hí Trường Phòng chịu trăm cay ngàn đắng, mới bò lên đỉnh núi Bạch Vân. Lúc trước, ngửng đầu nhìn lên quả thấy một tòa miếu cổ nguy nga, nằm ẩn mình trong chỗ rừng sâu. Nào ngờ leo lên đỉnh núi nhìn lại, chẳng thấy tòa miếu cổ ở đâu. Trường Phòng vừa ngạc nhiên vì kinh hãi, sợ rằng người tiên giận mình thiếu thành tâm, đã đem tòa miếu cổ giấu biến đi đằng nào, biểu thị ý cự tuyệt. Nghĩ đến đó, bất giác đau lòng, kêu trời trách đất, khóc lóc hồi lâu.

Khóc một chập, thấy sắc trời lại sụp xuống, ánh tà dương chiếu trên ngọn cây, bầy ra một cảnh chiều tà thê lương. Trường Phòng lúc đó cảm thấy quả tình tiến lên không có đường, lui về không có nẻo, một mình đứng ở chỗ vắng vẻ, mà lòng ngần ngừ, không quyết. Tai nghe lá cây rừng xào xạc, mắt nhìn đàn chim bay tán loạn, Trường Phòng bất giác suy nghĩ: người ta sống trên đời, khác gì khách lữ hành ở nơi quán trọ? Nhất đán đại hạn lâm đầu, mọi chuyện đều không. Suy nghĩ cho kỹ, còn lại gì nữa đâu?".

Chuyển nghĩ lại bản thân, lúc nhỏ đã gặp nhiều khốn khó, lớn lên học được phép thuật với Vương Nhất Chi. Tuy được chút pháp thuật, nhưng điều đó thật tình rất xa với đại đạo. Về sau, kế thừa chức vị của sư tôn, càng không có thời giờ mà tu trì. May mắn sao gặp được ba vị tiên trưởng, đã tưởng rằng được độ cho khỏi đường mê, tu thành đại đạo. Chẳng dè, tuân lệnh ba vị, không ngại nguy hiểm, trải trăm cay ngàn đắng mới leo lên tới đỉnh núi, mà rồi không hiểu mình đã mắc tội gì với các vị tiên sư, khiến các ngài dùng phép ảo hóa, đem tòa cổ miếu giấu béng đi đâu, chứng tỏ các ngài đã không chịu cho thấy mặt. Cơ hội này đã lỡ, bao giờ mới được gặp chân tiên? Chân tiên đã không thể gặp, đại đạo làm sao thành? Nếu phải tiếp tục chịu đựng những hệ lụy của cuộc đời trần tục, chi bằng sớm giải thoát cho rồi? Nghĩ đến đó, bất giác tỏ ý cương quyết, đứng dậy, hô to:

- Các vị tiên sư đã không chịu thu nhận đệ tử, đệ tử có sống trên đời này cũng chẳng có gì là tốt đẹp. Người ta sớm muộn cũng một lần chết, đệ tử cũng không muốn tiếp tục làm một tục khách nữa. Xin bái biệt ba vị tiên trưởng, đệ tử xuống âm tào ngay đây!

Nói rồi, quì gối, lạy dập đầu bôm bốp. Vừa muốn cởi dây lưng để thắt cổ, chợt nghe phía sau núi có tiếng người ca một bài:

Người mê tìm kiếm mãi

Chẳng thấy chốn đường mây

Núi cao lắm hiểm trở

Động biếc rộng và dầy

Vách đá liền sau trước

Trên trời mây trắng bay

Đường mây như muốn hỏi

Đâu đó, nào ai hay?

Bài ca rất dài, gồm mười bốn đoản khúc tất cả, đại ý chê bai người khách tục, vì lòng tham lam, nhiều ham muốn và mê muội, mà không thấy cuộc đời này là ngắn ngủi, bấp bênh, để tìm đại đạo, là điều lạc thú vĩnh cửu.

Trường Phòng nghe dứt bài ca, ngạc nhiên, nói:

- Bài ca này thoát tục, hàm chứa ý tiên. Há chẳng phải các vị tiên sư vẫn còn ở trong núi, chưa bỏ đi xa? Hẳn là các vị thương ta mê muội, có ý cứu vớt ta đây.

Vì thế, phục xuống đất, hô to lên:

- Các vị tiên sư hiện ở đâu. Đệ tử Phí Trường Phòng tuân chỉ lên núi, cầu kiến các vị, nay chuẩn bị tự sát để tạ ơn các vị. Nếu các vị tiên sư thấy Trường Phòng này còn có chỗ khả thủ, hãy mau hiển thị pháp lực, cho đệ tử được thấy dung quang, có chết xuống suối vàng, còn có thể nhắm mắt.

Đang lên tiếng năn nỉ cầu xin, chợt thấy người vừa hát bài ca, từ phía sau ngọn núi phía trước, từ từ tiến ra. Vừa thấy mặt Trường Phòng, người đó tỏ vẻ ngạc nhiên, hỏi:

- Vị tiên sinh này thực đáng tức cười. Ông leo lên núi cao, để ở đó mà hành đại lễ, chẳng là điều quái lạ lắm sao?

Trường Phòng ngửng đầu lên nhìn, thấy người kia tuy không phải một trong ba vị tiên sư hôm trước, nhưng cũng có tiên phong đạo cốt, thần thái tiêu sái. Vả lại, ở chỗ núi sâu, vào buổi chiều tà này, một mình vừa đi vừa hát, thì người đó quyết không phải hành khách phàm tục, mà là bạn bè hoặc đệ tử của ba vị tiên sư, được đặc biệt sai phái tới đây để gặp ta. Vì thế, lại khấu đầu làm lễ, rồi mới đứng dậy, nói:

- Tôn huynh nhất định là người do ba vị tiên sư sai phái đến đây để nâng đỡ tôi, có phải không? Vừa rồi, nghe tôn huynh ca, tôi đã biết ngay tôn huynh không phải hạng người tầm thường, lưu tục.

Người kia cười, một mặt đáp lễ, một mặt hỏi nguyên do.

Trường Phòng kể lại chuyện mình, người đó cất tiếng than thở:

- Thì ra là vậy. Chẳng trách túc hạ đã quá thương tâm như thế. Ba vị tiên sư mà túc hạ vừa nhắc tới, tôi cũng quen biết sơ qua một, hai vị. Các vị đó chẳng phải không chịu gặp anh đâu, và cũng không hề có ý ghét bỏ gì cả. Họ cũng biết anh không ngại nguy hiểm lên đây, nên có ý khen ngợi anh đấy. Tuy nhiên, lần này anh mắc một quan ải, e rằng vượt qua không dễ dàng gì đâu. Thứ nhất là trong nhà anh còn có người vợ trẻ xinh đẹp, chẳng biết có dứt bỏ được hay không? Thứ hai, tuy anh có can đảm, nhưng chẳng biết anh có biếng nhác, ngại khó hay không…

Nghe câu nói đó, Trường Phòng hiểu ra liền: người tiên không chịu cho gặp mặt là vì tối hôm qua anh đã tỏ ra thiếu thành khẩn, và người trước mặt hắn là người do các vị tiên sai phái tới đây, không còn nghi ngờ gì nữa. Nhân đó, vội hỏi thăm tên họ, người đó đáp liền:

- Chúng ta bèo nước gặp nhau, chớp mắt đã chia rẽ Đông, Tây. Nếu quả thật vừa rồi anh tự sát, thì giờ này chúng ta kẻ sống, người chết, hà tất phải để lại danh tính? Thản hoặc sau này có duyên, lại có lúc tụ hội một chỗ, đôi bên tự nhiên biết nhau, cần gì phải thông tên gọi từ trước?

Trường Phòng không dám hỏi nữa, vội bày tỏ lòng thành:

- Nếu nói tới tình nhi nữ, tiểu đệ tự tin có thể dứt bỏ dễ dàng, chẳng hay tôn huynh có thể thay mặt tôi bầy tỏ lòng thành khẩn cùng các vị tiên sư, nói rõ tiểu đệ có ý hối hận, thành tâm tin đạo, hứa tự sửa đổi, để các vị chấp thuận cho vào môn hạ, có được hay không?

- Tu đạo ở mình, chứ không ở người. Nếu quả thật có thể lập chí tinh thuần, nỗ lực phấn đấu không trễ biếng, đại đạo ở ngay trong lòng, chẳng cần phải cầu bên ngoài. Trái lại, ngày ngày nói cầu sư giờ phút nói hỏi đạo, kết quả chỉ là tự lừa dối, chẳng ích lợi gì.

Trường Phòng là người rất thông minh, từ nhỏ đã vào làm môn hạ cho Vương Nhất Chi, được truyền thụ đạo, pháp, gần đây rất tiến bộ, vừa nghe nói đã hiểu ra liền. Lại nhớ lại lời ca lúc nãy, nhìn lại người trước mặt, hoạt nhiên tỉnh ngộ, đoán chắc người này phải là một trong ba vị tiên đã gặp hôm trước. Câu nói vừa rồi chính là lời mở đầu của các vị, hứa truyền thụ tiên đạo, là câu khai tông minh nghĩa của bản môn. Vì thế, Trường Phòng vội cúi lạy, nói:

- Đệ tử đã hiểu rõ. Dụng công học tập cần phải dựa vào thực tế không có chút nào là không thành tâm, cầu đạo thì vạn duyên phải tĩnh, không cho hứa hẹn lôi thôi. Xin hỏi tiên sư, như vậy có đúng hay không.

- Dựa vào thực tế là việc chẳng dễ dàng chút nào. Nói thì dễ, làm mới khó. Nói ra điều gì, phải làm cho bằng được, thế gọi là nói và làm phù hợp với nhau. Nho, Thích, Đạo ba đạo giáo, cũng một đạo lý ấy thôi. Nói nghe hay lắm, mà không đúng sự thật, chỉ là lời nói suông. Đã nói suông, thì không thành thật, và người không thành thật, tiên gia rất ghét, nói chi tới chuyện học đạo?

Trường Phòng nói giọng buồn bã:

- Đệ tử đi chuyến này là cầu bái yết ba vị tiên sư, nghe lời giáo huấn, chẳng dè không được thấy mặt tiên sư, lại gặp được tiên trưởng, chỉ nói một câu đã khai sáng cho đệ tử. Đệ tử hiện giờ nghĩ chuyện xuất gia tu đạo, đã có quyết tâm hoàn toàn. Tâm không quyết, nói nhiều cũng vô ích, chẳng những không thành thật, còn tự dối mình, khiến các vị tiên sư ghét bỏ. Đệ tử nay đã giác ngộ, nếu không quyết định tu tiên, còn tham luyến hồng trần, ắt bỏ lỡ cơ hội, không còn dịp nào để thành công, làm trò chơi cho thiên hạ.

Người kia nghe vậy, gật đầu mấy cái, nói:

- Nói vậy là anh đã quyết tâm vất bỏ vợ đẹp con khôn, cùng với tất cả những sự vật dễ thương trên đời, từ nay trở đi, thực hành việc xuất gia, hỏi đạo, có phải không?

- Đúng là như vậy.

- Tuy nói vậy, tình vợ chồng anh thương yêu nhau rất tốt đẹp, anh lại có các con ngoan, thông minh tuấn tú, cần phải chăm sóc cho nên người, mà anh tính vất bỏ tất cả hay sao? Như vậy, há chẳng phải quá nhẫn tâm ư?

Trường Phòng nói giọng quả quyết:

- Chỉ có người chí tình mới có thể quên tình, quên tình ngày hôm nay chính là chân tình mai sau. Tiên trưởng đừng nói khích, thử thách tôi nữa. Tôi chính là người đồ tể vất bỏ con dao chọc tiết heo, quyết tâm tinh tiến, không còn gì để luyến tiếc nữa.

- Nếu đã vậy, ta sẽ thay mặt anh, bầy một trò chơi nho nhỏ, khiến người nhà anh tưởng anh đã chết, không còn nhớ tiếc tới anh nữa. Sau đó, ta mới dẫn anh đi gặp ba vị tiên sư, có được không?

Trường Phòng mừng rỡ, nói:

- Thâm cảm mối thịnh tình của tiên trưởng.

Người kia liền mò trong tay áo, lấy ra một viên thuốc, nói:

- Hãy nuốt viên thuốc này, sẽ hết đói khát, mà mắt lại sáng ra nữa. Uống xong viên thuốc, có thể không cần ăn, suốt một năm, và trong đêm tối phân biệt được mọi vật.

Trường Phòng vái mà nhận lãnh viên thuốc, nuốt ngay vào bụng. Liền cảm thấy tinh thần sảng khoái gấp bội, và hai mắt sáng rực. Lúc đó, trời đã tối mịt, ánh trăng lờ mờ, vừa trú mục nhìn liền nhận rõ đường đi, phân biệt được mọi vật, như giữa ban ngày. Trường Phòng mừng rỡ, bái tạ, người kia liền bảo anh tiến lại chỗ cây cổ thụ đằng trước, bẻ một cành khô, vất xuống đất.

Trường Phòng vội hỏi:

- Vậy là ý gì?

- Cái này tạm thời để thay thế thân xác cho anh.

Người kia nói rồi, nhắm về phía cành cây khô, niệm chú lâm râm, và hét lên một tiếng. Tức thì, cành cây khô biến mất, thay vào đó là một hình người, giống hệt như Phí Trường Phòng, lồm cồm ngồi dậy, tới đứng kế bên Trường Phòng. Trường Phòng vội hỏi:

- Đây là người giả chết, thay cho đệ tử, phải không?

Người kia cười, nói:

- Ta không có thời giờ đưa anh này đi, đành phải tìm một người giúp đỡ vậy.

Nói rồi, niệm chú vời thổ địa bản sơn tới, bảo ông này đưa Phí Trường Phòng giả tới một miếu thổ địa ở ngoại thành phía Tây nhờ ông thổ địa ở đó báo mộng cho vợ Trường Phòng, kêu chị ta dẫn các con tới miếu thổ địa, mang xác Trường Phòng về. Thổ địa bản sơn lãnh pháp chỉ. Người kia lại nhắm vào Trường Phòng giả, thổi một làn hơi, thổ địa liền đưa tay đập lên mình Trường Phòng giả một cái, hô to:

- Đi theo ta?

Trường Phòng giả liền hoạt động như một người sống, ngoan ngoãn đi theo thổ địa, xuống núi.

Trường Phong thấy vậy, cảm khái trong lòng, lặng yên, không nói tiếng nào, ra điều suy nghĩ hồi lâu. Người kia cười, hỏi:

- Cái gì vậy? Anh vẫn không dứt bỏ được người trong nhà hay sao? Nói thật cho anh biết, nếu bây giờ anh trở về nhà, vợ con anh đều nghi hoặc, không biết anh là thần hay quỉ. Anh hãy nghĩ lại coi anh rời nhà được bao lâu rồi?

Trường Phòng vội đáp:

- Không quá hai ngày.

Người kia cười rộ, nói:

- Nơi đây là chốn tiên ở, ngày tháng không giống như ở chốn nhân gian đâu. Anh hãy tự hỏi lại mình, sẽ hiểu ra rằng anh tới đây đã được nhiều tháng rồi đó. Không tin, anh hãy lưu ý tới cơ thể mình xem sao. Há chẳng phải đã từ nóng sang lạnh, lại từ lạnh dần dần chuyển sang ôn hòa hay sao?

Trường Phòng nghe nói, mới nhớ lại lúc mình rời khỏi nhà, trời đang tiết thu, chỉ cần mặc một chiếc áo đơn. Đến chừng lên tới trên núi, đã thấy tiết đông hàn lạnh giá, nhưng vì tìm ba vị tiên không được, trong lòng nóng nẩy, mới không cảm nhận được cái lạnh khó chịu đựng. Đến khi gặp được người kia, cùng nhau bàn luận về huyền lý, lại thấy ấm áp trở lại, té ra đã chuyển sang khí hậu ôn hòa của buổi dương xuân. Trong lòng cảm thấy quái lạ, mới hỏi:

- Ngọn núi Bạch Vân này, chỗ nào cũng có thần tiên trú ngụ hay sao?

Người kia cười, nói:

- Thần tiên họ phải có chỗ trú ngụ thường xuyên, như người phàm trần hay sao? Vắn tắt một lời, cảnh trời rộng, đất lành đều bởi lòng mình mà ra. Lòng anh càng thành thật, anh càng tới gần tiên cảnh. Anh thử nhớ lại coi, lúc anh mới lên núi, thời tiết thế nào? Sau khi leo lên đỉnh núi, khí hậu biến đổi ra sao?

Trường Phòng suy nghĩ lại, thấy’ những lời tiên trưởng vừa nói đều là chân thật, liền tỉnh ngộ, vái lạy cầu xin người kia dẫn mình đi tìm kiếm ba vị tiên.

Người đó ưng thuận, cười hỏi Trường Phòng:

- Anh có phép rút đất, đem ra thi thố, để chúng ta cùng xuống núi, há chẳng dễ dàng lắm sao?

Trường Phòng vội đáp:

Đệ tử cầu đạo cốt ở thành tâm, chẳng dám tự khoe khoang chút kỹ năng trước mặt người tiên, xin được theo chân tiên trường, đi bộ xuống núi.

Người kia cười lớn tiếng:

- Anh đã không chịu dùng phép rút đất, hãy theo ta lên trời vậy.

Nói rồi, nhắm về phía Trường Phòng, thổi một làn hơi, tức thì dưới chân hiện ra một đám mây lành, đưa hai người lên cao dần dần. Hai người cưỡi mây bay đi chừng nửa giờ đồng hồ, người kia bỗng chỉ một ngón tay, đám mây liền xuống thấp. Người kia nói:

- Tiên, Phật, thánh hiền đều không thể quên tình cốt nhục. Nay căn nhà của anh đang ở bên dưới, anh hãy thử ngó xuống, xem tình hình vợ con anh hiện giờ ra sao.

Trường Phòng vội nói:

- Tiên trưởng đừng nên bầy trò chọc ghẹo đệ tử. Thứ nhất là đệ tử căn cơ nông cạn, tuy hiện giờ lập chí xuất gia, nhưng đó chỉ là chút công phu tự kiềm chế, nếu trông thấy vợ con, khó tránh khỏi lòng lo lắng trần tục lại nổi lên. Thứ hai là vợ con của đệ tử trông thấy đệ tử, ắt khóc lóc ầm ĩ, níu kéo đệ tử, chẳng chịu buông ra cho đi, há chẳng phải để lầm lỡ việc lớn cua đệ tử hay sao?

- Anh ở trên không trung, vợ con anh ở dưới phàm gian, nếu ta không kêu gọi bọn họ, làm sao họ biết mà nhìn lên, thấy được anh? Còn bản thân anh có động tâm hay không, hoàn toàn do anh có tự kiềm chế được hay không. Nếu anh miễn cường xuất gia, vừa nhìn thấy người nhà liền động tâm, thì tu tiên cũng chẳng ích gì.

Nói rồi, không đợi cho Trường Phòng ưng thuận, người đó làm phép cho đám mây hạ thấp, nhìn xuống cỏ thể thấy rõ cảnh vật bên dưới. Trường Phòng tuy đứng trên mây, cũng nghe được tiếng người trong nhà đang kêu gào, khóc lóc. Số là vợ anh được thổ địa báo mộng, đã tìm thấy xác Trường Phòng giả, đem về chôn, và hiện giờ đang là tuần thất thứ hai. Nhớ tới chồng, chị ta khóc lóc thảm thiết. Các con Trường Phòng cũng đang kêu khóc, nói:

- Cha ơi, mau trở về đi. Nếu cha không sống lại, mẹ sẽ đau đớn, khóc đến chết đó.

Trường Phòng nghe từng câu lọt vào trong tai, từng chập xuyên vào tâm khảm. Ngoài mặt, anh cố làm ra vẻ vô sự, để đối phó với người kia, nhưng không ngăn nổi hai đòng nước mắt tuôn xuống, thấm ướt vạt áo. Người kia không nói gì, chỉ nhìn anh mỉm cười.

Trường Phòng đang thương cảm, chịu không nổi, lòng đau như cắt, nên cũng không để ý tới người kia. Người đó lại làm phép cho đám mây bay lên. Trường Phòng ở trên mây vẫn thỉnh thoảng quay đầu nhìn về hướng nhà mình. Người kia nói gì, anh cũng chẳng để tâm, nhiều khi hỏi một đằng, trả lời một nẻo.

Hai người lại cưỡi mây bay đi, được chừng hai tiếng đồng hồ, người đó chợt lên tiếng:

- Bây giờ phải vượt biển. Chúng ta xuống đi bộ nhé.

Trường Phòng ngạc nhiên, vội hỏi:

- Tại sao ba vị tiên sư lại ra ngoài biển?

Người kia chỉ gật đầu vài cái, không lên tiếng giải thích, mà đưa tay ra, chỉ xuống bên dưới, đám mây liền lao xuống như sao băng, đáp xuống đất. Trường Phòng kinh hãi quá chừng, vội nhắm chịt hai mắt. Đến chừng hai chân đụng mặt đất, mới mở mắt ra nhìn, quả thấy mình đang đứng trên bờ của một vùng biển. Người kia đưa tay chỉ ra biển, vẫy gọi:

- Bác lái đò ơi, mau ghé thuyền lại đây!

Không biết từ đâu, liền xuất hiện một chiếc thuyền nho nhỏ. Lúc đó, gió biển đang nổi lên rất mạnh, sóng bạc đầu đang cao ngất. Chiếc thuyền kia, nhìn từ xa, to bằng một cỗ xe ngựa, nào ngờ càng đến gần càng nhỏ đi, chừng cập bến chỉ to bằng một tàu lá chuối. Bác lái đò đã chiếm hết phân nửa con thuyền, chỗ còn dư không đủ cho hai người cùng ngồi. Trường Phòng thấy vậy, bất giác kinh hãi, cũng không biết phải làm thế nào. Người kia tung mình nhẩy xuống, đứng một bên bác lái đò. Chỗ còn lại tất nhiên là hẹp tè, mà người đó cứ liên tục đưa tay vẫy Trường Phòng, nói:

- Mau xuống đây, thuyền sắp nhổ sào rồi!

Trường Phòng do dự, vội hỏi:

- Thưa tiên trưởng, chúng ta đông người, chiếc thuyền nhỏ hẹp như thế, làm sao chứa đựng nổi? Vả lại sóng gió nổi dậy đùng đùng, thuyền đi ra biển, chẳng là nguy hiểm lắm sao?

Người kia còn tiếp tục đưa tay vẫy, không dè một đợt sóng lớn đổ ụp xuống, lôi kéo cả thuyền lẫn người xuống đáy biển. Trường Phòng không biết bơi lội, nhìn quanh chẳng thấy người nào để kêu cứu, đành đứng than thở mà thôi.

Sau đó, tìm đường đi, bất kể phương hướng, vội vã tiến bước về phía trước. Nào ngờ bờ biển dài tới vài trăm dặm, đi nửa ngày trời, cảm thấy thân thể vô cùng mệt mỏi. Quay nhìn lại, vẫn thấy mình đang ở trên bờ của vùng biển, không thấy đâu là bờ bến.

Trường Phòng tạm đứng lại nghỉ ngơi, tự nghĩ nếu dùng phép rút đất chắc hẳn có thể tìm tới nơi thị tứ, hỏi thăm dân địa phương, rồi thuê thuyền ra biển. Nhưng mình đã quyết tâm tu đạo, đi lần này là để tìm kiếm tiên sư, đã nói là không dám dùng xảo thuật, sao nay lại đổi lòng? Trước mắt chỉ thấy bãi đất hoang, chạy dài vô tận, không tìm đâu ra chỗ nghỉ qua đêm. Không biết phải đi bao lâu nữa, mới tới chỗ có người ở? Nghĩ tới đó, trong lòng vô cùng hoang mang. Lại nghĩ tiếp: vị tiên trưởng cùng đi với mình vừa rồi, không biết có phải một trong ba vị tiên hay không. Người đó không cưỡi mây bay đi, lại đáp chiếc thuyền nhỏ xíu để vượt biên, đến nỗi táng thân vào bụng cá, há chẳng đáng thương, đáng tiếc hay sao? Bỗng lại nghĩ khác: vị tiên trưởng này đạo lực rất cao, làm sao chết chìm dưới nước được? Nghĩ tới nghĩ lui, chợt hiểu ra, hô to lên:

- Không xong rồi! Ta đã bị tiên sư lừa gạt!