ói về La Thông, khi thấy Đồ Lư công chúa rút gươm chém đầu rơi xuống đất, bèn bỏ đó mở cửa phòng dông mất. Rạng ngày nữ Phiên vào phòng, thấy công chúa nương nương mất đầu, máu tuôn lai láng, thì kinh hồn hoảng vía, mặt mày như sắc đất, bôn ba chạy ra báo cho Đồ thừa tướng hay.

Lúc ấy Đồ thừa tướng đang ngồi uống rượu với Uất Trì Cung, Trình thiên tuế và Tần nguyên soái, xảy thấy nữ Phiên hơ hãi chạy vào báo:

- Không xong! Không xong! La Thông đã chém đầu công chúa nương nương rồi.

Uất Trì Cung, Trình thiên tuế, Tần nguyên soái nghe báo thất kinh, còn Đồ thừa tướng hoảng kinh hồn vía khóc rống lên, rồi đâm đầy chạy đại. Trình thiên tuế kêu lớn lên rằng:

- Xin thừa tướng hãy trở lại!

Tuy Trình thiên tuế kêu thì kêu, Đồ thừa tướng cứ co giò phóng riết. Tần nguyên soái nói với Uất Trì Cung và Giảo Kim rằng:

- Thằng nghiệt súc này quả thiệt bất nhân, nó chẳng kể đến trời đến đất chi hết. Rồi đó ba ông cùng vào điện tiền quỳ xuống tâu rằng:

- La Thông cả gan nghịch chỉ bệ hạ, nên đã sát hại Đồ Lư công chúa rồi!

Thái Tôn nghe nói hồn phi thiên ngoại, giây lâu tỉnh lại phán rằng:

- Nó bạo gan làm phản, vậy chớ Hiệu úy đâu. Hãy tróc nã nó cho mau, còn Đồ thừa tướng đã hay chưa?

Bá quan tâu rằng:

- Đồ thừa tướng vừa nghe tin dữ ấy, thì hoảng kinh chạy ra khỏi Ngọ môn rồi.

Thái Tôn phán rằng:

- Uất Trì vương huynh hãy chạy theo kêu va vào đây lập tức, chớ nên chậm trễ.

Uất Trì vâng lệnh, chạy theo kêu lớn rằng:

- Bớ thừa tướng! Xin người chớ nên sợ, có thánh chỉ cho triệu ngài vào điện bàn luận việc nước.

Đồ thừa tướng nghe nói có thánh chỉ nên phải quay trở lại, theo Uất Trì Cung vào điện quỳ xuống tâu rằng:

- Nay điện hạ đã giết công chúa nương nương chết rồi, cúi xin bệ hạ bao dung tử tội cho tôi nhờ.

Thái Tôn phán rằng:

- Xin thừa tướng đứng dậy, thiệt khanh vô tội, nay trẫm cưới công chúa cho La Thông, chẳng phải có ý gì lạ, vì ý trẫm muốn hai nước giao hòa khỏi dấy động can qua, không dè thằng súc sanh đó nó dám cả gan sát hại Đồ Lư công chúa, thiệt trẫm cam chịu lỗi, nay trẫm tính giao ruộng đất lại hết thảy, và để một muôn nhân mã đặng phò trì Lang vương, mà chuộc tội cho La Thông và cũng thường mạng cho Đồ Lư công chúa, xin thừa tướng về tâu với Lang vương đừng phiền trẫm, nội trong ngày nay trẫm sẽ ban sư.

Đồ thừa tướng thấy Thái Tôn xử phải như vậy lòng mừng phơi phới, cúi đầu lạy tạ lui ra, tuốt về Hạ Lam sơn tâu lại cho Khương vương hay biết. Vua tôi nước Phiên đều khen Thái Tôn là vua nhân đức, chê La Thông là đứa bạc nghĩa, nhưng mắc binh mình hèn yếu, đành ép lòng cam chịu.

Đây nói qua La Thông chạy khỏi phòng hoa chúc, đương đi lững thững trên đường, chợt thấy bốn tên Hiệu úy áp lại bắt, lột hết xiêm áo, trói về nạp trước sân rồng. Thái Tôn thấy mặt La Thông giận lắm, vỗ án hét lớn rằng:

- Đồ súc sanh dám cả gan nghịch chỉ, thiệt tội mi đáng xử bá đao, Đồ Lư vẫn có công lao với trẫm, thì ơn kia đã trả, oán nọ trừ xong rồi, nếu mi không tuân lệnh trẫm thì thôi, sau mi trở lại giết người ta? Khá thương một nữ tướng, vì hữu tình mà phải chết oan, mi đã bất tuân lệnh dạy, còn về đây trông thấy mặt làm chi? Tả đao! Hãy dận nghịch tử La Thông ra xử trảm cho rồi!

La Thông hoảng kinh tâu rằng:

- Chẳng phải tôi cầm gươm mà giết nàng đâu, nếu nay xử trảm thiệt oan cho tôi lắm, bởi tôi hài tội người mà không ưng, nên người tức mình tự vận.

Thái Tôn phán rằng:

- Ối! Oan gì nà! Ngươi không giết, mà ngươi nỡ đành khoanh tay ngồi xem người chết, thì có khác nào cầm dao giết người, thiệt lòng ngươi rất độc ác, cũng tại nơi ngươi kiếm lời chê bai biếm nhã, nên nàng mới hổ thẹn liều mình, chuyện như vậy, thêm tang cớ còn rõ ràng, mi chớ chối cãi làm chi. Tả đao! Mau dẫn nó ra Ngọ môn chém phức cho khuất mắt.

Quân đao phủ vâng lệnh lôi La Thông đi liền.

Khi đó bá quan văn võ giận La Thông ở bạc tình nên làm thinh chẳng can gián một lời, duy có một mình Trình Giảo Kim nghĩ lúc mình về viện binh, thì mẹ La Thông có gởi gắm nó cho mình, cực chẳng đã phải ra ngọ môn, truyền tả đao khoan hạ sát La Thông, rồi trở vào điện quỳ xuống tâu rằng:

- Xin bệ hạ rộng ơn, nhiêu dung mạng sống cho La Thông!

Thái Tôn phán hỏi:

- La Thông cả gan nghịch chỉ trẫm, tội ấy trẫm xư trảm đã đành, còn oan ức nỗi chi mà Trình vương huynh bảo cứu?

Trình Giảo Kim tâu rằng:

- Tội La Thông thiệt đáng chết, song còn một điều này, là khi tôi về viện binh mà giải vây cứu giá, thì Đậu phu nhân có nói với tôi rằng: “Tôi nghĩ lại họ La hết lòng vì nước mà phải bỏ mạng nơi chốn sa trường, hôm nay duy nhất còn một mình thằng La Thông đây, nối dòng cùng lo phần hương lửa, nếu gặp sự chẳng may ắt khiến họ La phải tuyệt, như vương huynh chịu giữ gìn, thời tôi mới dám cho nó đi cứu giá.” Vì tôi chịu lãnh nó, đặng lo bề cứu giá là việc cả, ngày nay nói lại sanh lòng ngang dọc, không vâng theo lời chúa, cúi xin bệ hạ tưởng nhớ đến cha nó là La Thành, đã lập nhiều công trận với triều đình, và thương tới thân tôi, vì đã chịu lời cùng Đậu phu nhân, xin tha cho La Thông về xứ đặng mẫu tử đoàn viên, thì tôi mới khỏi than phiền.

Thái Tôn phán rằng:

- Trình vương huynh đã tâu hết lời, nên trẫm phải niệm tình tha tội chết cho La thông.

Trình Giảo Kim thấy vua Thái Tôn y theo lời rỗi tấu của mình thì mừng quýnh, liền lạy tạ ơn đứng dậy. Thái Tôn hạ chỉ tha La Thông, La Thông vào điện quỳ lạy tâu rằng:

- Kỉnh tạ ơn phụ vương tha tôi khỏi chết!

Thái Tôn thấy mặt La Thông, giận lắm vỗ án hét rằng:

- Ai là phụ vương của mi nà? vậy từ rày về sau chớ trông thấy mặt trẫm nữa, và cấm không cho cưới vợ, phải ở góa như vậy trọn đời, cùng lột chức đến già. Thôi mi hãy đi cho khuất mắt, đừng ở đây mà chọc giận quả nhân.

La Thông vâng lệnh, đứng dậy về dinh, mấy vị công tử là anh em của va đều kéo đến thăm và trách rằng:

- Ai bảo anh ăn ở bạc tình thái quá, nên hôm nay mới ra nông nỗi như vầy.

La Thông biết mình lầm lỗi, đến chừng ăn năn việc đã muộn rồi, nên cứ cúi đầu làm thinh mà chịu.

Khi ấy Thái Tôn truyền lệnh tẩm liệm Đồ Lư công chúa, lo việc tống táng xong xuôi, rồi bắt đầu trở về cung, còn bá quan ai về dinh nấy. Tần nguyên soái ra khỏi cửa gặp La Thông thì giận lắm mắng rằng:

- Mầy là đồ súc sinh! Từ rày về sau không đặng làm quan cho vinh danh tổ phụ, lại phải ở góa trọn đời, hết trông cưới vợ mà nối dòng, sao chưa về cho rồi còn ở đây làm chi vô lối?

La Thông bị quở mắng thì hổ thẹn lắm, nói túng rằng:

- Xin bác đừng giận, cháu được trở về nuôi mẹ, mới là trọn đạo làm con.

Trình thiên tuế đi vừa tới, nghe mấy lời La Thông nói, càng thêm giận nữa mắng tiếp rằng:

- Đồ khốn nà! Mi muốn ở nhà thủ hiếu như vậy, ta mới mệt lòng mệt dạ, lo chạy ngược chạy xuôi, chạy sắp chạy ngửa, tiếc cho mi lập đặng công trận lớn lao thể này, mà bây giờ không bằng tên lính. Thiệt cũng uổng công lão quá, đã làm mai làm mối, rốt ruột thì tiếc cho con vợ như hoa mà mắc phải thằng chồng oan trái. Nay bị triều đình lột chức, lại cấm không cho cưới vợ nối dòng, họa may tái sanh kiếp khác mới trông nên việc tóc tơ

La Thông nói rằng:

- Có bấy nhiêu chuyện đó sao bác cứ nói hoài, thiệt tôi nhức xương chịu không nổi, mà vua đã cấm rồi tôi đâu dám cãi lệnh, xin bac ở lại sau, tôi về trươc thăm nhà.

Trình thiên tuế nói:

- Mầy có về thì hãy về phức đi, ai cầu mầy ở.

La Thông lật đật tạ từ Trình thiên tuế và Tần nguyên soái, rồi trở về dinh từ giã chúng bạn hữu lên ngựa rủi dong.

Qua ngày thứ, Đường Trinh Quán Thai Tôn truyền dọn yến tiệc khao thưởng binh tướng, và sửa soạn ban sư hồi trào, khi tiệc mãn, nổ ba tiếng pháo, đại tiểu chúng tướng quân binh đồng kéo nhau ra thành. Lúc ấy vua Khương Vương, Đồ thừa tướng và bá quan văn võ đều kéo nhau đến đưa đón. Lang vương quỳ xuống tâu rằng:

- Tôi là Xích Bích Bửu Khương Vương, đem lễ đến lạy đưa thiên tử.

Đường Thái Tôn phán rằng:

- Lang vương hãy đứng dậy, trẫm cho phép ba năm khỏi cống sứ, phải giữ gìn nước nhà, cai trị cho yên, nay trẫm ban sư hồi trào, nhưng cũng giữ một niềm hòa hảo.

Vua Khương Vương tâu rằng:

- Tôi cầu chúc cho bệ hạ hưởng thọ lâu dài, sống lâu muôn tuổi,

Thái Tôn truyền để lại một muôn nhân mã trấn giữ ải đầu, còn thành Mộc Dương thì được cắm Phiên như cũ, vua Khương Vương nghe qua mừng rỡ chẳng cùng.

Khi Thái Tôn truyền dạy xong rồi mới dẫn đại tiểu quan bân kéo tuốt về Trường An. Lúc về đến nơi, bá quan văn võ đều kéo nhau ra thành nghênh tiếp rước vào. Tôi chúa vui mừng hớn hở, truyền bày yến tiệc, thưởng công phong chức.

( Truyện Tảo Bắc đến đây chấm dứt, muốn tìm hiểu tiếp tục xin tìm đọc Chinh Đông và Chinh Tây. )