hững mảnh của một câu đố dần dần khớp lại. Nhờ mẹ tôi mà tôi tìm được mấy người chị em họ của cha tôi, còn sống ở Hà Nội, đó là một phần của gia đình mà chúng tôi không ngờ tới. Và lý do là đây: những người này đã ở chiến tuyến bên kia.

Trước khi đi, tôi ghé thăm cô tôi, cô muốn đưa tôi quà và thư để chuyển cho những người họ hàng mà cô chưa từng gặp ấy. Chúng tôi lại nói chuyện về cha và ông nội.

Ông nội từng rất lo khi cha tôi sống một mình ở Pháp. Ông hay viết thư cho cha. Ông nhắc đi nhắc lại: “Ðặc biệt chú ý! Không được dính vào đầm!”. Sau này cha tôi cũng nhắc đi nhắc lại với mấy chị em tôi: “Không được dính vào Tây!”. Cha mơ về những đám cưới được mai mối với Việt kiều, và cha có khả năng lôi xe ra vượt 200 cây số để mang tôi tơi tả như cái giẻ rách đến một buổi họp của người Việt nơi cha hy vọng tôi sẽ gặp được ai đó. Món thể thao yêu thích của các bậc phụ huynh người Việt: chơi trò ông tơ bà nguyệt. Cộng đồng hải ngoại đầy rẫy các thanh niên, kỹ sư gốc Việt, có khả năng là những chàng rể lý tưởng. Không ai trong chị em chúng tôi muốn nghe về chuyện này. Tất cả chúng tôi đều có bạn trai người Pháp. Và giống như cha tôi, chúng tôi cũng giấu, sợ gia đình mang nhục.

Tôi thăm dò cô tôi về đề tài này.

“Ông nội chỉ có một vợ duy nhất. Ðó là bà nội. Thời đó như thế là hiếm lắm. Ðàn ông Việt năm thê bảy thiếp...”

“Cô nói vậy có nghĩ tới cha cháu? Cháu biết chuyện cha cháu và người đàn bà Pháp kia”.

Cô tôi ngừng lại, hốt hoảng.

“Chuyện đó xảy ra trước khi cha cháu lấy mẹ cháu nhiều. Với lại, anh ấy không cưới bà kia!”

“Nhưng dù sao họ cũng có một con. Con gái.”

“Không phải một mà hai. Một trai và một gái.”

Hai con! Cô tôi thề với tôi là không biết gì hơn nữa, cô hạ giọng, câu chữ xô đẩy nhau trong một tiếng thì thầm hoảng hốt, cô nhắc lại, không không, cô chưa bao giờ gặp họ, không ai trong gia đình đã từng gặp những đứa con ấy, nhất là tôi không được khuấy lại quá khứ. Ðó chẳng qua chỉ là “không may xảy ra”.