oa mướp vàng nhớ nắng…”

Đầu hè năm ngoái, chị Dung tôi và tôi, hai chị em trồng hai cây mướp. Một cây ở bờ ao. Một cây ở bên gốc mít. Bố tôi rất khuyến khích hai chị em tập làm, nên khi hai hạt mướp mới chỉ nở ra hai cái mầm bé tí ti, bố tôi đã lấy dao chặt tay tre ở bờ rào, buộc thành hai cái giàn rất đẹp cho mướp leo. Một cái gác vào cây mít. Một cái chìa ra mặt ao như mái nhà.

Sáng nào chị em tôi cũng ra tưới cho mầm cây và chờ nó lớn. Sao mà nó lớn chậm thế! Mấy cái lá mảnh mai, màu xanh như men sứ. Cái gốc ẻo lả, yếu ớt, có lẽ chỉ cần một con gà nhép giẫm lên là gãy nát ngay. Tôi nhìn lên cái giàn to đùng mà sốt cả ruột - biết bao giờ mướp của chị em tôi mới leo kín được cái diện tích khổng lồ này, và bao giờ thì nó có quả?

Trường chúng tôi tổ chức trại hè ba ngày ở huyện. Chị em tôi quên bẵng mất hai cây mướp. Về tới nhà, được nghe bà tôi nhắc ngay:

- Chúng bay trồng cây mà chả biết chăm cây. Bà phải cắm que cho mướp nó bám vào cột giàn đấy.

Trời ơi, thích quá! Hai cây mướp xinh xỉnh xình xinh đang rón rén cuốn cái ngọn bé xíu vào chiếc cọc bà đã cắm cho, để cố gắng leo lên cột giàn!

Bố nhắc chúng tôi đắp thêm đất vào gốc mướp cho cao, vì giống mướp không chịu nước.

Ít hôm sau, mướp đã leo thoăn thoắt lên tới mặt giàn. Nó dừng lại để nhìn địa thế khắp chung quanh, rồi đêm đến chia “quân” thành nhiều nhánh mọc lan ra tứ phía. Những tay mướp mềm mại, thanh mảnh, ngóc lên rung rinh trước gió, cứ như là có mắt ấy, vì chúng chọn rất trúng những vật để bám vào, quấn vào.

Chẳng bao lâu, hai giàn mướp đã xanh um những lá. Chúng tôi trải chiếu bên gốc mít vừa đọc truyện, hoặc chơi bán hàng, có cả cái mái dày lá mướp che cho khỏi nắng.

Một hôm, đi chợ về, bà tôi đứng ngắm hai giàn mướp và bảo:

- Mướp của chúng bay ăn no tốt lá quá, quên cả ra hoa! Để bà phải làm phép cho…

Bà vào nhà lấy con dao bài, rạch gốc mướp ra, nhét vào mỗi gốc cây một mảnh sành. Tôi và chị Dung thương hai cây mướp quá, chắc chúng nó đau lắm đấy.

Quả thật phép của bà tôi “thiêng” y hệt phép tiên. Bị chích ở gốc, cây mướp không đau, không chột. Ngược lại, nó càng khỏe thêm thì phải. Dòng nhựa ứa ra, bao quanh mảnh sành, rồi gốc mướp lớn lên rất nhanh, vết thương liền da lại, cuộn chặt mảnh sành vào giữa.

Nhánh mọc ra thật nhiều, lá thưa và bớt xanh đi.

Đột nhiên, một buổi sáng, nhìn ra vườn chị Dung bỗng reo lên:

- Bà ơi, hoa mướp!

Thật là tuyệt! Mấy bông hoa vàng như những đốm nắng đã nở sáng trưng giàn mướp xanh mát. Cái giàn trên mặt ao soi bóng xuống làn nước lấp lánh hoa vàng, khiến mấy chú cá rô cứ lội quanh lội quẩn ở đó chẳng muốn đi đâu.

Cứ thế, hoa nở tiếp hoa. Rồi quả thi nhau chồi ra. Bằng ngón tay. Bằng con chuột. Rồi bằng con cá chuối to. Có hôm hai chị em tôi hái không xuể. Nhà ăn không hết, bà tôi sai mang biếu cô tôi, dì tôi, cậu tôi, chú tôi, bác tôi, mỗi nhà một quả.

Đậu quả nhiều quá, hai cây mướp rạc dần. Bà tôi chọn hai quả mướp đẹp nhất ở hai giàn, bà đánh dấu không cho hái. Bà bảo để làm giống.

Cuối mùa, hai giàn mướp xơ xác. Quả mướp giống tròn mập lắt lẻo phơi ra giữa trời, nắng xói từ sớm tới chiều, hết ngày này qua ngày khác. Khi nó đã khô, nhẹ bỗng như cái tổ chim, bà tôi cắt xuống, để lên gác bếp.

Tôi cầm quả mướp khô, lắc lắc. Những hạt mẩy nhảy roọc rẹc ở trong ấy. Ôi, nó chịu nắng giỏi đến thế, hèn nào mà hoa nó vàng thật là vàng…

8-1978