ột buổi chiều, ông tuỳ phái bước vào nhà bếp. Đã lâu chúng tôi không gặp ông. Ông nói:

— Các anh đến giúp chuyển đồ đạc khỏi xe jeep?*

Chúng tôi mang ủng, chúng tôi đi theo ông đến chiếc xe jeep đậu trên con đường trước cổng vườn. Ông tuỳ phái đưa cho chúng tôi những cái thùng và những hộp các-tông để chúng tôi mang vào phòng của ông sĩ quan.

Chúng tôi hỏi:

— Đêm nay ông sĩ quan có đến đây không? Chúng tôi chưa thấy ông ấy.

Ông tuỳ phái nói:

— Sĩ quan không đến đây mùa đông này. Có lẽ không bao giờ đến. Ông ấy gặp chuyện buồn trong tình yêu. Có lẽ sẽ tìm được một cô gái khác sau này. Quên đi. Không phải cho các anh những chuyện như vậy. Các anh mang củi vào để sưởi căn phòng này.*

Chúng tôi mang củi vào, chúng tôi đốt lên một ngọn lửa trong cái lò sắt nhỏ. Ông tuỳ phái mở những cái thùng và những hộp các-tông và đặt lên bàn những chai rượu nho, rượu mùi, bia, và nhiều thứ để ăn: xúc-xích, những lon thịt và rau đậu, gạo, bánh bít-quy, sô-cô-la, đường, cà-phê.

Ông tuỳ phái khui một chai rượu, bắt đầu uống, và nói:

— Tôi, hâm thức ăn đóng hộp trong cái cà-mèn trên cái đồ đun bằng cồn. Đêm nay, ăn, uống, hát với các bạn. Mở tiệc mừng đánh thắng kẻ thù. Chúng tôi chẳng bao lâu nữa sẽ làm chủ cuộc chiến này bằng vũ khí mới mẻ thần kỳ.*

Chúng tôi hỏi:

— Thế thì chiến tranh gần kết thúc rồi hả?

Ông nói:

— Đúng. Rất nhanh. Tại sao các anh nhìn thức ăn trên bàn như thế? Nếu các anh đói, ăn sô-cô-la, bánh bít-quy, xúc-xích.*

Chúng tôi nói:

— Có nhiều người đang chết đói.

— Thì đã sao? Đừng nghĩ đến chuyện đó. Nhiều người chết vì đói hay vì những điều khác. Chúng tôi không suy nghĩ. Chúng tôi ăn, và không chết.*

Ông cười. Chúng tôi nói:

— Chúng tôi biết một người đàn bà mù và điếc sống với đứa con gái bên cạnh nhà này. Họ sẽ không sống qua mùa đông này.

— Không phải lỗi của tôi.

— Phải, đó là lỗi của ông. Vì ông và vì đất nước ông. Các ông mang chiến tranh đến cho chúng tôi.

— Trước chiến tranh, họ làm gì để kiếm ăn, bà mù và đứa con gái ấy?*

— Trước chiến tranh, họ sống nhờ của bố thí. Người ta cho họ quần áo cũ, giày cũ. Người ta mang thức ăn đến cho họ. Bây giờ, không ai còn cho cái gì nữa. Người ta ai cũng nghèo khó hay họ lo sợ sẽ trở nên nghèo khó. Chiến tranh đã làm người ta bần tiện và ích kỷ.

Ông tuỳ phái la lên:

— Tôi, tôi mặc kệ tất cả những chuyện đó! Đủ rồi! Các anh im đi!*

— Đúng, ông bất cần, và ông ăn thực phẩm của chúng tôi.

— Không phải thực phẩm của các anh. Tôi lấy nó từ trong kho của trại lính.*

— Mọi thứ trên cái bàn này đều là của đất nước chúng tôi: những thức uống, đồ ăn đóng hộp, bánh bít-quy, đường. Chính đất nước chúng tôi nuôi quân đội của ông.

Ông tuỳ phái đỏ mặt lên. Ông ngồi lên giường, hai tay ôm đầu:

— Các anh tưởng tôi muốn chiến tranh và đến với đất nước bẩn thỉu của các anh? Tôi ở đất nước tôi còn tốt hơn nhiều, yên lặng, làm những cái ghế và những cái bàn. Uống rượu nho địa phương, chơi đùa với những cô gái xinh đẹp ở xứ chúng tôi. Ở đây, mọi người đều tàn nhẫn, cả các anh nữa, những đứa trẻ con. Các anh nói tất cả là lỗi của tôi. Tôi, có thể làm gì? Nếu tôi nói tôi không vào chiến tranh, không đến với đất nước các anh, tôi bị bắn. Các anh hãy lấy hết tất cả, lấy ngay đi, lấy hết mọi thứ trên bàn. Bữa tiệc chấm dứt, tôi buồn, các anh quá tàn nhẫn với tôi.*

Chúng tôi nói:

— Chúng tôi không muốn lấy tất cả các thứ, chỉ vài hộp thức ăn và một chút sô-cô-la. Nhưng thỉnh thoảng, ít nhất vào mùa đông, ông cũng có thể mang cho chúng tôi chút ít sữa bột, bột mì, hay bất cứ thứ gì để ăn.

Ông nói:

— Tốt. Điều đó, tôi làm được. Các anh với tôi ngày mai đến nhà bà mù. Nhưng các anh nhẹ nhàng với tôi, sau đó. Được chứ?*

Chúng tôi nói:

— Được.

Ông tuỳ phái cười. Các bạn của ông đến. Chúng tôi rời phòng. Chúng tôi nghe họ hát suốt đêm.