ôi nằm trên giường từ chín giờ rưỡi cho đến gần nửa đêm. Khi Matty đến đỡ tôi dậy, lâu đài im lặng như một nhà mồ. Các người hầu đã ngủ cả, còn lính gác vẫn ở yên vị trí xung quanh nhà.

Tiếng bước chân của một người lính gác đi qua đi lại đều đều trên sân, dưới cửa sổ phòng tôi. Vầng trăng phản phúc, kẻ tử thù của người lẩn trốn, đang lên từ từ trên các rặng cây. Chúng tôi không thắp đèn lên. Matty đứng nép gần cánh cửa và nghe ngóng. Kế đó cô ta bế xốc tôi lên, đi dọc theo hành lang đến tận căn phòng hoang phía tây lâu đài. Ở phía này, ánh sáng mặt trăng không lọt đến đây.

Căn phòng vẫn còn phảng phất mùi khói. Chúng tôi ngồi trong một góc và chờ đợi. Sự im lặng thật nặng nề. Ngồi dựa lưng vào bức tường lạnh ngắt của cột chống, tôi liên tưởng đến hình ảnh người điên, anh của Jonathan, sống hãi hùng như thế nào trong bóng tối. Có lẽ chỗ tôi đang ngồi đây là nơi anh ta đã nằm khi xưa, hai tay mò mẫm trong không gian, mắt mở to vì khủng khiếp.

Chợt Matty đụng khẽ vào vai tôi và phía sau chúng tôi, tấm đá lay động. Một luồng khí lạnh thổi vào lưng tôi. Tôi kịp thấy lỗ hang đen ngòm và bậc thang đi xuống. Matty thắp đèn lên và soi sáng đường hầm. Hai cha con Richard như từ âm phủ hiện lên.

Bây giờ, cả ba chúng tôi đang ngồi quây quần bên ngọn đèn, còn Matty đứng canh ngoài cửa.

- Jonathan Rashleigh đã được tha về - tôi nói.

Dick nhìn tôi bằng cặp mắt dò hỏi trong khi Richard vẫn im lặng.

- Jonathan đã nộp đủ tiền phạt - tôi nói tiếp - Nghị viện đã cho phép anh ta trở về nhà. Kể từ nay anh ta có thể sống như một người công dân tự do ở Cornouailles nếu không làm điều gì chống lại Nghị viện.

- Thế là quá tốt - Richard nói - Cầu mong anh ấy gặp nhiều may mắn.

- Jonathan Rashleigh là một người hiếu hòa - tôi nói - Anh ta một lòng yêu thương Hoàng thượng, nhưng gắn bó với quê hương. Anh ta đã chịu đựng nhiều cực khổ và thiệt thòi suốt hai năm tù. Bây giờ, anh ta chỉ ước mơ được sống hạnh phúc với những người thân, trong ngôi nhà xưa.

- Đó là mơ ước của tất cả đàn ông - Richard nói.

- Nhưng Jonathan sẽ không thực hiện được giấc mơ đó nếu người ta tìm được bằng chứng buộc tội anh ta có dính líu đến cuộc nổi dậy vừa qua.

Richard nhún vai, nói:

- Nhưng Nghị viện khó có đủ chứng cứ buộc tội bởi vì anh ta ở Luân Đôn từ hai năm nay mà.

Thay vì trả lời, tôi rút tờ áp phích ra khỏi túi, mở ra trải lên sàn. Tôi dõng dạc đọc cho cha con Richard:

"Người nào cố tình chứa chấp tên tội phạm mang tên Richard Grenvile, sẽ bị bắt về tội đại phản nghịch. Tài sản sẽ bị tịch thu vĩnh viễn, và cả gia đình người ấy cũng bị giam cầm".

Tôi chờ một lát, đoạn nói tiếp:

- Sáng mai, họ sẽ đến khám xét nhà. Anh Jonathan đã báo trước cho em biết.

Richard cầm lấy tấm áp phích đưa vào ngọn lửa. Chẳng mấy chốc, tờ giấy thành nắm tro tàn.

- Mày thấy không? - Richard nói với con trai - Cuộc đời chẳng nghĩa lý gì cả. Chỉ một ngọn lửa, thế là hết.

Dick nhìn cha, đôi mắt nó như ngụ ý hỏi "con phải làm gì?" Richard thở dài nói tiếp:

- Chúng ta chỉ còn cách dâng đầu cho đao phủ chém. Một kết thúc đáng buồn. Dick, mày sẵn sàng chưa?

Chàng đứng dậy, vươn vai nói tiếp:

- Lưỡi dao của đao phủ ở Whitchall rất sắc. Tôi đã có lần thấy họ sử dụng để thi hành tử tội. Chỉ một nhát là đủ, máu phụt ra.

Tôi thấy Dick giật mình kinh hãi. Tôi quay lại, giận dữ nói với người tôi yêu.

- Anh hãy im đi! Con anh đã chịu đau khổ suốt mười tám năm rồi còn chưa đủ sao? Richard hơi nhíu mày nhìn tôi, đoạn mỉm cười hỏi:

- Sao? Em cũng chống lại anh à?

Tôi đưa cho Richard lá thư của con gái chàng:

- Anh không cần phải đưa đầu vào chỗ chết - tôi nói - Hãy đọc lá thư này và thay đổi ý định đi.

Chàng nghiêng đầu đọc dưới ánh đèn.

- Dù sao con gái tôi cũng xứng đáng với họ Grenvile - chàng lẩm bẩm.

- Chiếc tàu Frances sẽ rời khỏi Fowey lúc thủy triều lên buổi sáng sớm, để đi Hà Lan. Viên thuyền trưởng là người chàng tin cậy.

- Nhưng làm thế nào để lên tàu?

- Khi tàu rời hải cảng, sẽ có một chiếc ghe nhỏ đến đón cha con anh tại bờ biển ngay bên dưới đồi Gribben, để đưa ra tàu.

- Thật quá dễ dàng - Richard nói.

- Anh đồng ý trốn đi bằng cách này phải không? Anh quyết định thôi không đầu hàng một cách anh hùng nữa, nhé?

- Từ Hà Lan sang Pháp để gặp Hoàng tử - Chàng lẩm bẩm - Thế nào anh cũng đề ra một kế hoạch kháng chiến mới, hoàn hảo hơn chiến dịch vừa rồi. Có lẽ anh sẽ cho đổ bộ ở Ailen, rồi từ Ailen tràn xuống Ecosse.

Đoạn Richard cất lá thư vào túi, lưỡng lự quay lại nhìn đường hầm.

- Cha con anh sẽ đi bằng cách nào? Cũng bằng đường hầm này à? - Chàng hỏi.

- Phải, lính gác xung quanh nhà - Anh chỉ còn một cách duy nhất đó

- Nhưng nếu ngày mai bọn chó săn phát hiện ra đường hầm và lần theo dấu vết anh thì sao? Em làm thế nào để đánh lạc hướng chúng?

- Anh Jonathan đã gợi ý cho em đốt ngôi nhà nghỉ mát đi. Mùa hè, gỗ dễ bén lửa và cháy rất nhanh.

- Còn lối vào đường hầm chỗ này?

- Không ai có thể vào từ bên ngoài đường hầm. Cửa hầm chỉ mở được từ bên trong. Cả ba chúng tôi lặng lẽ nhìn nhau trong đêm tối.

- Chúng ta đi thôi Dick - Richard nói. Dick đưa tay cho tôi nắm.

- Cháu hãy can đảm lên - tôi nói - Cuộc hành trình không lâu. Ở Hà Lan, cháu sẽ có nhiều bạn..

Nó nhìn tôi bằng đôi mắt to đen láy, không trả lời, và bước vào đường hầm.

Còn lại một mình tôi với Richard. Chúng tôi đã chia tay nhau nhiều lần, và lần này tôi cũng tưởng là lần cuối cùng.

- Chúng ta sẽ xa nhau bao lâu? - tôi nói.

- Hai năm. Có lẽ vĩnh viễn. Chàng ôm tôi và nói:

- Khi năm anh trở lại, chúng ta sẽ xây nhà mới ở Stowe. Em sẽ sống bên anh và thành vợ anh.

Tôi mỉm cười, lắc đầu.

Đứng trên bậc thang đường hầm, chàng quay lại:

- Còn điều này nữa - chàng nói - Một khi đã đến Hà Lan, anh sẽ viết hồi ký và nói hết sự thật về cuộc nội chiến này. Anh không từ một ai, kể cả bạn bè, kể cả các tướng lĩnh, và anh sẽ nói hết về họ, không dấu diếm. Có lẽ lúc ấy Hoàng tử De Galles sẽ hiểu anh hơn và giao cho anh làm tổng tư lệnh tối cao quân đội.

- Nhưng cũng có thể Hoàng tử sẽ lột hết lon của anh - tôi nói.

-Anh sẽ phá hủy ngôi nhà nghỉ mát giùm em - chàng nói

- Anh hãy coi chừng lính gác nhé. Họ gác bên dưới đường đê đấy.

- Em vẫn còn yêu anh chứ, Honor?

- Vâng, vì tội lỗi của em.

- Nhiều không?

- Anh thừa biết mà.

Và trong khi chàng còn đang tần ngần, bàn tay đặt trên tấm cửa đá, tôi nói:

- Anh có biết tại sao Dick phản lại anh không?

- Anh đã biết nó làm phản.

- Không phải vì nó thù ghét cha nó. Nhưng bởi vì nó nhìn thấy máu trên mặt của Gartred.

Chàng nhìn tôi, có vẻ nghĩ ngợi và tôi thì thầm:

- Hãy tha lỗi cho nó, nếu anh yêu em.

- Anh đã tha thứ cho nó rồi - chàng từ từ nói - Nhưng những người mang dòng máu Grenvile rất lạ kỳ. Rồi em thấy Dick không tự tha thứ cho mình.

Một lần chót, tôi nhìn hai cha con lom khom trong hầm hẹp. Kế đó, Richard đậy tấm đá lại, và từ đó hầm vĩnh viễn bị đóng chặt. Tôi đợi một lát, và quay lại gọi Matty.

- Thế là hết - tôi nói

Tôi đưa tay lên má. Hai má tôi đầm đìa nước mắt. Bây giờ tôi mới biết mình đã khóc.

- Hãy đưa tôi trở lại phòng - tôi nói với Matty...

Tôi ngồi bên cửa sổ, nhìn ra vườn. Mặt trăng đã lên cao, không trắng ngà như tối hôm qua, nhưng được viền quanh bởi một quầng màu vàng. Từ chiều tối đến giờ, bầu trời vẫn nhiều mây. Người lính gác không đứng gần đường đê nữa, nhưng đến ngồi dựa lưng vào cánh cửa hàng rào.

Tôi chờ đợi hàng giờ. Matty ngồi bên tôi. Cuối cùng chúng tôi thấy một làn khói bốc lên xa xa phía trên khu rừng thưa. Gió tây thổi tạt khói đi, và từ chỗ ngồi hiện nay, lính gác không thể thấy được ngọn lửa. "Lửa sẽ cháy suốt đêm cho đến tận sáng mai - tôi nghĩ thầm

- Bây giờ thì hai bóng người đang lẻn ra bãi biển và núp sau ụ cát. Tôi có thể đi nằm, ngủ, và quên họ được rồi".

Tuy tự nhủ như thế, nhưng tôi vẫn ngồi yên trên ghế, hai mắt nhìn vào khoảng không gian bất tận. Tôi không thấy mặt trăng, không thấy hàng cây, không thấy làn khói bốc lên trong không trung, nhưng chỉ thấy đôi mắt của Dick nhìn tôi lần cuối khi Richard đậy nắp đường hầm lại.