à cuối cùng buổi lễ đính hôn được chờ đợi từ lâu cũng đã đến!...

Sau những cuộc thương lượng thỏa đáng, hai dòng họ Phe-phai-e-vec và Rư-gi-xưn đã công bố ngày giờ và địa điểm của buổi lễ đính hôn trọng thể này. Toàn thể xã hội thượng lưu Xtăm-bun đều được mời đến phòng tiệc của khách sạn ''Đan-tôn".

Ngài Kha-xip cấm con gái cho tới lễ đính hôn không được gặp chú rể. Bà Me-khơ-du-re với tư duy tỉnh táo vốn có, ủng hộ ý kiến của chồng, đề phòng Xa-ít nuốt lời hứa nếu anh nghe được những điều đơm đặt về người vợ chưa cưới. Còn sự ngăn cách chỉ càng thổi to hơn ngọn lửa tình! Ngài Kha-xip biết rõ điều đó từ kinh nghiệm của bản thân: trước lễ cưới, người ta cấm ông gặp gỡ người vợ tương lai, và ông nhớ lại, lúc đó ông đã phát cuồng lên vì tình yêu.

- Tốt hơn hết là để chúng nó sống xa nhau - ngài Kha-xip nói với những người quen của ông.- Tôi là người ngay thật và muốn được chết thật thanh thản. Sẽ không tốt khi lửa và thuốc súng ở cạnh nhau...

Tất cả những điều này ông cũng nói cả cho Xa-ít biết. Anh lắng nghe, cúi đầu và thầm nghĩ, không hiểu trong hai người yêu nhau ai là lửa và ai là thuốc súng đây.

- Thưa bác, bác nói phải,- anh ngượng nghịu nói,- tuy vậy cháu không thể hiểu được là cái gì sẽ xảy ra nếu chúng cháu gặp nhau?

Ngài Kha-xip hết sức cố gắng sao cho thật tế nhị trình bày các ý kiến của mình về vấn đề này. Xa-ít lịch sự lắng nghe ông, nhưng cũng thận trọng nhắc khéo rằng, dù sao Xê-vim cũng đang có thai, còn anh, thật là ngược đời, chưa kịp trở thành chồng mà đã chuẩn bị trở thành người cha rồi đấy. Trong gia đình anh điều này chưa bao giờ xảy ra, và anh ít nhiều có buồn về việc đó, mặc dù anh vẫn yêu Xê-vim như trước.

Bây giờ đến lượt ngài Kha-xip lắng nghe anh, có phần lúng túng và hiểu rằng đứng trước ông hoàn toàn không phải là một anh chàng ngờ nghệch như vợ và con gái ông đã quả quyết. Và ngài Kha-xip đấm vào ngực mình, nói rằng ông còn buồn phiền hơn nhiều. Ông dẫn ra nhiều ví dụ trong kinh thánh và lịch sử các trường hợp có thai trước khi cưới và dịu dàng khuyên Xa-ít cố gắng chịu đựng cho tới lễ đính hôn, cam đoan rằng sự xa cách chỉ có lợi cho chú rể và cô dâu. Xa-ít, đến lượt mình, thề sẽ yêu Xê-vim và hứa sẽ kiên nhẫn chịu đựng sự xa cách.

Thế rồi ngày lễ đính hôn cũng đã đến, buổi lễ trọng thể tại khách sạn ''Đan-tôn'' đã diễn ra thật tuyệt vời, và xã hội thượng lưu Xtăm-bun sẽ còn nhắc đến nó lâu. Thật ra thì cũng có những kẻ nhạo báng,- ở đâu mà chẳng có loại người ấy!- họ đã diễu cợt Xa-ít. Nhưng anh còn đang mê muội bởi tình yêu nên chẳng thèm để ý gì đến họ. Anh muốn nhổ vào mặt những kẻ thượng lưu xấu bụng, coi anh là kẻ khờ dại chỉ bởi vì rằng co lưng người vợ chưa cưới kiều diễm của anh không được thon thả lắm.

Không thể nói được rằng trong buổi chiều đáng ghi nhớ này tất cả đều trôi qua phẳng lặng; không tránh khỏi cả những hiểu lầm thật đáng tiếc. Một kẻ chơi bời lêu lổng nổi tiếng cho phép mình làm một trò chưa từng thấy. Hắn lớn tiếng kể một câu chuyện tiếu lâm.

- Một người chăn bò quyết định cưới vợ. Người ta báo hắn: ''Người đàn bà này chân bị thọt''. Hắn trả lời: ''Thì đã sao nào!''. Người ta lại nói với hắn: ''Mụ ta còn mù, điếc một bên tai và bị gù nữa'', còn hắn vẫn lặp đi lặp lại: ''Thì đã sao nào! Chỉ cần cô ta biết đẻ là được!...''

Câu chuyện tiếu lâm làm rộ lên một trận cười ròn rã, và khách khứa thật thiếu lịch sự quay lại nhìn về phía Xa-ít. Anh đứng, mặt đỏ như gấc. Lạy thánh A-la, may mà Xê-vim không có ở bên cạnh. Chỉ có sự bình tĩnh và cao thượng của chàng trai trẻ có giáo dục của dòng họ Rư-gi-xưn đã cứu nguy cho tình thế.

Xa-ít cố gắng bình tĩnh kiểm soát từng hành động, từng cử chỉ, từng lời nói, để khỏi để lộ tình trạng bối rối của anh và để tránh những lời diễu cợt. Nhưng câu chuyện tiếu lâm lố bịch đã kéo anh ra khỏi trạng thái cân bằng đến mức anh phải chạy bổ sang phòng nhảy và suýt nữa thì va vào tấm gương lớn choán kín cả bức tường. Vừa quay lại một trăm tám mươi độ, anh lại đụng phải tấm kính ngăn giữa phòng này với phòng khác.

Bị xúc động mạnh, Xa-ít rụt rè bước lại phía chiếc bàn nơi ông bố vợ tương lai đang ngồi, và tưởng nhầm ông là Xê-vim anh lịch thiệp cúi xuống mời nhảy:

- Xin cô hãy tặng cho tôi điệu tăng-gô này.

Ngài Kha-xip đứng dậy cầm tay anh dẫn về phía con gái. Khi người cha yêu cầu cô ra nhảy với chú rể, Xê-vim nhăn mặt đưa tay cho Xa-ít, miễn cưỡng đứng lên.

Đó là điệu nhảy đầu tiên của họ. Suốt cả buổi lễ, Xê-vim cố gắng đứng càng xa chú rể càng tốt, tỏ ra vẻ rằng chẳng qua chỉ là nàng phải cam chịu và miễn cưỡng lấy một kẻ đần độn giàu có mà thôi... Nét mặt cô dâu tương lai thật là đau khổ, làm cho khách khứa cũng bắt đầu thấy thương hại. Còn con người đáng thương Xa-ít, cảm thấy sự ác cảm của cô, lại càng thêm rụt rè và vụng về hơn.

Dàn nhạc chơi một điệu tăng gô rất tình cảm. Người trai trẻ hiểu rằng trong khi nhảy cần phái nói với phụ nữ những lời thật âu yếm. Nhưng thay cho những lời thú nhận nồng nàn, say đắm, bỗng nhiên anh lại nói:

- Cô có thích Bram-xơ không?

Xê-vim cho rằng trong cơn ghen chắc người chồng chưa cưới lại hỏi về một người tình nào đó trước đây của cô.

- Ai? Ai cơ?

- Bram-xơ...

- Nhưng đó là ai mới được chứ?

- Một người Đức... Một con người lãng mạn...

Cô nhớ là cô chưa từng quen biết các cầu thủ bóng đá người Đức bao giờ, lại còn là những người lãng mạn nữa chứ, hay là những anh chàng người Khap-bec? Không, anh ta thật vô ích là đã nghi ngờ cô, anh ta thật chẳng công bằng gì cả...

- Ông ta là một nhạc sĩ vĩ đại,- Xa-ít tiếp tục, hiểu rằng đã khơi chuyện một cách vô vị, nhưng không thể dừng lại được nữa,- một nhạc sĩ nổi tiếng.

Bram-xơ?... Xê-vim chỉ say mê các cầu thủ bóng đá nên hồn nhiên hỏi:

- Ông ta sáng tác điệu tăng gô này à?

- Đó là nhà nhạc sĩ vĩ đại nhất của thế kỷ trước.

- Xa-ít thốt lên một cách trang trọng.

Nhưng Xê-vim đã không còn nghe thấy gì nữa: sát bên cạnh xuất hiện A-khơ-met đang nhảy với một thiếu nữ tóc vàng lộng lẫy. ''Lại còn thế nữa!''- Người vợ chưa cưới thầm ghen.

Không phải ngẫu nhiên mà Xa-it đã buột miệng nói ra tên của Bram-xơ vĩ đại: anh thích loại nhạc nghiêm túc, bản thân anh vẫn chơi pi-a-nô và không những thế anh còn tìm thấy ở mình nhiều điều giống Bram-xơ. Nhà nhạc sĩ Đức mắt xanh, tóc màu hạt dẻ, như những người cùng thời với ông xác nhận, cho đến ba mươi tuổi vẫn chưa mọc râu. Cũng như Xa-ít, ông rụt rè, nhút nhát, ít gặp may mắn và thường xuyên là đối tượng của những lời chế nhạo... Theo ý kiến của các nhà bác học thế kỷ trước, cơ thể Bram-xơ phát triển không bình thường, vì vậy khi còn trẻ, hình như ông không thể lấy vợ được. Nhưng sau bốn mươi tuổi, điều kỳ diệu đã xảy ra với Bram-xơ, giai đoạn trưởng thành đã đến, bộ râu đẹp mọc lên, và ông đã trở thành một người đàn ông thật sự. Chính vì thế, một tấm ảnh lớn của nhà nhạc sĩ tốt râu được treo trong phòng làm việc của Xa-ít, và bức tượng của ông được đặt ở trên đàn pi-a-nô. Xa-ít mua tất cả đĩa hát có tác phẩm của nhà nhạc sĩ vĩ đại. Anh chờ đợi điều kỳ diệu, mặc dù còn lâu anh mới tới bốn mươi tuổi.

- Em vẫn không hiểu tại sao anh lại hỏi về người Đức ở đây?

Xa-ít im lặng ít phút, sau đó thành thực trả lời:

- Cho tới ba mươi tuổi Bram-xơ vẫn chưa có râu...

Xê-vim ngước nhìn khuôn mặt nhẵn nhụi, nhợt nhạt của người chồng chưa cưới và phì cười. Sau đó cô õng ẹo cầm tay anh kéo lại một chiếc bàn trống: sự chân thành và vẻ yếu đuối của Xa-ít đã làm cô cảm động. Như trút bỏ được sự gò bó, cuối cùng anh bắt đầu nói rằng có một cái đinh đang cắm xuyên vào tâm hồn anh, anh nói về đứa bé... Xê-vim giải thích cho anh rằng do toán học mà anh không hiểu gì về cuộc sống cả, và sau đó thì thầm âu yếm:

- Anh thân yêu, hay là anh nghi ngờ em điều gì?

Khi Xa-it nghe thấy tiếng ''anh thân yêu'' trái tim trong ngực anh như ngừng đập.

- Không!- Anh kêu lên,- không bao giờ...

Xu-at Nê-gri-tôt tiến lại phía họ và hỏi Xa-ít:

- Tôi có thể bắt cóc người yêu của ngài ở điệu nhảy tiếp theo được chăng?

Xa-ít mỉm cười hãnh diện.

- Tất nhiên, rất vui lòng...

Hai người đi nhảy, còn Xa-ít, cố gắng không làm mọi người để ý đến mình, bắt đầu quan sát người vợ chưa cưới kỳ lạ của anh. Cô ta nhảy liên tục, khi với người này, khi với người khác, còn giữa các điệu nhảy thì trò chuyện vui vẻ với khách khứa, dường như là hoàn toàn quên mất người chồng chưa cưới. Vả lại, không chỉ Xê-vim quên anh, mà tất cả khách khứa xử sự dường như không phải họ đến buổi lễ đính hôn, mà là đến buổi dạ hội của giới thượng lưu để ăn uống, để vui chơi, nhảy nhót...

Chỉ có Xa-ít là không quên nguyên do của buổi lễ hôm nay. Cho rằng từ phía anh sẽ là thiếu lịch sự, nếu để mặc lâu người vợ chưa cưới một mình, anh tiến lại phía bàn, nơi Xê-vim đang ngồi ôm chặt và ngả đầu lên vai A-khơ-met Xte-na. Cái đầu tiên đập vào mắt Xa-it là bàn chân trái nổi tiếng của trung vệ đội B.L. đang rung rung mạnh mẽ. Hoảng sợ tưởng có tai họa gì. Xê-vim càng ôm chặt A-khơ-met hơn.

- Cái gì xảy ra thế? Cô hỏi Xa-it.

Còn anh cuối cùng đã nhìn thấy người vợ chưa cưới của mình đang ôm A-khơ-met, trở nên luống cuống và trả lời ấp úng:

- Xin... xin thứ lỗi... Không... không có gì cả. Tôi sẽ không làm phiền các bạn...

Anh đi khỏi, hoảng sợ về khả năng của A-khơ-met Xte-na có thể nổi nóng bằng chân trái. Điều kỳ lạ này có lẽ chỉ ngài Ap-di-u-si-u-ki-ua có thể giải thích nổi. Xa-ít không tìm thấy ông ta. Chắc là ông ta đã về. Khi đó Xa-it đi tìm ngài Di-khơ-nhi, nhưng cũng không thấy ông này. Bà An-giê-la với sự nhẹ nhàng hiếm thấy ở tuổi tác của mình thì đang nhảy một điệu nhảy hiện đại. Xa-ít quyết định hỏi ngài Kư-xme-ti, mặc dù không có thiện cảm với con người này. Nhưng ông này cũng chẳng thấy tăm hơi. Khi đó anh bèn đi lại chỗ người cô Bê-rin đang ngồi trên ghế bành ở góc nhà, ghé vào tai cô hỏi thầm:

- Cô ơi, ngài Kư-xme-ti ở đâu cô?

- Tất cả đã về rồi cháu ạ, đã khuya rồi.

- Sao họ không tạm biệt cháu?

- Họ không muốn làm phiền cháu. Lúc ấy cháu đang nhảy với Xê-vim. Họ tạm biệt cô và chuyển lời chúc cháu hạnh phúc.

Rời khỏi chỗ người cô, anh nhìn thấy ngài Mu-khi-chin, người bà con xa của anh. Cả cuộc đời ông ta vận rủi luôn đeo đuổi trong việc buôn bán, kết quả là từ lâu ông đã tiêu xài sạch phần tài sản mà ông được thừa hưởng. Cũng như tất cả những kẻ không gặp may mắn, dĩ nhiên ông coi mình là một nhà buôn vĩ đại chưa gặp vận đỏ trong cuộc sống. Nhìn thấy Xa-ít đi lại phía ông, ngài Mu-khi-chin nghĩ ngay rằng thật là hay nếu moi được ít tiền của chú rể đang hạnh phúc này.

Sau khi trao đổi với người bà con một vài câu vô nghĩa Xa-ít bỗng hỏi:

- Thưa bác, cháu rất muốn hỏi bác về một hiện tượng hết sức kỳ lạ.

- Con cứ hỏi.

- Thưa bác, liệu một người đang bực mình có thể rung rung chân như thể là người đó không điều khiển được bàn chân của mình không bác? Không lẽ bàn chân lại có thể không phục tùng con người?

Ngài Mu-khi-chin chăm chú nhìn Xa-ít, cố đoán xem trả lời thế nào cho vừa lòng chú rể. Rất có thể là Xa-ít hỏi về bàn chân không điều khiển được của anh. Nếu ông tìm được câu trả lời thích hợp thì Xa-ít sẽ hài lòng và có thể dốc túi ra. Ông già đã định kể cho chú rể nghe một câu chuyện kỳ lạ là vào hồi những năm đại chiến thứ nhất, người ta khâu bàn chân của người khác cho một sĩ quan bị thương và bàn chân này đã không nghe người chủ mới của mình. Nhưng vừa lúc đó, một người rất to lớn đĩnh đạc bước tới chỗ Xa-ít. Của cải của dòng họ Rư-gi-xưn cũng hấp dẫn đối với ông này chẳng khác gì đối với nhà buôn vĩ đại ông ta kéo Xa-ít đi theo mình.

Đó không phải ai khác mà chính là ngài tổng giám đốc câu lạc bộ B.L. Di-un-da Bôn-tun. Thực tâm ông thật sự vui mừng về đám cưới sắp tới giữa Xa-ít với người đẹp Xê-vim linh hồn của đội bóng câu lạc bộ B.L. Còn đối với Xa-ít, ông chỉ nhìn thấy ở anh thân tuy có mặt vật chất. Ông biết rằng Xa-ít là người thừa kế duy nhất toàn bộ tài sản đồ sộ của dòng họ Rư-gi-xưn. Mà những kẻ giàu có, như ta biết, là những kẻ đam mê và không tiếc tiền cho những đam mê của mình. Và mặc dù đội bóng nhà nghề ''Bụi Lốc'' bao giờ cũng có thu nhập cao, vấn đề tài chính của nó phần lớn vẫn phụ thuộc vào sự đóng góp của những người hâm mộ giàu có. Và càng nhiều những người hâm mộ loại này, đội bóng càng chơi nhà nghề hơn.

Đích thân nhà lãnh đạo câu lạc bộ B.L. tiến hành việc tuyển mộ những người giàu có. Chính vì mục đích này mà ông xuất hiện tại buổi lễ đính hôn. ''Đội bóng chỉ thắng nếu nhờ Xê-vim đưa được chàng thanh niên đeo kính cao kều này trở thành một thành viên của câu lạc bộ chúng ta''- Ngài Di-un-da Bôn-tun thầm suy tính. Trước đây ông đã từng đầu tư không ít tiền của mình cho câu lạc bộ B.L. và cũng cần đánh giá một cách xứng đáng là ông đã đầu tư thật thông minh, bởi vì ông đã lấy lại chúng từ lâu với số lợi nhuận không phải là nhỏ. Ngài Bôn-tun hiểu rất rõ rằng ngoài tiền còn có những yếu tố khác cũng không kém phần quan trọng: phải có cầu thủ giỏi, huấn luyện viên xuất sắc, và có lẽ điều quan trọng nhất là phải có một nghị sĩ có thế lực đóng vai trò chủ tịch danh dự của câu lạc bộ. Sẽ rất có lợi nếu ở cương vị này là một trong số các thủ lĩnh của đảng cầm quyền. Khi đó sẽ lập tức tìm được cả các cầu thủ giỏi và cả huấn luyện viên xuất sắc. Lần gần đây nhất, ngài Di-un-da Bôn-tun thật là may mắn: ông tìm được một thủ lĩnh của đảng rất có thế lực làm chủ tịch danh dự. Mặc dù ông này bị thọt bẩm sinh, nên chắc chắn là trong đời chưa lần nào chạm vào quả bóng cả, nhưng lại là một chính khách vô cùng lão luyện. Điều này cũng không kém phần quan trọng trong việc quảng cáo cho câu lạc bộ B.L.. Ngài thủ lĩnh của đảng vui mừng nhận trọng trách chủ tịch danh dự của câu lạc bộ có đội bóng B.L. Việc này sẽ làm cho ngài nổi tiếng khắp nơi trong dân chúng cử tri. Ngài thường xuyên có mặt tại các trận thi đấu bóng đá và nồng nhiệt cổ vũ cho đội B.L. đến nỗi có lần ngài đứng phắt dậy cả lên ghế, gắng hết sức khua khua chiếc chân thọt của mình. Còn khi có một cầu thủ nào đó sút bóng ra ngoài thì ngài thốt lên: ''Thế mà cũng ra ngoài! Từ khoảng cách ấy ngay tôi cũng đá sút tung lưới!''. Câu nói ấy trở thành câu cửa miệng của cả các cầu thủ lẫn người hâm mộ thậm chí của ngay cả các nghị sĩ nữa...

Quá nửa đêm, ngài Di-un-da Bôn-tun vẫn không rời một bước khỏi người thừa kế của dòng họ Rư-gi-xưn, một người cũng bắt đầu thấy quan tâm đến bóng đá và công việc của câu lạc bộ, bởi vì như anh hiểu, con đường dẫn đến trái tim của Xê-vim chỉ có thể có được thông qua đội bóng B.L. Vừa lúc đó xuất hiện nhà báo và bình luận viên thể thao Ê-rôn Ac-kan[1], một thanh niên nhanh nhẹn, biết nhanh chóng làm thân với mọi loại người đủ các lứa tuổi và tâng bốc tất cả không câu nệ già hay trẻ.

Ngài Di-un-da Bôn-tun ngay lập tức giới thiệu anh ta với Xa-ít.

- Xin hãy làm quen, đây là ngài Ac-kan của chúng ta, nhà bình luận viên khách quan và công bằng duy nhất của đất nước.- Và, suy nghĩ một chút, ông nói thêm:- Thánh A-la thật là công minh, ngài Ac-kan ủng hộ đội bóng của chúng ta.

Trước lời khen ấy, Ac-kan khiêm tốn nhận xét:

- Thưa bố, con chỉ thực hiện trung thực nghĩa vụ của mình mà thôi,- và đặt tay lên trái tim, nói thêm: ở đây bao giờ cũng là B.L.!

- ây Ac-kan của chúng ta,- ngài Di-un-da Bôn-tun vẫn không ngừng lời,- người đã làm cho A-khơ-met trở nên nổi tiếng với cái tên A-khơ-met Xte-na. Nếu Ac-kan đã tung lên ai chiếc dây thòng lọng của mình thì kẻ đó nhất định phải ngã ngựa...

Sau những lời này, Xa-ít thấy kính nể, cảm phục và không rời mắt khỏi người thanh niên này như bị thôi miên:

- Ông đã làm thế nào mà tạo nên được vinh quang cho A-khơ-met?

- Anh bạn thân mến ạ, mỗi nghề đều có những bí mật của nó,- nhà bình luận viên trả lời một cách úp mở?- Nhưng thôi, tốt hơn hết chúng ta nhấp một chút gì đã…

Mãi gần sáng khách khứa mới về hết, Xa-ít mời ngài Bôn-tun và Ac-kan hãy đến chơi với anh tự nhiên, đừng khách khí. Xê-vim thì say mèm và chẳng thể nào mà tách nàng ra khỏi A-khơ-met Xte-na được, còn anh ta rung rung bàn chân trái lè nhè rằng Xê-vim chỉ về nhà được qua xác của anh ta. Và nếu không có người cô Bê-rin kéo cô gái vào phòng vệ sinh ít phút, thì chưa biết buổi lễ đính hôn trọng thể sẽ kết thúc ra sao.

Xa-ít tiễn gia đình Phe-phai-e-vec về đến tận nhà. Lẽ dĩ nhiên, anh cũng biết rằng khi từ biệt cần phải hôn tay người vợ tương lai của mình. Song, đúng vào lúc đó, chú rể lại luống cuống đến mức không biết phải làm gì sau khi anh đã cầm tay Xê-vim. Xê-vim cười như nắc nẻ, sau đó cô hôn chú rể khờ khạo đánh chụt một cái vào má và biến mất vào trong nhà.

Trời đã hừng sáng. Lần đầu tiên trong đời Xa-ít uống nhiều đến thế. Để cho đầu óc thanh thản anh quyết định đi dạo bộ trở về nhà. Sung sướng và hạnh phúc, anh đi như trong mơ. Bỗng một vật gì đó chạm vào chân anh. Anh cúi thấp xuống và nhìn thấy cái hộp giấy đựng bánh bích qui. ''Chà, thật là may mắn làm sao!- Trong con người Xa-ít trỗi dậy một cầu thủ bóng đá. Bây giờ ta sẽ sút tung nó lên!''. Anh lùi lại hai bước, chạy, vung chân sút, và... Xa-ít ngã sóng xoài ra trên mặt đường.

Anh đứng dậy, vừa rên vừa lẩm bẩm chửi, kính thì vỡ và từ mũi anh một dòng máu trào ra...

''Ngày mai em chờ anh'',- anh chợt nhớ tới lời người vợ chưa cưới. Không, với cái mũi này thì không thể thò ra khỏi nhà được, ''Không có lẽ phải chờ cho tới khi râu mọc như Bram-xơ?''- Xa-ít thầm nghĩ.