầu tiên anh ta nghe được chuyện này. Phong Châu cơ bản là không có nhà máy quốc doanh cỡ trung và lớn, cho nên cũng không tồn tại tiền lệ về phương diện này. Nhưng những xí nghiệp trung ương như hai nhà máy cơ khí Trường Phong và Bắc Phương, tất cả nhân viên đều không liên quan tới địa phương, muốn tách ra chuyển tới địa phương, làm sao để liên hệ, chính sách ủng hộ ở đâu, những người liên quan có đồng ý không, e rằng đó là một chuỗi các vấn đề khá là phiền phức.

Anh ta không thể không thừa nhận đầu óc mình không theo kịp lối suy nghĩ của Lục Vi Dân, mà tầm nhìn, lối suy nghĩ của Lục Vi Dân khiến anh ta hơi khó hiểu.

- Trưởng phòng Lục, việc này, việc này sợ không phải đơn giản như vậy? Tôi đây là lần đầu tiên nghe nói, địa phương khác từng có tiền lệ như thế này chưa?

Trương Kiến Xuân lắp bắp nói:

- Vấn đề anh nói này phải nếu hiện thực hóa, liên quan đến rất nhiều mặt, nhà máy trung ương chuyển giao những việc này cho địa phương, có thể được sao? Bọn họ có đồng ý không?

- Việc là do người, chỉ cần phù hợp với phương hướng phát triển, vừa có lợi cho địa phương phát triển, cũng có lợi cho xí nghiệp phát triển, tại sao lại không thể thử? Cái gì gọi là tiền lệ? Tiền lệ đầu tiên còn không phải là một người nào đó ở nơi nào đó đã thử làm thành công sao?

Lục Vi Dân thản nhiên nói, giọng nói cực kỳ tự tin.

Nhà nước đã sớm đưa ra ý kiến tách chủ phụ với các nhà máy sản xuất quốc doanh cỡ trung và lớn, nhưng thực hiện cụ thể lại kéo dài đến nhiều năm sau. Việc này cũng không có nghĩa là nhà nước không nghĩ tới làm thí điểm trên phương diện này, trên thực tế loại tách chủ phụ vẫn phải tiếp tục cho đến thập niên thứ hai của thế kỉ hai mươi mốt, hệ thống kiểm pháp của ngành đường sắt mới có thể dần dần tách khỏi hệ thống xí nghiệp đường sắt loại cực lớn này. Tuy rằng trên danh nghĩa là cải cách của cơ quan Tư pháp, nhưng nói về bản chất cũng là hình thức tách rời chủ phụ kéo dài. Là một cơ quan Tư pháp tồn tại trong xí nghiệp cỡ trung, bản thân đã cực kỳ vô lý, bất luận là nhà máy kia có đặc biệt đến bao nhiêu.

- Anh cũng tính thêm vấn đề này vào khi đàm phán với nhà máy Bắc Phương?

Trương Kiến Xuân quả thực không cam tâm, hỏi thêm một câu:

- Tôi cảm thấy việc này thậm chí sẽ có thể liên quan tới nỗ lực của chúng ta ở phương diện khác.

- Kiến Xuân, không cần nghĩ chuyện này rắc rối đến thế. Tôi từng tìm hiểu, trình độ giảng dạy cho con em cán bộ của nhà máy Bắc Phương không phải kém, nhưng là tỷ lệ giữa giáo viên và học sinh của bọn họ bị mất cân đối nghiêm trọng, một khối chỉ có một vài lớp. Còn xem trường trung học số một và số hai của Phong Châu chúng ta, có khối nào không phải sáu lớp hay tám lớp? Thậm chí mười lớp? Học sinh trong phòng cũng không đủ chỗ ngồi, nhưng lực lượng giáo viên lại có hạn, phải biết làm sao? Nhưng nhìn những trường cho con em nhà máy, giáo viên của bọn họ đại đa số đều tốt nghiệp đại học sư phạm có tiếng ra, mấy giáo viên dạy một lớp, lãng phí lực lượng giáo viên một cách nghiêm trọng. Bởi vì bọn họ đãi ngộ tốt, người ta đều tình nguyện tới làm. Lại xem tình hình bệnh viện của bọn họ cũng không khác biệt lắm, mặc dù ở quy mô khá nhỏ, nhưng tố chất không phải kém, nhưng bệnh nhân không nhiều. Còn bệnh viện trung tâm của địa khu Phong Châu của chúng ta thì sao? Tuy điều kiện không coi là thiếu thốn, nhưng người bệnh đông như kiến, vì sao không thể lợi dụng tổng hợp tình hình vốn dĩ có thể bổ sung lẫn nhau như vậy chứ?

Trương Kiến Xuân thừa nhận lời nói của Lục Vi Dân có lý, nhưng có lý là một chuyện, mấu chốt ở chỗ anh phải thực hiện kiểu bổ sung này, đó lại là một việc khác. Giữa xí nghiệp trung ương và địa phương phải thực hiện sự bổ sung lẫn nhau này, khoảng cách và vấn đề nan giải sẽ không giải quyết được đơn giản như vậy. Anh ta chung quy là cảm thấy Lục Vi Dân có chút quá lý tưởng hóa, muốn thực hiện tiền lệ đột phá ở Phong Châu, e rằng độ khó rất cao, thậm chí ảnh hưởng tới cả việc thực hiện mục đích chủ yếu lần này.

Thấy vẻ mặt Trương Kiến Xuân như không tán thành, Lục Vi Dân đương nhiên cũng biết độ khó khăn ở đây, nhưng nếu không thử một lần thì hắn thật sự không cam tâm. Hơn nữa nếu có thể thí điểm thành công ở đây, có khả năng bản thân hắn cũng được tăng thêm không ít điểm.

- Kiến Xuân, yên tâm đi, tôi biết chừng mực mà, có thể làm thì làm, không thể làm thì nghĩ cách khác, tôi có hai phương án.