URO 2008 là một ký ức đáng quên. Thụy Điển sớm bị loại còn tôi thì bị vết đau khi còn ở Inter hành hạ suốt cả giải. Nhưng cuộc sống là vậy đó. Một điều tồi tệ đến thì sẽ có một điều tuyệt vời theo sau và ngược lại. Trước thềm EURO, tôi được biết Roberto Mancini sẽ bị sa thải. Người thay thế là Jose Mourinho. Lúc ấy tôi chưa gặp trực tiếp, nhưng ông ta đã khiến tôi ngạc nhiên. Có một sự gắn kết vô tình nào đó khiến tôi biết rồi mình sẽ sẵn sàng chết vì con người này.

CHỜ ĐỢI NGƯỜI THAY ĐỔI VẬN MỆNH

Tôi chưa biết gì nhiều dù khi ấy Mourinho đã là "người đặc biệt" rồi. Có vẻ tự phụ, luôn biến cuộc họp báo thành những show diễn của riêng mình. Ban đầu tôi ngỡ cũng giống như Capello, một người lãnh đạo cứng rắn mà mình có thể nể trọng. Nhưng tôi hoàn toàn sai, chí ít là sau hết phân nửa. Mourinho là người Bồ và luôn muốn mình là trung tâm của mọi thứ. Ông ta điều khiển cầu thủ theo cách của riêng mình.

Đấy là người đã học hỏi nhiều từ Bobby Robson, cựu HLV đội tuyển Anh. Robson cầm quân cho Sporting Lisbon và cần một trợ lý ngôn ngữ. Mourinho lại rất giỏi ngôn ngữ. Nhưng rất nhanh, Robson nhận ra người phiên dịch của mình cũng rất có kiến thức về bóng đá. Suy nghĩ nhạy bén và đầy óc phân tích dù chưa chơi bóng đá ở trình độ cao nhất.

Robson ngạc nhiên lắm, giao cho Mourinho thử viết tài liệu trinh sát đối thủ. Kết quả ông nhận được là một bản phân tích chi tiết và hay nhất trên đời. Ngạc nhiên lắm chứ.

Robson đổi CLB, Mourinho cũng đi theo. Ông ta dành mọi thời gian trong thời kỳ ấy để học hỏi, không chỉ những chiến thuật, con số mà còn cả vấn đề tâm lý nữa. Mourinho vẫn thường nói: "Khi đội chiến thắng bạn chỉ là một phần trong đó. Nhưng khi thất bại thì bạn là cả một đống phân".

Rồi Mourinho cũng tách ra "làm riêng", cho Porto năm 2002. Với nhiều người khi ấy ông vẫn chỉ là "Gã phiên dịch" dù Porto cũng là đội "khủng" ở Bồ Đào Nha. Trước khi Mourinho đến Porto chỉ xếp ở giữa BXH. Ở Cúp châu Âu, đặc biệt là Champions League chả ai coi Porto ra gì.

Nhưng Mourinho mang đến sự hiểu biết tuyệt vời về từng đối thủ. Ông nhấn mạnh từng chi tiết nhỏ có thể ảnh hưởng lớn ra sao đến toàn cục. Mourinho nghiên cứu đến tận cùng đối thủ. Ông ta tập cho mình thói quen suy nghĩ tổng hợp và rất nhanh. Năm ấy Porto loại Man United, đội bóng mà chỉ một thành viên của họ cũng có giá trị bằng cả đội Porto gộp lại.

Đấy là một vụ nổ Big Bang để đưa Mourinho lên thành HLV đỉnh nhất thế giới. Năm 2004, Roman Abramovich mang Mourinho về. Ban đầu Mourinho đâu có được công chúng Anh đón nhận, một tay người Bồ mới gầy dựng tiếng tăm thôi mà. Nhưng ngay trong cuộc họp báo đầu tiên ông đã nói: "Tôi không phải gã vô danh. Tôi vô địch Champions League với Porto. Tôi đặc biệt. Tôi là Người đặc biệt".

Báo chí Anh ban đầu dùng khái niệm "Người đặc biệt" ấy với ý giễu cợt, nhưng rồi họ mau chóng mê mẩn con người này. Với fan Chelsea thì đừng hỏi. Trước khi Mourinho đến, họ không biết vô địch Anh là gì trong 50 năm. Với Mourinho, họ có 2 chức Vô địch liên tiếp. Con người tự thay đổi vận mệnh của mình và người khác đang trên đường đến với chúng tôi, Inter. Tôi chờ đợi những mệnh lệnh và càng hồi hộp khi biết Mourinho có ý định nói chuyện với mình.

MOURINHO LÀ MỘT ĐẠI CA

Nhưng cuộc nói chuyện quả là... nói chuyện. Ông ta bảo thật vui làm việc cùng, thế thôi. Ban đầu chơi tiếng Italia, tôi chả hiểu mấy, chắc ông ta nghĩ tôi ở Italia nhiều năm nên phải biết tiếng. Ngôn ngữ là nghề của ông ta mà, 3 tuần là nói sõi hơn tôi rồi. Sau Mourinho phải xài tiếng Anh với tôi. Trong thời gian EURO, Mourinho nhắn tin cho tôi.

Một, reply. Hai, reply. Cứ thế. Bạn có nghĩ ra không? Bạn nhắn tin qua lại như thế với một HLV. Tôi chơi cho đội tuyển, có liên quan gì đến ông ta đâu. Vậy mà vẫn quan tâm, vẫn cho lời khuyên. Ơ kìa, hóa ra gã HLV này đâu có cứng như mình nghĩ.

Rồi tôi nhận ra mục đích của Mourinho muốn lôi kéo tôi. Ông ta muốn tạo ra sự trung thành và sự dấn thân. Nhưng tôi thích vậy. Chúng tôi dần hiểu nhau. Mourinho làm việc gấp đôi người thường, xem bóng đá ngày đêm và liên tục phân tích. Chưa bao giờ tôi gặp ai có nhiều kiến thức về đối thủ như thế. Cứ như thể cỡ giày của thủ môn thứ 3 ông ta cũng tường tận vậy.

Nhưng cũng phải mất khá lâu tôi mới gặp tận mặt Mourinho. Nhưng dù đã tự vẽ nên hình ảnh của vị này, tôi vẫn ngạc nhiên khi được mục sở thị. Lùn, vai nhỏ, nhìn càng nhỏ bé khi bao quanh là những cầu thủ. Vậy đó, nhưng cầu thủ xếp hàng nghe ông nói.

Ông ta trấn áp ngay những kẻ tự cho mình là không thể đụng đến: "Từ nay bọn mi tập luyện theo lệnh ta, thi đấu theo ý ta, nghe thông chưa?". Cầu thủ buộc phải nghe từng từ mà Mourinho nói. Nhưng sau tất cả, ông ấy vẫn không phải là Capello. Capello là một vị tướng, Mourinho là một đại ca. Ông ta tạo sự liên kết với các cầu thủ bằng tin nhắn, bằng mail, bằng sự tìm hiểu về vợ con, cuộc sống của từng người. Ông ta không la hét.

"ZLATAN SẼ LÀM CHO MOURINHO PHẤN KHÍCH"

Mọi người hiểu và thích cung cách ấy. Ông ta chuẩn bị cho chúng tôi trước và trong trận đấu. Như một trò chơi tâm lý vậy. Ông ta cho chúng tôi coi lại băng ghi hình và chỉ ra chỗ kém: "Nhìn coi. Tệ chưa, chán chưa. Buồn rứa bây. Đâu phải bây đá đâu, anh em bây đá phải không?". Nhẹ nhàng vậy thôi mà cả đám nhục hết ráo.

"Ta không muốn bây đá như rứa nữa. Bước ra ngoài kia như sư tử chết đói, như những chiến binh coi. Bết hơn thì đừng mong thắng". Rồi Mourinho nói tiếp: "Đầu tiên phải đá như ri, sau đó như ri...". Khi tình hình quá tệ, ông ta cũng đá bảng thông báo, khiến cho cả đội như sôi sục và lại lao ra sân như những gã hoang dại không cần biết đến này mai.

Làm việc với Mourinho là một chuỗi ngày như thế, là những sự việc không ngờ tới lần lượt xuất hiện khiến bạn phải dốc từng chút sức lực cuối cùng cho ông ấy. Bạn sẵn sàng giết người vì Mourinho. Nhưng đôi khi Mourinho cũng lạnh lùng: "Mi làm ta buồn quá Zlatan à. Hôm ni mi là con số 0, chả ra cái *** gì cả". Nhẹ nhàng thế thôi, mà nghe như búa bổ. Tôi không cãi lại. Không phải sợ mà vì biết ông nói đúng. Mourinho không bàn về quá khứ, chả viển vông tương lai mà luôn nói chuyện hiện tại. Mà hiện tại tôi đúng là ***. "Ra ngoài và chơi bóng xem nào", Mourinho nói.

Mourinho là bậc thầy kích thích cầu thủ. Nhưng điều duy nhất khiến tôi thật sự ấn tượng là gương mặt của Mourinho. Tôi làm gì, ghi bàn đẹp cỡ nào, tuyệt nhiên gương mặt ấy không có lấy một biểu hiện. Cứ như trước mặt chỉ là một pha quay chậm. Tôi cố chơi hay hơn để cố tìm một sự khác lạ trên gương mặt ấy. Nhưng không. Tôi vô lê ghi bàn, lừa qua 4 cầu thủ, sút bóng theo kiểu karate, gương mặt Mourinho vẫn như một người nhìn vào cơn mưa.

Tôi hỏi Rui Faria (HLV thể lực và là cánh tay phải của Mourinho) về điều đó. Ông ta chỉ nói: "Quên chuyện làm gương mặt Mourinho thay đổi đi. Ông ta không phản ứng như chúng ta".

Không ư? Ừ. Chờ đó. Zlatan này sẽ mang cuộc sống trở lại gương mặt kia. Có tạo ra phép thuật tôi cũng phải thử. Cách nào cũng được, Zlatan sẽ phải làm cho Mourinho phấn khích vui sướng!

Tôi nhớ trận gặp Atalanta, một ngày trước khi nhận giải dành cho cầu thủ nước ngoài hay nhất và cầu thủ hay nhất Serie A. Hiệp 1 tôi đá hơi chán. Mourinho bước vào phòng và nói:

- Mai nhận giải thưởng hả mi?

- Ừ

- Chuẩn bị phát biểu chi chưa?

- Chưa, sao thế?

- Ta bày mi nè. Mi nên nói là mi nhục nhã với giải thường này. Răng mà các anh trao giải cho người không xứng đáng? Trao giải cho mạ mấy anh cho rồi. Không thì trao cho ai xứng đáng hơn tôi ấy.

Nghe vậy, tôi chỉ dậy lên một cảm giác chứng tỏ. Mourinho hãy đợi đấy, tôi sẽ cho ông thấy mình là ai, dù cho có đổ máu.