Ý của câu thành ngữ này là chỉ công lao to lớn.

Câu thành ngữ này có xuất xứ từ "Sử ký - Hạng Vũ bản kỷ".

Cuối triều nhà Tần, sau khi Lưu Bang dẫn quân đánh chiếm Hàm Dương đô thành nhà Tần được ít lâu, Hạng Vũ dẫn quân đến Hàm Cốc Quan án ngữ tại Hồng Môn, chuẩn bị cùng Lưu Bang quyết một trận sống mái. Bấy giờ, binh lực của Hạng Vũ mạnh hơn Lưu Bang. Hạng Bá là chú của Hạng Vũ và là bạn thân của Trương Lương-một mưu sĩ tài ba của Lưu Bang đã nhận lời sang điều đình với Hạng Vũ.

Hôm sau, Lưu Bang dẫn hơn 100 tùy tùng đến Hồng Môn để xin lỗi Hạng Vũ. Trong buổi tiệc, mưu sĩ của Hạng Vũ đã mật sai Hạng Trang ra biểu diễn kiếm thuật để thừa cơ hạ sát Lưu Bang. Hạng Bá thấy vậy cũng rút kiếm ra múa theo để che đỡ cho Lưu Bang. Trương Lương thấy tình hình căng thẳng bèn lén ra ngoài trướng gọi dũng tướng Phàn Khoái. Phàn Khoái hùng hổ cầm kiếm xông vào, ông giận đến nỗi tóc dựng đứng, quắc mắt đến rách cả mí mắt nhìn thẳng vào Hạng Vũ. Hạng Vũ biết Phàn Khoái không phải là tay vừa bèn xoa dịu thưởng cho ông một vại rượu và một đùi lợn. Phàn Khoái nói: "Tôi có vài lời muốn nói với đại vương. Khi trước, Sở Hoài Vương đã hẹn với các tướng lĩnh là ai chiếm được Hàm Dương trước thì sẽ phong người đó làm Vương. Nay Bái Công （tức Lưu Bang）đã phá được quân Tần và tiến vào Hàm Dương rồi chờ đại vương tới. Bái Công "Lao khổ công cao", đã không được ban thưởng phong vương thì chớ, ngược lại còn dở trò toan ám hại, phải chăng muốn đi theo vết xe đổ của nước Tần, việc này quả là ức hiếp người quá đáng ". Hạng Vũ nghe xong đang chẳng biết nói sao, thì Lưu Bang đã nhân cơ hội này lẻn ra ngoài trướng, lên ngựa phóng thẳng về doanh trại mình.

Hiện nay, người ta vẫn thường dùng câu thành ngữ "Lao khổ công cao" để chỉ người có công lớn.