RANHĐAVOAN: - Bẩm cụ, ngoài kia có một ông nào muốn gặp cụ.

ARPAGÔNG: - Bảo rằng ta đang bận, và lúc khác ông lại.

BRANHĐAVOAN: - Ông ta nói là đem tiền lại cho cụ.

ARPAGÔNG: - Xin lỗi các vị. Tôi trở lại ngay

LA MECLUYT: (Đâm sầm ra và làm cho Arpagông ngã lăn kềnh) - Bẩm cụ...

ARPAGÔNG: - Ối! Tôi chết mất!

CLÊAN: - Sao vậy, thưa cha? Cha có đau không?

ARPAGÔNG: - Chắc hẳn thằng bất nhân nó đã ăn tiền bọn con nợ của ta, để làm cho ta gẫy cổ đây.

VALE: - Không hề gì đâu ạ.

LA MECLUYT: - Cẩm cụ, xin cụ tha lỗi, cháu tưởng chạy mau vào cho được việc.

ARPAGÔNG: - Mày vào làm gì đây, thằng đao phủ kia?

LA MECLUYT: - Vào bẩm với cụ là cả hai con ngựa của cụ đều long móng sắt cả.

ARPAGÔNG: - Cho dắt mau lại cửa hàng đóng móng.

CLÊAN: - Trong khi chờ đợi đóng móng xong xuôi thưa cha, để con thay cha tiếp đãi tân khách, và dẫn cô ra vườn; con sẽ cho bưng đồ nước ra đó.

ARPAGÔNG: - Vale, anh để mắt một tí vào tất cả những trò đó, và nhờ anh lưu tâm vớt vát lại được càng nhiều càng tốt để gửi trả lại cho nhà hàng.

VALE: - Cháu hiểu rồi.

ARPAGÔNG: (Một mình) - Thằng con ngỗ ngược! Mày định làm tao sạt nghiệp hay sao

CLÊAN: - Ta hãy trở vào trong này, chuyện trò tiện hơn nhiều. Chung quanh không còn có ai đáng nghi ngại nữa, và chúng ta có thể nói năng được tự do.

ÊLY: - Vâng, thưa cô, ông anh của em có tâm sự với em về mối tình của anh ấy đối với cô. Em cũng biết những chuyện ngang trái như vậy có thể gây những nỗi phiền muộn buồn khổ như thế nào, và em xin cam đoan với cô rằng em thiết tha đến chuyện của cô, với một mối cảm tình vô hạn.

MARIAN: - Được một người như cô quan tâm đến chuyện của mình, thật là một niềm an ủi dịu lòng; và tôi mong rằng đối với tôi, cô giữ được mãi mối tình hữu ái hào sảng đó, nó rất có khả năng xoa dịu cho tôi mọi nỗi đắng cay của số mệnh.

FRÔDIN: - Nói thực tình, cả hai người thật khốn khổ, không bảo cho tôi biết chuyện, trước khi xảy ra cơ sự này! Nếu biết trước, thì dĩ nhiên là tôi đã tránh cho các bác nỗi lo buồn này và đã không đưa công việc đến cái bước hiện nay.

CLÊAN: - Làm thế nào? Chẳng qua là số kiếp hẩm hiu của tôi nó xui ra như vậy. Nhưng, em Marian xinh đẹp ơi, emquyết định thế nào?

MARIAN: - Ôi! Em có quyền quyết định gì được? Trong thân phận lệ thuộc, em chỉ có thể thầm mong trộm ước mà thôi!

CLÊAN: - Trong lòng em, chẳng có gì cho anh trông cậy được ngoài những nỗi ước mong ư? Chẳng có một chút tình xót thương giúp giập? Chẳng có một chút ân ưu cứu trợ? Chẳng có tình yêu thương tích cực ư?

MARIAN: - Em biết nói thế nào với anh bây giờ? Anh hãy đặt mình vào địa vị em, và xét xem em có thể làm được những gì. Anh cứ lo mưu tính kế hộ em đi: em xin nghe theo ý anh, và em tin rằng anh cũng thừa hiểu lẽ phải để chỉ đòi hỏi ở em những gì mà danh dự và lễ giáo có thể cho phép em làm.

CLÊAN: - Than ôi! Em quy hành động của anh vào trong khuôn khổ phiền hà của một thứ danh dự khắc nghiệt và một nền lễ giáo khắt khe như vậy, thì thật là dồn anh đến chỗ cùng đường.

MARIAN: - Anh bảo em làm thế nào được? Dù cho em có thể vượt qua muôn ngàn ý tứ giữ gìn mà đàn bà con gái chúng em bắt buộc phải có, dù vậy đi nữa em cũng vẫn phải tôn trọng mẹ em. Bà cụ đã nuôi nấng em trước một niềm hết dạ thương yêu, nên em không thể nỡ lòng làm cho cụ phiền muộn. Anh hãy ra công, hãy vận động với bà cụ; hãy chăm lo hết cách để lấy lòng cụ. Anh muốn làm gì, nói gì cũng được, em xin để anh tự do, và nếu chỉ cần em ngỏ lời ưng thuận, thì em sẵn lòng thú thật với cụ tất cả mối cảm tình của em đối với anh.

CLÊAN: - Chị Frôdin, khốn khổ, chị Frôdin ơi, chị có vui lòng giúp giập chúng tôi không?

FRÔDIN: - Chết nỗi, lại cần phải hỏi điều đó ư? Tôi hết sức sẵn lòng. Cậu cũng biết là tôi vốn có bụng thương người. Trời bẩm sinh tôi chẳng phải con người sắt đá, và tôi rất thích được lo công giúp việc cho người, khi tôi thấy những người yêu nhau bằng một mối tình đoan chính. Về chuyện này, chúng tacó thể làm được những gì nào?

CLÊAN: - Chị thử nghĩ hộ xem.

MARIAN: - Chị hãy soi sáng cho chúng em.

ÊLY: - Chị hãy tìm mưu kế nào đó để phá cái việc mà chị đã làm.

FRÔDIN: - Cũng khó đấy. (Nói với Marian) - Về phần bà cụ, thì cụ không phải là hoàn toàn không biết nghe điều phải chăng và có lẽ ta cũng có thể làm cụ xiêu lòng và quyết định chuyển tặng cậu con cái khoản định tặng cho ông bố (Nói với Clêan) - Nhưng rầy rà nhất, là ông bố của cậu lại là ông bố của cậu.

CLÊAN: - Đã đành.

FRÔDIN: - Tôi nói rằng ông cụ sẽ mang lòng hờn giận nếu người ta tỏ ra là khước từ cụ, và sau đó thì cụ sẽ chẳng vui lòng ưng thuận cuộc hôn nhân của cậu. Muốn khéo léo, thì phải làm thế nào để chính ông cụ tự ý từ hôn và phải cố tìm cách nào đó khiến ông cụ chán cô em đi đã.

CLÊAN: - Chị nói đúng đấy.

FRÔDIN: - Vâng, tôi nói đúng, tôi cũng biết làm. Đường lối là phải như thế; nhưng gay nhất là tìm ra được phương sách. Khoan: nếu ta có được một mụ nào đó hơi đứng tuổi, có tài giỏi giang như tôi và khéo đóng trò để giả làm một bà quý phái, bằng cách bố trí gấp gáp một đoàn lũ tuỳ tùng và mượn một danh hiệu lăng nhăng nữ hầu tước hay nữ tử tước gì đó, mà ta giả thiết là ở Xứ Hạ - Brơtanbơ chẳng hạn, thì tôi đủ tài khôn khéo để đánh lừa ông cụ cho cụ tưởng đó là một người giàu có hàng trăm ngàn êquy bạc mặt, ngoài những nhà cửa dinh cơ không kể: tưởng người đó say mê cụ như điếu đổ và chỉ ước mong được làm vợ cụ, đến nỗi đem cả tài sản biếu cụ theo hôn khế hẳn hoi. Tôi tin chắc rằng cụ sẽ để tai nghe lời mối lái, vì kể ra thì ông cụ yêu cô lắm, tôi biết, nhưng cụ lại yêu tiền có lẽ còn hơn một tí; và một khi bị trò lừa kia làm lóa mắt, cụ đã ưng thuận cái việc của hai cô cậu, thì dù sau đó, muốnxem kỹ tỏ tường những tài sản của bà hầu tước nhà ta, mà cụ có vỡ mộng, thì bấy giờ cũng chả quan hệ gì nữa.

CLÊAN: - Tất cả những mưu sách đó, thật là cao kiến.

FRÔDIN: - Cứ để tôi làm. Tôi vừa sực nhớ ra một bà bạn có thể dùng vào việc này.

CLÊAN: - Chị Frôdin ạ, chị hãy tin chắc ở lòng biết ơn của tôi nếu công việc xong xuôi. Nhưng, em Marian kiều diễm ơi, chúng ta hãy bắt đầu tranh thủ bà cụ; dẫu sao sức phá được cái cuộc nhân duyên này đi cũng đã có lợi lắm rồi. Về phần em, anh yêu cầu em cố gắng hết sức của em đi. Em hãy lợi dụng tất cả quyền lực của em đối với cụ, do tình thương yêu của cụ đối với em, em hãy triệt để phát huy tất cả những duyên dáng xiêu lòng, những vẻ quyến rũ mãnh liệt mà trời đã phú bẩm cho khoé mắt làn môi của em, và xin em chớ bỏ sót những lời âu yếm, những giọng khẩn cầu dịu ngọt và những cách mơn trớn cảm động lòng người, mà anh tin chắc không ai có thể từ chối điều gì.

MARIAN: - Em sẽ hết sức của em và em quyết không bỏ sót cái gì đâu.