hế rồi đột nhiên Xéc-gây thôi hẳn, không nhắc gì đến chuyện thừa kế nữa. Nhưng khi Xéc-gây thôi không nhắc đến Phê-đo thì Ca-tê-ri-na lại bắt đầu nghĩ đến thằng bé kia, lúc nào nàng cũng nghĩ. Mải tính toán quá đến nỗi nàng giảm hẳn sự âu yếm đối với tình nhân. Trong lúc ngủ, cũng như lúc lo công việc làm ăn, thậm chí cả trong lúc cầu kinh, nàng cũng không thoát khỏi nỗi băn khoăn: "Tại sao lại vô lý thế? Vì lý do gì mà mình phải chia phần lớn gia tài này cho cái thằng bé ấy? Mình đã phải chịu đựng bao nhiêu nỗi đau khổ, đã phải liều lĩnh gây ra mấy tội ác, - Ca-tê-ri-na nghĩ ngợi. -Vậy mà thằng bé con ấy chẳng vất vả gì, đột nhiên đến đây và phỗng luôn phần lớn tài sản của mình... giá nó là người lớn thì còn có lý phần nào, đằng này nó chỉ là một đứa bé trẻ con...".

Tuyết đầu mùa đã bắt đầu. Không thấy tin tức gì thêm. Ca-tê-ri-na béo ra và lúc nào cũng đăm chiêu. Khắp thị trấn người ta bàn tán về chuyện bà Ca-tê-ri-na vợ ông I-dơ-mai-lôp bao nhiêu năm sống với chồng không chửa đẻ gì hết, người lúc nào cũng gầy còm thế mà tại sao đột nhiên lại bụng to và béo tốt hẳn lên. Trong khi ấy thì thằng bé cùng được quyền hưởng chung thừa kế là Phê-đo Li-a-min vẫn mặc chiếc áo bông mầu tro, chạy nhảy ngoài sân, tinh nghịch đập vỡ lớp băng mỏng trên mặt những vũng nước.

- Cậu Phê-đo! Cậu là con nhà thương gia kia mà! - Thỉnh thoảng chị nấu bếp Ac-xi-ni-a chạy ngang qua sân lại nhắc thằng bé. - Ai lại nghịch nước ngoài sân như con nhà bần bách thế kia?

Khốn nỗi đứa trẻ, đang gây ra nỗi băn khoăn trong lòng Ca-tê-ri-na và nhân tình của nàng vẫn hồn nhiên chơi đùa ngoài sân hoặc nằm ngủ ngon lành bên cạnh người bà nội, không hề nghĩ đến chuyện gì khác. Và cậu bé cũng không thể ngờ cậu đang cản trở ai hoặc đang làm ai đó đau khổ.

Nhưng rồi do chạy nhảy ngoài trời quá nhiều, Phê-đo bị cảm lạnh, đau ngực và phải nằm lỳ trong nhà uống thuốc. Lúc đầu người ta hái lá thuốc về sắc cho cậu uống, nhưng sau họ đành phải mời thầy thuốc đến xem bệnh.

Thầy thuốc cho mấy thứ thuốc và bắt cậu phải uống vào đúng những giờ quy định. Thường là bà nội cậu cho cậu uống, nhưng đôi khi bà nhờ Ca-tê-ri-na làm hộ.

- Chị giúp tôi, chị Ca-tê-ri-na, - bà già nói. - Chị cũng đang có thai, cũng đang chờ phúc lộc của Chúa làm ơn giúp tôi.

Ca-tê-ri-na không từ chối. Nàng sẵn sàng làm mỗi khi bà cụ ra nhà thờ cầu nguyện Chúa phù hộ cho cháu nội bà là Phê-đo chóng khỏi bệnh. Ca-tê-ri-na ngồi bên giường đứa nhỏ, cho nó uống nước và đến giờ thầy thuốc quy định thì cho nó uống thuốc.

Hôm ấy bà cụ nhờ Ca-tê-ri-na trông đứa cháu hộ để bà ra nhà thờ dự buổi cầu kinh nửa đêm, vì hôm sau là ngày lễ Đức mẹ đồng trinh hiển thánh. Với lại Phê-đo cũng bắt đầu bình phục.

Khi Ca-tê-n-na bước vào phòng Phê-đo, thì đứa trẻ đang ngồi trên giường, khoác chiếc áo bông màu tro và đọc cuốn Truyện các vị Trưởng lão của Đạo Thiên Chúa.

- Cháu đọc gì đấy, Phê-đo? - Ca-tê-ri-na vừa hỏi vừa ngồi xuống chiếc ghế bành đặt gần đấy.

- Thưa thím Truyện các vị Thánh.

- Hay không?

- Thưa thím hay lắm ạ.

Chống tay lên má, Cả-tê-ri-na ngắm nghía thằng bé đang mấp máy cặp môi. Đột nhiên, những ý nghĩ độc ác ngày trước nảy sinh trở lại trong óc nàng, như những con quỷ đã được tháo xích. Cái thằng bé này làm khổ mình biết bao nhiêu. Ôi, nếu như không có nó nhi? Mà nó cũng đang ốm yếu, - Ca-tê-ri-na nghĩ. - Chỉ cần một liều thuốc độc là xong. Nó đang ốm bây giờ có chết cũng không ai nghi ngờ gì? Vì biết đâu tại ông thầy kê nhầm thuốc thì sao.

- Phê-đo này, đến giờ cháu uống thuốc rồi phải không?

- Thưa thím vâng ạ - Đứa trẻ đáp. - Khi uống được một thìa đứa bé còn dừng lại nói thêm. - Truyện các vị Thánh hay lắm thím ạ.

- Thế thì bây giờ cháu đọc tiếp đi, - Ca-tê-ri-na đứng dậy. Nàng đưa cặp mắt lạnh giá nhìn gian phòng, rồi dừng lại nhìn chăm chú vào ô cửa sổ, nơi mặt kính loang lổ vì vết băng đóng lại phía bên ngoài.

- Thím phải bảo ai đóng cánh cửa chớp bên ngoài vào mới được, - nàng nói rồi bước ra ngoài phòng khách, sau đấy lên phòng ngủ của mình, ngồi xuống ghế chờ đợi.

Năm phút sau, Xéc-gây trong chiếc áo lông thú viền nhung lặng lẽ bước vào, không nói gì.

- Anh đóng cánh cửa chớp chưa? - Ca-tê-ri-na hỏi.

- Rồi, Xéc-gây đáp ngắn ngủi.

Hắn lấy kéo sửa lại đầu ngọn nến đang sắp tắt rồi đứng dựa lưng vào lò sưởi. Họ lại im lặng khá lâu.

- Buổi cầu kinh ở nhà thờ đêm nay chắc phải khuya lắm mới kết thúc? - Ca-tê-ri-na hỏi.

- Mai là ngày đại lễ lớn kia mà. Đêm nay lễ ngoài ấy sẽ kéo dài đến rất khuya, - Xéc-gây đáp.

Họ lại im lặng.

- Em phải xuống trông thằng Phê-đo một cái kẻo nó có mỗi một mình - Ca-tê-ri-na đứng dậy.

- Nó có một mình thôi à? - Xéc-gây hỏi, mắt hắn ngước từ dưới lên.

- Vâng, có một mình thôi. - Ca-tê-ri-na thì thầm. - Thế anh định sao?

Hai cặp mắt nhìn nhau và như đều loé lên ánh chớp. Nhưng họ không nói thêm gì với nhau nữa.

Ca-tê-ri-na xuống thang gác, đi qua mấy phòng vắng tanh. Mọi thứ đều im ắng. Mấy ngọn đèn dầu vẫn chiếu leo lét trên bàn thờ, hất ánh sáng yếu ớt lên các tượng Thánh. Nàng thấy bóng mình chạy dài, hiện lên to tướng trên tường. Băng trên mặt kính cửa sổ tan dần, đang chảy xuống thành dòng, do có cánh cửa chớp bên ngoài ngăn gió lạnh thồi vào trông như những dòng nước mắt. Phê-đo vẫn đang ngồi đọc sách. Nhìn thấy Ca-tê-ri-na cậu bé chỉ nói:

- Thím cất cuốn sách này hộ cháu rồi lấy cho cháu cuốn để trên bàn thờ, bên dưới các tượng Thánh ấy.

Ca-tê-ri-na làm theo yêu cầu của đứa bé.

- Cháu ngủ đi!

- Không, thím ạ. Cháu thức chờ bà cháu.

- Chờ làm gì?

- Bà hứa đem bánh Thánh về cho cháu.

Đột nhiên Ca-tê-ri-na thấy chóng mặt; lần đầu tiên nàng thấy cái thai động đậy bên dưới trái tim mình và nàng thấy như một hơi lạnh chạy qua thân thể. Nàng đứng im một lát giữa căn phòng rồi sau đấy bước ra, xoa hai tay cho ấm.

- Thế nào? - Nàng thì thầm, lúc rón rén bước vào phòng ngủ của mình. Xéc-gây vẫn đứng đấy và vẫn trong tư thế hệt như lúc nàng bước ra.

- Nghĩa là sao? - Hắn hỏi lại rất khẽ, như cố gắng lắm mới bật được câu nói ra khỏi cổ họng.

- Nó có mỗi một mình dưới ấy.

Xéc-gây chau mày và hơi thở của hắn hổn hển.

- Ta xuống đi! - Ca-tê-ri-na nói, quay phắt ra phía cửa.

Xéc-gây vội vã tháo đôi ủng ra rồi hỏi:

-Cần đem theo cái gì không?

- Không, - nàng nói trong hơi thở. Rồi Ca-tê-ri-na đi trước kéo tay nhân tình lặng lẽ bước xuống thang gác.