am Lam.” Trát Nhĩ ôm Lam Nguyệt làm nũng. Lam Nguyệt buồn cười nhìn hắn. Từ khi mang thai, Lam Nguyệt không cho Trát Nhĩ chạm vào mình nữa. Trát Nhĩ cũng biết sẽ làm con bị thương, cố gắng kiềm chế, tuy nhiên, thời gian dính ở bên Lam Nguyệt lại tăng lên. Lam Nguyệt biết hắn chạm vào mình sẽ có phản ứng, nhưng vì đứa bé nên cũng hết cách, chỉ có thể an ủi hắn. Thỉnh thoảng nhìn Trát Nhĩ khó chịu, Lam Nguyệt cũng ra tay giúp đỡ, kết quả khiến cho Trát Nhĩ càng quấn cô hơn. Thế nên đa số thời gian là Lam Nguyệt mặc kệ, cô đang mang thai, không thể lơ là.

“Lam Lam, cái này để làm gì?” Trát Nhĩ không quấn lấy cô nữa. Hắn cũng lo lắng cho em bé, đây là đứa con đầu tiên của bọn họ, Trát Nhĩ vô cùng cẩn thận. Thấy Lam Nguyệt đang làm cái gì đó, liền hỏi xem cô đang làm cái gì để dời đi lực chú ý của mình.

“Đèn dầu, là thứ buổi tối có thể dùng để chiếu sáng.” Lam Nguyệt trả lời Trát Nhĩ, tiếp tục ghim thêm chỉ gai.

Nói đến chiếc đèn dầu này, mỡ lợn cùng những mỡ động vật khác Lam Nguyệt đều không dám dùng. Bộ lạc đông người, đồ ăn vốn đã rất túng thiếu, Lam Nguyệt đâu dám nghĩ đến làm đèn dầu. Cho đến gần đây, Tiểu Thạch đi hái thuốc mang về một loại trái cây, Lam Nguyệt mới nghĩ đến cái này.

Loại trái cây này được Tiểu Thạch phát hiện khi đang đi hái ngân hạnh. Rừng cây ngân hạnh rất lớn, bên cạnh đó có một loại quả dài nhìn giống như quả lê. Loại quả này có thân cây rất cao, trái cây bám chặt ở trên cây, rất khó rụng xuống. Tiểu Thạch vẫn không hề phát hiện. Một lần, hắn vấp phải một quả rơi trên mặt đất khiến hắn té nhào xuống. Nhặt lên thì thấy vỏ quả này không bị vỡ, còn rất cứng, xem xung quanh còn thấy vài quả khác, tất cả đều là màu xanh, bèn nhặt hết mang về để thí nghiệm trên dộng vật xem có ăn được không.

Tiểu Thạch trở về liền bắt động vật làm thí nghiệm, phát hiện vỏ của quả này rất cứng, động vật không ăn được. Tiểu Thạch đành phải lấy dao xương bổ ra, vừa bổ thì thấy ở trong quả chảy ra chất lỏng, khác hẳn với lớp vỏ cứng bên ngoài. Tiểu Thạch đem chất lỏng này cho động vật ăn, không đầy một lát, trên da động vật liền nổi lên những vết mẩn đỏ như máu, đến tận tối mới đỡ hơn một chút. Thấy vậy, Tiểu Thạch biết là loại quả này không ăn được, còn có thể gây bệnh, muốn vứt số quả này đi.

Đúng lúc đó Lam Nguyệt đến tìm hắn, thấy hắn ném trái cây đi bèn hỏi. Lam Nguyệt nhìn chất lỏng bên trong, thấy nhơn nhớt giống như dầu, lập tức bảo Tiểu Thạch đi đốt một đống lửa, ném quả kia vào trong đó, rồi trói một con ở gần đấy. Quả kia làm cho lửa cháy mạnh hơn, cho đến khi lửa tắt thì trên người động vật cũng không còn nốt ban nữa. Ngày hôm sau, Lam Nguyệt đến xem lại, thấy động vật kia không có việc gì, mới chắc chắn loại quả kia không ăn được, nhưng có thể dùng để đốt, cô đặt tên cho loại quả này là quả dầu.

Cây quả dầu rất cao, nhưng đối với người nguyên thủy lại không là vấn đề gì. Lam Nguyệt bảo Thạch dẫn người đi hái quả dầu, đổ đầy một hang động mới đào. Lam Nguyệt phải nói khi nào dùng hết hãy hái tiếp, mọi người mới dừng lại. Mọi người không hiểu tại sao trí giả lại muốn hái loại quả không thể ăn được này, chỉ theo lời mà hái thôi.

Giờ Lam Nguyệt đang dùng quả dầu để chuẩn bị làm đèn dầu và bó đuốc. Thạch nói loại cây này rất nhiều, cả một rừng cây ngút ngàn nhìn không thấy điểm cuối. Lam Nguyệt nghĩ đến sau này có thể có đủ dầu để dùng làm đèn và đuốc, không ngớt lời khen Thạch mấy ngày liền, dọa cho Tiểu Thạch ngày ngày lo lắng không biết có phải là sư phụ có thai mà tính tình trở nên thất thường, biết đâu lại bất thình lình phạt hắn phải úp mặt vào tường. Lam Nguyệt không buồn nhìn hắn, miệt mài chuẩn bị cho sự nghiệp chế tạo đèn dầu.

Sợi gai được bện lại thật chặt đem ngâm vào trong ống trúc đựng dầu, dầu thì được Trát Nhĩ bổ quả dầu ra rồi rót vào trong ống trúc. Lam Nguyệt còn bảo Trát Nhĩ gọt mấy ống trúc nhỏ, vót nhỏ một chút để dễ cầm tay. Rót dầu đến hơn phân nửa ống trúc, dùng cây gỗ khều một sợi chỉ gai đã ngâm dầu bỏ vào ống trúc nhỏ, đoạn đầu sợi gai lộ ra ngoài một lỗ nhỏ được khoét ở trên miệng ống trúc, sau đó đem nắp ống trúc đậy kín lại. Lỗ nhỏ trên nắp ống trúc và lỗ nhỏ trên ống trúc ở vị trí đối diện nhau, giữ lại chỗ hở là để tránh cho ống trúc bị đốt cháy. Sau đó Lam Nguyệt cầm lấy ống trúc đèn đã thắp sáng, đặt ở trước mặt Trát Nhĩ.

“Trát Nhĩ, xem này, buổi tối không cần đốt đống lửa trong nhà vẫn có thể nhìn thấy”, Lam Nguyệt vui vẻ nhìn ngọn đèn vẫn đang cháy sáng, nói với Trát Nhĩ.

“Lam Lam, đúng là thứ tốt”, Trát Nhĩ đã hiểu được đèn này dùng để làm gì. Bên ngoài có thể đốt đống lửa, nhưng trong nhà thì rất khó. Thỉnh thoảng nhà bọn họ cũng đốt một đống lửa trong phòng khách, nhưng không dám đốt quá lâu, trong nhà đều làm bằng gỗ, rất dễ bén lửa. Đặc biệt là sau khi có một nhà trong bộ lạc làm cho tấm ván gỗ trên mặt đất bị cháy thành một lỗ lớn, mọi người trong bộ lạc không dám đốt lửa trong nhà nữa, đến tối là đi ngủ luôn. Giờ có đèn rồi, buổi tối sẽ có ánh sáng.

Lam Nguyệt bảo Trát Nhĩ đi gọi mọi người đến học cách làm đèn, nhà nào cũng phải làm. Quả dầu thì đến lấy ở hang động, đồng thời nhắc nhở bọn họ phải chú ý phòng cháy, trẻ nhỏ thì không được nghịch đèn dầu và những nguồn lửa khác. Sau khi dạy xong, cô lại bắt đầu vào làm bó đuốc. Ban đầu Lam Nguyệt định quấn chỉ gai vào trên đầu cây gỗ, rồi đổ dầu lên để làm bó đuốc, sau nghĩ lại thấy như vậy không đốt được lâu bèn bỏ qua, cô vẫn lấy ống trúc để làm.

Lam Nguyệt bảo Trát Nhĩ làm thông hai đốt ống trúc với nhau, rồi đổ dầu vào trong, lại vò sợi gai thành bó to nhét ở trên miệng ống trúc, chèn thật chặt rồi dốc ngược ống trúc lại, chờ bó sợi gai đã thấm đẫm dầu mới lật ống trúc lại. Sau đó đốt bó sợi gai lên, nhìn ngọn lửa cháy còn nhỏ, lại lật uống trúc xuống, động tác phải thật nhanh để tránh ngọn lửa bị tắt hoặc dầu nhỏ giọt trên mặt đất, như vậy bó đuốc đã làm xong.

Lam Nguyệt cầm bó đuốc đi ra ngoài, đứng ở cửa nói với Hoắc Lý đang làm đèn: “Hoắc Lý, bó đuốc đã làm xong rồi. Tôi sẽ dạy cậu cách làm, sau này buổi tối có thể cầm bó đuốc để đi lại.”

Lam Nguyệt nói lại cho Hoắc Lý cách làm bó đuốc, còn cắm bó đuốc trong khe đá cho hắn nhìn. Hoắc Lý gật gật đầu, ra chiều đã hiểu. Trát Nhĩ tiếp tục chỉ đạo mọi người làm đèn dầu, còn Hoắc Lý thì chạy đi tìm ống trúc để làm bó đuốc. Bây giờ buổi tối ở bộ lạc phải đi tuần tra, có bó đuốc sẽ dễ dàng hơn rất nhiều, lúc không cần thì thổi tắt là được, như vậy cũng tiện hơn cho người đi tuần tra. Hoắc Lý lập tức hiểu được lý do tại sao Lam Nguyệt lại dạy hắn cái này.

“Trí giả, cô càng ngày càng thông minh, bọn tôi biết phải làm sao bây giờ?” Đám đàn ông trong Bộ lạc vừa làm đèn vừa nói.

“Làm sao bây giờ cái gì?” Thanh Mộc thật thà hỏi.

“Thì không dám cầu yêu với trí giả nữa, Thanh Mộc, cái này mà còn phải hỏi sao?” Mọi người liền lớn tiếng cười đùa. Lam Nguyệt đỏ mặt, đám người kia, rảnh đến nhức trứng hả!

“À … Tôi có Ôn Lan rồi, tôi sẽ không cầu yêu với trí giả.” Thanh Mộc thành thật nói với Trát Nhĩ đang sầm mặt.

“Tôi thấy mấy người đúng là rất rảnh rỗi, làm xong đèn toàn bộ đi luyện tên.” Trong nháy mắt, chỉ số hắc ám của Trát Nhĩ vọt lên cao.

“Ối……Thủ lĩnh…..Đừng mà…..” Đám người lập tức kêu la oai oái. Lam Nguyệt gật đầu: đáng đời, xem ra Trát Nhĩ càng ngày càng hiểu đạo lý, phụ nữ của mình thì không thể chia sẻ, nếu không bản thân sẽ bị nghẹn chết.

Thanh Mộc cười ngây ngô, thủ lĩnh không bảo hắn, mặc dù hắn cũng sẽ đi theo. Lam Nguyệt liếc nhìn Thanh Mộc. Từ sau khi ở cùng một chỗ với Ô Lan, xem chừng hắn đã hoàn toàn từ bỏ Lợi Á rồi. Ô Lan đối xử với Thanh Mộc rất tốt. Một người chân thành như Thanh Mộc xứng đáng có một người phụ nữ đối xử tốt với mình, cho dù là Ô Lan còn có những người đàn ông khác, nhưng xã hội nguyên thủy là như vậy, không thể miễn cưỡng được. Hơn nữa, trông bộ dáng Thanh Mộc cũng rất hạnh phúc.