ếu người ta chạy mà không có cảm giác mệt thì tôi nghĩ là không có ai còn muốn làm một điều gì khác. Nhưng ở đây vẫn còn lý do đặc biệt để dừng lại và có một lý do chính đáng khiến cho Eustace hét toáng lên.

- Bà con ơi! Chú ý! Nhìn coi chúng ta chạy đến đâu!

Cậu bé có lý khi làm thế. Bởi vì bây giờ tất cả mọi người có thể thấy trước mặt họ là hồ Caldron và xa hơn một chút, từ những vách núi cao không thể nàovươn tới một dòng thác hung hãn đổ xuống hàng ngàn tấn nước trong một giây. Lóe sáng như một viên kim cương khổng lồ giữa một vùng cây cỏ xanh biếc là Thác Lớn, tiếng nước đổ ào ào như sấm dậy vang lên bên tai họ.

- Đừng dừng lại! Lên cao hơn, xa hơn! - Thiên lý nhãn kêu lên, tiếp tục chạy đường bay của nó ở trên cao.

- Với nó thì dễ ợt! - Eustace nói, nhưng Jewel đã kêu to hơn:

- Đừng dừng lại! Lên cao hơn, xa hơn!!! Hãy nâng bước cao hơn... hơn!

Giọng nói của nó không chỉ át tiếng gầm réo của thác nước mà ngay sau đó mọi người còn thấy nó lao xuống hồ nước. Cả đám đông sôi động chạy theonó, tùm, tùm, những cột nước bắn tóe lên, tất cả đều theo gương nó. Nước không những không hề lạnh buốt như họ nghĩ - nhất là Puzzle, chú ta đã từng nhảy xuống đây một lần rồi - mà lại mát mẻ, sảng khoái với lớp bọt êm như bọt sữa tắm. Tất cả mọi người nhất loạt bơi thẳng về phía thác nước.

- Hào hứng không sao tả nổi. - Eustace kêu lên với Edmund.

- Anh biết. Và còn... - Edmund đáp.

- Không phải trên cả tuyệt vời sao? - Lucy hỏi. - Anh có thể nhận thấy là không ai có cảm giác sợ hãi, dù người ấy có muốn thế đi chăng nữa. Cứ thử coi.

- Trời ơi, không ai có thể sợ hãi được! - Eustace kêu lên khi thử chiêm nghiệm cảm giác sợ hãi.

Jewel bơi đến chân thác trước, tiếp theo nó là Tirian. Jill về cuối nhưng nhờ thế cô bé có thể thấy được toàn cảnh rõ hơn. Cô trông thấy một vật gì trăng trắng di chuyển đều đặn lên cao trên bề mặt dòng thác. Cái vật trăng trắng đó là kỳ lân. Bạn không thể nói rõ được là nó đang trèo hay đang bơi nhưng nó cứ di chuyển ngược lên, cao hơn, cao hơn nữa. Cái sừng nhọn trên đỉnh đầu rẽ dòng nước trên đầu làm nước tuôn thành hai cầu vồng óng ánh quanh vai nó. Bám sát kỳ lân là vua Tirian. Chàng cử động chân tay như thể đang bơi nhưng thực ra chàng cứ thẳng trước mặt mà bước tới tựa như người ta có thể đi trên một bức tường.

Buồn cười nhất vẫn là bầy chó. Trong lúc chạy chúng không hề thở mạnh thế mà bây giờ trong lúc chúng chen nhau, quẫy đạp bơi ngược lên chúng thổi phù phù và hắt xì liên tục, đó là bởi vì chúng cứ sủa gâu gâu và mỗi lần sủa, nước lại sộc vào mõm vào mũi chúng. Nhưng trước khi Jill có thời gian nhận ra tất cả những cảnh này thì cô bé đã lên được đỉnh thác.

Đó là một việc không thể nào làm được trong thế giới chúng ta. Nếu bạn không chết đuối, thì cũng bị bầm dập như tương bởi sức nước hung hãn đổ xuống những phiến đá lởm chởm, nhọn hoắt. Nhưng trong thế giới này bạn có thể thực hiện được. Bạn cứ việc đi tiếp lên cao hơn, các loại ánh sáng phản chiếu từ dòng nước hắt lên người bạn, những tảng đá nhiều màu phát sáng qua dòng nước cho đến khi dường như bạn cảm thấy đang bước tới một biển hào quang.

Bao giờ cũng cao hơn, cao hơn cho đến lúc cảm giác về độ cao có thể làm bạn choáng nếu như bạn còn có cái cảm giác sợ hãi đó. Sau đấy chỉ còn là một cảm giác hân hoan sáng lạn, bay bổng. Và rồi cuối cùng, hiện lên trước mắt đoàn lữ hành một khúc quẹo xanh mướt, êm đềm, tuyệt đẹp, từ đó dòng nước bạc tràn qua đỉnh. Họ thấy mình đang ở một con sông êm đềm trên đỉnh thác. Dòng nước chảy xiết nhưng vì ai cũng là một tay bơi cừ khôi cho nên họ bơi qua sông mà như đi bộ qua cánh đồng hoa. Chẳng bao lâu tất cả đã sang bờ bên kia, ướt sũng nhưng hạnh phúc.

Thung lũng xanh tươi và những đỉnh núi tuyết phủ trắng xóa đã tiến đến gần hơn, vươn thẳng lên bầu trời.

- Cao hơn và xa hơn! - Jewel hô vang và tất cả lại lập tức lên đường. Bây giờ họ đã ra khỏi Narnia, ngược lên miền tây hoang dã, nơi mà

cả Tirian, Peter lẫn đại bàng đều chưa từng biết. Nhưng ông Digory và bà Polly lại luôn miệng hỏi nhau: “Ông còn nhớ?”, “Bà có nhớ không?”. Họ trao đổi với nhau bằng một giọng bình thản, nhịp thở không hề thay đổi, mặc dù mọi người lúc này đã chạy nhanh hơn cả tốc độ của một mũi tên lao ra khỏi dây cung.

- Thưa tiên sinh! - Tirian hỏi. - Như vậy các huyền thoại đã nói thật khi kể rằng hai người đã đến tận đây vào cái ngày khai thiên lập địa?

- Đúng. - Ông Digory đáp. - Và dường như với tôi nó mới chỉ xảy ra vào ngày hôm qua.

- Trên một con ngựa bay phải không ạ? - Tirian hỏi. - Điều đó cũng là thật chứ ạ?

- Chắc chắn rồi. - Ông Digory đáp. Nhưng bầy chó đã sủa vang:

- Nhanh hơn, nhanh hơn nữa nào!

Thế là họ chạy nhanh hơn, nhanh hơn cho đến khi có cảm giác bay bổng, thậm chí cả đại bàng trên đầu cũng không bay nhanh hơn họ. Họ bay qua hết thung lũng uốn lượn này đến thảo nguyên quanh co khác, vượt lên những quả đồi dốc đứng và còn nhanh hơn nữa vượt xuống dốc bên kia, xuôi theo các triền sông. Đôi khi vượt qua sông, bơi qua những chiếc hồ trên núi cứ như thể họ là những chiếc ca nô cao tốc sống động.

Và cuối cùng, bên kia một chiếc hồ rộng lớn, nước xanh màu ngọc lam, họ trông thấy một quả đồi xanh biếc. Sườn đồi dốc đứng như cái cạnh của một kim tự tháp, một bức tường xanh rờn bao quanh đỉnh. Vượt lên cao hơn bức tường ấy là những cây cổ thụ cành lá rườm rà với những chiếc là bạc và những trái cây vàng.

- Cao hơn và xa hơn! - Kỳ lân hí vang dội không trung.

Không một ai dừng lại. Họ phóng thẳng đến chân đồi cũng giống như nước từ một con sóng vỡ ra, trào lên kè đá ở một bờ vịnh nào đó. Mặc dù sườn đồi dốc như mái nhà, cỏ mượt trơn như thoa mỡ, chẳng có ai trượt té. Chỉ đến khi họ lên đến đỉnh họ mới chạy chậm lại, đó là bởi vì trước mặt họ hiện ra một chiếc cổng vàng đồ sộ. Giây phút đầu không có ai đủ táo bạo trèo qua cái cổng đóng kín ấy. Họ đứng trước cánh cổng, và có cảm giác như khi họ đứng trước những hàng cây trĩu quả.

- Chúng ta có nên vào không? Làm thế có đúng không? Nó có dành cho chúng ta không?

Nhưng khi tất cả dừng lại, một tiếng khèn vang lên với âm điệu tưng bừng, hân hoan, mê ly, rõ ràng nó được phát ra từ khu vườn bên trong tường. Cánh cổng lập tức mở ra.

Tirian đứng lại, nín thở tự hỏi không biết ai sẽ bước ra. Và kia, đó là điều cuối cùng mà chàng chờ đợi. Một chú chuột nhỏ, bộ lông mượt như nhung, đôimắtsáng long lanh với một cọng lông chim đỏ thắm cắm trên cái vòng kim loại gắn trên đầu, bàn tay trái chuột đặt trên chuôi một

thanh trường kiếm. Chuột cúi chào, một cái cúi đầu tao nhã nhất và nói bằng cái giọng chin chít của họ nhà chuột.

- Mời quý khách quá bộ vào trong. Nhân danh Aslan, mời vào, mời vào!

Sauđó,TirianthấyvuaPetervàEdmund,nữhoàngLu cyvà Eustace cùng chạy đến, quỳ xuống một gối chào chú chuột và sung sướng kêu lên: “Reepicheep! Ôi Reepicheep!”

Tirian thở mạnh, xao xuyến bởi một niềm vui thuần túy trào dâng trong lòng bởi vì chàng biết, trước mặt mình là một trong những đại anh hùng ởNarnia,chú chuột Reepicheep, người đã tham gia trận đánh Beruna và sau đó đã cùng vua Caspian - Nhà hàng hải giong buồm đến tận Nơi tận cùng thế giới. Nhưng chàng không có thời gian để nghĩ ngợi nhiều bởi vì đột nhiên có hai cánh tay lực lưỡng ôm chầm lấy chàng, tiếp theo đó là hai cái hôn nhột nhột vì một chòm râu cọ vào má chàng và chàng nghe thấy giọng nói xiết bao thân thương, tưởng đã đi vào cõi vĩnh hằng:

- Cái gì thế này chú nhóc. Con cao hơn, to hơn kể từ khi ta ôm hôn con lần cuối.

Đó là cha chàng, đức vua hiền minh Erlian. Nhưng đó không phải là người mà Tirian nhìn thấy lần cuối khi người ta đưa ông về nhà với một vết thương chí mạng trong cuộc chiến đấu với người khổng lồ. Thậm chí cũng không phải là hình ảnh vài năm sau đó, như chàng vẫn còn nhớ, khi ông đã trở thành một chiến binh đầu bạc. Đấy là người cha trẻ trung, vui vẻ đúng như cái hình ảnh mà chàng còn lưu lại trong ký ức từ ngày bản thân chàng chỉ là một đứa bé, chơi các trò vui với cha trong vườn ngựuyểnở Cair Paravel trước giờ đi ngủ trong những buổi tối mùa hè. Nghe như có mùi bánh mì và mùi sữa tươi mà chàng vẫn dùng trong bữa tối ùa về.

Jewel chứng kiến cảnh này và nghĩ thầm:

- Mình sẽ đợi cho họ hàn huyên một lát rồi đến chào hỏi vua Erlian nhân đức. Tiên hoàng đã cho mình không biết bao nhiêu quả táo ngon khi mình còn là một con kỳ lân non.

Nhưng chỉ một vài giây sau đã có một chuyện khác khiến nó phải quan tâm đến, bởi vì từ bên trong cổng chạy ra một con ngựa cao quý và đường bệ đến nỗi có một vóc dáng đẹp đẽ như kỳ lân mà nó cũng cảm thấy xấu hổ khi ngắm nhìn - một con ngựa có cánh tuyệt đẹp. Ngựa nhìn ngài Digory và bà Polly rồi hí vang:

- Cái gì thế này người anh em!

Cả hai người già cùng chạy đến gần, reo vang như trẻ con:

- Fledge! Anh bạn cũ Fledge! - Và họ tới tấp hôn lên bờm ngựa. Nhưng lúc này Reepicheep khẩn khoản mời mọi người vào trong

vườn. Thế là tất cả mọi người đi qua cánh cổng vàng. Làn gió mang mùi hương thanh tao tinh khiết phả vào mặt họ trong khi đoàn người đi vào khoảng không trong lành dưới ánh mặt trời, dưới những bóng cây râm mát, dẫm chân lên thảm cỏ mềm điểm những bông hoa trắng mà sau mỗi bước chân của họ, cỏ hoa lại vươn mình đứng dậy. Điều đầu tiên làm mọi người kinh ngạc là nơi này to lớn hơn cái cảm tưởng mà nó gây nên khi nhìn từ bên ngoài. Nhưng chẳng ai có thời gian tự hỏi về điều đó bởi vì có những người mới tới ùa ra từ tứ phía.

Hình như tất cả những người mà bạn đã nghe nói tới (nếu bạn hiểu lịch sử những đất nước này) đều tụ họp về đây. Đó là anh chàng cú Glimfeather, Puddleglum - Cung quăng vùng đầm lầy, ông vua Rilian bị yêu thuật, có mẹ vốn là ái nữ của một ngôi sao và người cha vĩ đại của chàng - Caspian. Đứng gần ông vua này là ngài Drinian, ngài Berne, chú lùn Trumpkin, bác Lửng và nhân mã Glenstorm cùng hàng trăm anh hùng đại hiệp khác trong cuộc Chiến tranh Giải phóng vĩ đại. Dẫn đầu một đoàn người khác là Cor - Vua Archenland cùng phụ vương của mình là vua Lune, hoàng hậu Aravis và hoàng tử Corin - người anh em sinh đôi của vua Cor, cặp ngựa Bree và Hwin. Nhưng điều kỳ diệu nhất trong những điều kỳ diệu đối với Tirian là những nhân vật xa xưa nhất trong lịch sử: vợ chồng bác hải ly và thần rừng Tumnus. Đâu đâu cũng vang lên tiếng chào hỏi, những cái hôn kêu chun chút, những cái bắt tay và những câu đùa xa xưa lại sống lại (bạn không thể hiểu được là một chuyện đùa cũ cách đây hàng thiên niên kỷ một khi được nhắc lại có ý nghĩa như thế nào đâu).

Tất cả mọi người tiếp tục đi đến khu vực giữa vườn, nơi có một con phượng hoàng đậu trên một ngọn cây đang nhìn xuống tất cả mọi người. Bên gốc cây chim đậu có hai cái ngai vàng và ngồi trên ngai vàng là một đức vua và một hoàng hậu vĩ đại và đẹp đẽ đến nỗi tất cả đều phải cúi đầu cung kính trước mặt họ. Cũng là điều tự nhiên thôi vì đó chính là vua Frank và hoàng hậu Helen, thủy tổ của tất cả những đời vua cổ nhất ở Narnia và Archenland. Tirian có một cảm giác đúng như bạn sẽ có nếu bạn đứng trước mặt Adam và Eve với tất cả ánh hào quang của họ.

Vào khoảng nửa tiếng sau - hoặc có thể là nửa thế kỷ sau, bởi vì ở đây thời gian không còn là đơn vị đo lường nữa - Lucy cùng với người bạn thân thiếtcủa cô là thần rùng Tumnus đứng cạnh bức tường bao quanh khu vườn nhìn xuống Narnia đang trải rộng bên dưới. Nhưng khi nhìn xuống, bạn cảm thấy quả đồi cao hơn bạn nghĩ, nó dìm những ngọn núi cao sáng lấp lánh xuống dưới hàng ngàn mét và rừng cây ở thế giới bên dưới trông không lớn hơn những hạt muối màu xanh. Một lúc sau, Lucy quay lưng lại bức tường hướng mặt về phía vườn cây.

- Cháu thấy, - cuối cùng cô nói giọng suy tư, - bây giờ thì cháu biết rồi. Cái vườn này cũng giống như túp lều. Bên trong rộng lớn hơn bên ngoài.

- Tất nhiên rồi, con gái của Eve. - Thần rừng đáp. - Càng lên cao hơn, vào sâu hơn, mọi thứ càng to hơn. Bên trong bao giờ cũng lớn hơn bên ngoài.

Lucy nhìn khu vườn thật chăm chú và thấy nó không hẳn là một khu vườn nữa mà là cả thế giới, với sông suối và những khu rừng, biển cả và núi non. Tất cả không có gì xa lạ, đều là những cái đã quen thuộc với cô.

- Cháu hiểu rồi. Đấy cũng vẫn là Narnia, thật hơn và đẹp hơn một Narnia bên ngoài cánh cửa lều cỏ! Cháu đã thấy một thế giới trong lòng thế giới, một Narnia trong lòng Narnia...

- Phải, - ông Tumnus nói, - cũng giống như khi cháu tiếp tục đi vào trong một củ hành, mỗi một lớp áo của nó lại lớn hơn lớp cuối cùng.

Lucy đưa mắt nhìn quanh, chẳng mấy chốc cô phát hiện ra một điều mới mẻ và đẹp đẽ đã xảy ra với mình. Bất kể là cô nhìn vào cái gì, dù nó cách xa cô bao nhiêu đi nữa thì một khi cô tập trung ánh mắt vào đấy nó trở nên rõ ràng hơn và gần hơn như thể cô đang nhìn qua kính hiển vi. Cô có thể thấy toàn bộ sa mạc phía nam và bên ngoài nó là thành phố lớn Tashbaan, đưa mắt sang hướng đông cô thấy Cair Paravel nằm trên cửa một con sông lớn đổ ra biển và có thể thấy cửa sổ văn phòng trước kia đã thuộc về cô. Phóng tầm mắt ra biển, cô thấy đảo nối tiếp đảo đến tận nơi cuối trời và bên ngoài nơi tận cùng ấy là quả núi vĩ đại mà họ gọi là đất nước của Aslan. Bây giờ thì cô thấy rõ nó là một mắt xích trong một chuỗi dãy núi chạy vòng quanh ôm lấy toàn thế giới. Vào lúc này, khi hiện lên trước mặt cô, nó có vẻ rất gần. Đoạn cô nhìn sang trái trông thấy cái mà cô nghĩ là rìa của một đám tinh vân ngũ sắc bị cắt rời với họ bởi một khoảng trống. Nhưng nhìn kỹ hơn cô thấy nó không phải là mây mà là một mảnh đất thật sự. Và khi tập trung vào một điểm trên đó cô lập tức kêu lên:

- Anh Peter! Anh Edmund! Đến đây coi này! Nhanh nhanh lên!

Họ chạy đến nhìn, bởi bây giờ mắt họ cũng có khả năng như mắt cô.

- Kỳ lạ! - Peter thốt lên. - Đó là nước Anh. Và kia là trang trại của giáo sư Kirle ở miền quê, nơi các cuộc phiêu lưu của tất cả chúng ta bắt đầu.

- Em nghĩ ngôi nhà này đã bị phá hủy. - Edmund nói.

- Quả là thế, - thần rừng góp lời, - nhưng bây giờ mọi người đang nhìn vào một nước Anh bên trong nước Anh, nước Anh chân chính cũng giốngnhưmột Narnia chân chính vậy. Và trong lòng các nước Anh này không có cái gì thực sự tốt đẹp mà lại bị hủy hoại.

Bất thình lình họ đưa mắt sang một điểm khác, cả ba anh em há miệng ra vì ngạc nhiên, rồi vừa kêu lên vừa vẫy tay lia lịa. Bởi vì họ thấy cha mẹ họ đang vẫy tay đáp lại qua một thung lũng lòng chảo rộng lớn. Cũng giống như bạn thấy người nhà vẫy tay với bạn từ trên boong một con tàu lớn trong lúc bạn chờ đón họ ở bến cảng.

- Làm sao chúng ta có thể đến chỗ cha mẹ đây? - Lucy hỏi.

- Dễ như trở bàn tay, - ông Tumnus nói, - đất nước ấy và đất nước này - tất cả những đất nước thật sự - chỉ là những cái đinh thúc ngựa nhô ra từ rặng núi của Aslan. Chúng ta chỉ cần dọc theo triền núi đi lên và hướng vào trong cho đến lúc trông thấy chỗ nối. Nhưng nghe kìa. Đó là tiếng kèn hiệu triệu của vua Frank, chúng ta phải đến ngay.

Chẳng bao lâu họ lẫn trong một đám đông từ tứ phía đổ về và tất cả cùng nhau - một đám rước rực rỡ, choáng ngợp - đi lên và đi về phía những ngọn núi cao hơn trong thế giới này nếu như có thể nhìn thấy rõ.

Không có tuyết trên những đỉnh núi ấy, chỉ có rừng cây, những cái dốc xanh rờn, vườn cây trĩu nặng quả ngọt trái lành, những thác nước lấp lánh... cái này chồng lên cái kia vươn lên cao, cao mãi. Mảnh đất mà họ đi mỗi lúc một hẹp hơn với một cái vực sâu bên cạnh và ở bên kia cái vực là mảnh đất - chính là một nước Anh thật sự và nó đang trở nên gần hơn, gần hơn nữa.

Ánh sáng trước mặt cũng mạnh hơn. Lucy nhìn thấy một dãy các vách đá đủ màu, xếp chồng lên nhau như bậc thang của người khổng lồ, cao sừng sững trước mặt. Nhưng cô quên đi tất cả những chuyện khác bởi vì chính Aslan đang đi tới, nhảy từ vách núi này sang vách núi kia như một thác nước sống động của Quyền năng và Cái đẹp.

Người đầu tiên mà Aslan cất tiếng gọi là chú lừa Puzzle. Bạn chưa bao giờ thấy một con lừa kém cỏi và ngu ngốc hơn Puzzle lúc chú đi đến trước mặtAslan đâu. Và ở bên Aslan, chú có cái vẻ bé bỏng của một con miu con bên cạnh thánh Bernard. Sư tử cúi cái đầu vĩ đại xuống nói nhỏ với Puzzle làm cho đôi tai dài của chú rũ xuống, nhưng sau đó ông lại nói một cái gì khác làm cho đôi tai lại vểnh lên. Cả hai lần người ta đều không nghe thấy gì. Sau đó, Aslan quay lại nói với tất cả:

- Sao các con lại không có vẻ hạnh phúc như ta hết lòng mong muốn cho các con?

Lucy thay mặt tất cả nói:

- Chúng con sợ lại bị đưa đi khỏi đây thưa Aslan. Người thường trả chúng con về lại thế giới của mình.

- Con không cần phải lo sợ chuyện đó nữa. Con có đoán ra lý do không?

Những trái tim đập gấp với một hy vọng mãnh liệt được nhóm lên trong lòng mỗi người.

- Đã có một tai nạn tàu hỏa thảm khốc, - Aslan nói giọng dịu dàng, - cha mẹ các con và tất cả các con - như các con thường dùng để gọi trên mảnh đất bóng hình kia - đã bị chết. Năm học đã kết thúc, kỳ nghỉ hè bắt đầu. Giấc mộng cũng chấm dứt, bây giờ đang là buổi ban mai.

Và trong lúc ông nói những điều này, đối với họ ông không còn trong hình dạng một con sư tử nữa và những gì xảy ra tiếp sau đó thì quá tuyệt diệu và đẹp đẽ để ngòi bút của tôi có thể thuật lại với chúng ta, thế là chấm hết tất cả các câu chuyện. Có thể nói một cách trung thực là, tất cả bọn họ sống hạnh phúc đời đời. Nhưng với họ đấy mới chỉ là khởi đầu của một câu chuyện thật một trăm phần trăm khác. Tất cả cuộc đời họ trong thế giới này và tất cả những cuộc phiêu lưu của họ ở Narnia đều xuất hiện trên bìa sách và trong các tựa đề. Cuối cùng thì họ đã bắt đầu chương một của một câu chuyện vĩ đại mà không một ai trên trần thế này được đọc. Một cuốn sách kéo dài mãi mãi trong đó các chương sau đều hay hơn chương trước.