ick đã vào lại đường hầm và Matty lo thu dọn chén dĩa. Tôi ngồi trên ghế, lưng quay về phía bức tường và lên tiếng mời người gõ cửa vào.

Chính là Gartred. Cô ta mặc chiếc áo đầm màu xanh ngọc bích. Đứng trên ngưỡng cửa, Gartred gượng cười.

- Cô thật may mắn có một người hầu tận tăm như Matty! - Gatred nói. Matty nhăn mặt, dằn mạnh đĩa trên mâm, môi bặm lại. Một dấu hiệu xấu.

- Tôi có làm phiền cô không, Honor?- Gartred hỏi, vẫn mỉm cười - giờ này chắc cô không thích tiếp khách? Hình như cô thường đi ngủ rất sớm phải không?

- Tôi ngủ sớm hay muộn là tuỳ hứng - tôi trả lời. Gartred bước vào, mặc dù tôi không mời.

- Có lẽ cô cũng biết một vài tin tức? - cô ta hỏi.

- Tôi nghe nói rằng dường như đức vua đang đóng quân ở Boconnoc và hôm qua trong một cuộc giao tranh, phe phiến loạn bị tổn thất nặng.

Matty bưng mâm bước ra khỏi phòng vừa liếc nhìn Gartred bằng con mắt như muốn ăn tươi nuốt sống đối phương.

- Nếu tình hình này còn kéo dài - Gartred nói - chúng ta sẽ khổ cả. Những người lính thua trận có thể sẽ nổi cơn điên.

- Có thể lắm - tôi nói

- Richard đang chiếm giữ Lanhydrock, lãnh địa của thần tước Robartes. Thật là mỉa mai khi chủ nhân Lanhydrock lại về chiếm giữ nơi đây. Richard đã tàn phá lãnh địa của Robartes. Ngài hầu tước không thể không nổi giận.

- Đó là lỗi của hầu tước - tôi nói - ông ta đã sai lầm khi khuyên Essex tiến quân vào

Cornouailles, để rồi mắc bẫy cùng với mười ngàn quân.

- Một cái bẫy? - Gartred hỏi - và anh tôi là kẻ nhử mồi? Có phải thế không? Tôi không trả lời. Tôi đã nói quá nhiều, với người đang đi sưu tập nguồn tin.

- Để xem - cô ta nói - nếu tình hình này kéo dài quá, quân phiến loạn sẽ áp dụng những biện pháp vô nhân đạo. Vùng này sẽ bị tàn phá. Đàn ông thật là ngu đần và nhất là trong thời chiến. Họ mất hoàn toàn giá trị con người

- Cái đó còn tuỳ - tôi nói - cô đã lầm khi bỏ nhà ra đi cách đây mười ngày. Cô ta quan sát tôi dưới đôi mi nặng trĩu, và mỉm cười:

- Đã bao năm qua, cái lưỡi cô vẫn còn sắc bén lắm. Này, cô vẫn si mê Richard đấy chứ?

- Đó là việc riêng của tôi, không liên hệ gì đến cô - tôi nói.

- Bạn bè không ai ưa anh tôi - Gartred nói - Richard bị căm ghét ở Cornouailles cũng như ở Devon. Thật ra, anh ta chỉ có thể làm bạn với những đứa con nít không dám chống lại anh ta.

Thật là một mụ dạ xoa - tôi nghĩ thầm - Cô ta không bỏ lỡ một cơ hội nào hầu chọc cho tôi tức điên lên.

Gartred vừa ngáp vừa đến gần cửa sổ

- Richard đối xử tàn nhẫn với con mình. Tội nghiệp thằng Dick rất thương mẹ nó. Tôi được biết Richard có ý định bắt con về để làm khổ mẹ. Khi gặp Dick, cô có cảm tưởng gì về nó?

- Nó còn nhỏ, dễ xúc cảm như bao đứa trẻ khác - tôi nói.

- Thật may mắn cho nó không bị rơi vào tay hầu tước Robartes ở Menabilly này. Hầu tước đã thề treo cổ tất cả những người thân của Richard.

- Nhưng trừ cô ra - tôi nói.

- Tôi ấy à? Tôi không còn là Gartred Grenvile nữa. Tôi đã là một bà quả phụ Antony

Denys ở Orley Court.

Một lần nữa, cô ta lại đưa mắt nhìn bốn bức tường trong căn phòng.

- Có đúng là trước đây người điên đã bị bắt giữ trong phòng này? Cách đây hai mươi lăm năm, khi tôi và Kit tới đây, tôi nghe tiếng người điên chửi rủa Kit.

- Tôi không biết gì hết - tôi nói - Ở đây chúng tôi không có thói quen mang chuyện gia đình ra bàn.

- Có điều gì đó kỳ lạ trong lối kiến trúc của căn nhà - Gartred nói - Tôi không biết đó là cái gì. Nhưng tôi nghĩ, phải có một cái tủ chìm trong vách đá nào đó nhồi người điên, khi hắn ta nổi cơn. Cô có khám phá ra tủ ấy không?

- Ở đây không có tủ chìm nào hết - tôi nói - nếu có chăng là phòng vệ sinh phía bên kia.

- Tôi cứ ân hận về việc cô nhường phòng cho Joan Rashleigh vì tôi. Tôi lại thích ở trong phòng này hơn, căn phòng đã để hoang từ lâu theo lời một người hầu.

- Việc đơn giản là chúng tôi sắp xếp cho ba mẹ con cô ở một căn phòng rộng hơn, để cô có thể mời khách đến dùng bữa tối nữa chứ.

- Té ra cô cũng thích ngồi lê đôi mách, nghe bọn người hầu bàn tán - Gartred nói - Ôi! Gái già nào cũng có tật xấu này! Họ thèm khát vọng tưởng tượng những gì xảy ra bên trong cánh cửa khép kín.

- Tôi chẳng cần biết điều ấy. Việc cô nằm trong vòng tay của Robartes cũng chẳng làm cho món xúp của tôi thêm ngon... Gartred nhìn tôi và tôi tự hỏi một trong hai đứa tôi, ai ghét ai nhiều hơn.

- Dù sao sự hiện diện của tôi trong nhà này đã tránh cho cô khỏi chịu nhiều điều xấu nhất - Gartred nói - Tôi quen biết hầu tước Robartes từ lâu.

- Thì cô cứ việc chăm lo cho ngài hầu tước - tôi nói - đó là điều mà chúng tôi mong muốn.

Gartred bước ra cửa.

- Nhưng tôi không thể bảo đảm hầu tước giữ mãi thái độ lịch sự này. Trong bữa ăn tối khi nãy, được tin Richard tới Lanhydrock, ngài hầu tước rất tức giận và đã lên đường đi Forwey để họp với Essex và ban tham mưu.

- Từ đây cho đến sáng, cô dư sức xoa dịu hắn ta mà - tôi nói. Gartred đặt tay lên nắm đấm cửa, mắt nhìn những bức trướng.

- Nếu họ chiến bại - Gartred nói - họ sẽ mất bình tĩnh. Một người thua trận là một con thú nguy hiểm. Hầu tước sẽ ra lệnh tàn phá Menabilly bên trong lẫn bên ngoài.

- Chúng tôi biết điều ấy - tôi nói.

Trước khi bước ra, Gartred để lộ chân tướng.

- Jonathan vẫn phụ trách quyên góp cho Xưởng đúc tiền phải không? - cô ta hỏi.

Từ đầu cuộc đối đáp đến giờ, tôi mới mỉm cười. Tôi đã tìm được câu trả lời cho vấn đề

khúc mắc. Tôi đã biết lý do vì sao Gartred tới Menabilly

- Tôi không biết trả lời thế nào - tôi nói - Tôi chẳng quan tâm đến việc Jonathan làm. Nhưng biết đâu khi quân phiến loạn nổi giận phá nhà này, cô sẽ kiếm được vài món quý giá mà cô tưởng người ta cất giấu ở đây. Chúc cô ngủ ngon, Gartred.

Gartred hằn học nhìn tôi và bước ra. Cuối cùng tôi biết cô ta muốn tìm gì. Cô ta chẳng cần biết ai thắng ai bại ở chiến trường miền tây này. Cô ta chơi nước đôi và hưởng lợi từ hai phía. Mục đích của Gartred là làm sao có thật nhiều tiền. Nỗi ngờ vực của cô ta tập trung vào phòng tôi. Cô ta không biết bí mật của cột chống, nhưng cô ta nhớ rằng ở Menabilly có một chỗ kín đáo giam giữ người điên. Cô ta hiểu rằng anh rể tôi đã sử dụng nơi kín đáo để phục vụ cho cuộc chiến tranh hiện nay. Gartred không hề ngờ đến sự hiện diện của cậu Dick ở đây. Cô ta cũng không hợp tác với hầu tước Robartes, nhưng âm thầm tìm kiếm kho bạc một mình. Nếu Gartred không thắng ván cờ, cô ta sẽ đập bể bàn cờ. Đó là điều mà tôi lo lắng.

Ngày chủ nhật 11 - 8, ba đạo quân của đức Vua thắt chặt vòng vây. Quân phiến loạn chỉ còn miếng đất nhỏ hẹp dần. Trời mưa liên tục biến con đường thành những vũng nước.

Bây giờ trời lạnh. Không còn trời xanh, không còn mặt trời. Trẻ con không chạy ra cửa sổ nữa, không chú ý nghe tiếng kèn đồng, không nhìn tính đi tính lại bên dưới nữa. Chúng tôi cũng thôi không đi dạo hằng ngày. Một cơn gió lốc thổi mạnh. Qua khe cửa sổ đóng, tôi thấy những túp lều ướt sũng nước mưa, những toán lính buồn bã ngồi bó gối, lửa trại tắt ngấm. Nhiều người bị thương đã chết. Sáng nào, người ta cũng khiêng người chết đi chôn ở thung lũng. Chúng tôi cũng được tin quân của đức Vua đã chiếm bờ phía đông của con sông Forwey, từ Sweep cho đến pháo đài Polruan, kiểm soát cửa cảng, cắt đường tiếp tế lương thực của địch quân từ biển. Quân phiến loạn không cười đùa nữa. Diện mạo của các sĩ quan trông buồn thiu.

Lại thêm một ngày chủ nhật, và có tin đồn rằng ban đêm, một số nông dân bí mật ám sát phiến loạn. Buổi sáng, người ta phát hiện nhiều lính gác bị cắt họng. Người dân vùng Cornouailles đang sôi sục nổi dậy.

Ngày thứ ba 27, chúng tôi không có xúp để ăn. Chỉ có sáu ổ bánh mì cho mười hai người. Ngày thứ tư, một tô sữa cho tất cả trẻ con thay vì cho ba đứa, sữa thì ít nhưng nước thật nhiều.