ôm sau, Ngạnh lại đến và đi cùng một chú bộ đội mặc áo màu biên phòng. Nhụ đoán là chú Thuận, nhưng không thấy có ống nhòm. Quần đùi, áo may ô màu cháo lòng, trông Ngạnh rắn chắc như một thỏi sắt.

- Chú Thuận đấy. - Ngạnh nói.

- Cháu cũng đoán thế. Thế ống nhòm của chú đâu?

Chú Thuận cười vỗ vào vai nó:

- Đây này! - Chú chỉ vào đôi mắt của mình.

Nhụ ngước nhìn và thấy đôi mắt chú trong trẻo, long lanh sáng, lòng đen dày và to, theo ông Nhụ có lần nói, thì đó là dấu hiệu của người có lòng lành, có thể ra khơi vào lộng với họ được.

- Cháu nghĩ, nếu được nhìn toàn đảo qua ống nhòm của chú, thì thú lắm.

- Thế bây giờ cháu có bận không?

- Cháu trực nước, nước đầy phuy này thì cho ống nứa vào phuy khác. Trông cả một dãy nước thế, chỉ nửa đêm, tàu bố cháu về, có bao nhiêu dốc xuống tàu hết. Lần nào cũng thiếu nước.

- Vậy thì, để chú.

Chú rất mau lẹ, nối thêm một ống nứa và nước lập tức chảy vào cái thùng phuy to, còn chờ sẵn ở hàng ngoài.

- Thấy chưa. Còn lâu mới đầy. Ta đi chơi một lúc. Đảo đẹp phải xem bằng mắt chứ. Đi được rồi!

Chú Thuận nói và lập tức kéo cả hai đứa ra ngoài sân. Gọi là sân, nhưng đấy là bãi cát trắng rộng và dài, được viền bằng mấy cây dứa dại, để ngăn nó với bờ biển. Mặt trời đã về chiều, ẩn sau những làn mây đùng đục, âm âm, tỏa xuống bãi cát một thứ ánh sáng nửa vời. Đường ven mép biển, do những bàn chân to bản và vững chãi của người dân chài vạch lên, như một vết chém nghiêng, rồi mất hút vào đám cây cỏ hoang dại, mùa nào cũng rụt rè nở những chấm hoa lăn tăn, đủ các sắc màu. Dưới vòm xanh tư lự của cây rừng, đã thấy những chiếc lá tàn úa. Gió bắt đầu khô, xao xác thổi lồng lên từng đợt, rồi tắt ngay trong những vòm cây cao, để lại vẻ bơ vơ trống trải sau những cành vươn ra, cong queo, khuềnh khoàng như những cánh tay dị tật.

Chú Thuận nói với Nhụ:

- Chú sẽ đưa cháu lên Miếu Ông Voi. Ở đấy, nhìn cả vùng biển đảo mới thú.

- Ở đó, có cây đa to lắm phải không ạ?

- Sao cháu biết?

- Ông cháu có lần bảo thế.

- Cây đa chết lâu rồi!

- Sét đánh phải không chú?

- Không. Bom Mỹ đấy. Những máy bay Mỹ bị ta đánh đuổi ở đất liền, trên đường về hạm đội, đã trút xuống đó những quả bom cuối cùng.

- Tiếc quá nhỉ. - Nhụ nói và nó đứng sững lại. Hiện ra trước mắt Nhụ là một con chó con, lông vàng, đốm trắng, đầu đội mũ ông Công. Cái mũ làm bằng bìa cứng, dán giấy màu lòe loẹt. Nó rối rít vẫy đuôi, nhưng vẫn điềm tĩnh sủa: Cróc, cróc, cróc...

- Ê, Đức. Ở đâu thì ra! - Ngạnh kêu lên.

Chui ra khỏi búi ràng ràng là một thằng cu béo mũm mĩm, da trắng, mặt tròn, mắt đeo kính cận, hai mắt hơi xa nhau.

- Thằng Róc làm lộ "bem" cả, mình mất một "bát cơm nguội".

Trong các trò chơi của Đức, nó rất thích "xin bát cơm nguội". Lần đầu trông thấy Ngạnh đang đứng đái vào gốc cây, nó bèn lẻn đến sau, đạp nhẹ vào khoeo. Ngạnh khuỵu xuống, đái cả vào quần. Hai đứa đã làm quen với nhau trong trường hợp quái quỷ như vậy.

- Đây là thằng Nhụ. - Ngạnh nói. - Chúng mày phải ôm hôn nhau thắm thiết đi chứ.

Nhụ đưa tay ra và Đức nắm lấy cánh tay Nhụ, mắt cười rất hồn nhiên, trông dáng dấp không "chã" một tí nào.

- Tên tớ là Đức.

- Biết rồi. Cậu ở chỗ nào?

- Gần bến Cá.

- Bố cậu cũng ra đảo à?

- Không. Tớ không có bố. Mẹ tớ bảo bố tớ đi chiến trường rồi hy sinh nhưng hàng xóm thì bảo không phải. Tớ bỏ học đến hơn một năm rồi.

- Vậy cậu ra đảo cũng đã hơn một năm rồi à? Sao cậu lại bỏ học?

- Tớ mới ra. Tớ bỏ học, vì một lần vào nhà xí, tớ thấy thầy giáo tớ cũng ở trong ấy, ngồi cứ nhấp nha nhấp nhổm đít trắng hếu. Có lẽ vì thầy lúng túng khi thấy tớ bất ngờ xộc vào. Tớ ra về luôn và lập tức bỏ học.

- Sao thế?

- Lúc đó tớ nghĩ, thầy giáo tớ mà cũng đi ỉa như tớ, thì tớ còn học làm gì.

Chú Thuận cười rất to:

- Cái thằng này, quỷ quái thật. Nhụ đừng lo. Rồi chú sẽ dạy các cháu học.

Nhụ nói:

- Bố cháu bảo sẽ mở trường...

- Có mấy đứa, mỗi đứa một lớp thì làm sao mà mở sớm được.

Bốn chú cháu đã đi vào rừng. Con chó con vẫn quấn bên chân Đức, thỉnh thoảng cái mũ ông Công lại rơi ra và nó lại cất tiếng sủa: Cróc. Cróc. Thế nghĩa là, chính nó cũng thích cái mũ loè loẹt xanh đỏ tím vàng. Đức đội lại mũ cho nó, bế nó lên và nó lúc lắc cái đầu, có vẻ khoái chí lắm.

Rừng đã bảng lảng thu. Những thân cây cao lưng chừng trời, khẽ khàng thả xuống từng chiếc lá úa. Không gian tĩnh lặng và trang trọng. Nồng nàn mùi đất bốc hương và mùi lá ải lên men. Chẳng biết mưa từ bao giờ mà thân cây thông dại trắng mốc, nứt nẻ, có những vệt nước chảy ngoằn ngoèo. Trời đứng gió, nhưng trong rừng vẫn âm âm một thứ tiếng vang rền, không thực rõ ràng. Hay là gió đã nổi lên ở vách rừng phía bên kia.

- Không có tiếng chim à, chú?

- Có. Đấy, nghe thấy không?

Lúc đó, Nhụ mới nghe thấy một tiếng chim gù, vẳng vọng lại từ phía xa.

- Miếu Ông Voi ở chỗ nào hở chú?

- Dăm tầm dao quăng và hai đoạn leo dốc nữa. Này, các cháu có ngửi thấy mùi gì không?

- Cróc! Cróc! Cróc!...

- Con Róc nó báo là có cái gì đấy! Cẩn thận nhìn xem nào.

- Ôi chao, rõ ràng là mùi mít chín.

- Đang mùa mít rồi đây. Nhưng cây mít ở đâu? - Nhụ hỏi.

- Cróc! Cróc! Cróc!...

- Tìm lối khác thôi. Không có mít chín đâu. Mùi rắn đẻ đấy. - Chú Thuận nói. - Quanh đây có một con rắn độc cỡ bự đang đẻ trứng. Chạm vào nó bây giờ là chết mất ngáp.

Ồ lạ nhỉ. Nhụ chợt nghĩ và nó im lặng hít thở rất sâu để kiểm tra lại xem có phải có mùi mít chín không. Nó nhìn vào con Róc. Róc đưa mắt rất nhanh, hai cánh mũi phập phồng, loang loáng ướt rồi khô:

- Cróc! Cróc! Cróc!...

Nhụ bỗng nhớ đến ông Trương Sần và cái dáng mập mạp thấp lùn của ông, mái tóc bạc phơ, nước da đỏ quạch, màu vỏ só. Ông thường đứng chống hai tay vào háng. Cái rọ sắt đựng rắn đeo nặng ở bên hông, mà Nhụ như còn nghe thấy tiếng ướt và dẻo của con rắn, trườn quanh trong rọ với tiếng rì rà... rì rà... Không biết lúc này, ông Trương ở đâu.