(1) Hình sảnh: quan trông coi luật pháp.

Người đời đừng gieo mầm ác, nếu gieo mầm ác thì nhất định sẽ chuốc lấy báo oán. Đức Tông đã tu đắc đạo, song mầm ác đời trước chưa trả, bởi thế tuy pháp luật không đụng đến mà vẫn phải chịu báo oán. Trước đây, ngay Đức Sư cũng khó mà trốn thoát, huống hồ là Đức Tông. Thật đáng sợ thay. Hãy thận trọng đừng nghĩ đến điều ác mà gây mầm ác.

Anh em ruột hại nhau để chiếm đoạt tài sản, việc mà ngay đến kẻ ngu đần nhất cũng không bao giờ làm. Nay họ phải chết trong ngục là do chính họ gây ra. Điều đáng mừng là hai đứa trẻ đã có chí báo thù. Đời nay hiếm có ai như thế, nên không thể không lưu truyền, chỉ dáng tiếc là ta đã quên mất họ tên.

Thời Thuận Trị, Dương Châu, có một viên quan trông coi pháp luật. Hắn là người tham lam và tàn khốc, đã làm nhiều việc bạc ác. Ta chỉ kể lại dưới đây hai việc, để mọi người cùng biết.

Viên quan này vừa đến nhiệm sở, theo lệ cũ thì phải gặp quan Tào phủ. Quan Tào phủ thời ấy họ Ngô, rất tôn sùng đạo Phật. Nhân có đại hòa thượng Đức Tông, là vị cao tăng đắc đạo ở chùa Phúc Duyên, Dương Châu, tới thăm, Tào phủ Ngô mời viên quan này tới bàn về đạo Phật. Lúc ấy có người vào bẩm báo Thôi quan(1) họ Vũ mới nhậm chức tới yết kiến. Tào phủ truyền lệnh mời vào. Quan Hình sảnh họ Vũ vào đưa cuốn sổ, cúi đầu lạy ba lạy rồi xin cáo lui. Khi ấy, thấy một vị cao tăng cùng ngồi với quan Tào phủ, hỏi ra mới biết đây là hòa thượng "chùa Phúc Duyên".

(1) Thôi quan: tương đương với án sát sứ.

Đức Tông về chùa, được mấy hôm thấy người mang danh thiếp của quan Hình sảnh họ Vũ tới chùa, mời sư tới đàm đạo về Phật pháp. Nhận được thiếp mời, Đức Tông dặn những người hầu rằng:

- Đời trước ta đã hại đến tính mạng người này, nay gặp lại thật khó mà trốn thoát. Lần này ta đi sẽ không về, hãy chuẩn bị cho ta chiếc quan tài.

Nói xong, ngươi hầu theo nhà sư đến cửa phủ, cũng đúng lúc quan Hình sảnh họ Vũ đang ngồi tại công đường. Viên lại thưa rằng:

- Đức Tông đã tới.

Quan Hình sảnh tức khắc gọi vào. Đức Tông từ dưới thềm bước lên, đứng chờ quan hỏi. Quan Hình sảnh nổi giận quát:

- Ngươi tuy có chút ít kiến thức về thiền học, song ta là quan phụ mẫu, sao lại kiêu ngạo vô lễ, gặp ta mà không quỳ?

Hòa thượng chưa trả lời, quan Hình sảnh họ Vũ đã lệnh cho lính lệ đánh cho bốn mươi gậy rồi đuổi ra. Vừa ra khỏi cửa đã tắt thở. Những người hầu rất thán phục ông là người sáng suốt. Vội vàng khâm liệm xác hòa thượng, nhân dân trong vùng đều nói:

- Quan Hình sảnh vô cùng độc ác.

Vào tháng tư năm ấy, ở Sao Quan Môn có một người buôn muối, vốn liếng tới hơn hai vạn đồng. Ông có hai người con và hai người cháu. Nhà giàu có, nên khi ông chết, hai anh em tranh giành nhau của cải. Anh bảo em riêng tư, em lại cho anh ngấm ngầm cất giấu tiền bạc, do bất hòa nên suốt ngày họ mắng chửi lẫn nhau, họ hàng thân thích khuyên giải, nhưng họ vẫn bỏ ngoài tai. Không ai chịu ai, cuối cùng hai anh em đều làm đơn đệ lên quan Hình sảnh họ Vũ tố cáo. Quan xử kiện thấy gia tài của hai anh em họ có tới mấy vạn, lập tức sai người bắt giam. Giam tới hai tháng, họ vẫn không thấy đưa ra xét hỏi. Gặp nhau hai anh em vô cùng hối hận, họ bàn với nhau bỏ ra năm ngàn lạng nhờ người nộp cho quan. Quan Hình sảnh nói:

- Nhà nó giàu tới mấy vạn, sao bỏ ra ít thế.

Sau đó, người trong họ đã bẩm lên mấy lần song vẫn bị giam. Hai anh em chẳng còn cách nào, đành yên phận ngồi tù chờ xét xử.

Họ bị giam từ tháng tư cho tới tháng mười hai mà vẫn không được đưa ra xét hỏi. Nhân dịp cuối năm có quan Thanh quân sảnh đích thân xuống tận nhà giam thanh tra. Anh em họ khóc lóc, quỳ xuống van xin:

- Chỉ vì chúng con bỗng chốc ngu tối, kiện nhau về chuyện gia tài, ngài Vũ đã giam chúng con tám chín tháng mà không xét hỏi. Năm hết tết đến, chúng con vẫn không được về thăm mẹ già.

Kêu xong, hai người lại khóc lóc, quan Thanh quân nói với họ rằng:

- Anh em ngươi đã hòa thuận với nhau, chờ ta đi gặp ngài Vũ, các ngươi rồi sẽ được tha.

Hai anh em họ cảm ơn, chờ tin tức. Quả nhiên quan không về dinh thự, tới ngay chỗ quan Hình sảnh bàn việc xin tha cho anh em họ. Được quan Hình sảnh bằng lòng, quan Thanh quân lại cho người báo để anh em họ biết tin.

Đã hai mươi chín tháng chạp họ vẫn không thấy được tha. Nào ngờ, ngay đêm ấy quan Hình sảnh sai lính coi tù viết đơn trình lên nha môn nói hai người này ốm. Người nhà vẫn không hiểu tại sao họ vẫn không được tha, lại mang rất nhiều lễ vật biếu những người coi tù. Lúc ấy họ lại được tin hai người đột ngột mắc bệnh chết. Thế là hai người vợ cùng hai đứa con và tất cả hơn trăm người trong gia đình mua hai chiếc quan tài đặt trước cửa ngục khóc than vang trời dậy đất, người xa kẻ gần đến xem đông nghịt, tắc nghẽn cả đường phố. Ai nhìn thấy cũng phải thương xót.

Hai đứa con trai trạc mười bốn, mười lăm tuổi, mặc áo xô, chít khăn xô khóc lóc thảm thiết, ngất đi sống lại. Chúng cứ gào lên:

- Bà con ơi! Đau đớn khóc lóc cũng chẳng ích gì. Chúng con phải liều mạng, ngay đêm nay tới Bắc Kinh đưa đơn tố cáo may ra mới giải được nỗi oan khuất này.

Ở đó cũng có bốn người từng bị hại nói:

- Các cháu còn bé quá, nếu có chí, chúng tôi cũng tình nguyện đi theo giúp đỡ.

Khâm liệm cha xong, không lo đến việc đưa đám, họ viết ngay bản cáo trạng kể mười hai tội của quan Hình sảnh họ Vũ đi thẳng tới kinh thành đánh trống đăng văn, dâng tấu, mong triều đình cử người Bộ Hình về xét hỏi rồi phúc đáp lên trên. Vâng theo chiếu chỉ, triều đình cách chức Vũ Toàn Tự, lệnh cho Đốc phủ giang Nam xét hỏi, rồi viết tờ tấu, trình bày cụ thể. Đốc phủ hội thẩm thấy hoàn toàn đúng sự thực, bẩm lên hoàng thượng. Theo lệnh vua, trói Hình sảnh họ Vũ điệu ra cửa bắc chém đầu, lệnh cho Hình sảnh họ Vương về nhậm chức.

Hôm ấy, nhân dân Diêm Thành đi xem tới mấy vạn người. Đường sá tắc nghẽn. Đầu tên Hình sảnh họ Vũ bị nhân dân dùng gạch, đá, búa, gậy băm vằm nát như tương. Thời ấy Dự tiên có một người thợ mộc làm cùm, về sau người thợ mộc phạm pháp, người ta đã dùng chính chiếc cùm anh ta làm, cùm anh ta dong ngoài đường cho mọi người xem. Có một thư sinh làm một vế đối như sau:

Thợ mộc làm cùm cùm thợ mộc.

Một năm rồi vẫn không ai đối được, cho mãi tới hôm ấy mới tìm được vế đối sau:

Hình sảnh coi chém chém Hình sảnh.

Thật là kỳ lạ! Thế mới thấy kẻ gây tội ác thì không thể nào sống được. Anh em ruột thịt không thể hại nhau. Quan lại tham lam, tàn khốc nhất định sẽ phải nhận tội chết. Quả báo như thế, thật đáng sợ thay.