ừ hôm cô thay Will phát biểu tại Hợp tác xã trồng thuốc lá Willow Cross, Niki đã giữ một địa vị quan trọng trong cộng đồng những người trồng thuốc lá.Vài năm trôi qua, cô hoạt động tích cực hơn, nên cô càng được nhiều người công nhận là một diễn giả có năng khiếu tự nhiên, một người có khả năng đứng trước một nhóm người, lôi cuốn sự chú ý của họ bằng những lời nói của mình và hơn thế nữa, còn chuyển được sự quan tâm đến những đề tài mà cô nói đến, thành ý chí của tập thể muốn hành động. Các nông gia thường lầm lì ít nói. Vì lệ thuộc vào thiên nhiên thất thường, họ đã phải học sự nhẫn nhục và cam chịu khó nhọc không tha thán. Vì vậy khó thúc đẩy họ hành động. Nhưng từ lần đầu bước ra trước đám đông, Niki chứng tỏ có tài động viên người khác. Cô thuyết phục được người kỹ lưỡng về tiền bạc đến mấy, phải bỏ ra thêm để đóng góp vào việc in truyền đơn và người ưa hòa bình đến mấy, hay rụt rè nhất, phải tham gia một cuộc biểu tình trước trụ sở công ty Hyland. Sau một thời gian, họ đạt được tiến triển trong việc chống lại những kế hoạch của công ty, nhằm gia tăng tỷ lệ nguyên liệu thuốc lá mua ở nước ngoài, làm thiệt thòi cho những người trồng thuốc lá trong nước.

Mỗi năm ngẫm nghĩ về nguồn gốc của những khả năng lãnh đạo mới khám phá ra ở mình, Niki có khuynh hướng cho rằng phần chủ yếu là do cô thù ghét và ngờ vực sâu sắc gia đình Hyland. Đây là một tình cảm mạnh mẽ hơn hết của cô. Như một lực phóng xạ, nó tiêm nhiễm vào bất cứ ai đến gần.

Trong mỗi buổi họp vào cuối mùa hè năm 1983, Niki nêu lên ý kiến phải tẩy chay bữa ăn ngoài trời do Công ty Hyland tổ chức trong ngày lễ Lao động. Thoạt đầu, ý kiến ấy bị chống đối mạnh mẽ. Một nông gia khác nói rằng, bữa ăn ngoài trời là một dịp để những người trồng trọt thuốc lá và những người của công ty gặp nhau là bạn.

Một người phụ nữ còn nói rằng, nếu được ai mời ăn mà từ chối ngay mặt như vậy là thiếu phép lịch sự.

Niki hỏi:

- Phép lịch sự là gì trước đã? Phải chăng là ngồi yên để ăn bất cứ món gì người ta bỏ vào đĩa của mình và nói "cám ơn ông chủ" rồi cầm nón ra về? Các bạn nghĩ mục đích của bữa ăn ngoài trời này là gì đã? Xưa nay là gì từ bữa ăn đầu tiên hồi… hồi nào nhỉ, 1920…?

Một tiếng nói cất lên từ hàng dưới:

- Năm 1911. Cha tôi đã dự bữa ăn ấy. Ông kể rằng bia uống không hết.

Niki cắt ngang:

- Một ngàn chín trăm mười một. Cách đây hơn bảy mươi năm. Và tôi xin nói với các bạn, mục đích hồi đó cũng giống như bây giờ. Cho các bạn ăn uống no say một bữa… để bạn không than phiền vì bị ăn bớt tiền nong suốt thời gian còn lại. Chỉ là cứt ngựa đấy thôi, các bạn ạ. Bữa ăn ngoài trời ấy được tưởng là làm cho chúng ta nghĩ rằng gia đình Hyland là bạn của chúng ta… nhưng hồi đó đã là cứt ngựa thì bây giờ vẫn là cứt ngựa. Và chúng ta phải cho chúng biết là chúng ta biết rõ điều ấy. "Bởi vì chỉ còn tỏ ra ngu độn, biết ơn và biếng nhát như đàn heo thả rong trong ruộng dưa hấu trong một ngày hôm đó, chúng ta sẽ bị chủ lùa trở lại vào chuồng để nằm ngủ sau khi đã ăn đầy bụng trên những lớp phân ngựa ấy".

Có tiếng huýt gió, hoan hô và cười vang. Và đến khi biểu quyết, các hội viên Hợp tác xã thuận bằng hai phần ba số phiếu tẩy chay bữa ăn ngoài trời lần đầu tiên từ năm 1911.

Sau đó, khi Niki rời buổi họp, Will đến khen cô đã lôi kéo được cả nhóm. Anh ta nói:

- Tôi phải thú nhận, tôi đã đưa ra đề nghị giống hệt như vậy cách đây năm, sáu năm một cách không sốt sắng lắm, vào lúc chúng tôi bị ép giá và đã bị cả nhóm phản đối kịch liệt, nên tôi đã không dám bênh vực ý kiến ấy nữa. Có lẽ vì cô dễ coi quá khi cô lên diễn đàn, nhưng có một điều chắc chắn là họ chịu nghe điều do cô nói ra, mà nếu do người nào khác nói, họ không đời nào chịu nghe. Dẫu sao, tôi vui mừng vì đã để cho cô nói.

Niki đã quen để cho Will tâng bốc mà không nói gì cả. Hễ có dịp là anh ta bảo cô hấp dẫn và điều đó làm cho cô cảm thấy khoan khoái. Nhưng quá nhiều lần sau khi đã tâng bốc cô, anh ta nhảy lên chiếc xe tải nhẹ của anh ta đi uống một cốc rượu hoặc ở suốt đêm với một trong những cô gái hâm mộ anh ta. Cô nói:

- Anh biết không, Will, tôi mong anh không bằng lòng đến thế vì để tôi nói. Tôi cần anh phát biểu nhiều hơn là chỉ thu thập những kiến nghị để gởi đến Washington. Dầu sao, các nhà sản xuất thuốc lá có cả một đội quân chạy chọt cho họ đóng đô ngay tại Washington.

- Thực tế đời là vậy. Chắc chắn là chúng ta không có khả năng đài thọ một đạo quân bệnh vực cho chúng ta.

- Có lẽ là không, nhưng chúng ta cũng không thể làm ngơ trước tình trạng đó, nếu chúng ta muốn giữ được nông trại của chúng ta.

Will quan sát Niki một lúc rồi nói, miệng cười toe toét:

- Do đâu cô có những ý nghĩ như thế? Phải chăng cô có ý định ứng cử vào quan dân cử?

- Không, tôi chỉ vừa mới nghĩ ra rằng, chúng ta phải tìm ra một cách diễn đạt được ý kiến chúng ta đến tất cả mọi người, không chỉ giới hạn trong số những người ngay từ đầu đã đứng về phe chúng ta. Các công ty thuốc lá có thể mua chuộc tất cả những kẻ ủng hộ chúng. Chúng ta phải tìm ra những cách giành được sự ủng hộ không trả tiền…

Will lắc đầu, cười khúc khích:

- Bộ cô nghĩ rằng cô có thể yêu cầu là được người ta nghe theo sao? Những người không biết gì về trồng trọt hết và không quan tâm đến việc đó?

- Chí ít, chúng ta có thể tìm cách lôi kéo sự chú ý của họ. Anh biết không, Will, khi tôi trở về đây để sinh sống, điều gây ấn tượng mạnh nhất cho tôi là cách người dân ở Willow Cross tự giúp mình, cách họ không chờ ai khác lo liệu cho họ. Đó là điều chúng ta phải làm bây giờ. Phải chấp nhận sự kiện là chúng ta phải đấu tranh trong điều kiện đầy khó khăn… và phải nỗ lực tối đa mới giành được thắng lợi. Tôi muốn khai mào một giai đoạn mới và tôi cần anh giúp một tay. Anh chịu làm không?

Anh ta chậm rãi gật đầu và đáp:

- Người đẹp muốn tôi làm bất cứ gì cũng được.

Rồi anh ta chúc cô ngủ ngon và lái xe đi.

Hai tuần sau, Will triệu tập một buổi họp đặc biệt của Hợp tác xã. Khách mời là một ký giả của tờ báo Daily Signal, một phóng viên của đài truyền hình địa phương và vị dân biểu đại diện cho quận nhà ở Washington. Mời vị dân biểu là ý kiến của Niki. Cô bảo:

- Dầu ông ấy không đến dự, thì ít nhất chúng ta cũng báo cho ông ấy biết có việc gì xảy ra ở Willow Cross mà ổng nên biết.

Một ý kiến khác của Niki là nên giữ lại buổi họp đơn giản và không ra ngoài đề. Sau khi Will mở màn bằng bào hát: "Farmer Brown" do anh ta hát rất cảm động, cô phát biểu về sự sản xuất thuốc lá ở nước ngoài và về những điều kiện làm việc như một hình thức nô lệ mới, ở Châu Phi và Nam Mỹ. Cô nói:

- Sự bóc lột nhân dân ở các nước khác của những nhà sản xuất thuốc lá ở Mỹ là điều xấu xa. Họ trục lợi trên sự đau khổ là điều bất nhân. Chúng ta sẽ phạm sai lần không thể tả, nếu để cho họ bần cùng hóa các nông gia Mỹ vì lòng tham của họ.

Đúng như Niki đã hy vọng, tin về buổi họp ấy được đăng tải trên trang nhất của tờ Daily Signal. Đài truyền hình phát đi mấy lần trong mục thời sự, những đoạn trích dẫn từ diễn văn của cô và bài hát của Will.

Niki thuyết phục được Will tổ chức một buổi họp tương tự ở quận kế bên. Không lâu hai người đi khắp tiểu bang và vận động rất hăng, không thua gì những ứng cử viên vào chức vụ chính trị. Không biết có phải vì sắc đẹp của Niki hay vì tài năng của Will, hay vì họ làm thành một cặp rất hấp dẫn, các máy quay phim của đài truyền hình lớn hơn, bắt đầu đi theo họ khắp nơi. Báo chí ở những tiểu bang không trồng thuốc lá bắt đầu đăng bài nói về cuộc vận động của họ.

Thế nhưng, ngay trong lúc Niki và Will tranh đấu chống lại sự đe dọa của thuốc lá rẻ tiền trồng ở nước ngoài, một mối đe dọa nghiêm trọng khác hiện ra dưới dạng một dự luật nhằm bãi bỏ các khoản trợ cấp để giữ giá bán thuốc lá.

Trong Quốc hội, khi những đại biểu bảo thủ tìm cách bãi bỏ món rau quả trong chương trình bữa ăn trưa tại trường, những đại biểu phóng khoáng trả đũa lại bằng cách đả kích sự trợ cấp cho giá thuốc lá. Đội quân vận động ở hành lang của các nhà sản xuất thuốc lá mạnh như thế mà làm ngơ trước việc đó.

Will quẳng tờ báo ở quận nhà xuống nhà bếp của Niki và giận dữ nói:

- Các nhà sản xuất thuốc lá để cho Quốc hội làm thay họ việc khó làm của chính họ. Không ai thấy điểm đó sao? Không ai quan tâm đến việc có thể hàng ngàn nông gia bị phá sản hay sao?

- Chúng ta phải làm cho họ quan tâm, Will. Đáng lẽ chúng ta phải đi Washington.

- Cô phải đi.

- Nhưng anh biết về trồng trọt nhiều hơn tôi xa.

- Như cô đã nói, chuyện này không dính dáng đến việc trồng trọt. Chỉ là làm sao lôi kéo được sự chú ý của người ta. Tôi nghĩ rằng việc đó phải dành cho cô. Dẫu sao, tôi không thể đàn hát giữa một buổi điều trần trước Quốc hội, phải không? - Anh ta toét miệng cười.

Niki đành nghe lời. Họ đi quá xa để bỏ ngang cuộc chiến đấu quyết liệt này, sẽ ảnh hưởng đến đời sống của nhiều người. Cô gọi điện thoại cho vị dân biểu đơn vị cô và yêu cầu ông ta sắp xếp để cho một đại diện của vùng Willow Cross phát biểu tại buổi điều trần trước Quốc hội về vấn đề trợ cấp giá bán thuốc lá.

Một buổi chiều thứ ba mát mẻ, hoa anh đào bắt đầu hé nụ dọc theo sông Potomac, Niki ngồi ở hành lang bên ngoài một phòng điều trần của tòa nhà Quốc hội, hai bàn tay rịn mồ hôi, trong khi cô lật đi lật lại mấy tấm cạc, trên đó cô đã ghi chép một số điểm. Cô mặc bộ đồ màu xanh nước biển ngoài cái áo ngắn màu trắng và mái tóc vàng buộc lại sau gáy có vẻ đoan trang thùy mị. Cô biết cô trông không giống người trồng thuốc lá mà người ta thường hình dung ra. Cô nghĩ bụng, miễn là lôi kéo được sự chú y của họ là được, vì biết phòng điều trần sẽ có nhiều đàn ông.

Cô quay qua Jennifer Pierce, Thư ký riêng của Dân biểu Sumter.

- Chúng ta còn phải chờ bao lâu nữa?

- Tôi không biết. Sẽ có người ra báo cho chúng ta vào. Một nhóm người bỗng đi đến hành lang, dẫn đầu bởi một ông tóc bạc, mặc bộ đồ cắt rất khéo bằng vải Anglais. Lưng ông ta thẳng tắp, bộ điệu gần như nhà binh và ông tỏ ra lịch sự nhưng lạnh nhạt trong khi trả lời những câu hỏi của các ký giả đi theo ông.

- Desmond Reece đấy phải không? - Niki hỏi, khi nhận ra đó là chủ tịch của công ty thuốc lá Regal mà cô đã thấy trên các tạp chí.

- Còn ai nữa? - Cô Pierce trả lời. Tôi dám cá ông ta sẽ gây được ấn tượng, dù ông ta nói bất cứ điều gì.

Niki miễn cưỡng đồng ý. Mặc dù cô có ác cảm với những nhà sản xuất thuốc lá, khó mà không bị gây ấn tượng bởi ông Desmond Reece. Lịch lãm, sành điệu và chải chuốt. Reece đã là một sinh viên xuất chúng ở Harvard, một ngôi sao về điền kinh và một người được học bổng Rodes. Thuộc gia đình trung lưu, tiểu sử của ông giống y như của Horatia Alger, nhưng ở thế kỷ 20. Tuy nhiên. Điều làm Niki chú ý hơn cả là sự kiện Desmond Reeece mới đây đã thắng Duke Hyland trong cuộc tranh nhau chức Chủ tịch Hiệp hội những Nhà sản xuất thuốc lá của nước Mỹ, một chức vụ ai cũng biết Duke xưa nay vẫn thèm muốn mà không bao giờ giành được.

Gần nửa giờ sau, cửa phòng điều hành mở ra, một thanh niên nói nhỏ với cô Pierce, cô này chuyển lời cho Niki:

- Họ sẵn sàng tiếp cô trong vài phút. Cô hãy vào trong kiếm ghế ngồi.

Tim đập manh, Niki đi theo cậu thanh niên vào cuối phòng và tìm được một chỗ để ngồi. Một dân biểu Miền Bắc to lớn đang nói:

"Hãy để cho người nông gia trồng thuốc lá đứng vững trên đôi chân của mình, giống như chúng ta đang yêu cầu những người nhận tiền trợ cấp thất nghiệp và người nghèo túng, người các dân tộc thiểu số, lệ thuộc vào những chương trình, mà nước này không còn khả năng đài thọ. Tôi sẽ không làm tròn bổn phận cử tri của tôi, nếu tôi không lên tiếng phản đối sự giả dối trong việc để mặc cho một số người dân Mỹ phải đói, trong khi chúng ta dùng tiền của người đóng thuế trợ cấp cho một loại cây trồng không ăn được và có hại như thuốc lá".

Tuy đã chuẩn bị đối với sự chống đối, Niki cũng nao núng trước những lời đả kích mạnh như thế. Khi người dân biểu nói xong, ông Chủ nhiệm Ủy ban đứng dậy, nói:

- Người phát biểu kế tiếp là do yêu cầu đặc biệt của đồng nghiệp của chúng ta ở Bắc Carolina. Cô Nicolette Sandeman, xin cô vui lòng tiến lên.

Cô hít một hơi sâu và đi đến phía trên của căn phòng, toát ra vẻ tự tin. Cô tự nhắc nhở, cô đến đây để làm phát ngôn viên cho các bạn bè, hàng xóm, cho tất cả những nông gia sống nhờ vào lá thuốc màu vàng.

Trong khi cô ngồi xuống trước máy vi âm và đặc các tấm cạc ghi chép trước mặt, Niki nhận thức có người lăng xăng chụp ảnh cô. Cô gượng mỉm cười và bắt đầu nói:

- Thưa ông Chủ nhiệm và Quý vị trong Ủy ban… Tôi có mặt ở đây hôm nay là để thay mặt cho các nông gia trồng thuốc lá ở Willow Cross, Bắc Carolina. Tôi có ở đây để thay cho những người đã bị bỏ quên hay không biết đến trong cuộc thảo luận về cá ngân sách, cho những người dân ông và đàn bà như tôi, cả cuộc đời làm lụng tất bật từ mặt trời mọc đến mặt trời lặn và thà chết chứ không nhận trợ cấp nghèo túng. Tôi có ở đây để nhắc quý vị rằng, việc trồng thuốc lá đã là một lối sống đáng kính trọng, ngay từ khi nước Mỹ chưa giành được độc lập. Người nông gia trồng thuốc lá đã giúp tay vào chiến thắng ấy, cũng như đã giúp nước Mỹ giàu lên, cũng như hiện nay đang giúp cho nền kinh tế Miền Nam đứng vững… - cô ngừng một chút để lấy hơi và nhìn vào mặt những người xung quanh - Tôi có ở đây để phản kháng bất cứ ai gọi chương trình trợ cấp giá là một khoảng bố thí - hoặc xem nó như trợ cấp thất nghiệp. Đó là một cam kết của cả nước để bảo vệ lối sống tượng trưng cho những giá trị truyền thống đẹp nhất, cao quý nhất của nước Mỹ. Chấm dứt chương trình đó không giải quyết được một vấn đề ngân sách. Đó là một sự biếu không cho các công ty chế biến thuốc lá. Nếu trợ cấp cho giá bán bị cắt đứt, thì các công ty ấy sẽ kiểm soát thị trường và đặt giá tùy thích. Làm thiệt thòi cho các người trồng trọt. Nếu với tư cách những đại biểu đáng kính, quý vị thật tình muốn tiết kiệm đồng tiền của những người đóng thuế, thì quý vị hãy tăng thuế đánh vào thuốc điếu. Tôi xin quý vị đừng quay lưng lại với những nông gia đã phục vụ tổ quốc từ lâu và rất tốt.

Cô bỏ máy vi âm, ngồi lùi lại và trả lời các câu chất vấn của các thành viên ủy ban, ngắn và trung lập một cách đáng ngạc nhiên.

Khi Niki rời khỏi máy vi âm, các máy quay phim theo dõi cô cho đến khi cô ngồi xuống chỗ ở cuối phòng.

Ông Chủ nhiệm Ủy ban đằng hắng và nói:

- Người phát biểu kế tiếp cũng do yêu cầu đặc biệt của Bộ trưởng Bộ Y tế Mỹ. Ủy ban đã đồng ý để nghe những điểm nhận xét có liên quan đến những vấn đề đang xem xét. Bác sĩ Alexi Ivanov, xin mời ông tiến lên…

Niki ngồi thẳng lên liền, đưa mắt ngó quanh phòng. Alexi! Nhưng cô không thấy anh ta đâu cả. Người ta khám phá rằng anh không có mặt trong phòng. Một tiểu đồng nói nhỏ vào tai ông Chủ nhiệm Ủy ban và ông này loan báo, bác sĩ Ivanov vừa ra ngoài trả lời điện thoại, sẽ có mặt trong vòng một phút.

Rồi, bỗng từ cuối phòng, Alexi sải chân bước về phía bàn người làm chứng, lịch sự, bảnh bao, tự tin. Thật sự là, với thời gian trôi qua anh càng bảnh trai hơn. Niki tự hỏi, anh có biết rằng cô đã làm chứng trước anh không…

Và câu trả lời đến ngay lúc đó. Ngay trước khi ngồi vào bàn, Alexi nhìn quanh phòng cho đến khi nhìn thấy Niki. Anh ta nhìn vào mắt cô một lúc, miệng thoáng mỉm cười, trước khi quay mặt ra phía trước lại.

Alexi, Alexi Ivanov, cô thầm gọi tên anh trong khi những tình cảm cũ rộn ràng trong lòng. Cô có mừng vì thấy lại anh không? Có sợ đối diện với anh không? Cô không chắc chắn, nhưng chỉ trong một lúc. Cô là một phụ nữ có mục đích, là một phần tử của một cộng đồng cô thương yêu.

Nhưng Alexi đến đây làm gì? Cô lắng nghe trong khi anh ta nói:

- Thưa ông Chủ nhiệm, thưa Quý vị đại biểu. Với tư cách là một bác sĩ chuyên về các bệnh thuộc về tim mạch. Tôi có mặt ở đây để chắc quý vị nhớ đến những vấn đề cấp bách hơn những vấn đề kinh tế thuấn túy. Tôi xin quý vị xem xét đến sức khỏe và phúc lợi của đồng bào chúng ta. Hãy nghĩ đến việc trồng thuốc lá, không phải tốn tiền bạc, mà tổn hao con người, bằng sự chết chóc và bệnh tật. Tôi hành nghề chưa lâu trong ngành chuyên khoa của tôi, thế nhưng trong khi hành nghề bác sĩ, tôi đã chứng kiến vô vàn sự đau khổ không cần thiết. Phần lớn sự đau khổ này có nguyên nhân là hút thuốc. Và điều này làm tôi kinh tởm, sự chết chóc có thể ngăn chận được sự uổng phí đời sống của con người, sự đau đớn không cần có…

Niki rụng rời trong lòng khi nghe Alexi nói một cách tin tưởng và có thẩm quyền về một danh sách ngày càng dài thêm những bệnh về đường hô hấp, đến bệnh ung thư phổi và viên cuống phổi kinh niên và kết thúc bằng sự nguy hiểm cho trẻ chưa sinh có thể bị ảnh hưởng của thuốc lá do người đàn bà có thai hút vào. Niki đã đến đây để đấu tranh chống lại sự dửng dưng và sự tham lam, nhưng còn cái này… cái này là một sự đả kích cô không ngờ đến, mà cô không có phương cách chống đỡ.

Alexi đang nói:

- Trong thời đại người tiêu thụ ngày càng ý thức rõ ràng hơn này, không một người có lý trí nào có thể bênh vực việc trồng thuốc lá hoặc một biện pháp nào khuyến khích sự sản xuất thuốc lá. Nếu quý vị còn chút nghi ngờ nào, thì hãy nhớ điều này: các sản phẩm thuốc lá, nếu được dùng đúng y như mục đích của chúng, chắc chắn sẽ hại đến sức khỏe của người dùng và có thể gây ra cái chết.

Niki đỏ bừng mặt trong khi Alexi kết thúc. Cô có cảm tưởng như những lời ấy nhắm ngay vào cô. Vì cô không hút thuốc, cô đã ít suy nghĩ đến vấn đề sức khỏe. Cô đã nhìn việc trồng thuốc lá của cô trong bối cảnh lịch sử, thậm chí trong khung cảnh lãng mạn. Bây giờ Niki được người ta cho thấy mặc trái của công việc mà cô dành trọn cuộc đời cho nó, mà cô đã không muốn thấy.

Không ai hỏi gì cả sau khi Alexi phát biểu. Ủy ban đã nhận lời để nghe anh ta trình bày, nhưng không thành viên nào muốn động đến vấn đề sức khỏe. cái đó sẽ do một buổi điều trần khác xét đến vào một ngày khác. Alexi đi trở xuống giữa hai hàng ghế đến chỗ Niki ngồi và đột ngột nắm tay kéo cô ra ngoài. Các nhiếp ảnh viên khoái chí chụp hình lia lịa, một người còn đi theo họ ra ngoài.

Niki nói nhỏ với Alexi:

- Anh làm gì thế? Nếu chúng ta tỏ ra thân thiện như thế này, thì chả tốt gì cho lập trường của tôi hay của anh…

- Không hề chi. Để tôi nói cho em biết tôi muốn gì. Trước hết, tôi muốn lắc em… rồi tôi muốn ôm em vào lòng.

Niki không có sẵn câu đáp lại. Dù thời gian qua đem lại nhiều thay đổi, cô không đối đáp với Alexi trong lĩnh vực tình cảm như một nữ sinh.

Alexi không buông tay cô ra và nói:

- Hãy đi theo tôi, Nikuschaka (cách gọi thân mật của người Nga).

Anh không để cho cô có dịp trả lời và dẫn cô đi đến một nhà xe gần đó, lấy chiếc xe Mercedes mui trần màu bạc của anh.

- Anh đưa tôi đi đâu thế? - Niki hỏi.

- Đến một chỗ yên tĩnh và kín đáo, ở đó chúng ta có thể nói chuyện.

Anh lái xe đến khách sạn Jefferson, ở gần tòa Nhà Trắng. Alexi đưa Niki đi qua một tiền sảnh sang trọng, vào một nhà hàng ấm cúng, như một phòng ăn riêng trong một trang viên. Người hầu bàn kính cẩn chào hỏi Alexi bằng tên tục của anh và dẫn họ đến một cái bàn ở góc phòng, kín đáo. Anh gọi một chai sâm banh Cristal.

- Tôi mong em cảm phiền, tôi cảm thấy phải uống rượu để mừng số mệnh… đã xui khiến chúng ta gặp lại nhau.

Niki không thể cãi lại, nhưng cô dè đặt nói:

- Tôi mừng vì anh có được nghề nghiệp anh hằng mong muốn… Ngành tim mạch ắt hẳn nhiều kích thích…

- Có lẽ theo em hiểu thì vậy. Còn tôi đã chọn nó vì lý do riêng.

Niki sửng sốt. Khi còn là một sinh viên y khoa nội trú, anh ta không hề nói đến một lý do riêng nào để chú ý đến những bệnh tim. Cô hỏi:

- Lý do riêng gì?

- Nhưng em phải biết rồi chứ…

Niki lắc đầu.

Alexi nói thật chậm, như hỏi bệnh nhân để chẩn đoán một bệnh khó đoán:

- Em không biết rằng cha tôi đã chết vì lên cơn đau tim trầm trọng à?

Niki lại lắc đầu.

- Thật vậy, ông chết liền sau khi chúng ta gặp nhau hồi đó. Ông đang đạo diễn vở kịch của ông ở Kansas và tôi được gọi đến đó. Tôi đã cố gọi điện cho em, nhưng em đã không chịu nói chuyện với tôi…

Cô chợt hiểu. Cô nhớ mình đã tức giận vì anh đã thôi không tìm liên lạc với cô sau thời gian ngắn… Rồi cô nhớ Helen đã cố gắng bào chữa cho anh ta, bằng cách nói đến một việc gì đó có lẽ đã xảy ra, nhưng cô đã không muốn nghe và còn cấm Helen nhắc đến anh ta.

- Tôi rất tiếc… Tôi ước chi… tôi đã biết. Đáng lẽ tôi phải… - Niki nói.

Nhưng nếu hồi đó cô biết, phỏng có ích gì? Cô tự hỏi. Cô đã chạy trốn anh ta vì khiếp hãi trước sự đam mê bùng lên, vì sợ nó có thể đưa cô đến những sự chọn lựa cũng tai hại như đã xảy ra với những người đàn bà khác trong dòng dõi của cô. Cô nghĩ rằng bây giờ cô đã chế ngự được sự sợ hãi đó - thế nhưng cô nghi rằng có một đôi lần cô đã vô tình làm Will nản chí…

Alexi hỏi tin Helen và Niki đáp vẫn liên lạc với bà bằng điện thoại, thư từ. Alexi nói:

- Tôi mong rằng bây giờ em nhận thức được là tôi không bằng lòng nếu chỉ chừng đó. Tôi có ý định sẽ đến thăm em và rất sớm. Chúng ta đã để mất nhiều thời gian nên phải bù lại…

Anh ta nâng ly rượu sâm banh lên và cụng ly với cô.

Niki im lặng cùng uống với anh. Cô nghĩ bụng, được anh ta đeo đuổi cũng là thú vị. Đã lâu lắm không ai nhìn cô như kiểu Alexi nhìn, một cách ái mộ và thèm muốn. Có lẽ định mệnh đã an bài cho họ ở với nhau. Anh nói:

- Bây giờ tôi không thể làm ngơ trước lý do đã đưa cô đến Washington. Em hãy vui lòng giải thích cho tôi biết, một người con gái đàng hoàng như em sao lại đứng về phía sai quấy của một vấn đề rất ư quan trọng? Làm sao em lại dự phần vào một ngành công nghiệp khủng khiếp như thế?

Cô chậm rãi đáp:

- Tôi tưởng thuốc lá chẳng có gì là khủng khiếp. Ở Willow Cross ai cũng trồng thứ đó, chỉ có vậy thôi. Tôi yêu nông trại của tôi, Alexi, tôi yêu nơi tôi sinh sống. Tôi không hề nghĩ rằng tôi có thể làm hại ai.

- Nếu em làm với tôi chỉ một tuần thôi, em sẽ không còn nghi ngờ. Xin lỗi em, nếu tôi tỏ ra quá gay gắt về vấn đề thuốc điếu, nhưng tôi chống thứ ấy nên tôi đã lấy lập trường vững chắc là không chữa trị những bệnh nhân tiếp tục hút thuốc. Còn biết bao nhiêu người bệnh chịu tự giúp mình, nên tôi nhất quyết không phí thì giờ và kỹ thuật quý báu vào những người muốn tự hủy hoại.

- Nhưng nếu có những người không ngừng hút thuốc được thì sao? Nếu điều đó khó quá thì sao? - cô nghĩ đến ông Ralph.

- Dĩ nhiên là khó. Nicotin cũng làm người ta nghiện, như thuốc ngủ Valium… hay bạch phiến heroine. Nhưng có cách cai, chỉ là một sự chọn lựa giữa cái chết và sự sống.

Một cái máy nhỏ trong túi áo Alexi kêu lên bíp bíp. Anh ta bấm tắt nó và cáo lỗi để đi gọi điện thoại. Anh nói:

- Các bệnh nhân của tôi cần được theo dõi khẩn cấp.

Vài phút sau anh trở lại bàn và rầu rĩ nói:

- Em tha lỗi cho tôi nhé. Tôi phải đi. Tôi có thể đưa em về ở đâu được không?

Niki muốn có thì giờ suy nghĩ về những sự kiện xảy ra trong ngày.

- Tôi muốn uống nốt ly rượu, rồi gọi taxi ra phi trường.

Alexi gật đầu và nói:

- Nhưng em hãy hứa với tôi, em sẽ cho tôi một dịp khác để gặp em.

- Dĩ nhiên.

- Cám ơn Niki. Xin lỗi em lần nữa.

Anh ta để lại ít tiền trên bàn và cúi xuống hôn phớt lên má cô. Cô mỉm cười. Anh ta có vẻ hối tiếc thật tình, thế nhưng cô có thể thấy anh ta yêu nghề nghiệp của mình. Cô nói trong khi anh đi ra:

Lần tới tôi muốn nghe anh kể về công việc của anh, Alexi. Có vẻ hấp dẫn lắm.

- Ồ được, Nikuschaka. Không có gì quan trọng hay hấp dẫn hơn nhiều hơn là hàn gắn một trái tim con người bị hư hại.

Khi anh ta đã đi khỏi, cô tự hỏi phải chăng số mệnh đã gởi Alexi trở lại để hàn gắn con tim bị thẹo và không hoàn hảo của cô.

Sau khi cô trở về Willow Cross ít lâu, vấn đề trợ cấp cho thuốc lá được biểu quyết tại Quốc hội. Kể từ nay, không còn trợ cấp giá bán, không còn vay không hoàn trả cho những người trồng thuốc lá không bán được ở cuộc bán đấu giá. Để trả tiền này, người trồng trọt phải đóng góp một khoảng lệ phí trên mỗi cân Anh của lô thuốc của họ.

Các nhà trồng trọt sẽ khó khăn hơn, trong khi các công ty thuốc lá sẽ ngày càng làm giàu hơn.

Đã bực bội vì sự thất bại giáng vào các nông gia, Niki còn bối rối hơn vì Alexi đã làm cho cô cảm thấy sự có hại của thuốc lá do cô trồng. Trước đó, cô ít để ý đến các báo cáo về sự có hại đến sức khỏe do thuốc lá, nhưng bây giờ cô không trốn

tránh được điều đó.

Alexi gọi điện thoại đều cho cô. Anh bảo, anh rất muốn đến thăm cô, nhưng khó sắp xếp cho có thì giờ. Có quá nhiều người lệ thuộc vào anh ta…

Niki đem những hoài nghi của cô về hậu quả thuốc lá nói với Will. Một hôm sau khi đến thăm bà Charmaine cô hỏi:

- Anh có bức rức không khi trồng thuốc lá? Anh có bức rức không khi nghe nó có hại?

Will tỏ vẻ ngạc nhiên. Anh ta đáp:

- Người ta đã nói thế từ lâu. Tôi không bao giờ hút thuốc, nhưng tôi không thấy có gì khác biệt với việc trồng ngũ cốc để làm rượu. Miễn là việc đó không trái luật pháp, còn thì người ta có thể tự mình quyết định dùng nó hay không. Xưa nay vẫn như vậy ở nước Mỹ và theo tôi nghĩ, nó phải như vậy.

Cũng là một cách trả lời, Niki nghĩ bụng, tuy không thỏa mãn lắm. Nhưng chỉ có một cách trả lời khác và nếu có cách ấy là đúng, thì có nghĩa là lối sống mà cô đã ưa thích phải chấm dứt.