hấy Palani trở về, Karuthamma vô cùng sửng sốt. Cô lo lắng không biết có chuyện gì.

- Cô là một người đàn bà hư hỏng, - Palani nói - vì vậy người ta cho rằng tôi không xứng đáng đi biển nữa.

Karuthamma sững người. Cô đã nghe nhiêu người nói cô là một người hư hỏng, nhưng đây là lần đầu tiên chồng cô nói thẳng vào mặt cô điều đó.

Vì cô mà một người đánh cá biển tài giỏi đã bị gạt ra ngoài.

- Tại sao lúc còn nhỏ cô lại đi cười đùa với thằng con trai ấy, mặc dù cô đã biết vốn là con gái dân chài, cô sẽ không bao giờ được lấy nó?

Chưa có ai hỏi thẳng Karuthamma như thế, dù là mẹ cô, người vẫn hay nhắc nhở cô nhớ đến bổn phận của mình. Nhưng cô trả lời gì được anh? Karuthamma chỉ biết nhận tội với chồng. Nước mắt rưng rưng, cô nói:

- Chuyện gì đã xảy ra thì đã xảy ra rồi. Em xin anh bỏ quá chuyện đã qua và tha thứ cho em.

Palani tức giận, nhưng anh không giận vợ.

- Vì lẽ gì mà tôi phải trách cô kia chứ? Đây không phải là lỗi của cô.

Karuthamma cảm thấy nhẹ nhõm. Anh đã tha thứ cho cô. Anh không trách móc cô. Anh chỉ trách cha mẹ cô đã không trông nom cô chu đáo.

Palani nói tiếp:

- Người ta để mặc con gái chơi đùa với một đứa con trai Hồi giáo... để đến nỗi bây giờ làm con cái phải cơ cực. Sao bố mẹ không biết cách trông nom?

Palani không chỉ nhiếc móc đến thế thôi. Anh nhìn thẳng vào mặt vợ và nói:

- Có khi bố cô mua được thuyền và lưới là nhờ đem con gái ra mồi chài và lừa dối thằng ấy chưa biết chừng. Đẹp đẽ thật!

Palani ngờ vực như vậy là lẽ đương nhiên, mặc dầu Karuthamma chưa tiết lộ với chồng chuyện ấy. Cô cảm thấy có lỗi vì đã không kể hết với anh. Palani đe vợ:

- Này. Cô phải nuôi dạy đứa bé trong bụng cô như hệt cách bố mẹ cô đã nuôi dạy cô, nghe không. Nếu nó là con gái thì nó phải gieo tai họa cho một kẻ nào đó trong làng chài. Cô nghe rõ đấy chứ?

- Không. - Karuthamma nói. Cô hiểu ý anh. Cô sẽ không bao giờ để con mình phải chịu đựng cảnh ngộ như cô. Cô đã học được bài học cuộc đời.

Dù đây là một cơn khủng hoảng trong cuộc sống của hai vợ chồng, song Karuthamma cảm thấy cô đã phần nào cất bỏ được một gánh nặng. Đây là lần đầu tiên Palani nói đến đứa bé trong bụng cô. Đây cũng là lần đầu tiên anh nói thẳng về những lỗi lầm của cô. Palani không tin ở những chuyện xấu xa đồn đại trong làng. Gánh nặng trong lòng cô hầu như đã được gỡ bỏ.

- Chúng mình sẽ sống ra sao bây giờ? - Karuthamma hỏi.

Cô nguyền rủa những người khác:

- Bọn người ấy thật độc ác. Họ không cho em đi bán cá trong làng để sinh sống. Và bây giờ họ lại không để cho anh đi biển.

Palani hít một hơi dài. Anh nói giọng kiên quyết:

- Tôi là một người đánh cá biển. Tôi sẽ tiếp tục sống như một người đánh cá biển. Và sẽ chết như người đánh cá biển.

Karuthamma thấy trước mặt mình là một người con trai kiên cường, gan góc. Cô thấy những bắp thịt của anh rắn chắc vì lao động nặng nhọc, căng đầy nhựa sống. Cô được sự che chở của một người đánh cá có khí phách.

Palani nghiến răng nói:

- Kẻ nào dám bảo rằng tôi không xứng đáng đi biển nữa? Tôi sinh ra để làm việc trên biển. Mọi thứ có trong biển đều là của tôi. Kẻ nào dám tước đoạt quyền của tôi?

Đầu óc anh tràn ngập những ý nghĩ về các quyền của người đánh cá biển. Anh là người thừa kế một kho tàng vô tận.

- Dân chài không cuốc đất trồng cây và Palani sẽ không bao giờ đi cuốc đất trồng cây. Đó là điều chắc chắn.

Anh an ủi vợ:

- Đừng lo. Palani này sẽ sống bằng của cải mà biển đem lại.

Ở ngoài khơi, các thuyền đang thu lưới. Từ thuở lên năm, Palani đã sống trên biển cả. Trong suốt những năm tháng đó, đây là lần đâu tiên anh phải ngồi nhà không làm việc.

Nhìn về phía tây, Palani thấy các thuyền đang dập dềnh giữa biển khơi. Hôm nay là ngày đánh cá hồi và cá trích. Palani bồn chồn đứng ngồi không yên. Anh sẽ làm gì bây giờ? Căm hờn, anh bắt đầu nguyền rủa. Con người gan góc cường tráng ở trong anh đang trỗi dậy.

Sức mạnh của Karuthamma cũng đang trỗi dậy. Nếu anh là một chàng trai dân chài thì cô cũng là một người con gái dân chài. Cuộc sống của có cũng tùy thuộc ở biển cả. Không có người đàn bà dân chài nào sinh sống bằng cách khác. Cô cũng vậy.

- Em có nên đi về miền đông bán cá nữa không? - Karuthamma hỏi.

Palani không muốn để vợ đi.

- Không. Em nên ở nhà. Đến tháng này em không được đội nặng trên đầu và không được đi đâu cả.

- Em không mệt. Em đã đến lúc mệt đâu.

Palani thân thương bảo vợ:

- Anh đưa em về đây vì anh nghĩ anh có thể làm người để em nương tựa. Em hãy nhớ lấy điều đó. Em không cần phải làm gì.

Đây là một ngày trong cuộc đời Karuthamma mà cô sẽ không bao giờ quên. Thật ra, đây mới chính là ngày cô trở thành người vợ của anh. Cô còn thiếu thốn gì nữa? Không có người đàn bà nào ở làng này có một người chồng can đảm hơn. Hai người đã đi đến chỗ thực sự hiểu nhau như vợ chồng. Duy còn một điều nữa.

- Karuthamma, - Palani nói - chỉ cần em sống theo đúng như tập tục và nề nếp của một cuộc sống đức hạnh. Em hãy sống đúng như một phụ nữ dân chài tại làng này.

Palani đòi hỏi một cách rành rọt điều đó ở Karuthamma. Cô thì hàng ngày thường quỳ bên chân anh cầu xin anh hãy đòi hỏi ở mình chuyện này chuyện kia. Nhưng anh chưa bao giờ đòi hỏi điều gì.

Thực ra, người chồng không cần phải yêu cầu hoặc đòi hỏi những điều đó. Nhưng không có những đòi hỏi ấy của người chồng, niềm hạnh phúc người vợ sẽ không trọn vẹn. Đòi hỏi đó còn là một phần trong nghi lễ cưới xin “Phải sống theo đúng tập tục và nề nếp” - yêu cầu ấy là một phần không thể tách rời của bổn phận người vợ đối với chồng.

Sung sướng và mãn nguyện, Karuthamma ngả người vào lồng ngực nở nang của chồng. Lệ dâng lên đầy khóe mắt, trào ra đám đìa. Tự đáy lòng, cô hỏi:

- Sao anh lại nói thế? Em đã sai trái một lần. Lẽ nào em lại lạc đường lần nữa?

Palani vuốt nhẹ lưng vợ:

- Đừng khóc, em đừng khóc nữa. - Anh vỗ về.

Sự thèm muốn, đã có lúc mất đi, nay lại bùng lên. Cánh tay rắn chắc của anh ghì chặt lấy tấm thân nhỏ nhắn của cô làm cô gần như nghẹt thở. Họ lại sống trong trạng thái đê mê ấy một lần nữa.

Là người trước kia chưa từng được ai chăm lo hoặc để tâm đến mình, Palani hiểu rằng nay đã có người lo lắng đến anh. Và ngược lại, Karuthamma là người trước kia không nhà không cửa, không nơi nương tựa thì nay đã tìm được người bạn đời thực sự. Chỉ có hai người với nhau. Họ nắm chặt tay nhau, cùng tiến lên đấu tranh giành cuộc sống.

Nền tảng cuộc sống của họ đã được xây dựng. Bây giờ hai người là một. Nhưng họ sẽ làm gì? Họ phải sống.

- Chúng mình sẽ làm gì bây giờ? - Karuthamma hỏi - Em đã để dành được mười hai rupi.

Món tiền nhỏ đó không giúp được gì nhiều. Một chiếc lưới con đã mất ba mươi rupi.

Karuthamma nảy ra một ý nghĩ:

- Tại sao chúng mình không đánh cá bằng lưỡi câu hả anh?

- Ví thử có lưỡi câu rồi thì lấy đâu ra thuyền?

- Với lại, chúng mình phải có thêm một người nữa cùng làm. Ai sẽ đến làm cho chúng mình?

Palani xem thường những khó khăn trở ngại đó, anh bảo vợ:

- Em đừng bận tâm. Chỉ cần có một chiếc thuyền nhỏ, anh sẽ đi đánh cá một mình và sẽ kiếm đủ tiền tiêu hàng ngày.

Ngoài bãi biển có năm, sáu chiếc thuyền nhỏ dùng để đi câu cá. Karuthamma tự hỏi tại sao vợ chồng cô lại không đến thuê một chiếc.

- Không ai cho chúng mình thuê đâu. Họ sợ mất thuyền.

- Có cách nào khác không anh?

Palani suy nghĩ một lúc rồi nói:

- Đưa anh tiền. Để anh đi kiếm ít lưỡi câu về đã.

Karuthamma đếm tiền đưa cho chồng.

Cô cảm thấy may mắn được làm vợ một người trai có ý chí. Một lần nữa, mơ ước về một ngôi nhà có đầy đủ mọi thứ cần dùng, có thuyền có lưới riêng, lại bắt đầu le lói, lại có thể trở thành hiện thực. Ngay cả việc đi dự ngày hội Ayliam ở Mannácxala cũng vậy.

Karuthamma cầu mong đứa bé trong bụng mình đừng là con gái. Cô đã biết những nỗi nhọc nhằn của đời người phụ nữ. Rất có thể câu chuyện đời cô sẽ lặp lại. Không nó sẽ không bao giờ tái diễn nữa. Cô sẽ không để cho con gái có lớn lên cùng bọn con trai. Con cô sẽ không được dính líu vào một chuyện tình nào. Nếu là con trai thì sao? Cô sẽ không để cho một đứa con gái nào vì nó mà gặp hoạn nạn.

Karuthamma vào bếp nấu cơm và cari. Hôm nay cô muốn ăn cùng một đĩa với Palani như ngày trước. Cô sẽ lấy tay nắm cơm đưa chồng ăn. Không phải là những nắm cơm nhỏ mà là những nắm to. Karuthamma cứ thế mơ tưởng vẩn vơ đến nhiều thứ.

Bây giờ, dù có phải đói khát, cô cũng chịu đựng được hết. Chồng cô yêu thương cô. Anh đã tha thứ cho cô. Cô còn cần gì hơn? Đó chính là sự che chở của Thượng đế đối với cô.

Chập tối. Palani đem lưỡi câu về nhà. Anh phân ra từng loại và treo lên, sắp đặt mọi thứ sẵn sàng.

Lúc cả làng đã yên ngủ thì Palani chuẩn bị ra đi, mang theo chùm lưỡi câu. Karuthamma không để chồng đi nếu anh chưa cho cô biết anh định làm gì. Anh định lấy một chiếc thuyền nhỏ của một ai đó ngoài bãi rồi ra biển. Trước khi người trong làng tỉnh dậy thì anh đã đem cá về bờ rồi.

- Anh cũng phải sống nhờ biển chứ. - Palani bảo vợ.

Karuthamma kinh hãi. Đi biển một mình giữa đêm hôm đầy nguy hiểm.

- Em xin anh.. - Cô nói.

- Sao em?

- Anh đi một mình ư?

- Anh là đứa con của biển mà.

Khi anh bước đi, cô gọi theo:

- Đừng theo cá đi quá xa, anh nhé!

Palani không hứa hẹn gì.

Cả đêm, Karuthamma không sao chợp mắt được, cô bỏ ra ngoài ngồi bên gốc dừa mé tây ngôi nhà. Chếch về phía nam, cô thấy một chiếc thuyền nhỏ đang được đưa xuống nước. Lời câu nguyện của Karuthamma sẽ là thần hộ mệnh của anh.

Palani trở về trước khi trong làng có người dậy. Anh đánh được một ít cá. Sáng ra, anh mang tới chợ Cácthikeppili, bán được tám rupi.

Anh cần phải có một chiếc thuyền nhỏ. Nếu anh dành dụm để mua thì phải mất một thời gian dài. Mua một chiếc thuyền cũ cũng mất một trăm năm mươi rupi. Karuthamma có ít đồ trang sức. Nhưng Palani không chịu mua thuyền bằng tiền bán đồ trang sức của vợ.

- Không, số vàng bạc này là của em. Mẹ em cho em mà.

- Nhưng ai lại đem của cải của vợ đi bán...

- Thế anh với em không phải hai người là một hay sao?

Anh không có lòng nào nói là không, nhưng mua thuyền bằng đồ trang sức của vợ thì cũng hơi xấu mặt một chút.

Công việc làm ăn mới của Palani không đến nỗi tồi. Có hôm anh kiếm được năm hoặc mười rupi. Có hôm không đánh được gì. Nhưng chiếc thuyền đối với anh quá nhỏ và nhẹ. Anh cảm thấy chưa làm việc đủ cho một ngày. Sức anh chưa dùng hết. Anh chưa thấm mệt. Không, chiếc thuyền này và mái chèo này không thấm tháp gì đối với một người sức vóc như anh. Anh phải kiếm một chiếc lớn hơn. Anh phải đứng ở tay lái với một mái chèo cái lớn. Sau mùa tôm, anh sẽ phải đi đánh cá tận chỗ biển sâu.

- Có thuyền lớn, anh có đi một mình được không? - Karuthamma hỏi - Anh sẽ chẳng tìm được ai đi với anh đâu.

- Khi anh có thuyền riêng rồi, họ sẽ theo anh như chó con.

Anh quyết một điều:

- Palani sẽ không bao giờ đi biển trên thuyền người khác.

Karuthamma bắt đầu cảm thấy sự mệt mỏi của người sắp đến ngày sinh nở. Gương mặt cô biểu lộ rõ trạng thái hiện tại của cô. Khi đi biển, Palani lo vợ ở nhà phải ngồi một mình, anh không ở ngoài biển lâu được. Một hôm, lúc về, anh thấy bốn năm người đàn bà loanh quanh gần nhà. Họ mỉm cười vui vẻ với anh và nói: “Con gái”.

Họ sang tắm cho đứa bé mới ra đời. Nó gào khóc như mọi đứa trẻ sơ sinh. Họ trao đứa bé mới tắm rửa xong cho Palani. Anh không biết cách đỡ lấy đứa bé hay giữ lấy nó như thế nào. Trong đời mình, anh chưa bế một đứa bé bao giờ.

Khi còn lại có hai vợ chồng, Palani hỏi vợ:

- Sao em có vẻ không vui? Có phải vì em sinh con gái không?

- Giá nó là con trai. - Karuthamma nói.

- Em đừng băn khoăn.

- Anh không nghĩ như em sao? - Cô nói tiếp.

- Không. Con trai hay con gái có khác gì nhau?

Karuthamma nói rõ cảm nghĩ của mình với chồng bằng một câu:

- Dù thế nào đi nữa em cũng sẽ không nuôi dạy đứa bé này trở thành một Karuthamma thứ hai.

- Còn Palani sẽ không bao giờ trở thành một Chemban Kunju. - Anh mỉm cười nói.

Đứa con làm cho cuộc sống của họ thêm một ý nghĩa mới. Bây giờ, hai người còn sống vì một con người khác nữa. Đối với Palani, đứa bé là niềm hạnh phúc bất tận của anh. Lúc anh đi đánh cá, nước biển lại làm anh nhớ đến đôi mắt của vị thiên thần tí hon đó. Thế là anh muốn quay thuyền về nhà ngay. Karuthamma dạy chồng cách bế con.

Rồi cô rầy la chồng.

- Anh cứ bế con suốt ngày, nó hư mất!

Lo ngại, Palani lại đặt con xuống.

Đối với Karuthamma, đứa bé nhiều khi gợi lại những kỷ niệm đau buồn. Mẹ cô không còn sống để trông thấy cháu. Khi nhìn vào mặt con, cô nghĩ đến Panchami. Hồi bé Panchami cũng thường vung tay chân như thế này. Cô tự hỏi không biết bây giờ Panchami ra sao. Ý nghĩ đó như ngọn lửa nung đốt tâm can Karuthamma.

Một hôm, Palani đem về nhà một tin mới. Chemban đã đem từ Chéctalai hay từ một nơi nào đó một người đàn bà về nhà làm vợ. Palani nghe người làng nói lại, những người ấy lại nghe được của một người bên Niakunnam. Thế là, tại ngôi nhà mẹ cô đã cai quản, nơi Karuthamma đã ra đời và lớn lên, bây giờ có một người đàn bà mà cô không quen biết làm chủ. Mẹ cô đã gây dựng nên ngôi nhà ấy. Mọi thứ ở đó là của mẹ cô. Người đàn bà xa lạ kia sẽ đối xử với Panchami ra sao?

Một hôm đang tắm cho con, Karuthamma nói với chồng:

- Cứ nhìn vào mặt con, em lại nhớ đến Panchami lúc nó mới đẻ. Em không rời tay bế nó một lúc nào.

Nước mắt rưng rưng, cô nói tiếp:

- Có lẽ con bé tội nghiệp bây giờ bị mẹ ghẻ hành hạ chưa biết chừng.

- Vì sao? - Palani hỏi.

- Mẹ ghẻ nào chả như nhau.

- Chúng mình phải làm gì?

Dè dặt, cô nói:

- Em muốn gặp nó.

Palani lặng thinh.

Vào một dịp khác nữa, lúc hai vợ chồng đang vui đùa với nhau, Karuthamma lại hỏi:

- Em về Niakunnam được không anh? Để gặp con Panchami nhà em mà.

Palani không nghe.

Cô cười lên một tiếng làm bất kỳ ai cũng phải mủi lòng và nói:

- Anh xem này. Đây là con gái anh. Anh có muốn nó về thăm anh khi nó lớn lên không?

- Em muốn gì nào? - Palani hỏi vợ với giọng đay nghiến - Em nói em muốn gặp Panchami. Hay em vẫn ao ước gặp Parikutti?

Karuthamma bàng hoàng. Người đàn ông trong anh đã không thay đối một tí nào. Cái bóng đen của Parikutti vẫn chưa bị xóa đi. Liệu cái bóng đó có bao giờ xóa đi được không?

Karuthamma hiểu ra cô đã bước một bước lầm.

- Không. Em sẽ không bao giờ trở lại Niakunnam nữa. Em sẽ không đả động đến ngay cả chuyện đi nữa.

Nhưng lòng cô không còn thư thái. Bóng đen ấy vẫn làm u ám cuộc đời Karuthamma.