ichael Corleone đã cảnh giác với những sự cố bất thần có thể xảy ra. Nó lên kế hoạch thật an toàn, hoàn hảo, không một chút sơ hở. Nó đã kiên nhẫn dự định bỏ ra hẳn một năm để sắp đặt, tính toán, nhưng chưa tới một năm, định mệnh đã đi ngược ý nó, chơi nó một cú bất ngờ. Và sự việc xảy ra ngoài dự tính, lại chính Ông Trùm.

★

Một buổi sáng chủ nhật đẹp trời, trong khi cánh đàn bà đi lễ nhà thờ, Ông Trùm đánh bộ đồ nông dân, quần xám rộng thùng thình, cái áo sơ mi xanh bạc màu, cái nón rộng vành bụi bám đen xì. Ông thường bảo mấy năm nay ông béo ra, lao động trên mấy luống cà chua cho khỏe người.

Thật ra ông yêu mảnh vườn này, yêu quang cảnh của nó mỗi sớm mai. Nó làm ông sống lại thuở ấu thời sáu mươi năm trước ở nơi quê cũ, nó gợi lại những ngày thanh thản, chứ không là nỗi hãi hùng đau xót vì cái chết của cha ông. Những luống đậu nhú những nụ hoa trắng nhỏ trên đầu ngọn, những dây đậu khỏe, xanh mướt cuốn trên rào. Cuối vườn là một thùng phân bò ủ, đó là thứ phân bón tốt nhất của nhà vườn. Gần đó là mảnh vườn vuông nho nhỏ, chung quanh rào bằng gỗ, do chính tay Ông Trùm nối buộc bằng dây kẽm để đám cà chua có chỗ leo.

Ông Trùm lật đật tưới vườn, vì sợ nắng lên cao làm cháy lá. Làm vườn thì cần cả nắng lẫn nước. Nhưng vô ý tưới cây lúc trời nắng gắt là tai hại.

Ông đi loanh quanh coi có cây nào có kiến không. Có kiến là có rầy. Vì rầy là thực phẩm của kiến mà, bởi vậy thấy kiến là phải xịt thuốc rầy ngay.

Ố ng tưới nước vừa xong thì mặt trời lên cao. Nhưng ông thoáng thấy có mấy cành non bị rớt khỏi rào, ông cúi xuống làm cho xong.

Thình lình mặt trời như sa xuống sát đầu ông. Những đốm vàng nhấp nháy khắp không gian. Thằng con lớn của Michael đang chạy về phía ông đang quỳ gối, ông thấy như thằng bé bị bao phủ làn ánh sáng chói lòa cả mắt. Ông biết tử thần đang ẩn núp trong vùng sáng chói lọi kia, để sẵn sàng đến hạ ông. Ông ngoắc tay cho thằng cháu nội tránh đi. Ngay lúc đó, ngực ông như nổ tung vì bị đập bằng búa, làm ông ngộp thở. Ông Trùm ngã chúi trên nền đất.

Thằng bé chạy vội vào gọi bố. Michael và mấy thằng gác cổng chạy ra vườn thấy Ông Trùm nằm bất động, hai tay quắp đầy đất. Cả bọn xúm lại khiêng ông vào hiện. Michael quỳ xuống, nắm tay ông, trong khi mấy thằng kia vội vàng gọi phone cho bác sĩ và xe cấp cứu. Ông Trùm ráng sức mở mắt nhìn con trai lần cuối.

Cú trụy tim làm mặt ông tái ngắt. Ông đã tới cõi rồi. Thoang thoảng ông nghe mùi của đất và ánh sáng vàng chói lọi mắt ông. Ông thì thào:

– Đời đẹp quá!

Ông đã tránh phải nhìn cảnh vợ, con khóc lóc. Ông chết trước khi đám đàn bà, con gái ở nhà thờ về, trước khi xe cấp cứu và bác sĩ tới. Ông chết, vây quanh chỉ có đám đàn ông, và nắm chặt tay ông là đứa con trai ông yêu quý nhất.

Đám tang Ông Trùm Corleone sang trọng, linh đình như một đám tang của Hoàng gia. Ngũ Đại Gia đều có mặt các Ông Trùm và các cố vấn. Đầy đủ gia đình Tessio và Clemenza. Tin Johnny Fontane về dự tang, bất chấp sự can ngăn của Michael, chạy những tít dài trên báo chí. Johnny tuyên bố với các phóng viên Ông Trùm là Bố Già, là cha đỡ đầu của nó, rằng nó chưa hề thấy ai tốt hơn ông, rằng nó vinh hạnh được về tỏ lòng kính trọng ông lần cuối cùng, dù ai biết chuyện và nghĩ thế nào, nó không quan tâm.

Đêm canh thức, cầu nguyện cho người quá cố được tổ chức tại tư gia Ông Trùm, theo phong tục cổ truyền. Lão chủ nhà đòn Amerigo Bonasera

bỏ hết việc cửa hàng, tự tay chăm sóc cho ông bạn già thân thương, tỉ mỉ còn hơn một bà mẹ chăm chút cho con gái trong ngày cưới. Mọi người đều nắc nỏm diện mạo Ông Trùm vẫn trang nghiêm, cao nhã như khi còn sống. Nghe những lời bình phẩm đó, lão Bonasera rất hãnh diện và còn cảm thấy chút uy quyền nữa, vì chỉ có lão biết cái chết bất ngờ đã làm mặt mày Ông Trùm khủng khiếp cỡ nào.

Tất cả bạn bè, chiến hữu, thuộc hạ cũ đều đến dự. Lão chủ lò bánh Nazorine kéo theo cả vợ, con gái, con rể và bầy cháu ngoại. Đám ở Las Vegas về thì có Lucy Mancini, thằng Fred và vợ con Tom Hagen. Rồi cả các ông Trùm từ Los Angeles, Boston và Cleveland.

Rocco Lampone, Albert Neri cùng hai bạn già Clemenza, Tessio được phân công khiêng linh cữu cùng hai con trai Ông Trùm. Vòng hoa tràn ngập khắp từ trong ra ngoài.

Bên ngoài cổng rào, hàng đoàn phóng viên, các nhà nhiếp ảnh, lại có cả một xe tải nhỏ với những nhân viên FBI, kè kè cái máy quay phim, ráng thu hình ảnh của sự kiện này. Mấy anh nhà báo tìm cách lọt được vào trong, bị đám bảo vệ chặn ngay lại hỏi thẻ hành nghề và giấy mời. Tuy nhiên quý vị báo đài được đối xử ân cần, lịch thiệp, có nước giải khát đàng hoàng, nhưng chỉ được phép ở ngoài vào thôi. Khi có người trong nhà ra, cánh nhà báo tranh thủ hỏi mấy câu, nhưng chỉ gặp phải những bộ mặt lạnh như đá, không thốt nửa lời.

Hầu như suốt ngày, Michael phải ở trong văn phòng, cùng với Kay, Hagen, Fred để tiếp khách đến chia buồn. Michael tỏ ra rất đúng lễ nghi, kể cả khi có mấy anh tâng bốc nó là Bố Già, là ông Trùm Michael. Chỉ có Kay nhận thấy những khi ấy, mỗi chồng cô mím chặt.

Khi Clemenza và Tessio vào chia buồn, đích thân Michael rót rượu mời, và trong lúc chuyện trò, nó thông báo với hai lão, tất cả nhà cửa, cơ ngơi của gia đình Corleone ở đây đã được bán cho công ty phát triển xây dựng được giá rất hời, đúng như ông già tính toán.

Bây giờ thì tất cả đều hiểu rằng, toàn bộ giang sơn này sẽ chuyển đến miền Tây. Kế hoạch này đã được dự trù chỉ còn chờ Ông Trùm về hưu hay qua đời là được thi hành.

Nhiều người bảo nhau, có lẽ cũng gần mười năm rồi, từ ngày đám cưới con Connie và thằng Carlo, bây giờ có đông đủ mọi người về nhà này họp mặt như thế này. Michael nhìn qua cửa sổ xuống vườn. Nhớ ngày nào, trong đám cưới em gái, Michael cùng Kay ngồi trong khu vườn kia, chẳng hề ngỡ định mệnh lạ lùng đẩy đưa cuộc đời nó đi xa đến thế. Michael cũng nhớ lời bố khi hấp hối: "Đời đẹp quá!" Suốt đời Michael chưa hề nghe Ông Trùm thốt một lời về cái chết, dường như ông tôn trọng nó đến nỗi không dám tranh luận, triết lý về nó.

Đã tới ngày an táng Ông Trùm. Michael nắm tay Kay cùng với những người trong gia tộc bước ra vườn. Rồi lần lượt tới các caporegime, quân của họ, rồi đến những người từng mang ơn Ông Trùm. Lão chủ tiệm bánh Nazorine, bà quả phụ Colombo và mấy đứa con, rồi tới hàng đoàn người từng được ông cai trị một cách nghiêm khắc nhưng chính đáng trong thế giới của ông. Có kẻ từng là kẻ thù của ông cũng tới tỏ lòng tôn kính ông.

Michael quan sát tất cả với một thoáng cười thầm. Nó tự nhủ, nếu mình được chết với câu nói: "Đời đẹp quá!", thì mọi chuyện chẳng có gì quan trọng nữa. Nếu mình có thể tin đến thế, quả chẳng có gì đáng kể. Nó nguyện sẽ theo con đường của bố. Nó sẽ chăm lo cho con cái, gia đình, cho thế giới của nó. Nhưng cái thế giới mà con cái nó lớn lên phải là một thế giới khác. Chúng phải trở thành nhà khoa học, nghệ sĩ, bác sĩ, thống đốc, tổng thống. Nó phải được thấy con cháu hòa đồng vào cái gia đình chung của nhân loại. Nhưng nó, Michael Corleone phải là một phụ huynh có đầy đủ khôn ngoan, thận trọng, uy quyền để luôn theo dõi cái gia đình chung kia.

★

Buổi sáng sau đám tang, tất cả những nhân vật quan trọng của nhà Corleone đều tụ tập về để dự buổi họp trong nhà ông Trùm. Hai lão caporegime, thằng Rocco Lampone đầy năng lực, thằng Carlo Rizzi im lìm an phận, Tom Hagen tạm bỏ vai trò pháp lý để lo phụ giúp việc nhà trong lúc tang ma bối rối này. Albert Neri luôn sát bên Michael, bật lửa châm thuốc, pha ly rượu cho ông Trùm mới, luôn biểu lộ lòng trung thành với gia đình Corleone cho dù tai họa vừa qua có đưa cục diện về đâu.

Cái chết của Ông Trùm là một bất hạnh lớn cho cả Gia đình, tức là của toàn phe thuộc nhà Corleone. Mất ông là mất nửa phần sức mạnh, mất hầu hết khả năng chống với liên minh Barzini – Tattaglia. Tất cả những người có mặt trong phòng lúc này đều biết điều đó, và đều chờ đợi Michael lên tiếng. Trong mắt họ, Michael vẫn chưa phải là Ông Trùm mới. Trước khi chết, Bố Già đã trao chức Trùm cho nó đâu.

Michael chờ Neri rót rượu mời mọi người xong, mới ôn tồn nói:

– Tôi xin nói để tất cả những ai đang có mặt nơi đây biết rằng, tôi hiểu các vị đang nghĩ ngợi gì. Tôi biết tất cả các vị đều quý trọng bố tôi, nhưng giờ đây các vị cũng có những mối bận tâm về chính mình, về vợ con. Trong các vị chắc có người thắc mắc về những chương trình, những lời hứa trước đây. Vậy thì đây là câu trả lời: Không có gì thay đổi. Tất cả vẫn được tiến hành như khi bố tôi còn sống.

Clemenza lắc lắc cái đầu trâu to tướng. Mái tóc lão đã bạc nhiều, cái mặt xệ mỡ của lão coi bộ kém vui:

– Này Mike, tụi Barzini – Tattaglia sắp đập mình tơi tả rồi đó, đánh được thì đánh, nếu không thì "xếp giáp"

Tất cả đều nhận thấy, ngôn ngữ của lão không có vẻ gì coi Michael là một ông Trùm.

Michael vẫn từ tốn:

– Cứ để coi sao đã. Cứ để tụi nó xâm phạm hòa bình trước đi.

Lão Tessio nhẹ nhàng lên tiếng:

– Chúng làm rồi đấy, Mike à. Sáng nay chúng đã mở hai tổ đề ở khu Brooklyn. Tao được tin từ tay đại úy bảo kế khu vực của tao đó. Một tháng nữa, chắc tao không còn chỗ để treo cái mũ trên toàn đất Brooklyn quá.

Michael trầm ngâm ngó lão:

– Chú có làm gì chưa? Tessio lắc đầu:

– Không. Tao không muốn gây khó cho mày... Michael gật:

– Tốt. Ráng bình tĩnh. Đó là điều tôi muốn nói cùng tất cả. Cứ bình tĩnh. Không phản ứng với bất kỳ khiêu khích nào. Hãy cho tôi vài tuần nữa để thu xếp, để quyết định xem gió chuyển hướng nào. Lúc đó tôi sẽ làm tất cả các vị hài lòng. Và sẽ có một buổi họp chung cuộc để đưa ra quyết định cuối cùng.

Nó làm lơ như không thấy vẻ ngơ ngác, ngạc nhiên của mọi người.

Thằng Neri đứng lên tiễn khách. Thình lình Michael bảo Hagen:

– Anh Tom, ở lại một chút nữa đã.

Hagen tới bên cửa sổ, nhìn ra, thấy thằng Neri đang lùa hai ông caporegime, thằng Carlo và thằng Lampone ra khỏi cổng như lùa bầy cừu. Rồi nó quay lại hỏi Michael:

– Mày nối kết những đường dây của mấy tay chính khách về mày chưa?

Michael lắc đầu:

– Chưa hết. Ấ y là có bố giúp một tay đấy. Chắc phải bốn tháng nữa. Nhưng tôi đã nắm được tất cả đám chánh án và một số nhân vật quan trọng trong Quốc hội. Còn mấy tay đảng phái lớn ở New York này thì không có

vấn đề gì. Nhà Corleone mạnh hơn chúng nó tưởng nhiều. Bây giờ thì anh đoán ra mọi chuyện rồi chứ? – Nó cười cười hỏi Hagen.

Hagen gật:

– Cũng chẳng khó gì, chỉ trừ cái vụ mày gạt tao ra ngoài, phải dùng cái đầu Sicily mới đoán ra. Michael cười ha hả:

– Ông già bảo thế nào anh cũng đoán ra mà. Nhưng đã đến lúc tôi cần anh giúp rồi đây. Í t nhất là hai tuần. Tốt nhất là anh phồn về cho chị ấy hay là anh có việc ở đây chừng vài tuần.

Hagen khoái chí hỏi:

– Này, nhưng sao mày biết chúng nó sẽ chơi mày? Michael thở dài:

– Bố dạy. Bố bảo Barzini sẽ gài tôi qua một thằng đủ thân cận với tôi, để tôi không thể nghi ngờ được.

Hagen cười:

– Như tao chẳng hạn. Michael cũng cười:

– Anh là dân Ái Nhĩ Lan, đời nào tụi nó tin. Hagen cãi:

– Tao là dân Mỹ gốc Đức. Michael bảo:

– Với chúng thì là Ái Nhĩ Lan tuốt. Chúng không xài anh, cũng không thèm thằng Neri, vì thằng Neri gốc cớm. Anh và nó cộng lại thì lại quá gần, quá thân tôi. Chúng không dám liều thế đâu. Thằng Rocco Lampone lại không đủ thân cận để làm tôi tin. Không, chỉ còn lại Clemenza và Tessio, hay Carlo Rizzi.

Hagen nói nhỏ:

– Tạo cá là thằng Carlo.

– Để coi, chẳng lâu đâu – Michael nói.

Sáng hôm sau, đang ăn điểm tâm với Hagen, Michael có điện thoại gọi tới, và khi nó trở lại bàn ăn, nó cười lớn nói với Hagen:

– Xong. Một tuần nữa tôi sẽ gặp thằng Barzini. Vì ông già mất rồi, chúng muốn mở một cuộc hòa đàm khác.

Hagen lặng lẽ hỏi:

– Ai gọi cho mày vậy? Ai móc ngoặc vụ này?

Cả hai đều biết kẻ nào trong nhà Corleone đứng ra thu xếp vụ này, thì chính kẻ đó là phản bội.

Michael buồn bã mỉm cười:

– Tessio.

Hai người lặng lẽ ăn nốt phần điểm tâm. Khi đang uống cà phê, Hagen mới lên tiếng nổi:

Thà là thằng Carlo, hay quá lắm là chú Clemenza. Làm sao tao dám ngờ là chú Tessio. Chú là tay cự phách mà. Michael bảo:

– Nhưng ông ấy thông minh nhất, làm điều mà chú ấy cho là khôn ngoan. Ông ấy bán đứng tôi cho phe Barzini, để thừa hưởng quyền lợi của nhà Corleone, Ông gắn bó với tôi, để xử đẹp tôi. Ông đoán là tôi không thắng nổi.

Im lặng một lúc, Hagen nghi ngờ hỏi:

– Ông ấy có tính đúng phần nào không? Michael rùn vai:

– Có vẻ bết thật đấy. Chỉ có bố tôi là người duy nhất hiểu rằng quyền lực và sự kết cấu với chính quyền có sức mạnh gấp mười đội quân có súng. Tôi nghĩ hiện nay đã nắm được hầu hết những mối có thế lực trong chính quyền của bố trước đây. Tôi phải làm chúng công nhận tôi là ông Trùm. Nhưng vẫn buồn vì chuyện chú Tessio quá.

Hagen hỏi:

– Mày đồng ý gặp Barzini rồi?

– Phải, một tuần nữa. Trên lãnh địa của Tessio để tôi được an toàn. Nó phá lên cười cay đắng.

Hagen nhắc:

– Tuy nhiên mày vẫn phải cẩn trọng, kể cả trước những ngày gặp nó. Lần đầu tiên Michael tỏ ra lạnh lùng với Hagen:

– Tôi không cần đến một cố vấn ban một lời khuyên kiểu đó đâu nhé.

Tuần lễ trước khi có cuộc họp với phe Barzini, Michael đã cho Hagen thấy nó thận trọng đến mức nào. Nó không hề bước chân ra khỏi nhà và không hề tiếp ai mà không có Neri đứng bảo vệ sát bên. Chỉ có một chuyện gây phiền phức cho Michael. Đó là chuyện thằng con đầu lòng của Connie chịu phép thêm sức. Kay xin Michael làm cha đỡ đầu cho thằng bé nhưng nó từ chối. Cô năn nỉ:

– Em đâu có hay xin xỏ anh điều gì. Xin anh vì em nhận lời làm Bố Già con chúng nó. Đây là điều hệ trọng mà cả hai vợ chồng nó mong muốn mà. Em xin anh đấy, Mike.

Cô biết Michael rất ghét trò ỉ eo, năn nỉ, và đoán là nó sẽ thẳng thừng từ chối. Nhưng thật ngạc nhiên là Michael gật đầu, bảo:

– Thôi được. Nhưng tôi không ra khỏi nhà được đâu. Bảo chúng nó tổ chức ở đây đi. Mời cha lại làm phép thêm sức cho thằng bé. Tốn kém bao

nhiêu tôi trả. Nếu có khó khăn gì bên nhà thờ, thì nhờ anh Tom lo cho.

Vậy là trước hôm gặp gỡ nhà Barzini, Michael làm cha đỡ đầu cho con trai của Connie và Carlo. Nó làm quà cho thằng con đỡ đầu một món đắt giá, một đồng hồ vàng. Thằng Carlo mở bữa tiệc nho nhỏ tại nhà, mời mấy ông caporegime, Hagen, Lampone, tất nhiên là phải có mặt bà ngoại. Con Connie mừng như hóa rồ, suốt buổi tối cứ ôm anh Michael và chị Kay mà hôn, làm thằng chồng nó cũng trở nên can đảm, rung tít tay anh Michael mà gọi "Bố Già". Còn thằng Michael chưa bao giờ lại hoà nhã, cởi mở đến thế. Connie thủ thỉ với chị dâu:

– Em thấy nhà em và anh Mike thương nhau thật đấy. Những dịp như thế này làm mọi người gần gũi nhau hơn.

Kay nắm chặt cánh tay cô em chồng:

– Chị mừng quá!