ào ngày lễ Đông chí, Stanley bị vợ đánh thức dậy.

Chú chuột có một thông điệp khẩn từ Sở Bưu Chuột.

"Em không biết tại sao họ lại không thể để cho anh nghỉ ít nhất là ngày hôm nay cơ chứ," vợ nó cằn nhằn. "Anh chỉ toàn công việc với công việc; công việc mãi thôi, Stanley ạ. Chúng ta cần một kỳ nghỉ."

"Dawnie thân yêu," Stanley kiên nhẫn nói. "nếu anh không làm việc thì chúng ta sẽ không có kỳ nghỉ nào cả. Đơn giản vô cùng. Họ có nò cần anh để làm gì không?"

"Không hỏi," Dawnie nhún vai gắt gỏng. "Em nghĩ lại là bọn pháp sư thổ tả ấy nữa."

"Họ không đến nỗi tệ như vậy đâu. Kể cả Pháp sư Tối...úi"

"Thì ra, anh đã đến đó phải không?"

"Không."

"Đúng mà. Anh không thể giấu nổi em cái gì đâu, cho dù anh có là Chuột Tin mật hay không. Hừm, để em cho anh một lời khuyên này nhé, Stanley."

"Chỉ một thôi?"

"Đừng có dính dáng đến bọn pháp sư, Stanley. Bọn họ là rắc rối lắm. Tin em đi, em biết mà. Cái người anh vừa gặp, cái bà Marcia ấy, anh có biết bà ta đã làm gì không? Bà ta đã ăn cắp đứa con gái duy nhất của một gia đình pháp sư nghèo rồi đem nó chạy trốn. Không ai biết tại sao. Và bây giờ những người còn lại của gia đình ấy... họ của họ là gì nhỉ? Ồ, đúng rồi, Heap...phải. Tất cả bọn họ đã lên đường để tìm kiếm con bé. Dĩ nhiên, sau chuyện ấy cũng có một điều hay là chúng ta có một Pháp sư Tối thượng mới, dễ mến, nhưng có trời mới biết, chắc ông ấy phải lo dọn đống rác mà mụ kia để lại cho ông ấy hay sao mà suốt một thời gian chẳng thấy mặt mũi ông ấy đâu cả. Còn chuyện đám chuột vô gia cư tội nghiệp nữa, chẳng kinh khủng sao?"

"Chuột vô gia cư nào?" Stanley hỏi, giọng mệt mỏi, nôn nóng chỉ muốn đi ngay tới Sở Bưu Chuột để xem công tác kế tiếp của mình là gì.

"Tất cả đám chuột từ cái quán của bà Sally Mullin đó. Anh có biết cái đêm chúng ta có Pháp sư Tối thượng mới không? Ồ, Sally Mullin bỏ quên một ít bánh lúa mạch nướng kinh tởm ở trong lò quá lâu và làm cháy sạch chỗ ấy rồi. Ở đó bây giờ có ba mươi gia đình chuột không nhà cửa. Thật khủng khiếp trong thời tiết như thế này?"

"Phải, khủng khiếp. Ừm, anh phải đi đây. Gặp lại em khi trở về nhé."

Rồi Stanley quầy quả đi tới Sở Bưu Chuột.

Sở Bưu Chuột nằm chót vót trên đỉnh tháp canh cổng Đông. Stanley đi lối tắt, chạy dọc theo bờ tường Lâu đài, qua quán rượu Hốc Tường, mà ngay cả Stanley cũng không biết là có nó trên đời. Thoắt cái con chuột đã đến tháp canh, chạy ngược lên. Loáng một cái nó đã ló đầu ra trên đỉnh ống máng, nhảy lên lan can và gõ cửa một cái chòi nhỏ, có ghi những chữ sau:

SỞ BƯU CHUỘT CHỈ DÀNH CHO CHUỘT ĐƯA TIN

VĂN PHÒNG KHÁCH HÀNG Ở TẦNG TRỆT GẦN DÃY THÙNG RÁC

"Vào đi!" Một giọng nói mà Stanley không nhận ra được vang lên. Stanley kiễng chân bước vào. Nó không thích cái giọng ấy chút nào.

Stanley cũng không quan tâm lắm đến diện mạo của con chuột sở hữu cái giọng nói kia. Một con chuột đen to xù, lạ hoắc ngồi đằng sau bàn nhận tin. Cái đuôi hồng dài của hắn quặp lấy mặt bàn và quật lách tách vẻ nôn nóng trong lúc Stanley bước vào gặp sếp mới của mình.

"Anh là Chuột Tin mật tôi cho gọi tới đấy hả?" Con chuột đen rống lên.

"Thưa phải," Stanley đáp, hơi lúng túng.

"Phải, thưa ngài chớ," con chuột đen sửa lưng Stanley.

"Ồ," Stanley nói, lùi lại.

"Ồ, thưa ngài chớ" con chuột đen lại chỉnh sửa. "Nào, chuột 101..."

"Chuột 101?"

"Chuột 101, thưa ngài. Tôi yêu cầu có chút tôn trọng ở đây, Chuột 101, và tôi muốn là phải đạt được điều đó. Chúng ta bắt đầu bằng những con số. Mỗi Chuột Đưa tin sẽ chỉ được gọi bằng một con số. Ở chỗ tôi, một chuột có đánh số là chuột có năng lực."

"Ông từ đâu tới ạ?" Stanley đánh bạo hỏi.

"Thưa ngài chớ. Thôi bỏ," con chuột đen rống lên,"Nào, tôi có một công vụ cho anh đây, Chuột 101."

Con chuột đen vớt ra một tờ giấy từ trong giỏ rác mà nó vừa kéo lên bằng tời từ phòng Khách hàng tầng dưới. Đó là một công lệnh, và Stanley để ý thấy nó được viết trên tờ giấy có in dấu hiệu Cung điện của Bảo hộ Toàn quyền ở đầu trang. Tờ công lệnh được đích thân Bảo hộ Toàn quyền kí.

Nhưng vì lý do nào đó Stanley không hiểu nôi, nội dung thông điệp thật sự mà nó sẽ gửi đi lại không phải từ Bảo hộ Toàn quyền, mà là từ Silas Heap. Và nó được chuyển đến cho bà Marcia Overstrand/

"Trời đất," Stanley thốt lên, tim tụt chùng xuống. Lại một cuộc hành trình nữa băng qua Đầm Cỏ Thô, lần tránh con Trăn Đầm lầy gớm ghiếc kia chẳng phải là điều lâu nay nó vẫn trông đợi.

"Trời đất, thưa ngài chứ" con chuột đen chỉnh lại. "Chấp nhận công vụ này không phải là chuyện tùy ý muốn hay không," nó gào lên. "Và một điều cuối cùng, Chuột 101, cấp Mật đã bị rút lại."

"Cái gì? Ông không thể làm thế!"

"Ngài chớ. Ngài không thể làm thế, thưa ngài. Làm được chứ. Thật ra tôi đã làm rồi," con chuột đen cho pháp được một nụ cười tự mãn trôi qua bộ ria của nó.

"Nhưng tôi đã vượt qua tất cả mọi kì thi, và tôi đã có chứng chỉ Tối Tuyệt mật. Và tôi đạt thủ khoa..."

"Và tôi đạt thủ khoa, thưa ngài. Quá tệ. Chức vụ Tuyệt mật bị thu hồi. Chấm hêt. Đi."

"Nhưng mà...nhưng..." Stanley lắp bắp.

"Cút đi," con chuột đen quát, cái đuôi của nó vung lên giận dữ.

Stanley chuồn khỏi.

Ở dưới nhà, Stanley ghé vào làm thủ tịc giấy tờ ở phòng Khách hàng như thường lệ. Chuột Văn phòng xem xét kĩ lưỡng tờ thông điệp và chọc một ngón tay ngắn lũn cũn vào tên của bà Marcia.

"Biết tìm bà ta ở đâu không?" Con chuột này chất vấn.

"Dĩ nhiên biết," Stanley đáp.

"Tốt. Nghe được đó." Con chuột nói.

"Quái dị thật," Stanley lẩm bẩm một mình. Nó không thích đội ngũ nhân viên mới của Sở Bưu Chuột, và nó tự hỏi chuyện gì xảy ra với những chú chuột cũ dễ mến đã từng diễu hành nơi đây.

Đó là một chuyến đi dài và cực kỳ nguy hiểm mà Stanley thực hiện vào ngày lễ Đông chí.

Đầu tiên, nó quá giang một chiếc xà lan nhỏ chở gỗ xuôi tới bến cảng. Rủi làm sao cho Stanley, viên thuyền trưởng chủ trương bỏ đói con mèo của tàu thật gầy và xơ xác, và con mèo xơ xác thật. Suốt hành trình Stanley phải lẩn trốn con mèo, một sinh vật to tướng màu cam với những cái nanh to, vàng vọt cùng hơi thở gớm ghiếc. Rủi thay, vừa sắp tới được Rạch Nước Sâu thì nó bị con mèo dồn vào góc và một thủy thủ vạm vỡ giơ một tấm ván lót sàn lớn lên, thế là Stanley buộc phải sớm rời khỏi con tàu.

Nước sông đang đóng băng, và thủy triều chảy xiết, cuốn Stanley trôi xuôi dòng trong lúc nó cố vùng vẫy để giữ cho đầu ngoi lên khỏi mặt nước trong cuộc đua với thủy triều. Mãi cho đến lúc cuối cùng tới được bến cảng, Stanley mới có thể loay hoay tấp được lên bờ.

Stanley nằm bẹp dưới chân cầu thang của bến cảng, nhìn không khác gì một đống lông ướt mềm uột. Nó kiệt sức đến nối không thể nhích xa thêm chút nào nữa. Những giọng nói trôi lềnh bềnh trên đầu nó, ngay trên bức tường cảng.

"Úi mẹ, coi nà! Có một con chuột chết ở cầu thang. Con đem về nhà luộc lấy bộ xương nó, nhé mẹ?"

"Không được đâu Pentunia"

"Nhưng con chưa có bộ xương chuột, mẹ."

"Và con cũng sẽ không có bộ nào. Đi thôi"

Stanley ngẫm nghĩ rằng nếu Pentunia mà đem nó về nhà thì chắc chắn nó cũng không phản đối việc bị nhúng ngập vào nồi nước sôi. Ít ra, việc đó còn làm cho nó ấm lên một chút.

Cuối cùng, khi đã có thể cục cựa được bàn chân và nhích lên những bậc thang của cảng, Stanley biết mình cần phải được sưởi ấm. phải tìm được thức ăn thì mới có thể tiếp tục cuộc hành trình. Vì vậy, theo sự đánh hơi của cái mũi, nó lần tới một tiệm bánh mì và lẻn vào trong; ở đó nó nằm run lẩy bẩy bên cạnh những lò nướng, từ từ người ấm dần lên. Một tiếng thét thất thanh của bà vợ người làm bánh mì vang lên và một cú vụt như trời giáng bằng một cây chổi cuối cùng cũng đã xua nó đi, nhưng nó cũng đã kịp xoay xở chén được gần hết cái bánh rán tẩm mứt và nhấm nháp nhiều lỗ qua ít nhất ba ổ bánh mì và một cái bánh nướng trứng sữa.

Cảm thấy đã khá bình phục, Stanley tính toán sẽ tìm cách quá giang tới Đầm Cỏ Thô. Việc đó chẳng dễ chút nào. Mặc dù phần lớn cư dân bến cảng không ăn mừng lễ Đông chí, nhưng nhiều người cũng viện ngày lễ làm lý do cho việc xơi một bữa trưa tú hụ và lăn ra ngủ gần hết cả buổi chiều. Bến cảng gần như vắng tanh. Cơn gió bắc lạnh căm mang từng đợt mưa tuyết giữ chân làm chẳng ai muốn ra đường nếu không có việc gì thật cần kíp, và Stanley bắt đầu tự hỏi liệu mình có tìm được ai đó đủ ngu ngốc mà đi tới Đầm Lầy lúc này không.

Và rồi nó tìm được Jack Điên cùng chiếc xe thồ do lừa kéo của hắn.

Jack Điên sống trong một cái chòi xiêu vẹo ở rìa Đầm Cỏ Thô. Gã kiếm sống bằng cách cắt sậy để làm lá lợp mái nhà cho những căn nhà ở bến cảng. Gã vừa mới giao xong chuyến hàng cuối cùng trong ngày và đang trên đường trở về nhà thì bắt gặp Stanley đang thì thụt bên một dãy thùng rác, run cầm cập vì gió buốt. Tinh thần Jack Điên phấn chấn hẳn lên. Gã rất yêu chuột và mơ ước một ngày nào đó sẽ có ai đó gởi đến chõ gã một thông điệp do Chuột Đưa tin mang tới, nhưng Jack Điên không muốn nhận thông điệp làm gì - gã chỉ muốn có con chuột.

Jack Điên dừng xe thổ lại bên thùng rác.

"Ừm chuột kia, quá giang không? Lên xe thồ ấm áp tới rìa Đầm Lầy đi."

Stanley nghĩ mình đúng là nghe thấy cái mình muốn. Đừng có mơ tưởng, Stanley ơi, nó thầm nhỉ một cách nghiêm khắc. Thôi đi.

Jack Điên hau háu dòm xuống từ xe thồ và mỉm một nụ cười mất răng tử tế nhất của mình với con chuột.

"Ồ, đừng mắc cỡ chứ, chàng trai. Nhảy lên đi."

Stanley ngần ngừ một thoáng rồi phóng lên.

"Tới ngồi gần tôi này, chuột cưng." Jack Điên cười khục khục." Ừm, cậu quấn tấm chăn này quanh mình này. Ngăn gió mùa đông thổi vào bộ lông của cậu, thế."

Jack Điên quấn kỹ Stanley vào một cái mền bốc mùi nồng nặc của con lừa và hô cho xe bước đi. Con lừa ngoặt một cái tai dài của nó ra sau và ì ạch lê bước đi qua những trận mưa tuyết, đi theo lộ trình nó đã thuộc nằm lòng, về lại con đường hấp dẫn tới căn chòi nó sống cùng với Jack Điên. Khi họ về đến nơi, Stanley đã cảm thấy ấm trở lại và rất biết ơn Jack.

"È è, về tới rồi, cuối cùng cũng đã về nhà," Jack vừa hăm hở nói vừa tháo yên cương cho con lừa và dẫn con vật vào trong chòi. Stanley ở lại trong xe thồ, chần chừ không muốn rời khỏi cái ấm áp của tấm chăn, nhưng biết là mình phải đi thôi.

"Mời cậu vào trong nhà và nán lại ít lâu," Jack Điên mời. " Tôi thích có một con chuột quanh quẩn đâu đây. Đời tươi sáng lên. Có bạn đồng hành. Biết ý tôi nói gì chứ?"

Stanley lắc đầu vẻ lấy làm tiếc. Nó có một thông điệp cần phải chuyển, và nó là một chuột chuyên nghiệp chính hiệu, thậm chí ngay cả khi người ta đã thu hồi cương vị Tuyệt mật của nó.

"À, tôi nghĩ cậu là một trong số chúng đây," tới đây Jack Điên hạ thấp giọng xuống và nhìn quanh quất như thể để kiểm tra cho chắc là không có ai đang lắng nghe. "Tôi nghĩ cậu là một con Chuột Đưa tin. Tôi biết là đa phần dân tình không tin và đám đấy, nhưng mà tôi tin. Rất hân hạnh được gặp chú mày."

Jack Điên quỳ xuống và chìa tay ra cho Stanley bắt. Và đáp lại, Stanley không thể cưỡng nối ý muốn chìa chân của mình ra cho hắn. Jack Điên nắm lấy ngay.

"Đúng hả? Cậu là một con Chuột Đưa tin," hắn thì thào.

Stanley gật đầu. Ngay sau đó, nó thầy Jack Điên kẹp chặt bàn chân phải của nó như một cái kìm và chụp tấm chăn của con lừa lên mình nó, gói nó lại chặt đến nỗi nó không thể giãy giụa được, và đem nó vào trong chòi.

Một tiếng thịch lớn và Stanley bị quẳng vào một cái lông đợi sẵn. Cánh cửa lồng đóng chặt và khóa móc lại. Jack Điên cười khằng khặc, đút chìa khóa vào túi quần vào ngồi xuống, quan sát kẻ bị cầm tù một cách khoái trá.

Stanley giận dữ rung lắc những chấn song của cái lồng. Giận dữ với chính mình hơn là với Jack Điên. Tại sao mình lại ngu ngốc đến thế cơ chứ? Làm sao lại có thể quên được những gì mình được huấn luyện: Chuột Đưa tin luôn luôn di chuyển không để bị phát giác. Chuột Đưa tin không bao giờ được cho kẻ lạ biết mình là ai.

"Chao ôi, chuột cưng, chúng ta sẽ có thời gian vui vẻ với nhau," Jack Điên nói. "Chỉ có ta và chú mày, chuột ơi. CHúng ta sẽ cùng đi cắt sậy, và nếu chú mày ngoan ngoãn thì chúng ta sẽ đi xem xiếc khi đoàn xiếc tới thị trấn và xem chú hề biểu diễn. Ta yêu thích những anh hề lắm, chuột à. Chúng ta sẽ sống vui vẻ hạnh phúc bên nhau. Ô, đúng thế, phải rồi."

Gã sung sướng cười khúc khích một mình và đem tới hai trái táo héo quắt từ một cái bao treo thòng từ trên trần nhà xuống. Hắn cho con lừa một trái và rồi mở con dao nhíp ra và cắt cẩn thận chia trái táo thứ hai ra làm đôi, đưa nửa lớn cho Stanley. Con chuột từ chối không chịu đụng đến.

"Mi sẽ chén n gay thôi ấy mà, chuột con." Jack Điên nói với cái miệng đầy ngộn, xịt cả nước táo vào người Stanley. "Từ đây cho đến hết mùa đông không còn đồ ăn gì khác cho mi đâu. Mà phải lâu đấy. Gió đổi sang hướng Bắc rồi- gió bấc sắp về. Đông chí nào cũng thế. Chắc chắn nhưn trứng là trứng, chuột là chuột."

Jack Điên khục khặc cười, thưởng thức câu đùa của mình, rồi gã cuộn mình trong tấm chăn bốc mùi lừa mà Stanley không dùng nữa và lăn ra ngủ.

Stanley đá những thanh lồng và tự hỏi mình sẽ phải gầy ốm đến thế nào mới có thể chui lọt ra được đây.

Stanley thở dài. Câu trả lời là phải rất gầy.