ừ bên ngoài đến bên trong, Pôn-man khác hẳn với Ê-din-ghe. Hắn có vẻ kín đáo, lịch thiệp. Năm ngày sau khi nhận chức, hắn gửi giấy gọi tôi đến. Tuy hắn làm việc ở buồng giấy của Ê-din-ghe ngày trước, nhưng bây giờ tôi vào đó không còn tự do như xưa mà phải chầu chực năm lần bảy lượt mới được vào tiếp kiến. Hắn nhìn tôi chòng chọc và cười gượng gạo.

-- Nếu chúng ta gặp nhau trong thời bình thì tôi chả phải bắt ông đợi lâu như vậy, ông hiểu cho điều đó -- Hắn dằn giọng -- Ông Blây, ông chớ quên rằng nếu ông chỉ là sĩ quan Anh thì ông đã vào trại tập trung lâu rồi chứ không được tự do như bây giờ. Tôi mời ông đến đây vì ông còn là cộng tác viên của chúng tôi. Nhưng tôi rất không bằng lòng về ông. Khi còn ở Béc-lin tôi đã đọc nhiều báo cáo của ông Ê-din-ghe nói về công tác của ông. Tôi rất bực mình về thái độ lần lữa của ông trong việc giao nộp lưới điệp viên của Anh cho chúng tôi. Việc này đáng lẽ phải xong từ năm ngoái nhưng ông đã kéo dài đến hôm nay. Tôi cho ông thêm một tháng nữa, nếu không nộp đúng hạn thì ông đừng hòng trở về quê hương. Tôi không phải như Ê-din-ghe đâu. Tôi bảo sao là sẽ làm đúng như vậy.

Thật là một mệnh lệnh sét đánh. Trong vòng ba mươi hôm làm thế nào có thể hoàn thành được nhiệm vụ đó...

Chủ nhật, Grê-nhe mời tôi đến biệt thự chơi. An-cốp-xcai-a tự tay đánh xe đón tôi vì ả đã nghi ngờ Giê-lê-nốp. Hôm ấy ả ăn mặc lộng lẫy, nói cười nhí nhảnh như một cô gái 17 và nũng nịu đòi tôi cũng phải diện thật lịch sự. Ả bảo:

-- Không bao lâu nữa chúng ta sẽ chia tay rồi...

Tôi ngạc nhiên:

-- Thật ư?

Ả không trả lời, chỉ hỏi lại tôi:

-- Khi xa nhau anh có nhớ em không?

-- Có chứ.

Ả buồn bã nói:

-- Có lẽ hôm nay là ngày vui cuối cùng của đời em, anh Ma-ca-rốp ạ!

Hình như linh tính đã báo trước cho ả điều đó...

Quang cảnh biệt thự Grê-nhe thật là kỳ dị. Một tòa lầu kiến trúc tối tân, một bên là nhà nuôi trẻ, kế đó là sân bay. Bốn bề rào kín, mấy tên SS cầm súng đứng sững ở cổng vào như những pho tượng.

Tại đây tôi gặp Pôn-man và hai sĩ quan cao cấp làm việc tại văn phòng nguyên soái Rô-den-be. Trước khi vào việc, Grê-nhe nói lý do:

-- Các bạn thân mến! Hôm nay tôi vui sướng báo cho các bạn một tin vui đột ngột: bà An-cốp-xcai-a đã đính hôn với tôi...

An-cốp-xcai-a mỉm cười đứng lên lần lượt đưa tay cho mọi người hôn.

Môn đăng hộ đối quá! Vì ngoài con sếu già lưng còm kia ra, An-cốp-xcai-a không còn bám vào đâu được để hòng có tiền tài, danh vọng. Và ngược lại Grê-nhe cũng không tìm đâu ra một cái xác thịt hấp dẫn hơn ả giang hồ này.

Tiệc tan, Grê-nhe mời khách đi xem hoa xương rồng tự tay hắn trồng lấy. Đủ các loại, mỗi loại trồng trong một chậu riêng xinh xắn. Hắn có vẻ tự hào với việc làm của mình. Tình cờ, khi chúng tôi qua phòng thí nghiệm, hai mụ nhân viên đã lúng túng vô ý để lộ một em bé đang quấn băng trắng nằm trên bàn mổ. Bây giờ tôi mới rõ. Trời ơi, thằng quỷ già này lấy máu trẻ con để thử vi trùng... Người tôi nóng ran, mặt biến sắc. Grê-nhe nhận thấy điều đó, hắn vội vàng lấp liếm:

-- Ông Béc-din, ông thương người chẳng khác hoàng tử Hăm-lê. Nhưng có ai định giết chúng đâu? Với lại những giống nòi hèn kém như chúng nó rơi vào tay tôi còn hơn là bị đốt ra tro.

Pôn-man xen vào:

-- Ông quá đa cảm, ông Béc-din ạ! Ông nhớ rằng có nhiều dân tộc chỉ đáng dùng làm phân bón thôi... Nếu tôi không nhầm thì người Anh các ông đối xử với bọn Ấn Độ có tốt gì hơn chúng tôi đâu!

Grê-nhe lật đật mời mọi người trở ra vườn hoa. Ở đây các em bé vẻ mặt hớn hở đang nô đùa vui vẻ. Phần đông chân, tay đều quấn băng trắng xóa. Cổ tôi nghẹn lại và cảm thấy như những chậu hoa xương rồng kia đều được tưới bằng máu đỏ. Tội nghiệp, tuổi ngây thơ chưa biết lo cho số phận... Thế mà mẹ của các em trước khi bị chọc tiết trong lò sát sinh phát xít còn lầm rầm cầu nguyện Chúa ban phúc lành cho chúng như đối với một ân nhân! Dân gian vẫn đồn là giáo sư Grê-nhe rất thương người?!...

Chuyến xe về thật là nặng nề, khó thở. Tôi và An-cốp-xcai-a đều im lặng. Gần đến nhà, ả nói có ý phân trần:

-- Ma-ca-rốp, anh đừng giận em! Em không còn con đường nào khác...

Đêm ấy Giê-lê-nốp đi ngủ sớm. Tôi vào đánh thức anh dậy và kể lại tất cả những điều mắt thấy tai nghe. Anh nắm tay đấm mạnh xuống giường:

-- Quân khốn kiếp! Thế mà trước kia đồng chí Xta-lin gọi chúng là "bọn ăn thịt người" tôi cho là quá. Bây giờ tôi mới thấy rõ thú tính của chúng. -- Hai hàm răng anh rít sát vào nhau -- Không, không bao giờ quên được những món nợ máu này. Phải thanh toán với chúng.