ung khuyên Nhuận lấy vợ lẽ, theo như ý muốn của bà cụ Bá, là cốt gây hạnh phúc cho nhà chồng. Cái cử động ấy Dung cho rất xứng đáng với tấm lòng tốt của Nhuận. Vả, Dung còn phải quên mình để đáp lại sự thủy chung của Kính nữa. Từ hôm được biết rõ mối tình chuyên nhất của Kính, Dung định cũng tỏ cho Kính thấy rằng mình không phải con người tệ bạc. Dung nghĩ đã chín: Duy có cách xa Nhuận mà vẫn không phạm lỗi là hay ngăn cản. Dung nhất quyết đặt một người thứ ba vào khoảng giữa mình và Nhuận. Quyết định ấy đã không thành sự thật! Lời thú tội của Nhuận đã khiến Dung kinh hãi và tức giận. Tuy vậy, bản tính vốn nhân từ, Dung không thể không xót xa cho người đàn bà xấu số và cho đứa trẻ mồ côi.

Dung bùi ngùi xúc động. Nàng tự hẹn với mình:

"- Ta sẽ là một người mẹ của nó!"

Dung cảm thấy một tình thương sâu xa đối với hết thảy những đứa con vô thừa nhận và nghĩ vẩn vơ mãi về số phận của đàn bà. Dung lẩm bẩm:

"- Ừ, biết đâu đấy!... Nếu ta không may ở vào tình cảnh người cô đầu nọ, Nhuận biết đâu chẳng ăn ở với ta như thế! Ngay Kính nữa, vì Kính cũng chỉ là đàn ông".

Dung đâm ra khinh ghét tất cả đàn ông và đau khổ như ai vừa mất sự tin cậy cuối cùng đối với cuộc đời...

Dung hồi hộp đợi chờ đứa bé. Dung tưởng tượng nó gầy còm, xanh bủng và nhút nhát vì bị hắt hủi tàn nhẫn.

Thì, quả nhiên, nó đúng hệt cái hình ảnh trong tưởng tượng Dung. Nàng giằng lấy nó ở tay Nhuận, ngắm nghía rồi thở dài:

"- Giống bố như đúc! Nhưng giá nó đừng giống con người tệ bạc ấy có hay không!".

Dung bế thẳng đứa bé vào buồng mẹ chồng để Nhuận khỏi đọc thấy cảm tưởng của mình.

- Cháu đã về đây, mẹ này!

Người ốm nhỏm dậy như cái máy và cuống quýt hỏi:

- Đâu, cháu bà đâu! Lại đây bà xem nào!...

Dung trao con cho mẹ. Nàng mở tung cửa sổ để ánh sáng ùa vào...

"- Cũng may chứ, nếu phải đợi nữa thì không kịp".

Dung thốt ra câu ấy vì Dung nom bà cụ đã nhược quá.

Mặc dầu đứa bé lạ khóc giãy lên, bà cụ Bá cứ ôm ghì lấy nó mà hôn hít nựng nịu:

- Cháu thương, cháu quý của bà đây!... Tội nghiệp!... Nó hành hạ thằng bé thế nào, cháu có đói không?... Cháu đã ăn gì chưa?...

Dung vội khoe:

- Thưa mẹ, con đã nấu sẵn cháo thịt cho cháu rồi. Để con rửa ráy cho cháu cái đã...

- Thôi, không rửa vội. À, con nhớ may quần áo ngay cho cháu nó thay nhé?

Sự rung động chạy khắp thân thể Dung, cũng như nàng đã thấy khi ông đồ nhoẻn miệng cười vì Dung vâng lời lấy Nhuận...

Ừ, Dung đã biết bỏ tình riêng để cầu cho cha một thỏa lòng giữa lúc đau đớn thì sao Dung lại còn cứ tơ vương? Đời Dung có phải là của Dung nữa đâu! Dung chỉ nên lúc nào cũng thấy ở trước mắt cái vui sướng của mẹ chồng và của chồng nàng.

Đó không phải là lần đầu tâm hồn Dung chịu giày vò bởi tình với nghĩa. Nhưng, điều đó thực sự làm Dung nhận thấy cái tính cách thiêng liêng thần bí của nghĩa vụ nó khiến Dung bồng bột, nao nức hẳn lên...

Dung say sưa hoan hỉ, tự hứa với mình sẽ không để cho những ý nghĩ riêng tư trở lại tâm hồn lần nữa. Dung sẽ đem hết thời giờ vào việc hầu hạ mẹ chồng, chăm nom công việc nhà chồng và nuôi nấng dạy dỗ con chồng. Đứa bé một ngày sẽ một khôn nhớn, sẽ thành người. Dung sẽ làm được một việc phúc đức, khả dĩ thỏa vong hồn cha, khả dĩ đáp lại tấm lòng của Nhuận.

Dung xin phép mẹ chồng đặt tên cho đứa bé là Phúc. Phúc hơi ngọng nên cứ mỗi lần Dung gọi: "Phúc của mẹ đâu?" mà nó đứng đắn trả lời: "Vúc mẹ ây!" thì Dung lại cười khanh khách và ôm choàng lấy nó...

Bà cụ Bá khỏi ốm không ngờ. Bà ganh với Dung để nuông chiều Phúc...

Hai năm trời qua đi, bình tĩnh như dòng sông phẳng... Bà cụ Bá và Dung luôn luôn săn sóc đến Phúc, xem Phúc nghịch ngợm ở trong nhà hoặc lẫm chẫm đùa ở ngoài vườn. Cả hai người cùng nhắc lại những câu Phúc bập bẹ, những cử chỉ ngượng nghịu của Phúc để mà âu yếm thêm, để mà sung sướng thêm.

Cái hạnh phúc của gia đình Nhuận bây giờ thực là đầy đủ. Bà cụ Bá không sầu não thở than! Nhuận không ủ ê lặng lẽ nữa. Còn Dung, Dung cũng được thỏa lòng. Rồi, mỗi ngày qua, hình ảnh Kính một phai dần trong trí nhớ Dung. Nàng chờ tin Kính lấy vợ như ai chờ vỡ cái nhọt bọc.

Mùa xuân tới mang theo cho hết thảy người ta và muôn vật biết bao nhiêu ước hẹn êm đềm...

Dung hăm hở làm việc để thực hiện những điều mình dự định.

Trong khi ấy thì phong cảnh mỗi ngày một rạng rỡ. Vòm trời xanh thẳm. Không khí dịu dàng. Những cây đào cây mận đã lả lơi cười với gió đông suồng sã. Các loài khướu, yểng, vàng anh hót vang lừng trong nắng mới. Trẻ con chăn trâu lại nô rỡn ở ngoài đồng. Cô thôn nữ lại thấy lòng rạo rực, vẩn vơ cất tiếng hát trên cầu ao. Các thợ chữa cày bừa lại thấy hiện ra, len lỏi khắp các đường ngang lối rẽ để thách những món tiền công ngoa ngoắt...