cuối cánh rừng nọ có một ông già sống với đứa con trai duy nhất. Một hôm ông lão gọi đứa nhỏ đến và bảo ông muốn xay một ít bắp, nhưng cậu bé phải nhớ là không được xay ở bất cứ cối xay nào có người không để râu.

Thằng bé vác bao bắp lên lưng ra khỏi nhà. Cậu đi được một đoạn đường dài thì trông thấy một cối xay lớn trước mặt, có một người đàn ông mặt mày nhẵn nhụi đang đứng ngay trên lối đi.

“Chào bác không râu!” Thằng bé nói.

“Chào con trai,” người đàn ông đáp.

“Cháu có thể xay bắp ở đây không?”

“Hẳn rồi! Bác sẽ kết thúc việc đang làm, sau đó cháu có thể xay bao lâu tùy thích.”

Nhưng cậu bé chợt nhớ ra lời dặn của cha bèn chào người đàn ông rồi vác bao tải bắp đi dọc theo bờ sông cho đến khi nó đến một cối xay khác, không hề biết là nó vừa quay lưng đi thì người đàn ông không có râu đã vội vác lên vai một bao tải bắp chạy đến cái cối xay ấy trước nó. Khi thằng bé thấy có một người đàn ông không râu đứng ở cối xay thứ hai, nó không dừng lại, tiếp tục đi đến cối xay thứ ba. Nhưng lần này người đàn ông khôn ngoan kia bằng một con đường tắt cũng đến cối xay trước nó. Đến lần thứ tư lại cũng thế thì thằng bé phát cáu, nó bụng bảo dạ: “Cứ như thế này chẳng được việc gì cả, hình như ở cối xay nào cũng có một người không râu.” Thế là nó hất bao tải bắp xuống đất và quyết định sẽ xay bắp ở đây.

Người đàn ông đã xay xong bắp của mình, quay qua nói với cậu bé mới bắt đầu xay: “Này con, chúng ta có thể làm một cái bánh bằng bột của con ở đây hè.”

Cậu bé cảm thấy khó chịu khi nhớ lại lời cảnh cáo của cha nhưng nó tự nhủ: “Cái gì phải làm thì không thể không làm.” Và nó trả lời: “Được thôi, cứ làm một cái bánh đi.”

Người đàn ông đứng dậy, đổ bột vào một cái chậu, rồi bảo thằng bé ra sông bụm hai tay lại mang nước về nhào bột. Khi bánh đã làm xong chỉ còn việc cho vào nướng, họ đặt bánh vào trong lò rồi phủ những hòn than nóng lên cho đến khi bánh chín. Sau đó họ lấy bánh ra để tựa vào tường bởi vì bánh quá to không thể cho vào trong tủ. Người không râu nói với cậu bé.

“Coi này, con trai, nếu chúng ta chia nhau cái bánh này thì không ai trong chúng ta đủ no. Bây giờ ta hãy thi nói láo, ai là người nói láo giỏi hơn sẽ được ăn cả cái bánh này.”

Cậu bé không biết làm gì hơn, đành gật đầu ưng thuận. “Được, bác bắt đầu đi.”

Người đàn ông bắt đầu khua môi múa mép hết khả năng của mình và khi ông ta đã mệt với việc bịa đặt ra một cái gì mới mẻ, cậu bé nói:

“Này ông bạn già, nếu đó là tất cả những gì bác có thể nghĩ ra thì nó ẹ lắm. Nghe đây, cháu sẽ kể một câu chuyện thật đến 100%.

“Lúc cháu còn trẻ cháu đã là một ông già, nhà cháu có rất nhiều tổ ong. Sáng nào thức dậy cháu cũng đếm, thật dễ dàng đếm số ong nhưng cháu không bao giờ có thể đếm số tổ ong một cách chính xác. Một hôm trong lúc đang đếm ong cháu phát hiện con ong giỏi nhất đã biến mất và không phí một giây cháu nhảy lên một con gà trống đi tìm ong. Cháu thúc gà đi thật xa đến tận một bờ biển và bác hãy biết là con gà cõng cháu lên lưng bơi qua biển. Sang đến bờ biển bên kia cháu gặp một người đàn ông đang thắng con ong của cháu vào một cái cày và với sự giúp đỡ của ông con ong gieo hạt kê xuống ruộng.

“Đây là con ong của tôi!” Cháu hét lên. “Ông bắt nó ở đâu vậy?”

“Người anh em,” người đàn ông đáp. “Nếu nó là của anh thì anh lấy lại đi.” Không những ông ta trả lại cháu con ong mà còn cho cả một bao kê bởi vì ông ta đã sử dụng sức lao động của con ong. Thế là cháu đặt bao kê lên vai, lấy bộ yên cương từ con gà thắng lên con ong rồi trèo lên ngồi, một tay dóng một sợi dây dắt con gà, nhờ thế nó có thể nghỉ ngơi. Trong lúc chúng cháu bay qua biển về nhà, một trong những sợi dây buộc bao kê bị đứt và cả bao kê rơi tõm xuống biển. Tất nhiên nó biến mất trong lòng biển mênh mông. Khi chúng cháu về đến nhà an toàn thì trời đã tối. Cháu nhảy khỏi lưng ong, tháo cương ra, để nó có thể ăn tối, cho con gà mấy cọng rơm rồi cũng lên giường đi ngủ. Nhưng sáng hôm sau khi mặt trời đánh thức cháu dậy, cháu đã thấy gì? Trong đêm qua bọn chó sói đã tìm tới ăn con ong của cháu. Ngoài thung lũng mật ong ngập đến mắt cá chân còn ở trên các ngọn đồi thì mật ngập đến đầu gối. Cháu phải cân nhắc xem cách nào là tốt nhất để gom mật về nhà.

Cũng may lúc đó cháu có mang theo một cái rìu nhỏ và cùng với rìu cháu đi vào rừng hi vọng có thể gặp một con thú nào đó, giết đi lấy da may một cái túi. Khi vào rừng cháu thấy hai con hoẵng đang nhảy bằng một chân thế là cháu giết chúng chỉ với một cú đánh rồi lột da hoẵng may được ba cái túi, cho tất cả mật ong vào đấy rồi đặt lên lưng con gà trống. Về đến nhà cháu được thông báo là cha cháu vừa mới chào đời và như thế cháu phải tức tốc đi lấy nước thánh về tưới lên người cha. Trong lúc đi lấy nước có một vấn đề làm cháu bận tâm, liệu cháu có thể lấy lại bao kê đã rơi hết xuống biển không. Vậy mà khi cháu đi đến chỗ lấy nước thánh cháu thấy kê được rải trên mảnh đất màu mỡ, đã mọc mầm và lớn nhanh trước mắt cháu. Hơn thế nữa, nó còn được gặt hái bởi một bàn tay vô hình và làm thành một cái bánh to tướng.

Thế là cháu lấy cả bánh cùng nước thánh và bay qua mặt biển. Chợt trời đổ mưa, mặt biển dềnh lên cuốn cái bánh kê trên tay cháu. Ái chà, cháu mới bực tức làm sao khi đã đặt chân lên đất liền mà không còn bánh.

Chợt cháu nhớ là tóc cháu đã mọc dài quá rồi. Nếu cháu đứng thì tóc chấm đất nhưng khi cháu ngồi nó chỉ chạm vành tai. Cháu bèn vớ lấy một con dao, xén một nạm tóc lớn rồi tết lại với nhau và khi đêm về cháu buộc nó thành một nút dùng nó thay cho chiếc gối. Nhưng còn lửa thì sao? Cháu có một cái hộp đánh lửa nhưng không có củi. Đoạn cháu nhớ ra là mình có giắt một cây kim trong áo thế là cháu lấy cái kim ra chẻ thật nhỏ, nhóm lửa lên rồi ngả lưng cạnh đống lửa ngủ thiếp đi. Nhưng vận đen vẫn theo đuổi cháu. Trong lúc ngủ như vậy, một đốm lửa bắt vào nút tóc, tóc bốc cháy. Trong lúc tuyệt vọng cháu lăn xuống đất làm lửa cháy xuống tận thắt lưng. Cháu cố dập tắt nhưng chỉ lăn đi xa hơn về đến tận nhà. Ở đấy cháu vớ lấy một cái xẻng, moi mình ra và mang ra bình nước thánh.

Bằng một cách nào đó cháu nhận thấy những cánh đồng lúa chín vàng đầy những người gặt hái và bất chợt thời tiết trở nên nóng nực, ngột ngạt đến nỗi người ta ngã xuống ngất xỉu hàng loạt. Thế là cháu nói to: “Sao các ông các bà không mang con ngựa cái của chúng tôi ra, nó cao như được hai ngày tuổi và to như được nửa ngày có thể làm bóng mát che cho các người?” Cha cháu nghe cháu nói thế bèn nhảy vội lên lưng con ngựa cái, những người thợ gặt lại làm việc hăng say dưới bóng râm trong khi cháu lấy một cái thùng gỗ để múc một ít nước mang đến cho họ uống. Nhưng khi cháu đến cạnh giếng mới thấy nước đã đóng thành băng và để múc được ít nước cháu phải vặn đầu mình ra để đập vỡ lớp băng trên mặt. Khi cháu đi đến gần họ để mang nước đến cho họ, họ đồng thanh kêu lên: “Này, cái đầu mày đâu rồi?” Cháu đưa tay lên phát hiện rằng mình không có đầu, thì ra cháu đã để quên ngoài giếng. Cháu chạy về giếng tìm, nhưng trong lúc cháu xách nước đi về phía những người thợ gặt, một con cáo đi ngang qua đã lôi cái đầu cháu lên khỏi giếng và đang ngồi ghè não cháu ra. Cháu bèn đến gần, đá cho nó một cú làm nó la ôi ối và nó đánh rơi một mảnh giấy da trên có dòng chữ: “Cái bánh này của tôi. Người không râu phải trở về tay trắng.”

Nói xong những lời này, cậu bé đứng lên, cầm lấy cái bánh to tướng và vác bao bắp đã xay về nhà trong lúc người không râu ở lại cay đắng nuốt nỗi thất vọng ê chề.