húng tôi phát hiện một người đàn ông trong rừng. Một người đàn ông còn sống, một người đàn ông trẻ, không mặc quân phục. Ông đang nằm dưới một bụi cây. Ông nhìn chúng tôi, bất động.

Chúng tôi hỏi ông:

— Tại sao ông nằm ở đây?

Ông đáp:

— Tôi không thể bước đi được nữa. Tôi đến đây từ bên kia biên giới. Tôi đã đi bộ suốt hai tuần. Đêm và ngày. Đặc biệt là đêm. Bây giờ tôi quá yếu. Tôi đói. Tôi không ăn đã ba ngày.

Chúng tôi hỏi:

— Tại sao ông không mặc quân phục? Tất cả thanh niên đều mặc quân phục. Tất cả họ đều là lính.

Ông nói:

— Tôi không muốn làm lính nữa.

— Ông không muốn chiến đấu với quân thù nữa hay sao?

— Tôi không muốn đánh nhau với bất cứ ai. Tôi không có kẻ thù. Tôi muốn về nhà.

— Nhà ông ở đâu?

— Vẫn còn xa lắm. Tôi sẽ không bao giờ về đến đó nếu tôi không tìm được cái gì để ăn.

Chúng tôi hỏi:

— Sao ông không đi mua một cái gì đó đẻ ăn? Ông không có tiền hả?

— Không, tôi không có tiền và tôi không thể để người ta thấy tôi. Tôi phải núp. Không ai được thấy tôi cả.

— Tại sao?

— Tôi rời bỏ đơn vị mà không có giấy phép. Tôi trốn đi. Tôi là một kẻ đào ngũ. Nếu người ta thấy tôi, tôi sẽ bị bắn hay treo cổ.

Chúng tôi hỏi:

— Như một kẻ sát nhân?

— Đúng, hoàn toàn như một tên giết người.

— Thế nhưng, ông lại không muốn giết ai cả. Ông chỉ muốn về nhà.

— Vâng, tôi chỉ muốn về nhà.

Chúng tôi hỏi:

— Ông muốn chúng tôi mang đến cái gì để ông ăn?

— Cái gì cũng được.

— Sữa dê, trứng luộc, bánh mì, trái cây?

— Vâng, vâng, bất cứ cái gì.

Chúng tôi hỏi:

— Và một tấm chăn? Ban đêm trời lạnh và thường có mưa.

— Vâng, nhưng các cậu đừng để cho ai thấy. Và các cậu không nói điều gì với bất cứ ai, có phải không? Ngay cả không nói với mẹ các cậu.

Chúng tôi đáp:

— Sẽ không có ai thấy chúng tôi, chúng tôi không nói điều gì với bất cứ ai và chúng tôi không có mẹ.

Lúc chúng tôi trở lại với thức ăn và tấm chăn, ông nói:

— Các cậu tử tế quá.

Chúng tôi nói:

— Chúng tôi không muốn làm ra tử tế. Chúng tôi mang cho ông những cái này bởi vì ông tuyệt đối cần chúng. Thế thôi.

Ông lại nói:

— Tôi không biết làm cách nào để tạ ơn các cậu. Tôi sẽ không bao giờ quên các cậu.

Nước mắt ông ràn rụa.

Chúng tôi nói:

— Ông biết đấy, khóc chẳng ích gì. Chúng tôi không bao giờ khóc, tuy chúng tôi chưa thành người lớn như ông.

Ông mỉm cười và nói:

— Các cậu nói đúng. Hãy thứ lỗi cho tôi, tôi sẽ không làm như vậy nữa. Chỉ vì quá kiệt sức đấy thôi.