rong khi đi thăm bệnh viện, Tix-tu làm quen với một cô bé ốm.

Bệnh viện Mi-rơ-poan, nhờ lòng hào hiệp của bố em, trở nên một bệnh viện rất lớn, rất đẹp, có tất cả những gì cần thiết để chữa bệnh. Những cửa sổ rộng rãi để cho ánh nắng mặc sức tràn vào; bức tường nào cũng trắng bóng. Tix-tu không thấy bệnh viện xấu, không! Thế nhưng em cảm thấy... biết nói sao nhỉ... Em cảm thấy ở bệnh viện ẩn khuất một cái gì buồn bã.

Bác sỹ Mốc-đi-ve, bệnh viện trưởng, là một người rất uyên bác và rất tốt, thoạt nhìn đã biết ngay. Tix-tu thấy ông có phần giống bác Râu-mép-dài, tuy ông không có râu mép và đeo một đôi kính đồi mồi to bự. Tix-tu nói với ông nhận xét của mình. Bác sỹ Mốc-đi-ve đáp:

- Dĩ nhiên chúng tôi có phần giống nhau vì cùng chăm sóc cuộc đời. Bác Râu-mép-dài chăm sóc hoa, còn tôi chăm sóc con người.

Nhưng chăm sóc con người khó hơn nhiều, nghe bác sỹ Mốc-đi-ve nói, Tix-tu hiểu ngay điều đó. Là thầy thuốc, nghĩ là không ngừng giao chiến. Một phía là bệnh tật luôn luôn chực sẵn để thâm nhập vào cơ thể con người, phía kia là sức khoẻ luôn luôn chực bỏ đi. Hơn nữa, bệnh tật thì muôn hình vạn dạng, còn sức khoẻ chỉ có một dạng mà thôi. Bệnh tật khoác đủ thứ mặt nạ, con người không nhận ra nó. Cần phải tìm ra bệnh, làm cho nó thoái chí, đánh đuổi nó đi; đồng thời hãy kéo sức khoẻ về, giữ chặt lấy nó, không cho nó chạy mất.

- Cháu đã từng ốm hả Tix-tu? - Bác sỹ Mốc-đi-ve hỏi.

- Cháu chưa ốm bao giờ ạ.

- Thật thế?

Quả thực, bác sỹ nhớ ra rằng chưa lần nào người ta mời ông đến thăm bệnh cho Tix-tu. Mẹ em thường đau một bên đầu; bố em thỉnh thoảng dạ dày bất an. Anh hầu Ca-rơ-luyx mùa đông vừa rồi bị ho. Tix-tu chẳng bị bệnh gì cả. Từ bé, em chưa hề lên sởi, chưa hề viêm họng, chưa hề cảm cúm. Một trường hợp sức khoẻ tốt thật hiếm, một trường hợp ngoại lệ!

- Cháu cám ơn bác đã giảng cho cháu một bài học hay, hấp dẫn lắm ạ. - Tix-tu nói.

Bác sỹ Mốc-đi-ve chỉ cho Tix-tu xem căn phòng trong đó người ta chuẩn bị những viên chống ho màu hồng, cao dán màu vàng chống mụn nhọt, bột trắng chữa sốt rét. Ông cũng chỉ cho em xem căn phòng trong đó người ta có thể nhìn xuyên suốt thân người như qua một ô cửa sổ, để xem bệnh tật ẩn nấp ở đâu; rồi ông chỉ cho xem căn phòng có nhiều gương trên trần, trong đó người ta chữa bệnh đau ruột thừa và bao bệnh khác đe doạ tính mạng con người.

“Ở đây, người ta không để cái xấu đi qua, nên muôn người muôn vật đều có vẻ vui tươi và hạnh phúc - Tix-tu tự nhủ. - Nhưng vì đâu mình cảm thấy buồn? Nỗi buồn lẩn quất ở đâu?”

Bác sỹ mở cửa căn phòng mà cô bé ốm đang nghỉ.

- Tix-tu ạ, giờ cháu ở đây chơi lát nữa cháu về phòng làm việc của bác nhé - Bác sỹ nói.

Tix-tu bước vào.

- Chào bạn. - Em nói với cô bé ốm.

Em thấy cô bé rất xinh nhưng xanh xao quá. Tóc cô buông xoã đen nhánh trên gối. Cô xuýt xoát tuổi Tix-tu.

- Chào bạn. - Cô bé lịch sự chào lại, đầu không nhúc nhích.

Cô đăm đăm nhìn lên trần nhà.

Tix-tu ngồi xuống bên giường, cái mũ trắng đặt trên đầu gối.

- Bác sỹ Mốc-đi-ve bảo tôi rằng hai chân bạn bị liệt. Từ khi bạn vào viện, chúng có khá hơn không?

- Không. - cô bé vẫn lịch sự đáp - Nhưng đỡ hay không cũng chẳng là gì.

- Vì sao thế? - Tix-tu hỏi.

- Vì tôi chẳng có nơi nào mà đến.

- Còn tôi có một khu vườn. - Tix-tu nói cho có chuyện.

- Bạn may đấy. Nếu có một khu vườn, có lẽ tôi cũng muốn chữa khỏi bệnh để ra vườn chơi.

Tix-tu liền nhìn đôi ngón tay của mình và nghĩ: "Nếu chỉ có thế mà bạn ấy đã vui lòng... " Em hỏi thêm:

- Bạn không quá buồn chứ?

- Không. Tôi cứ ngắm trần nhà, đếm các vết nứt trên ấy.

“Bạn đếm hoa thì hay hơn”, Tix-tu nghĩ. Em bắt đầu thầm gọi: “Khuy vàng, cúc đồng, thuỷ tiên ơi!"

Các hạt hoa chắc chắn bay qua cửa sổ mà vào, dù sao Tix-tu cũng không mang chúng dưới đế giày của em.

- Chí ít bạn cũng không thấy khổ chứ?

Cô bé ốm đáp:

- Muốn biết hiện giờ có khổ hay không, trước đây phải sướng đã chứ. Thế mà tôi ốm ngay từ khi mới đẻ.

Tix-tu hiểu rằng nỗi buồn của bệnh viện ẩn náu trong phòng này, trong đầu cô bé này. Chính em cũng bỗng buồn rười rượi.

- Bạn có nhiều người đến thăm đấy chứ?

- Nhiều. Sáng, trước bữa điểm tâm, chị-cặp-sốt đến thăm tôi. Sau đó đến bác sỹ Mốc-đi-ve; ông rất dễ thương, nói năng với tôi thật dịu dàng, và cho tôi kẹo thơm béc-linh-gô. Đến giờ ăn trưa, chị-thuốc-viên đến thăm; rồi đến bữa chiều nhẹ là lượt chị-kim-tiêm khiến tôi phát hoảng. Sau đó, một ông ăn vận toàn trắng đến bảo rằng chân tôi sẽ đỡ. Ông lấy dây buộc lấy chân tôi để kéo cho chúng động đậy. Ai cũng bảo rằng tôi sắp khỏi. Còn tôi chỉ trân trân nhìn lên trần nhà: ít nhất, trần nhà cũng không nói vớ vẩn với tôi.

Trong khi cô nói, Tix-tu đứng lên và có vẻ bận rộn quanh giường.

"Để bạn này khỏi, điều bắt buộc là bạn phải khao khát nhìn thấy ngày mai, rõ ràng, là như thế, - em nghĩ, - một bông hoa với cánh xoè nở và gây ra bao kinh ngạc hẳn có thể giúp đỡ bạn. Mỗi bông hoa đang xoè nở là một câu đố thực thụ, sáng nào cũng vậy. Này nhé, bỗng hé ra một cái nụ, hôm sau là cái lá quăn bỗng như được vuốt phẳng, nom giống một con ếch nhỏ, sau đó, một cánh hoa nở ra... Ngày nào cũng chờ đợi những bất ngờ, bạn gái ốm có thể lãng khuây bệnh tật..."

Hai ngón tay cái của Tix-tu không rỗi một phút. Em nói:

- Tôi tin bạn sắp khỏi.

- Bạn cũng tin thế ư?

- Vâng. Tôi cam đoan bạn sẽ khỏi. Chào tạm biệt.

- Tạm biệt! - Cô bé ốm lịch sự trả lời - Bạn thật may vì có một khu vườn.

Bác sỹ Mốc-đi-ve ngồi chờ Tix-tu đằng sau cái bàn làm việc mạ kền, chất đầy những cuốn sách lớn.

- Sao Tix-tu, hôm nay cháu học được gì? - Ông hỏi - Cháu đã biết gì về nghề chữa bệnh?

- Cháu hiểu ra rằng, - Tix-tu đáp, - nghề y chẳng làm được gì nhiều đối với một trái tim buồn bã. Cháu học được rằng muốn khỏi bệnh phải có lòng ham sống. Thưa bác sỹ, có phải không có loại thuốc hy-vọng không.

Bác sỹ Mốc-đi-ve sững sờ nhận thấy cậu bé còn bé thế mà sao khôn ngoan đến vậy. Ông nói:

- Vậy là tự cháu, cháu đã học được điều đầu tiên mà bất cứ người thầy thuốc nào cũng phải biết.

- Thưa bác sỹ, còn điều thứ hai là gì ạ?

- Đó là muốn chạy chữa cho con người thật tốt, phải yêu thương họ hết mực.

Ông cho Tix-tu cả một nắm kẹo béc-linh-gô và ghi vào sổ của em lời nhận xét rất tốt.

Nhưng bác sỹ Mốc-đi-ve còn kinh ngạc hơn khi hôm sau vào phòng cô bé ốm.

Cô bé mỉm cười, thức dậy như giữ một cánh đồng hoa.

Hoa thuỷ tiên rung rinh quanh chiếc bàn đêm; tấm chăn dát đầy hoa hải đường; lúa mạch dại phủ xanh trên thảm trải nhà. Và bông hoa Tix-tu chăm chút nhất, bông hồng kỳ diệu không ngừng biến hoá, nở hết cánh nọ đến cánh kia, bông hoa mọc bên gối trên đầu giường. Cô bé không nhìn trần nhà nữa; cô bắt đầu đếm hoa.

Ngay tối hôm ấy, chân cô bắt đầu động đậy. Cô thấy hài lòng với cuộc sống.