rong những gian phòng cuốn vòm của Bộ Nội Điện, không khí nóng bức ngột ngạt không sao thở được. Mấy thầy ký ngồi bên những chiếc bàn dài, đầu ngoẹo sang một bên, tóc xoã xuống mất, hí hoáy viết, tiếng ngòi bút cạo giấy sột soạt. Trong mực có ruồi. Ruồi bâu vào môi, bâu vào mũi nhớp nháp. Viên thơ lại bụng đã tọng đầy bánh nướng có nhân, đang ngủ gà ngủ gật trên ghế. Viên ký lục Ivan Vaxkov đang chép lại nguyên bản một tờ giấy vào sổ:

"Theo lệnh các Thánh thượng, đã may một bộ y phục kiểu Đức để dâng lên Đức Hoàng đế Sa hoàng kiêm Đại quận công Piotr Alekseevich trị vì trên khắp đất Đại Nga, Tiểu Nga và Bạch Nga, và vì mục đích đó đã mua của tướng Franx Lơfo những thứ hàng hoá sau đây: hai cuộn chỉ kim tuyến giá một rúp mười ba antin(1) hai denghi(2) và đã mua chín tá khuy theo giá sáu antin một tá và còn mua thêm cho chiếc áo nẹp mặc trong sau tá khuy theo giá hai antin bốn denghi một tá, và mua lụa, vải mất mười antin và những mớ tóc vụn mất ba rúp…"

Vaxkov thổi một con ruồi, mở cặp mi nặng trĩu:

- Nầy Petrukha, viết chữ "mớ tóc vụn" thế nào, viết hoa hay viết thường?

Viên phó thơ lại ngồi đối diện suy nghĩ rồi đáp:

- Viết chữ thường.

- Hay vị Sa hoàng trẻ tuổi không có tóc chăng?

- Coi chừng, với những lời lẽ như vậy…

Vaxkov đầu ngoẹo về bên trái để viết cho tiện cố nín cười - hắn thấy phải mua tóc của bọn người Đức ở xloboda cho Sa hoàng và phải trả cái của vứt đi đó những ba rúp thì thật là chuyện rất ngộ.

- Petrukha, Sa hoàng đeo những mớ tóc nầy vào đâu bây giờ?

- Sa hoàng muốn đeo vào đâu thì đeo, đó là ý muốn của Sa hoàng. Và nếu anh còn hỏi tôi nữa, tôi sẽ kêu với ông thơ lại đấy.

Lũ ruồi cũng đang quấy nhiễu viên thơ lại. Hắn rút trong túi ra một chiếc khăn tay bằng lụa, vung vẩy chiếc khăn quanh người rồi thấm mồ hôi trên mặt, trên bộ râu dê của hắn.

- Kìa nầy, bọn bây ngủ đấy à? - hắn uể oải kêu lên. - Bây có phải là những ông ký, ông lục không đấy? Bây định ăn không tiến có Ngân khố chắc? Bây chẳng còn sợ gì cả, bây quên cả Chúa, rõ đồ ăn hại! Đợi đấy ta sẽ đánh bét đít cả lũ để dạy cho bọn bây phải xắn tay áo lên mà làm việc… Và bây dùng đến tốn mực tốn giấy!… Cầu Trời đánh cho bọn bây tan xác đồ vô lại!

Viên thơ lại uể oải phe phẩy chiếc khăn tay rồi lại thiu thiu ngủ. Thời buổi nầy đến chán, chẳng có ai kêu xin việc gì và cũng chẳng có bổng lộc gì cả. Moskva đã rỗng tuếch người, bọn xtreletz, bọn con em quý tộc bọn lãnh chúa, tất cả đều đã ra đi chinh chiến ở Krym. Chỉ còn ruồi nhặng, tất cả đều đã ra đi chinh chiến ở Krym. Chỉ còn ruồi nhặng, bụi bặm và những công việc lặt vặt hàng ngày mà thôi.

- Chà, Petrukha ạ, bây giờ mà được uống kvas thì thú nhỉ! - Vaxkov dằn giọng nói, rồi, sau khi liếc mắt nhìn viên thơ lại, hắn vươn vai, ngả người về đằng sau đến nỗi chiếc áo nẹp của hắn vải đã bở sẵn xoạc toang ở dưới nách. - Tối nay mình sẽ gặp một quả phụ mà mình quen, mình sẽ tha hồ mà uống kvas.

Hắn lắc đầu rồi lại hí hoáy viết:

"Theo lệnh của Đại Sa hoàng kiêm Đại quận công Piotr Alekseevich, trị vì trên toàn cõi Đại Nga, Tiểu Nga và Bạch Nga truyền phải đưa đến làng Kolomenskoe cho Đức Đại Sa hoàng kiêm Đại quận công trị vì trên toàn cõi Đại Nga, Tiểu Nga và Bạch Nga những tên mã phu Iakim Voronin, Xecgey Bukhvostok, Danila Kartin, Ivan Naghibin, Ivan Ieplep, Xecgey Tseckov và Vaxili Bukhbustov. Những tên mã phu đó sẽ được cử làm pháo thủ trong đội cận vệ của Sa hoàng và sẽ lĩnh mỗi tên một số tiền lương là năm rúp bạc, năm hộc lúa mạch và từng ấy hương mạch…"

- Petrukha, bọn họ may mắn nhỉ…

Viên thơ lại nửa thức nửa ngủ, đe:

- Đứa nào còn nói chuyện đấy, hả, đồ chó chết!

Chú thích

(1) Một antin ăn ba kopeik.

(2) Bằng nửa kopeik.