òng người như lá úa trong cơn mưa chiều

Nhiều cơn gió cuốn xoay xoay trong hồn

Và cơn đau này… vẫn còn đây!

Em yêu dấu,

Em từng hỏi hỏi anh: “Nguyên do nào khiến anh bước chân vào con

đường nghệ thuật và tại sao anh viết ra những bản tình ca buồn đến thế?”.

Để trả lời câu hỏi của Em, Anh xin nói thế này: “Anh nghĩ đó chính là tặng phẩm quý giá mà Tạo hóa đã ban tặng cho anh!”. Anh không hề theo học ở trường âm nhạc chuyên nghiệp nào. Gia đình anh cũng không phải gia đình làm nghệ thuật. Ông nội anh chỉ là một nông dân chất phác. Cậu anh cũng không phải nghệ sĩ nhưng ông rất yêu nghệ thuật. Ông biết làm thơ và đặc biệt rất mê âm nhạc! Giọng hát làm mê hoặc ông chính là của ca sĩ Thanh Thúy. Do vậy, khi anh chưa được 10 tuổi, ông đã mua cho anh cây đàn Mandoline và anh đã mò mẫm tự học chơi chiếc đàn này từ hồi đó.

Sau này khi học Trung học, anh có được học những giờ Âm nhạc do thầy

phụ trách là nhạc sĩ Chung Quân như anh đã kể.

Khi còn nhỏ tên anh là Vũ Thành. Đến khi vào Nam năm 1954, Cậu

anh đi làm Giấy khai sinh lại và đã thêm vào chữ An. Sở dĩ ông đặt như thế

là vì ông muốn tên anh có thể đứng đầu trong mọi danh sách. Ông bảo:

“Nếu con đi thi thì Cậu muốn được nghe tên con đầu tiên khi công bố kết quả!”. Cậu anh cũng muốn có con trai làm nghệ thuật nên ông đã đặt tên

cho cậu em trai kế anh là Vũ Xuân Bính. Em có biết vì sao là Xuân Bính

không? Xuân Bính là ghép từ Xuân Diệu và Nguyễn Bính (vì ông rất mê thơ của hai nhà thơ này!). Cậu anh ở trong quân ngũ nên thường xuyên phải xa nhà. Nhưng ông luôn mang theo quân trang một máy Radio đèn điện tử hiệu Philips do Hòa Lan sản xuất để nghe nhạc trên sóng phát thanh. Về sau này ông còn dùng thêm máy cassette băng từ để nghe nhạc nữa!

Hôm nào anh đi học về, chưa vào nhà mà nghe tiếng nhạc mở lớn từ

bên trong vọng ra và đặc biệt là nghe giọng hát liêu trai của ca sĩ Thanh

Thúy thì anh biết ngay là Cậu anh được về phép thăm nhà. Những hôm ấy

nhà thật vui, thật hạnh phúc. Không chỉ Cậu anh thích giọng hát của ca sĩ

Thanh Thúy mà phải nói hồi đó anh cũng rất mê Thanh Thúy nữa! Tuy nhiên anh may mắn hơn những người khác mà cũng có thể nói là “liều”

hơn người khác là anh đã dám đến gõ cửa nhà thần tượng của mình để xin

được gặp!

Năm 1960, lúc ấy ca sĩ Thanh Thúy đã là giọng hát ăn khách tại các

phòng trà nổi tiếng ở Saigon! Trong khi đó anh chỉ là cậu học trò 17 tuổi

mà lại dám đến gõ cửa nhà cô (lúc đó ở đường Cao Thắng) chỉ để tặng

những ca khúc đơn sơ của mình. Vây mà chị Thúy cũng vui vẻ tiếp và nhận

những bản thảo của anh cho dù chị chưa bao giờ hát! Dẫu vậy, anh rất quý

đức tính khiêm nhượng và sự bình dị của chị! Nổi tiếng nhưng không xa

cách với mọi người. Và thật may mắn, sau này anh có dịp mời được ca sĩ

Thanh Thúy cộng tác với anh trong các chương trình âm nhạc do anh thực

hiện.

Đến năm 1965, anh đã bắt đầu con đường nghệ thuật của mình bằng bài hát Tình khúc thứ nhất, lời thơ Nguyễn Đình Toàn. Bài hát này đã được

chính anh Toàn hát lần đầu tiên trong Chương trình Văn học Nghệ thuật

của Đài phát thanh Saigon, khi ấy nhạc sĩ Nhật Bằng là người đệm đàn

guitare. Bài hát đã được nhiều người thích ngay từ lần đầu tiên được phát

thanh qua làn sóng điện. Sau đó anh Toàn đã bàn với anh là cùng nhau làm

Chương trình Nhạc chủ đề và phân công trách nhiệm. Anh Toàn chịu trách

nhiệm viết Lời giới thiệu còn anh đứng tên Trưởng Ban có trách nhiệm

mời ca sĩ, nhạc sĩ và điều hành việc thu âm chương trình cũng như làm

bảng trả thù lao cho các anh em ca sĩ, nhạc sĩ tham gia. Thù lao khi đó có

thể gọi là khá lớn, mỗi lần thu thanh ca sĩ và nhạc sĩ được trả như nhau là

200 đồng (lúc đó một tô phở giá 10 đồng).

Ca sĩ Lệ Thu là người đầu tiên hát Tình khúc thứ nhất trên Chương

trình Nhạc chủ đề với phần đệm Piano phóng túng của nhạc sĩ Nghiêm Phú

Phi (lúc đó ông đang là Giám đốc trường Quốc gia Âm nhạc Saigon). Giờ

nhớ lại buổi thu âm hôm ấy, anh vẫn còn cảm nhận được sự xuất thần của

ca sĩ Lệ Thu khi hát bài hát này! Chỉ với một lần thu âm duy nhất, Lệ Thu

đã xuất sắc thể hiện được chất phiêu lãng của ca khúc bằng phong cách

riêng rất độc đáo.

Chương trình Nhạc chủ đề được thu thanh vào trưa thứ Hai hàng tuần

để phát vào lúc 10 giờ 15 mỗi tối thứ Sáu và phát lại vào 1 giờ đêm Chủ

nhật. Chương trình được nhiều thính giả theo dõi và gửi Thư yêu cầu. Về

Ban nhạc phụ trách, ngoài nhạc sĩ Nghiêm Phú Phi còn có sự tham gia các

nhạc sĩ khác như Nhật Bằng, Nguyễn Hiền…, tiếng kèn Clarinet của nhạc

sĩ Đỗ Thiều. Về ca sĩ tham gia, thường xuyên có cô Thái Thanh và các ca

sĩ khác như Bạch Tuyết (em ca sĩ Mai Hương), ca sĩ Duy Trác… Về nội

dung, mỗi tuần Chương trình giới thiệu về các tác phẩm của một nhạc sĩ

hoặc giới thiệu một giọng hát hay.

Giữa năm 1965, anh có dịp lên Đà Lạt chơi và đã được nghe dòng nhạc tuyệt vời của một nhạc sĩ trẻ. Đó là nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, khi đó anh Sơn đang sống tại thành phố thơ mộng này. Khi trở về Saigon, anh đã bàn bạc với mọi người trong Chương trình. Sau đó, các anh đã liên tiếp giới

thiệu các ca khúc Da vàng của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn trong hai Chương

trình Nhạc chủ đề. Anh còn nhớ một cảm giác thảng thốt khi nghe ca khúc

Ca dao Mẹ trong khi thu âm Chương trình. Có thể nói sau khi phát thanh

Chương trình, nhiều thính giả tiếp nhận ca khúc Da vàng với thái độ khá

rụt rè. Nhưng sau đó, Trịnh Công Sơn đã trở nên nổi tiếng rất nhanh chóng

như Em biết.

Cuối năm 1965, anh có dịp mời ca sĩ Thanh Thúy tham gia Chương

trình. Sau khi thu thanh xong cả nhóm đi ra quán trà gần Đài Phát thanh để

giải khát. Anh gọi ly Hồng Trà và bất ngờ thay Thanh Thúy đã múc một

thìa đường cho vào ly và khuấy cho anh. Một cử chỉ thân thiện tự nhiên

nhưng làm anh rất cảm động và nhớ mãi. Thần tượng của thời tuổi trẻ đã

khuấy đường cho ly trà của mình!

Năm 1966, các anh tổ chức Kỷ niệm một năm Chương trình Nhạc chủ

đề. Buổi tiệc được tổ chức tại Nhà hàng Ánh Hồng ở đường Nguyễn Minh

Chiếu, Phú Nhuận (nay là Nguyễn Trọng Tuyển) sát đường ray xe lửa, chuyên bán Bò Bảy Món. Hôm ấy anh nhờ được ca sĩ Duy Trác lái chiếc

xe Lambretta đi đón Cậu anh đến cùng tham dự. Anh đã xếp chỗ cho ông

được ngồi gần ngay thần tượng của mình là ca sĩ Thanh Thúy. Anh nghĩ

chắc hôm ấy ông vui lắm! Bây giờ ông đã lên Trời và chắc đang đợi anh

nơi ấy. (Lúc đó anh mới 22 tuổi và Cậu anh 44 tuổi).

Từ khi mới bắt đầu, Chương trình Nhạc chủ đề đã được các thính giả

yêu thích và trở nên rất nổi tiếng. Chương trình từ đó vẫn giữ được phong

độ cho đến tháng 4 năm 1967 phải ngưng lại vì anh đi nhập ngũ, còn anh

Toàn quá bận rộn với nhiều công việc khác. Mấy tháng sau, khi anh đang

còn trong Quân trường thì anh Toàn có tiếp tục cho làm lại Chương trình.

Em yêu dấu,

Đến giữa năm 1968, anh may mắn được trở lại Đài Phát thanh Saigon

làm việc. Bên cạnh đó, anh tiếp tục học và hoàn thành Chương trình Cử

nhân Luật tại Luật khoa Saigon. Trong thời gian này, anh đã thực hiện

Chương trình Vũ Thành An tại Đài phát thanh Quân đội. Và cũng chính

qua Chương trình này, anh có cơ hội để tự khẳng định khả năng của mình.

Lúc này anh đã hoàn thành Bài không tên số 2 và anh đang tìm ca sĩ để giới thiệu ca khúc này. Anh đã nghĩ đến nhiều người, trong đó có ca sĩ Lệ Thu. Rồi bất chợt anh nhớ đến Thanh Lan. Thật ra, anh đã để ý Thanh Lan từ năm 1965 hoặc năm 1966, khoảng đó. Lần ấy, Thanh Lan hát trong một buổi trình diễn của Đoàn Văn nghệ Sinh viên Học sinh Nguồn Sống của

Nghiêm Phú Phát (em nhạc sĩ Nghiêm Phú Phi) tại trường Quốc gia Âm

nhạc Saigon. Giọng hát và phong thái trẻ trung, vui tươi của Thanh Lan đã

làm sống động buổi sinh hoạt văn nghệ hôm đó. Do vậy, anh đã quyết định

mời Thanh Lan thu âm lần đầu tiên và giới thiệu Bài không tên số 2 trên

sóng phát thanh của Đài phát thanh Quân đội trong Chương trình nhạc Vũ

Thành An vào năm 1969.

Bài không tên số 2 với tiếng hát trẻ trung của Thanh Lan đã được thính giả hưởng ứng nồng nhiệt. Thế là anh mạnh dạn giới thiệu những bài

không tên kế tiếp (Bài không tên số 4, số 6…) cho đến tất cả là 10 bài

không tên trong các chương trình sau đó. Vậy là anh đã hoàn tất tuyển tập

Những bài không tên, nhạc và lời Vũ Thành An, vào năm 1970. Sau đó ấn phẩm Những bài không tên đã ra mắt mọi người do Hiện Đại tổng phát hành (44/5 Công Lý - nay là Nam Kỳ Khởi Nghĩa - Saigon).

Anh cảm ơn Tạo hóa đã ban tặng tặng phẩm quý giá cho anh.

Anh cảm ơn Em đã cho anh những cảm xúc mạnh mẽ từ tình yêu chân thật để anh viết nên những bài tình ca này!

Cầu mong Em luôn được bình an.