nh không thể lấy tiền như thế được.

- Đừng có ngu ngốc như thế, anh A-khơ-met: Không thể bỏ qua cơ hội này được. Anh cứ dạy cho hắn mà lấy tiền.

- Thôi được rồi, nhưng hắn thì em biết rồi đấy! Em hiểu rằng không thể học bơi được, nếu không xuống nước? Làm sao mà hắn trở thành cầu thủ bóng đá được, nếu hắn không nhìn thấy bóng đâu cả?

- Hắn nhìn thấy hay không mặc kệ! Anh cứ cho hắn một quả bóng để hắn chơi trong vườn ấy.

- Nhưng hắn không thể... Hắn mà đá bóng thì bị ngã ra ngay lập tức.

- Thế thì việc gì đến anh? Công việc của anh là nhận tiền. Mọi người nói với hắn rằng, anh là giáo sư bóng đá, nên hắn muốn học anh, giáo sư ạ! Hắn lúc nào cũng đến và xin em nói với anh. Anh thử nói với em xem nào, anh còn có thể chạy được trên sân cỏ bao nhiêu năm nữa? Đã đến lúc phải nghĩ về tương lai. Anh cũng đến lúc phải tìm một cô vợ giàu có, nếu không sẽ muộn đấy...

- Đúng thật, năm tháng trôi qua nhanh quá, mới đấy mà tóc đã bắt đầu rụng rồi.

- Còn hắn là một người giàu có.- Nếu anh có lấy một ít, hắn cũng chẳng nghèo đi... Hắn có cái để trả: cần thì bán bớt đi một cửa hiệu, cần thì bán bớt đi một ngôi nhà...

- Bỏ chơi bóng đá, anh sẽ làm huấn luyện viên.

- Dù sao đi nữa thì anh vẫn không rời bỏ quả bóng được. Thế tại sao anh không mở một cửa hiệu bán đồ thể thao? Lúc đó tiền sẽ cần đến. Không có tiền thì không bắt đầu được một việc gì cả.

Mà thật ra, tại sao lại không mở nốt cửa hiệu bán đồ thể thao nhỉ? Tên tuổi của anh còn hơn bất kỳ sự quảng cáo nào, việc buôn bán chắc chắn sẽ gặp nhiều may mắn... Cách đây không lâu, anh còn là một thanh niên cân đối, nhẹ nhõm, không ai đuổi theo nổi trên sân cỏ. Mà bây giờ anh đã trở nên nặng nề, và bắt đầu phát phì ra. Anh đã bắt đầu già, bắt đầu đá thô bạo hơn, đó chính là nguyên nhân trong các trận đấu anh chơi hết sức nghiệt ngã. Anh hiểu rằng, anh không còn có thể đuổi kịp bóng, nên phải đá vào chân các đấu thủ. Anh đã có nghệ thuật, nên các trọng tài không thấy được ngay những trò ấy của anh...

Xê-vim hiểu rằng, A-khơ-met đang lắng nghe những lời khuyên của cô, và cô nói cương quyết hơn:

- Anh hãy nghĩ về việc dạy học ở đằng ấy đi! Mỗi tuần anh hãy đến một lần: trong khoảng một giờ bắt hắn chạy trong vườn ấy.

Sau khi thuyết phục xong A-khơ-met, cô chạy đi gọi điện cho Xa-ít. Bà Bê-rin bước tới chỗ điện thoại và nói rằng, Xa-ít đang đi nghe giảng bài ở trường đại học tổng hợp.

- Khi nào anh ấy về, cô nói giúp là cháu đã gọi điện đến.

- Được thơi, cháu gái ạ,- bà Bê-rin lạnh lùng trả lời và đặt ống nghe xuống; vẫn như trước đây bà không thích người con gái vô giáo dục này, vì thế bà không muốn nói lâu với cô ta.

Xa-ít treo ống nghe lên và ngạc nhiên nói:

- Hắn hoàn toàn điên mất rồi! Lại còn đi nghe giảng bài ở trường đại học tổng hợp nữa chứ!

Đối với cô, một người suốt đời chưa từng nghe một bài giảng nào cả, thì đó là một việc làm kỳ quặc.

- Em Xê-vim này, nhưng bạn bè sẽ cười anh mất,- A-khơ-met nói.

- Anh sợ là họ sẽ biết anh dạy học cho Xa-ít chứ gì? Em đã nói với hắn rằng, tất cả mọi chuyện phải được giữ bí mật. Về chuyện này hắn sẽ câm như hến.

Trong lúc Xê-vim và A-khơ-met đang bàn bạc xem nên đánh lừa Xa-ít như thế nào, thì anh còn đang ngồi ở lớp học của bác sĩ Rê-phic và lắng nghe một bài giảng khoa học về căn bệnh kỳ lạ của chính anh. Song, phần đầu của bài giảng chỉ đề cập đến những dấu hiệu của căn bệnh, nên Xa-it không biết gì cả, vẫn lắng nghe người bạn của mình, không hề dấu diếm sự thích thú.

- Nhiều trường phái khác nhau trong lĩnh vực thần kinh học đều giải thích rằng, các bệnh tâm thần xuất hiện thường là do hậu quả của những chấn động khác nhau từ khi còn ít tuổi và do bị kìm hãm về mặt trí tuệ. Ngoài ra, các bệnh tâm thần cũng có thể xuất hiện do ảnh hưởng của cơ thể phản xạ có điều kiện... Một số bệnh nhân tâm thần yếu ý chí không muốn điều trị, vì họ tưởng rằng, yếu còn hơn là khỏe... Bệnh tật đối với họ là nơi trốn tránh những bất hạnh của cuộc sống, nhờ bệnh tật họ lánh mình khỏi cuộc đời, và sợ hãi trước cuộc sống mạnh hơn ý chí của họ.

Có lẽ Xa-ít vẫn sẽ không hiểu, đó là bài giảng về anh, nếu như Rê-phic không nói về các phương pháp điều trị mà anh đã biết.

- Đối với những người bệnh loại này, cần phải sử dụng nhiều phương pháp điều trị khác nhau: tập thể dục thể thao, liệu pháp tâm lý và sử dụng các loại thuốc men...

Sau bài giảng, các sinh viên vây quanh Rê-phic bày tỏ với anh sự thích thú của họ. Xa-ít cũng chúc mừng bạn và không tỏ ra là anh cũng hiểu bài giảng nói về ai.

Họ cùng đi ra, trò chuyện một cách thoải mái. Nhưng sau khi tạm biệt Rê-phic, trên đường về nhà; bất giác Xa-ít lại nghĩ đến bệnh tật: sau một tháng điều trị anh cảm thấy dễ chịu hơn nhiều, kể cả thị giác của anh - anh không còn cần phải đưa sách báo lên tận mũi nữa, anh cũng không còn sợ ánh sáng chói nữa, và anh cũng không còn đá trượt chiếc gối, mỗi khi anh tập đá nó vào buổi sáng. Điều duy nhất mà anh không thể hiểu nổi, đó là việc đi sang Mỹ - tại sao cả hai người bác sĩ đều bắt anh phải đi qua bên kia đại dương? Chuyến đi ấy thì cần gì cho anh? Hằng ngày, anh sẵn sàng uống tất cả mọi loại thuốc, chịu đựng tất cả những mũi tiêm, miễn là không phải xa Xê-vim.

Người cô không nói gì về Xê-vim, tự sửa soạn bữa ăn trưa cho anh, bà đặt thêm lên bàn một chai rượu vang. Bây giờ Xa-ít đã không còn phản đối uống một vài chén. Khi bà Bê-rin lo lắng, phàn nàn với Rê-phic là người cháu đã bắt đầu thích uống rượu, thì anh rất vui mừng và thậm chí còn lưu ý thêm rằng, sẽ càng tốt nếu Xa-ít còn biết chơi bài, đi nhảy và tán tỉnh phụ nữ nữa. Tất cả đều rất tốt. Việc điều trị đã mang lại kết quả, Xa-ít đang quay trở lại với cuộc sống.

Có tiếng chuông điện thoại vang lên.

- Xa-it, anh thân yêu,- anh nghe thấy giọng nói của Xê-vim. - Em có tin mới đây. Em đã thuyết phục được anh ta rồi. Anh ta đã đồng ý, mặc dù cũng có một chút khó khăn... từ ''anh thân yêu'' làm đầu óc anh quay cuồng, dễ chịu, anh không hiểu là đã thuyết phục được ai và anh ta đã đồng ý cái gì, nhưng anh ngại hỏi lại.

- Đầu tiên anh ta nói rằng,- Xê-vim tiếp tục,- là anh ta không có thời gian, nhưng em cứ yêu cầu mãi. Cuối cùng thì anh ta cũng đồng ý... A-lô, a-lô, anh có nghe em nói không? A-lô! Thế nào, anh không thấy mừng hay sao?

- Anh rất mừng, rất mừng...

- Thế tại sao em không nghe thấy lời cám ơn nào của anh cả. Em đã cố gắng vì anh... Anh có thể bắt đầu ngay từ ngày mai. A-khơ-met đang đứng cạnh em, anh hãy tự nói chuyện với anh ấy...

Đến bây giờ Xa-ít mới hiểu là Xê-vim nói về chuyện gì.

- Bây giờ, ngay bây giờ... Anh sẽ đến ngay.- Xa-ít vội vàng nói.

Trên đường anh ghé vào mua hoa, trong lúc hấp tấp quên cả lấy lại tiền thừa, làm người bán hàng phải đuổi theo anh đến tận ngoài phố. Đến ngưỡng cửa ngôi nhà, Xa-ít vui mừng ôm lấy cả người hầu gái, làm cho cả anh lẫn cô ta đều thấy lúng túng. Sau đó anh phải xin lỗi một hồi lâu và nói rằng anh tưởng nhầm cô ta là Xê-vim.

- Cô Xê-vim và anh A-khơ-met ở đằng kia,- người hầu gái chỉ vào cửa phòng khách.

Nhưng Xa-ít không tìm thấy hai người ở đâu cả, cả ở phòng khách lẫn phòng bên cạnh, mà Xa-ít ngập ngừng nhìn vào. Anh sốt ruột đi đi lại lại trong phòng khách, anh bỗng nhìn thấy ở khắp mọi nơi - trên bàn, trên đường, trên lò sưởi - có rất nhiều tranh ảnh, mà trước đây không bao giờ nhìn thấy. Như thế có nghĩa là việc điều trị đã thật sự có tác dụng tốt đối với thị giác của anh... Trên tất cả các tấm ảnh đều là hình của hai người, bao giờ cũng mặc quần áo thể thao, người đó lúc nào cũng ôm ngang lưng người thiếu nữ. Nhìn kỹ hơn, Xa-ít nhận ra Xê-vim ở tấm ảnh đầu tiên và anh đọc được hàng chữ: Kỷ niệm em thân yêu nhân tuần lễ trượt tuyết ở U-lu-da-ga. Em là một trong những ấn tượng không thể quên được của cuộc đời anh, em là kỷ lục cao nhất của anh:.

“Ái chà, Xê-vim lại còn là một vận động viên trượt tuyết nữa chứ?'' Xa-ít thầm nghĩ, thì ra, trên từng bức ảnh, Xê-vim được chụp với vận động viên của nhiều môn thể thao khác nhau. Đây là Xê-vim trong bộ quần áo thể dục, và hàng chữ ghi cạnh đó: ''Kỷ niệm ngày anh bắt đầu cùng với em tập thể dục''. Đây là Xê-vim mặc quần áo tắm đứng ở mũi thuyền, và hàng chữ: ''Kỷ niệm một ngày thật tuyệt vời''.

''Lạy thánh A-la Xê-vim thật là một vận động viên toàn diện, trượt tuyết, thể dục, đua thuyền... đủ cả. Mình sẽ không còn là Xa-ít, nếu không trở thành cầu thủ bóng đá!...''.

Sau đó anh thấy hẳn cả một bức tường treo đầy ảnh các cầu thủ bóng đá, và anh bắt đầu xem kỹ từng chân dung, như một người khách sốt sắng đến thăm viện bảo tàng, anh đọc tất cả những gì ghi trên ảnh.

Cánh cửa mở ra và một người phụ nữ bước vào phòng khách; Xa-ít vui mừng lao đến và tất nhiên là ôm lấy bà ta; vì Xê-vim vừa mới gọi anh là ''anh thân yêu'' cơ mà. Nhưng người phụ nữ mới bước vào vội giật ra khỏi cái ôm của anh và kêu lên: ''Cứu tôi với!''. Thì ra, anh lại ôm không phải Xê-vim, mà là ôm nhầm phải người họ hàng xa của gia đình Phe-phai-e-vec, một bà hết sức đa tình, đã kịp có tới bốn lần góa chồng.

- Xin lỗi, cháu tưởng là mẹ của Xê-vim, - chú rể đáng thương ấp úng, anh thường xuyên bị nhầm lẫn về những người đàn bà ở gia đình này.

Nghe tiếng tiếng Xê-vim chạy vào.

- Anh đang nghĩ gì thế? - Cô ta hỏi the thé.

- Anh... như thế... em hiểu cho... mẹ em...

Xê-vim tái người đi vì tức giận. Anh ta còn nhầm đến bao giờ nữa chứ? Trước đây thì ôm nhầm phải mẹ, bây giờ thì ôm nhầm cả họ hàng.

Xa-it và người bà con tiếp tục xin lỗi nhau một lúc lâu và bà ta cũng lấy làm tiếc là đã vội vàng hét lên như thế.

Còn Xê-vim thì hết sức bực mình, thậm chí cô còn nghi ngờ, không biết có thật con người này là một kẻ ngờ nghệch đãng trí không, hay hắn ta lại là một kẻ lừa bịp tài ba, chỉ giả vờ như vậy để được ôm bất cứ người phụ nữ nào...

Xa-ít cảm thấy buồn phiền, anh không biết thanh minh với người vợ chưa cưới thế nào, nên hỏi:

- Hôm nay em thấy trong người thế nào. Còn A-khơ-mét của chúng ta đâu?

Cô dâu không kìm được nữa và bật cười rũ rượi.

Trấn tĩnh lại, cô ngồi vào chiếc ghế xích đu và nói không được thận trọng.

- Anh đến muộn rồi: A-khơ-met vừa mới về xong.

Xa-ít ngồi xuống chiếc đệm ở cạnh chân cô. Chiếc ghế đu đưa, đôi chân tròn trĩnh của Xê-vim lấp loáng ngay trước mặt chú rể, chỉ được che bằng một chiếc váy ngắn cũn cỡn, Xa-ít ngượng ngập cúi mặt xuống nhưng sự bối rối của anh càng làm cho Xê-vim thấy vui vẻ và ngộ nghĩnh.

- Anh ta đồng ý dạy cho anh,- cô nói với Xa-ít. - Em đã thuyết phục anh ấy. Anh sẽ phải trả tiền, mặc dù anh cũng hiểu đấy, là anh ta làm việc đó đâu phải vì tiền. Nhưng đây là dạy tư... Mà coi chừng, anh không được nói với ai một lời nào đấy... Nếu ai mà biết...

Anh sẽ không nói cho ai biết gì hết, em Xê-vim ạ. Kể cả người cô lẫn bà An-giê-la... anh hứa với em như vậy!

… A-khơ-met bắt đầu đến vào thứ hai và thứ năm sau bữa ăn trưa. Trong vườn hãy còn lạnh, nên bà An-giê-la mở căn phòng trống trên gác ba dành cho hai cầu thủ. Đầu tiên cả người cô lẫn bà An-giê-la đều không để ý gì đến những cuộc viếng thăm này, nhưng sau đó họ muốn biết, tại sao hai người đàn ông lại đóng kín ở trong phòng? Và mặc dù bà An-giê-la vẫn mang chè hoặc cà phê vào phòng, bà vẫn không thể hiểu được, họ làm gì ở trong đó. Người cô, cả cuộc đời cho rằng nhìn và nghe trộm là việc làm vô liêm sỉ và đáng xấu hổ, bỗng quên mất điều đó - bởi việc này có liên quan đến người cháu ruột của bà mà.

Và đây là những gì bà một lần đã nghe trộm được.

- Trong bóng đá, nghĩa là trong lúc thi đấu, có những qui tắc phải nhất thiết ghi nhớ,- A-khơ-met nói.- Đầu tiên anh phải nhớ là: Khi nhìn thấy đối phương dắt bóng trên sân, thẳng về phía mình... thì anh sẽ làm gì? Nếu anh thấy không thể nào lấy được bóng... Anh sẽ làm gì hả?

- Tôi không biết... Cầu thánh A-la cho đối phương bị vấp ngã...

- Sao anh ngu thế! Hãy chăm chú nghe đây và khắc sâu vào trí nhớ: khi đối phương đang ở bên cạnh, anh hãy, nghĩa là, đá vào gót hắn, và ngay lập tức ngã xuống đất rồi lăn lộn, kêu la, dường như là anh bị cắt tiết không bằng... Hiểu chưa? Còn nếu trời đang mưa thì anh hãy lăn cho thật lấm vào - ở đây không có cách nào khác, bóng đá là như thế, bóng đá mà – không lấm thì không là bóng đá. Anh nằm kềnh ra, thế đấy, còn đồng hồ vẫn tích tắc chạy, thời gian vẫn trôi. Và không một ai, cả trọng tài lẫn khán giả, nghĩa là có thể biết được, ai đã đá vào ai... Điều ấy chỉ có anh và hắn biết... Còn khán giả hâm mộ của chúng ta thì hay động lòng thương, họ bao giờ cũng thương hại kẻ đang nằm trên bãi...

- Vì sao?

- Là vì rằng, người anh em ạ, chính những người đi xem trong cuộc sống cũng đã từng phải chịu đựng đau khổ… Nghĩa là, họ sẽ huýt sáo, yêu cầu đuổi khỏi bãi đối phương của anh... Còn anh, con người đáng thương, chỉ việc nằm và quằn quại, nghĩa là... Anh có thể nói gì được nữa nào? À mà chờ một chút, tôi quên nói. Còn khi đối phương huýt sáo càng ầm ĩ hơn... Cùng lúc đó mọi người mang cáng chạy tới chỗ anh. Anh hãy đứng dậy, nghĩa là một cách thật khó khăn, chống hai tay vào hông, sau đó lại ngã xuống một lần nữa, rồi lại đứng dậy đi khập khiễng và tiếp tục thi đấu... Anh sẽ hỏi, để làm gì? Người anh em ạ, để cho tất cả thấy rằng anh sẵn sàng hy sinh cả tay lẫn chân cho đội bóng của mình, nghĩa là anh đã không tiếc gì hết thảy. Chính lúc đó những người hâm mộ sẽ dỏ những giọt nước mắt thương hại và thán phục. Và dĩ nhiên mọi người sẽ hoan hô anh nhiệt liệt... Hiểu chưa?

- Hình như tôi đã hiểu.

- Ở nước ta cái trò này bao giờ cũng trót lọt cả. Nhưng hãy quên mánh khóe này khi đấu với người Đức. Người anh em ạ, người Đức là một dân tộc hoàn toàn khác, không giống chúng ta. Chúng ta thương kẻ nằm trên mặt đất, còn họ ngược lại, không thương những kẻ yếu ớt, họ la ó nếu anh nằm. Chúng ta thương kẻ bị đánh, còn họ thì ngược lại: nếu anh là một kẻ yếu hèn, thì nghĩa là họ sẽ coi anh là người có lỗi. Người Thổ, nghĩa là thương kẻ bị thua, còn người Đức trong trường hợp này ngay cả con ruột cũng không thương xót. Người Đức bao giờ cũng bênh vực kẻ mạnh. Hiểu chưa? Lẽ phải thì bao giờ cũng thuộc về kẻ chiến thắng - người Đức phán xét và dàn xếp như vậy đó. Ở nước ta, mọi người vẫn nói rằng, dù có thế nào đi nữa thì kẻ mạnh bao giờ cũng vẫn thắng. Vì sao? Người anh em ạ, vì rằng người Thổ đã phải chịu nhiều đau khổ trong cuộc sống, chính vì thế mà họ, nghĩa là, thương kẻ yếu...

Đã từng sống một vài năm ở Pháp. Xa-ít hứng thú muốn biết về các khán giả hâm mộ Pháp, nên hỏi:

- Còn người Pháp?

- Người Pháp không phải như chúng ta, trong việc này không đánh lừa họ được: họ nhìn rất tinh, ai quẹt vào ai còn ai giả vờ... Nếu anh đánh lừa được trọng tài, họ sẽ hoan hô anh, còn nếu trọng tài đã muốn xé xác anh, thì, nghĩa là, tốt hơn hết hãy tự đi ra khỏi bãi, bởi vì rằng, lạy thánh A-la cứu tinh, mọi người có thể sẽ nhổ vào mặt anh...

- Còn người Anh?

- Ở bên Anh thì hãy đừng nghĩ đến trò này! Bởi vì không thể nào đánh lừa được người Anh; bản thân họ có tài tạo ra đủ các kiểu mánh khóe... Họ biết trước tất cả mọi điều... Hãy nhớ là trọng tài người Anh sẽ không gượng nhẹ đâu, sẽ đuổi anh ra khỏi bãi khi anh còn chưa kịp thốt lên một lời nào... Nghĩa là, vần vỡ lòng về bóng đá là như thế đấy, anh Xa-ít ạ... Những điều này tôi tích lũy được bằng kinh nghiệm của chính bản thân, không gì thì cũng đã chẵn hai mươi năm rồi, mà tôi chỉ nói cho anh trong có hai mươi phút tất cả kinh nghiệm của tôi, nghĩa là, tôi xin dâng tặng anh. Nhận một cú đá vào gót, người anh em ạ, điều đó đâu phải là chuyện đùa. Tất cả những gì hôm nay tôi giảng cho anh, anh hãy nhớ lấy. Vả lại, việc học thì anh là người có tài, đây chưa phải là việc anh phải chạy trên sân bóng.

Trong buổi học tiếp theo, Xa-ít đã đọc qui tắc thứ nhất do anh ghi lại:

''Nếu cầu thủ của đội bạn đang dẫn bóng chạy, và việc cướp bóng không thể nào thực hiện được, thì phải đá vào gót cầu thủ này. Sau đó người vừa đá cần phải ngã ra để cho cả trọng tâm lẫn khán giả đều không đoán được, ai đã đá vào ai. Ngoại lệ ngoài qui tắc - người Đức...''.

- Tuyệt lắm, anh bạn ạ, anh đã viết ra thật là uyên bác. Nhưng hãy nhớ rằng, chúng ta phải giữ bí mật những qui tắc của chúng ta! anh hãy viết lại qui tắc đó thêm một trăm lần và học cho kỳ thuộc... Tôi không muốn nhận tiền một cách vô ích. Còn bây giờ anh hãy ghi nhớ qui tắc thứ hai: Khi đối phương sút tung lưới khung thành của anh hết bàn này đến bàn khác, đối phương làm anh mệt nhoài, nghĩa là, khi anh đã mệt không thở được nữa, sức thì kiệt, thế là hết!... Thì anh sẽ làm gì?

- Tôi sẽ đứng nghỉ...

- Người anh em ạ, đây đâu phải là tiệm cà phê mà anh nghỉ. Anh đang đá bóng. Anh sẽ được nghỉ vào lúc giải lao giữa hai hiệp trong phòng nghỉ. Nghĩa là, anh sẽ làm gì?

- Tôi không biết.

- Vậy thì hãy nhớ đây; anh phải chạy tới gần một cầu thủ nào đó của đội đối phương và ngã xuống cạnh hắn...

- Điều đó ở qui tắc thứ nhất đã nói rồi mà.

- Ở đó đầu tiên anh phải đá vào gót, còn ở đây đơn giản là anh chỉ cần ngã ra và nằm cho tới khi còn chưa ai hiểu gì cả và không chú ý gì tới anh. Anh hiểu chưa? Nghĩa là, anh hãy nằm trên cỏ và nghỉ ngơi. Một lần, tôi đã nằm như thế và chỉ thức dậy khi bóng chạm vào đầu ở đây cần phải tự mình cân nhắc xem nên nằm bao nhiêu lâu. Nghĩa là, có thể xảy ra là suốt cả hai hiệp chín mươi phút anh chỉ phải đá tất cả có 40 phút. Khi anh cảm thấy sức đã cạn, anh hãy nằm, nghĩa là, anh không được kể qui tắc này cho bất kỳ ai, nếu không sân bóng đá sẽ giống như một bãi tắm mát.

- Tôi đã hiểu.

- Cho tới buổi học sau anh hãy viết lại một trăm lần và học cho thật thuộc.

Sau mỗi buổi học, A-khơ-met đều tìm thấy trong túi của anh một phong bì tiền Xa-ít đã trả cho anh nhiều đến mức mà không một huấn luyện viên nào có thể nằm mơ thấy. Sau các buổi học, A-khơ-met đều đi thẳng tới chỗ Xêvim.

- Anh lại vừa dạy cho cái thằng cha kỳ cục ấy của em thêm một bài học nữa... Chà, thật là buồn cười, anh nói với hắn những chuyện nhảm nhí như thế này... Hắn không chỉ ghi lại, mà còn học đến thuộc lòng những điều vớ vẩn ấy...tuy nhiên, chẳng bao lâu A-khơ-mét bắt đầu chán, anh cảm thấy như Xa-ít đang nhạo báng anh. Và sau buổi học thứ hai mươi anh đã phải gào lên vì chán ngắt.

- Anh không thể tiếp tục, dù em có giết anh. Anh đã đọc cho thằng cha của em mười qui tắc và không còn sức để nghĩ gì thêm được nữa và tiền của hắn anh cũng chẳng muốn nữa.

- A-khơ-met, anh thân yêu, anh hãy cố chịu đựng thêm chút nữa. Người ta trả tiền cho anh cơ mà. Để cười vui mà anh...

- Anh không biết ai đang cười ai nữa. Hình như thằng cha ấy của em đang cười em thì phải... và xin em đừng yêu cầu nữa, anh đã mệt lắm rồi!

- Vậy thì bao giờ anh hãy hướng dẫn cho hắn học lịch sử bóng đá của chúng ta vậy.

Ý kiến này làm A-khơ-met thấy thích thú, các buổi học lại được tiếp tục.

- Bây giờ, người anh em ạ, chúng ta cần phải bắt đầu nghiên cứu lịch sử nền bóng đá quang vinh của tổ quốc chúng ta...

Xa-ít bắt đầu ngồi lỳ trong thư viện. Anh giở xem các tờ báo, đọc các tạp chí và ngạc nhiên thấy sao mọi người lại viết nhiều về A-khơ-met đến thế...

Một lần, khi hai người vừa kết thúc buổi học thì người cô Bê-rin bước vào phòng và nhìn thấy đầy nét phấn vẽ ngang dọc trên sàn nhà. Ngay lập tức bà An-giê-la được gọi lên, và bằng đôi mắt già dặn kinh nghiệm bà xác định được ngay, đó chính là sơ đồ sân bóng đá.

Không chậm trễ, người cô báo ngay cho Rê-phic biết về tất cả nhũng điều đó. Người bác sĩ lấy làm hài lòng về những tin tức mới nhất này và nói rằng, Xa-ít đang sắp mạnh khỏe hoàn toàn.

Còn bản thân Xa-ít chưa bao giờ lại thấy hạnh phúc đến thế! Bây giờ những ngày của anh thật là bận rộn: giáo sư A-khơ-met đến vào thứ hai và thứ năm, còn những ngày khác thì anh lần lượt đến thăm bác sĩ Rê-phic và giáo sư bạn anh.

Nói tóm lại, công việc ngập đến tận cổ.