ão chánh tổng làng kia có con chó khôn lắm. Mỗi khi mắng người nhà, lão ta thường lấy con chó để sỉ nhục bọn họ. Trong bọn đầy tớ lão, có một anh thấy thế mới nghĩ cách báo thù. Bữa nọ, anh lại gần chủ, thưa rằng: « Bẩm ông, con cũng biết tính con ngây dại lắm. Ông bảo con chó nó khôn hơn con thật đúng. Ấy thế mà nếu con chó nhà ta, nó lại biết nói như người, thì còn quí biết bao ».

Lão chánh tổng cau mặt: « Mày khùng à, chó gì mà nói được? »

Anh đầy tớ trả lời: « Dạ bẩm ông, ấy thế mà thật đấy. Trước đây ít bữa, có mấy quan về đi săn ở khu rừng làng ta, con đi theo coi thì rõ ràng có hai con chó biết nói tiếng người thật. Con lại gần hỏi các quan, mới biết thời buổi văn-minh này, đã mở trường để dạy chó biết nói tiếng người nữa ».

Lão chánh tổng tưởng thật: « Ờ, phải chớ, sáo cưỡng còn nói được, huống hồ là giống chó. Nếu không bận việc nhà, tao lên Sài-gòn một chuyến thử xem sao. Nhưng tức quá, không làm thế được, mùa gặt đến nơi rồi ».

Anh đầy tớ thưa: « Dạ bẩm ông, cái đó không ngại, ông cứ phó thác cho con ».

Thế rồi sáng hôm sau, anh đầy tớ được lệnh lão chánh cho phép dẫn chó lên Sài-gòn với một số tiền hai chục để thuốc men chi phí. Tới nơi, anh đầy tớ đem chó bán phứt cho tiệm mộc-tồn rồi đem số tiền hai chục nhẩy vào sòng bạc để tính chuyện ăn thua.

Sau khi ăn chơi đã và đánh bạc hết nhẵn, anh trở về. Lão chánh hỏi chó đâu, anh ta trả lời: « Bẩm ông, các quan Tây giỏi thật! ai đời con vừa mới dẫn chó đến, các quan đã nhìn ngay và nói: « Con chó này khôn lắm ». Con đưa ra hai chục và để con chó lại. Sáng nào con cũng đến thăm một lần. Hôm qua, lúc con đến, nó đã nói bập bẹ được một câu: « Nhà có khách, nhà có khách ». Quan Tây bảo về thưa với ông cho năm chục. Ông đã đưa hai chục, con về xin nốt ».

Lão chánh không ngần ngại đưa tiền cho anh, anh lại đi Sài-gòn. Số tiền đó lại chui vào sòng bạc và mấy cô em ở hộp đêm. Ba hôm sau anh đầy tớ lại trở về: « Bẩm ông, giỏi thật, giỏi thật, lúc con vừa đến, con chó nhà ta đã chạy ra kêu: « Kìa, cậu đã lên chơi », rồi chuyện trò với con hồi lâu. Tuy nó nói được nhưng còn ngọng lắm. Quan Tây bảo còn phải ở lại dăm bữa nữa, để chích thêm thuốc, và các ngài bảo con về nói với ông cho thêm năm chục nữa ».

Lão chánh nói: « Năm chục nữa à, sao lắm thế, nhưng nó nói được chứ? »

- Dạ ông cứ tin ở con.

Thế là năm chục nữa của lão chánh tổng lại thòi ra, anh đầy tớ lại được một phen chơi bời thả cửa. Nhưng khác hơn lần trước, lần này anh ta ở mãi nửa tháng mới về. Khi tới cổng làng, anh ta đã ra vẻ bực tức, cằn nhằn.

Lão chánh tổng không thấy chó, hỏi đâu, anh đầy tớ trả lời: « Bẩm ông, như thế thì tệ thật, tệ thật, con chó nhà ta nó chó lắm, nó liến thoắng như mấy tên bồi bếp, bồi tháng tiệm. Con vừa lên, nó hỏi thăm ông có mạnh khỏe không? rồi nó nhe răng ra cười bảo: « Này đằng ấy, từ độ tớ đi vắng, lão chánh chúng mình dạo nầy có tò tí với con ở nữa không, còn chọc ghẹo con Tư Rơi để chồng nó vác dao sang tận nhà như trước nữa không? ». Thưa ông, con nghe lộn ruột quá, nên đánh chết nó tức thì ».

Lão chánh nghe nói, bỗng đỏ mặt, thét lên: « Đồ phản chủ, quân bất lương, đồ phản chủ, mày giết nó đi là phước cho tao đấy!… »