hững người đàn bà bắt đầu lo lắng khi cánh đàn ông đã mặc xong quần áo. Họ thì thầm với nhau, rồi thị lớn tuổi nhất, người đã cào tôi, bước ra bãi trống. "Các anh không bỏ chúng em lại giữa rừng này chứ?"

Manuelo đã cài xong thắt lưng. "Chúng anh có mang các em đến đây đâu".

"Nhưng chúng em sẽ chết mất. Chẳng ai bảo vệ, chẳng ai kiếm đồ ăn cho chúng em cả".

Manuelo rút khẩu súng lục ra, thay băng đạn đã bắn hết.

Thị cân nhắc sự yên lặng của hắn. "Chúng em chiều các anh đấy chứ? chúng em tiếp tất cả các anh. Muốn bao nhiêu lần cũng được. Chúng em chẳng hề phàn nàn gì".

Manuelo nhìn chúng tôi. "Các cậu thu xếp súng chưa?"

"Rồi", Mèo Bự trả lời.

"Thế thì đi thôi", Manuelo cất bước.

Người đàn bà chạy theo hắn. Thị túm lấy cánh tay hắn. "Bọn cướp!" Mặt mụ méo xệch đi vì tức giận. "Bọn súc sinh vô tình. Chúng ta là đồ chứa giống của bọn mày đấy à? Bất cứ đứa nào trong bọn tao cũng có thể mang một đứa con của chúng mày!".

Manuelo giằng ra và người đàn bà bật lùi mấy bước. "Đồ chó!" Thị thét vào mặt hắn. "Mày định để chúng tao chết ở đây à?"

"Ừ", hắn hờ hững đáp rồi rút súng, bắn thị.

Viên đạn đẩy lùi thị vào một thân cây. Thị sụp xuống trên hai gối rồi cuối cùng đổ xuống thành một cuộn tròn, tay cào cào trên mặt đất lần cuối rồi im hẳn.

Manuelo quay đi, giơ khẩu súng vẫn còn nhả khói.

"Hai đứa kia ù té rồi", Mèo Bự nói.

Tôi nhìn qua bãi trống. Chỉ còn tiếng xào xạc trong bụi lá nói lên sự hiện diện của họ.

"Bọn mình có đuổi theo chúng không?"

"Không", Manuelo nhét súng vào bao. "Chúng ta đã mất đủ thời gian với bọn phò này rồi. Còn cả một ngày đường về thung mới được ăn đấy. Ở nhà mọi người sẽ đói nếu chúng ta không nhanh chân lên".

Mèo Bự mỉm cười. "Bọn phò được một bài học", hắn nói khi chúng tôi bắt đầu xuất phát. "Chúng không thể sở hữu một người đàn ông chỉ đơn giản vì đã có lần quặp đùi vào lưng anh ta".

Mãi sớm hôm sau chúng tôi mới về đến thung lũng Bandaya. Tôi ngồi thẳng trên yên, chăm chăm nhìn xuống, cố tìm nhà mình. Đã hơn hai năm trôi qua kể từ lần cuối cùng tôi thấy nó.

Tôi còn nhớ cái buổi chiều mà mọi chuyện đã được quyết định. Bố tôi và ông tướng chuyện trò lặng lẽ trong hành lang. Thỉnh thoảng bố lại nhìn tôi đang chơi ngoài sân với con cún.

"Dax". Tôi quay lại nhìn bố. "Dạ". Ông vẫy tay "Lại đây".

Vừa nhìn bố tôi vừa đi tới. Có những vết hằn trên mặt ông mà tôi không thấy và nước da sẫm đã chuyển sang màu xám.

"Tướng quân bảo là ông đã nói với con về việc con chuyển đến nhà ông ở trên núi".

"Vâng, bố ạ".

"Con có ưng không?"

"Ông bảo con có thể có một con lừa. Và khi con lớn hơn thì sẽ có riêng một con ngựa nhỏ". Bố tôi lặng thinh. "Ông cũng bảo rằng bố sẽ đi với ông. Bố phải đi à? Con thích ở đây với bố".

Bố tôi và ông tướng nhìn nhau. "Bố không muốn xa con, con ạ. Nhưng bố buộc phải thế".

"Vì sao ạ?"

"Chuyện quan trọng. Tướng quân và bố đã thoả thuận một liên minh".

Tôi vẫn chẳng hiểu gì cả. Bố tôi tiếp tục "Nhân dân bị áp bức và xứ sở ta đầy đói khát và bất công. Chúng ta phải làm tất cả những gì có thể để giúp họ".

"Thế tại sao bố không đem họ đến đây?" Tôi hỏi. "Có đủ chỗ cho mọi người cơ mà".

Bố tôi và ông tướng lại nhìn nhau. Bố tôi kéo tôi lên lòng "Chúng ta không làm thế được", ông giải thích. "Có quá nhiều người mà".

Tôi biết hết mọi người trong thung lũng. Họ chẳng nhiều đến thế, và tôi bảo "Không".

Bố tôi mỉm cười. "Còn có nhiều đồng bào nữa ở bên kia những dãy núi con ạ".

"Bao nhiêu? Gấp đôi hả bố?"

Ông lắc đầu. "Hơn thế nhiều. Hàng ngàn, hàng vạn. Nếu tất cả mọi người đều đến đây thì sẽ chẳng có đủ chỗ ngủ nữa".

"Ồ..." tôi cố tưởng tượng xem thử lời bố tôi mà đúng thì sẽ thế nào. Không thể mường tượng nổi. Một ý nghĩ khác nảy ra trong đầu. "Bố đi với ông tướng vì bố là tù nhân của ông à?"

"Không" bố tôi nói. "Tướng quân và bố là bạn. Cả bố và ông đều tin rằng nhân dân phải được giúp đỡ."

"Thế rồi bố sẽ trở thành một tên cướp như ông ấy à?" Tôi hỏi.

"Tướng quân không phải là một tên cướp".

"Nhưng người của ông ấy là thế", tôi vạch ra.

"Không như thế nữa", bố tôi giải thích. "Ông đã nhận tất cả bọn cướp vào quân đội của ông. Những người ấy là du kích".

"Quân đội có đồng phục xanh, đỏ", tôi nói. "Còn họ thì không. Đối với con, trông họ như bọn cướp ấy".

"Rồi họ sẽ có đồng phục", ông tướng ngắt lời.

"Ồ" tôi nhìn ông. Mặt ông thực điềm tĩnh. "Thế thì lại khác. Lúc đó trông họ sẽ giống như quân đội".

Tôi nghe tiếng vó ngựa đi tới và nhìn ra phía đường. Đấy là ông ngoại tôi, Don Rafael. "Ông ngoại!" tôi kêu lên, nhẩy khỏi lòng bố, chạy ra hàng lan cạn vẫy tay. "A, ông ngoại! Ông ngoại!".

Mọi lần, khi tôi đứng bên hàng lan can mà kêu như thế thì ông ngoại tôi vẫy vẫy tay và kêu lên trả lời tức thì. Lần này, ông lặng thinh. Khi ông xuống ngựa, tôi thấy ngay là ông đang giận dữ vì môi ông mím chặt, mặt ông trắng nhợt.

Bố tôi đứng lên khi ông già bước lên thang. "Xin chào cha, Don Rafael".

Ông ngoại không trả lời mà chằm chằm nhìn bố tôi với cặp mắt lạnh băng. "Tôi đến đón cháu tôi".

Tôi toan chạy tới, nhưng có cái gì đó trong giọng ông ngoại đã chặn lại. Tôi nhìn ông, rồi lại nhìn bố tôi.

Mặt bố tôi thậm chí còn xạm hơn khi ông đưa tay kéo tôi lại. Tôi cảm nhận những ngón tay ông run rẩy trên vai tôi. "Con thấy cháu sẽ không được an toàn trong thung lũng này sau khi con đi".

"Anh không còn quyền gì đối với nó nữa", ông ngoại trả lời với cùng giọng lạnh lùng ấy. "Anh đã nhập bọn với lũ người giết mẹ nó và anh không còn được coi là bố nó nữa. Khi một người đã ăn nằm với bọn cặn bã thì người ấy cũng trở thành cặn bã luôn".

Tôi cảm nhận những ngón tay bố tôi lún sâu vào vai mình. Nhưng giọng bằng phẳng của ông chẳng hề thay đổi. "Chuyện xảy ra là một tai biến", ông nói. "Những kẻ phạm tội đã phải trả giá".

Ông ngoại cao giọng gần như quát "Điều đó có làm cho con gái tôi, vợ anh, sống lại không? Cả con gái anh nữa? Họ đã chết. Vậy mà hôm sau anh đã sánh vai đi cùng bọn đã cướp đi cuộc đời họ. Nay anh lại còn trao con trai anh cho chúng chăm nom!". Bố tôi không trả lời. "Anh sẽ không thoả mãn chừng nào anh chưa thấy nó cũng trở thành bọn chúng. Bọn giết người! Bọn hiếp dâm!"

Ông ngoại bước đến nhưng bố tôi đẩy tôi ra phía sau. "Nó là con trai của con", ông vẫn nói với giọng lặng lẽ. "Con sẽ không để nó ở lại. Nó sẽ bị sử dụng làm con tin để chống lại con nếu như bọn quân đội trở lại. Ở trên núi nó sẽ được an toàn hơn".

"Đồ máu đen!" ông ngoại tôi nhổ toẹt bãi nước bọt. "Đồ máu đen! Đồ tiện dân! Đồ chó đẻ nô lệ! Ta tưởng mày là một thằng đàn ông bằng không thì ta đã không cho phép mày lấy con gái ta. Giờ thì ta hiểu là ta đã lầm. Chẳng còn vực thẳm nào mà mày không tụt xuống để hạ mình trước bọn chinh phụ mày. Hệt như bố mẹ mày trước chủ vậy!".

Chợt ông tướng quát lên "Đủ rồi ông già!".

Ông ngoại nhìn tướng quân như thể ông ta là cát bụi vậy. "Bọn cướp!" cách ông ngoại nói làm cho từ ấy như thể một từ dơ dáy nhất mà tôi chưa từng nghe.

Mặt tướng quân đỏ dừ vì giận dữ. "Thôi đi ông già! Chúng tôi đã chừa ông và tài sản của ông ra, thế vẫn chưa đủ sao? Hay là ông quá già nên muốn tìm đến cái chết cho đỡ đau xương?"

Ông ngoại quay sang bố tôi như thể tướng quân không hề hiện diện. "Nếu như còn một chút tình nào đối với con trai mày thì hãy đưa nó cho tao trước khi quá muộn".

Bố tôi lắc đầu.

"Đi đi!" ông tướng ra lệnh. "Trước kh ta hết kiên nhẫn và thu hồi những ân huệ mà con rể của ông đã dành cho ông".

Ông ngoại nhìn ông ta chòng chọc. "Ta không cần đến sự kiên nhẫn của nhà ngươi, cũng chẳng cần đến ân huệ của hắn. Qua bao năm tháng, ta đã thấy quá nhiều lòng từ thiện của các ngươi rồi. Ta sẽ sống để xem đầu ngươi bêu trên cọc như ta đã thấy những đứa khác vậy".

Ông quay ra, bước xuống hành lang, đến bên con ngựa của mình, lưng thẳng, kiêu hãnh, bộ đồ ông mặc trắng như tuyết trên đỉnh núi. Ông lên ngựa, xoay một vòng. "Quân đội sẽ đến, để xem các người dũng cảm đến chừng nào!".

Rồi ông nhìn tôi, giọng dịu hẳn đi. "Tạm biệt cháu của ông", ông buồn bã nói. "Ông đã bắt đầu để tang cho cháu".

Ông thúc ngựa đi nước kiệu. Tôi nhìn theo, con ngựa đá tung những đám bụi nhỏ trên con đường đất cứng cho đến khi khuất hẳn. Tôi quay nhìn bố, đôi mắt ông gợn thoáng buồn giống như tôi đã thấy trong mắt ông ngoại vậy. Bỗng ông bế tôi lên tay rồi ghì chặt tôi vào ngực. "Con ơi, con", ông thì thầm. "Cầu trời bố đã hành động đúng với con".

Tướng quân vỗ mạnh tay, một người đàn ông chạy từ bên kia đường sang. Anh ta to lớn, và béo đến mức tôi chưa từng thấy, vậy mà anh ta chạy thật nhẹ nhàng, lanh lẹ, làm tôi nhớ đến những con sơn dương núi to tướng vẫn nhảy từ vách đá nọ sang vách đá kia. Anh ta đã cầm mũ trong tay. "Vâng, thưa ngài?"

"Gato Gordo", ông tướng nói. "Chuẩn bị quân trang và đưa thằng bé này trở lại trong núi. Ta trao nó cho anh. Chỉ một mình anh chịu trách nhiệm, nếu như có điều gì xảy ra cho nó".

"Vâng, thưa ngài". Người đó cúi chào và quay sang nhìn tôi. "Cậu bé đã sẵn sàng đi chứ ạ?" Anh ta lễ phép hỏi.

Bố tôi nhìn ông tướng. "Phải đi ngay à?"

Ông tướng gật đầu. "Mối nguy hiểm gia tăng từng ngày".

Bố đặt tôi xuống. "Vào bảo Sarah sắp quần áo cho con".

"Vâng, thưa bố". Tôi đi vào.

"Nhanh lên cậu ạ". Gato Gordo gọi với theo. "Chúng ta vào núi lúc hoàng hôn là tốt nhất".

Nhưng đây là hai năm trước, còn bây giờ thì mặt trời đang soi tỏ và tôi có thể nhìn xuyên thấu thung lũng, cảm nhận một niềm hưng phấn trào lên. Tôi xa nhà đã lâu quá. Ông ngoại sẽ mừng vì cuối cùng đã không phải để tang đứa cháu ngoại.