ăn hộ thuê nơi Turgut tạm bố trí cho ông Erozan ở có lẽchỉ cách căn hộ của ông mười phút đi bộ - hoặc mười phút chạy bộ, bởi tất cảchúng ta gần như đã chạy, ngay cả Helen cũng cố rảo bước theo kịp dù đi giàycao gót. Turgut lẩm bẩm không thành tiếng (và chửi thề, cha đoán vậy). Ông mangtheo một túi xách nhỏ màu đen, cha nghĩ trong đó đựng thuốc men phòng khi bácsĩ không đến hoặc chưa kịp đến. Cuối cùng chúng ta cũng nhận ra mình đang leolên cầu thang gỗ một ngôi nhà cũ kỹ. Chúng ta lao theo sau Turgut, rồi ông mởbật một cánh cửa tầng trên cùng.

"Ngôi nhà có vẻ như được chia thành nhiều căn hộ nhỏ tồitàn; đồ đạc trong gian chính của căn hộ này chỉ có một cái giường, mấy chiếcghế, một cái bàn và một ngọn đèn chiếu sáng duy nhất. Ông bạn của Turgut nằmđắp mền trên sàn, bên cạnh ông ta, một người đàn ông trạc ba mươi lắp ba lắpbắp đứng lên chào chúng tôi. Anh ta sợ hãi và hối hận đến độ gần như hoảngloạn; anh ta cứ vặn vẹo hai bàn tay và kể đi kể lại với Turgut chuyện gì đó.Gạt anh ta qua một bên, Turgut và Selim quỳ xuống bên cạnh ông Erozan. Gươngmặt của nạn nhân khốn khổ tái mét, mắt nhắm nghiền, hơi thở hổn hển và dồn dập.Có một vết rách xấu xí ở cổ, không lớn hơn vết chúng ta thấy lần trước nhưngtrông lại kinh khủng hơn vì dù nham nhở nhưng vết thương lại sạch sẽ đến kỳ cục,chỉ có một viền máu quanh rìa. Cha chợt nghĩ một vết rách sâu như vậy lẽ raphải chảy máu rất nhiều, và một khi nhận ra điều đó, bụng cha quặn lên buồnnôn. Cha quàng tay quanh Helen, và chúng ta cứ đứng nhìn chăm chăm, không thểquay mặt đi.

"Turgut đang xem xét vết thương mà không chạm vào đó, và rồiông ngước nhìn lên chúng ta. ‘Một vài phút trước đây, thằng khốn kiếp này đã đitìm một bác sĩ lạ mà không hỏi ý kiến tôi, nhưng ông bác sĩ đó không có nhà. Ítnhất, đó cũng là một điều may mắn, bởi chúng ta đâu có cần một ông bác sĩ ở đâylúc này. Nhưng hắn đã bỏ mặc ông Erozan một mình ngay vào lúc hoàng hôn.’Turgut nói gì đó với Aksoy khiến anh đột ngột đứng dậy - và bằng một sức mạnhmà cha không thể ngờ - đánh đuổi gã bảo vệ bất hạnh khỏi phòng. Gã giật lùi, vàrồi chúng ta nghe tiếng bước chân hoảng sợ của gã lao xuống cầu thang. Selimkhóa cửa lại và nhìn qua cửa sổ xuống phố, tựa như để đảm bảo với chính mìnhrằng gã bảo vệ kia sẽ không trở lại. Sau đó, anh ta quỳ xuống cạnh Turgut và cảhai thì thầm hội ý với nhau.

"Một lát sau, Turgut thò tay vào trong chiếc túi xách ôngmang theo. Cha thấy ông lôi ra một thứ đã quen thuộc với mình: một bộ đồ nghềsăn lùng ma cà rồng, tương tự như bộ ông đã trao cho cha hơn một tuần trước đâytrong phòng làm việc, chỉ có điều bộ này chứa trong một cái hộp xinh xắn hơn,trang trí bởi những dòng chữ Ả- rập và thứ gì đó giống như khảm xà cừ. Turgut mởhộp và lôi tất cả mớ đồ nghề bên trong ra. Rồi ông lại ngẩng nhìn lên chúng ta.‘Các bạn ạ,’ ông lặng lẽ nói, ‘ông bạn của tôi đã bị gã ma cà rồng kia cắn ítnhất là ba lần, và ông ta đang hấp hối. Nếu để ông ta chết tự nhiên trong tìnhtrạng này, chẳng bao lâu ông ta cũng sẽ trở thành quỷ nhập tràng.’ Ông đưa bàntay to tướng lên chùi trán. ‘Đây là một thời điểm khủng khiếp, và tôi buộc phảiyêu cầu cô rời khỏi phòng. Cô gái ạ, cô không nên chứng kiến cảnh này.’

" ‘Cho phép chúng tôi làm bất cứ việc gì để giúp ông,’ changần ngại lên tiếng, nhưng Helen đã bước tới.

" ‘Hãy cho tôi ở lại đây,’ cô trầm giọng nói với Turgut. ‘Tôimuốn biết việc đó được thực hiện như thế nào.’ Trong một thoáng, cha băn khoănvì sao cô lại khao khát muốn biết điều này, và rồi cha chợt nhớ - ý nghĩ kỳquái - xét cho cùng, cô là một nhà nhân học. Turgut nhìn Helen trừng trừng, rồicó vẻ như chấp nhận lời đề nghị của cô mà không dùng lời, và lại cúi xuống ôngbạn. Cha vẫn hy vọng rằng mình đã đoán lầm, nhưng Turgut đang thì thầm gì đóvào tai ông bạn. Ông cầm tay Erozan và vuốt ve bàn tay ấy.

"Sau đó - và đây có lẽ là điều khủng khiếp nhất trong tất cảnhững điều khủng khiếp xảy ra sau đó - Turgut ấn bàn tay người bạn vào tim mìnhvà bật ra một tràng than khóc thảm thiết, những từ ngữ có vẻ như vọng đến chúngta từ tận cùng sâu thẳm một câu chuyện không chỉ quá xưa cũ mà còn quá xa lạđến độ cha không tài nào phân biệt được các âm tiết, giọng rền rĩ thương tiếchơi giống tiếng kêu gọi cầu nguyện của các tu sĩ mà chúng ta thường nghe phátra từ các tháp thánh đường trong thành phố - chỉ có điều, tiếng than van củaTurgut nghe giống lời mời gọi đến với cõi âm ty địa ngục hơn - một chuỗi âmvang kinh hoàng nổi lên từ ký ức về hàng ngàn doanh trại Ottoman, hàng triệulính tráng Thổ Nhĩ Kỳ. Cha như thấy được những ngọn cờ phấp phới, những tia máutung tóe lên chân ngựa, ngọn giáo và vành trăng lưỡi liềm, ánh mặt trời lấplánh trên các thanh đại đao và bộ giáp xích, những cái đầu, những gương mặt,những thân hình đẹp đẽ trẻ trung bị chém đứt lìa; cha như nghe được tiếng gàothét của những con người đang trở về trong vòng tay của Thánh Allah và tiếnggào khóc của những người cha người mẹ từ nơi chốn xa xăm; cha như ngửi được mùikhói những căn nhà đang bốc cháy và mùi máu tươi, mùi lưu huỳnh của đạn đạibác, những đám cháy bùng lên từ lều, cầu và xác ngựa.

"Thật vô cùng kỳ lạ khi giữa những âm thanh cuồng nộ đó changhe được một tiếng thét mà cha hiểu ngay: ‘Kaziklu Bey! Kẻ Xiên Người!’ Vàdường như cha cũng nhận ra giữa đám hỗn loạn đó một con người khác hẳn vớinhững người còn lại, một kỵ sĩ mặc áo choàng đen đang quay cuồng giữa những màusắc chói lọi, khuôn mặt co rúm nhe răng gầm gừ và lưỡi kiếm chặt đứt không biếtbao nhiêu thủ cấp của quân lính Ottoman, những cái đầu đội mũ sắt nặng nề lăntròn.

"Tiếng Turgut ngưng bặt và cha nhận ra mình đang đứng gầnông ta, nhìn xuống người đàn ông hấp hối. Helen cũng đứng sát bên cha - cha mởmiệng định hỏi nhưng nhận ra cô cũng cảm nhận được nỗi kinh hoàng tương tựtrong bài tụng của Turgut. Dù không muốn, cha vẫn nhớ là dòng máu của Kẻ XiênNgười đang chảy trong huyết quản cô. Helen quay sang cha một lát, thái độ vẫn điềmtĩnh dù không giấu được vẻ xúc động trên gương mặt; chính lúc ấy, cha chợt nhậnra di sản của thầy Rossi - tính hòa nhã, lòng cao thượng, một chút của người Ý,một chút của người Anh - cũng chảy trong con người Helen, và cha thấy lòng nhânhậu không gì sánh được của thầy Rossi trong mắt cô. Trong khoảnh khắc đó, changhĩ - không phải là sau này trong ngôi nhà thờ màu nâu buồn tẻ của ông bà nộicon nơi quê nhà, không phải trước bất kỳ vị mục sư nào - cha đã lấy Helen làmvợ, cha đã cưới cô ấy trong tâm tưởng, cha sẽ chung thủy với cô suốt cuộc đời.

"Turgut, giờ đã yên lặng, đặt tràng hạt cầu nguyện lên cổhọng ông bạn, khiến thi thể ấy khẽ rung lên, rồi ông chọn trong cái hộp lót xatanh kia một cây cọc bằng bạc sáng bóng dài hơn bàn tay cha. ‘Xin Thượng đế hãycứu vớt con, trong suốt cuộc đời mình con chưa bao giờ phải làm như thế này,’ông lặng lẽ nói. Ông mở nút áo sơ mi của Erozan ra, và cha nhìn thấy lớp danhăn nheo vì tuổi tác, đám lông ngực quăn queo màu xám tro, chỗ dựng lên chỗnằm bẹp hỗn độn. Selim im lặng tìm quanh căn phòng rồi mang đến cho Turgut mộtviên gạch mà có vẻ như vốn được dùng làm vật chêm cửa, Turgut cầm ước lượng xemcái vật dụng thô kệch kia nặng nhẹ thế nào. Ông đặt đầu nhọn của cây cọc trênngực trái ông thủ thư và bắt đầu trầm giọng ê a một bài tụng niệm, trong đó changhe được những tiếng mà cha nhớ là đã nghe hoặc thấy ở đâu đó - trong sách,trong phim, hoặc trong lúc chuyện trò? - ‘Allahu akbar, Allahu akbar: Thượng đếvĩ đại.’ Cha biết mình không thể buộc Helen rời khỏi căn phòng này cũng như chakhông thể bỏ ra ngoài một mình, nhưng cha kéo cô lùi lại một bước khi viên gạchgiáng xuống. Bàn tay Turgut thô và chắc. Selim giữ cây cọc thẳng đứng, và rồisau một tiếng phập khô khan, cây cọc ngập vào thi thể ông thủ thư. Máu ứa ratrên làn da xanh tái chung quanh cây cọc. Trong một thoáng, mặt ông Erozan cogiật một cách đáng sợ, hai môi nhếch lên để lộ hàm răng ố vàng chẳng khác gìrăng chó. Helen nhìn trừng trừng còn cha thì không dám quay đi; cha không muốncô nhìn thấy bất kỳ điều gì mà cha không thể cùng chứng kiến. Thi thể người thủthư rung lên, cây cọc bất chợt lún ngọt đến tận cán, Turgut ngồi thụt lui, tựanhư đang chờ đợi. Môi ông run run và mồ hôi lấm tấm khắp mặt.

"Một lát sau, thi thể Erozan chùng xuống, rồi gương mặt cũnggiãn ra; hai môi khép lại thanh thản, một tiếng thở dài thoát ra từ lồng ngực;hai bàn chân trong đôi vớ rách thảm hại co rút rồi nằm yên. Cha siết chặt ngườiHelen và thấy cô đang run rẩy bên mình, nhưng cô vẫn đứng lặng yên. Turgut cầmbàn tay mềm oặt của người bạn và hôn lên đó. Cha thấy những giọt nước mắt lăndài trên khuôn mặt hồng hào của ông, ướt đẫm bộ râu mép, và ông lấy tay chemắt. Selim chạm vào hàng lông mày của người thủ thư rồi đứng dậy và bóp nhẹ vaiTurgut.

"Một lát sau, Turgut trấn tĩnh lại, ông đứng dậy hỉ mũi vàokhăn tay. ‘Ông ấy là một người rất tốt,’ Turgut nói, giọng run run. ‘Một conngười tử tế và rộng lượng. Bây giờ ông ấy đang yên nghỉ trong thanh bình cùngĐức Tiên Tri Muhammad thay vì kết bè kết đảng với lũ quỷ dữ trong địa ngục.’Ông quay đi chùi nước mắt. ‘Các bạn ạ, chúng ta phải đưa xác ông ấy ra khỏi nơinày. Có một bác sĩ ở bệnh viện - ông ấy sẽ giúp chúng ta. Anh Selim sẽ khóa cửaở lại đây trong lúc tôi đi gọi điện thoại, ông bác sĩ đó sẽ đến cùng xe cứuthương và ký các giấy tờ cần thiết.’ Turgut lấy trong túi mấy nhánh tỏi và nhẹnhàng nhét chúng vào miệng người chết. Selim rút cây cọc ra, đem đi rửa trongcái chậu ở góc phòng rồi cẩn thận đặt nó trở lại trong chiếc hộp đẹp đẽ. Turgutchùi sạch mọi dấu máu, băng bó ngực người bạn bằng một tấm khăn lau bát rồi càilại nút áo cho ông ta, sau đó ông để cha giúp ông đắp lên thi thể đó một tấmkhăn trải giường, phủ kín gương mặt giờ đã bình lặng của người bạn.

" ‘Giờ thì, các bạn thân mến, tôi cầu xin các bạn một ân huệđây. Các bạn đã chứng kiến những gì mà lũ quỷ nhập tràng kia có thể làm, vàchúng ta đều biết chúng đang hiện diện nơi đây. Các bạn phải luôn chú ý bảo vệbản thân. Và nếu có thể thu xếp, xin các bạn hãy đến Bungari - càng sớm càngtốt - trong vòng vài ngày tới. Hãy gọi về nhà tôi khi các bạn đã lên được kếhoạch.’ Ông nhìn cha đăm đăm. ‘Nếu chúng ta không gặp lại nhau trước khi cácbạn ra đi, tôi cầu chúc các bạn may mắn và bình yên. Tôi sẽ nghĩ đến các bạntừng giây từng phút. Xin hãy gọi cho tôi ngay khi các bạn trở về Istanbul, nếucác bạn còn quay trở lại nơi này.’

"Cha hy vọng ông chỉ có ý Nếu việc trở về đó thuận tiện cholộ trình của các bạn chứ không phải là Nếu các bạn sống sót trở về từ Bungari.Ông nồng nhiệt bắt tay chúng ta, cả Selim cũng vậy, sau cái bắt tay anh chàngnày còn hôn tay Helen nữa, dù vẫn tỏ ra rất bẽn lẽn.

" ‘Chúng tôi phải đi đây,’ Helen chỉ nói vậy rồi khoác lấytay cha và chúng ta ra khỏi căn phòng bi thảm đó, bước xuống cầu thang ra phố."