Đêm họ bỏ trốn, một tuần trước cuộc bỏ trốn tiếp theo của hai người bạn, Milena và Bartolomeo bắt chuyến xe khách hướng lên phía Bắc, sau khi nó vừa đi xuyên cả nước. Mục đích của họ là vượt qua các dãy núi nhanh nhất có thể. Họ không biết điều gì chờ đợi họ ở bên kia, nhưng dù thế nào cũng tốt hơn là bị đám tay chân của Hội Phalange bắt lại.

Bà mẹ tinh thần Martha đi cùng họ đến tận con đường bao quanh quả đồi, và trong cơn mưa phùn, họ cùng nhau đợi xe, con quái vật cũ rich lắc la lắc lư có chiếc mũi vuông khiến nó giống một con vật đang nổi điên lên. Đêm tối đen. Ngay khi nghe thấy tiếng gầm của động cơ, Martha đứng chôn chân giữa đường không hề sợ hãi và bà vẫy hai cánh tay lên đầu đê chiếc xe khách dừng lại. Bà đẩy đôi bạn trẻ vào trong xe, và khi người lái xe hỏi nơi đến, bà nói tên thành phố ở cách đó hơn một trăm năm mươi cây số về phía Bắc, dưới chân núi.

- Hai đứa sẽ đến đấy. Đây là tiền vé.

Người lái xe ném cái nhìn nghi ngờ lên hai chiếc áo khoác dài của học sinh nội trú, và hỏi một câu nham hiểm:

- Và… chúng từ đâu đến?

- Cũng như ông, Martha đáp lại, từ bụng của mẹ chúng! Ông hãy lo lái xe đi và để chúng yên!

Người đàn ông thôi phản ứng lại và chìa hai chiếc vé cho Bartolomeo. Kinh nghiệm dạy cho ông ta biết phải tránh mọi cuộc tranh cãi với một bà mẹ tinh thần. Vì rất có thể sẽ phải để lại đây một nắm tóc! Ông ta nhấn nút trên hộp xe và cùng lúc đó cánh cửa gấp đóng lại trong tiếng kèn kẹt chói tay, buộc Martha phải bước xuống khỏi bậc lên xuống. Bên lề đường, bà gửi một nụ hôn đến Milena. Vẫn đang đứng, cô gái gửi lại cho bà một nụ hôn, thế rồi, trong khi chiếc xe khách mang cô đi, cô vẫy tay thật lâu, cho đến khi đêm tối và sương mù nuốt trọn người đàn bà to béo.

- Vĩnh biệt, Martha, cô gái trẻ khẽ nói.

Họ đặt chiếc túi to tướng mà Martha đưa cho vào lưới để hành lý và ngồi cạnh nhau trên chiếc ghế da lem luốc và rách rưới, chàng trai ngồi gần cửa sổ, cô gái ngồi bên hành lang giữa xe. Batolomeo thấy hơi chật vì đôi chân dài ngoằng của cậu. Trên xe có khoảng mười người khách, ngồi phân tán từ đầu đến cuối, đa phần đang ngủ dưới tấm chăn, chỉ để hở ra mái tóc của họ. Sau khi ném cái nhìn khó chịu vào gương hậu, người lái xe tắt các đèn ngủ, và đột nhiên chỉ còn ánh sáng màu vàng của đèn pha trong đêm tối cùng tiếng gầm rú đau đầu của động cơ. Trong xe đầy mùi da cũ, mùi khói và cả mùi mồ hôi người.

- Tự do là thế này ư? Milena khẽ hỏi.

- Là thế đấy, Bartolomeo trả lời. Em thấy nó thế nào?

- Tuyệt vời, thế còn anh?

- Anh không thấy như thế… chàng trai cười, nhưng dù sao anh cũng thấy hài lòng. Dù thế nào chúng ta cũng phải nghỉ ngơi đã. Vài giờ nữa chúng ta sẽ đến đó và chúng ta cần tất cả sức lực để vượt qua dãy núi nhanh nhất có thể.

- Anh nói đúng.

Cô dựa đầu lên vai bạn và họ cố chợp mắt. Sau khoảng nửa giờ, họ phải thừa nhận là không thể ngủ được. Những cú ngoặt, những ổ gà trên đường và nhất là sự xáo động trong suy nghĩ ngăn họ đến với giấc ngủ. Milena thởi dài.

- Em nghĩ đến Catharina Pancek à? Bartolomeo hỏi nhỏ.

- Vâng, Milena thừa nhận.

- Em có hối hận vì đã bỏ đi không?

- Có… không… Em không biết nữa… Thế còn anh? Anh có nghĩ đến người bị nhốt vào ngục thay anh không?

- Có. Nhất là khi đó chính là người đã chuyển cho anh lá thư của bố…

- Anh ấy tên là gì?

- Cậu ấy tên là Basile…

Hai người im lặng, trái tim đột nhiên nặng trĩu vì cảm giác tội lỗi. Người lái xe châm một điếu thuốc. Ở hai bên đường, người ta chỉ nhìn thấy những rặng cây sừng sững trong sương mù.

- Anh có thấy chiếc xe này đã quá cũ rồi không, Milena nói tiếp khi cào cào móng tay lên mặt ghế da khô và đen sạm, có thể bố mẹ chúng mình cũng đã ngồi trên xe này khi họ bỏ trốn…

- Tại sao không? Họ thậm chí có thể còn ngồi đúng chỗ của chúng ta!

- Anh chế giễu em…

- Anh không chế giễu. Trong thư, bố anh không kể chi tiết. Ông chỉ kể đơn giản là ông đã gặp mẹ em trên đường chạy trốn.

- Và bác ấy không nói sau đó mẹ em như thế nào à?

- Không, Bartolomeo nói dối, bố anh không nói.

- Có thể cả hai người họ đã vượt qua dãy núi. Họ có thể vẫn còn sống…

- Anh không biết.

- Bác ấy đã nói gì về mẹ em?

- Anh đã nhắc lại điều đó với em cả chục lần rồi, Milena: mẹ em hát tuyệt hay… rằng mọi người hâm mộ mẹ em.

- Hát… hâm mộ… Những động từ ấy trong lá thư chia ở thời quá khứ tiếp diễn à? (Quá khứ tiếp diễn: trong tiếng Pháp thời quá khứ tiếp diễn để chỉ những hành động đã kết thúc trong quá khứ, không còn liên quan đến thực tại; ở đây hàm ý Milena linh cảm về cái chết của mẹ cô)

- Ừ… à không… anh không biết nữa…

- Vậy mở thư ra, xin anh, và nhìn xem…

Bartolomeo đặt bàn tay lên túi áo khoác, rồi thay đổi ý định:

- Anh sẽ không đọc được. Tối quá. Ngày mai…

- Bart, các động từ chia ở thời quá khứ tiếp diễn à? Milena cố hỏi.

Chàng trai ngập ngừng đôi chút, rồi nói:

- Ừ, các động từ chia ở thời quá khứ tiếp diễn. Nhưng điều đó không có nghĩa gì hết, nếu có thì là họ đã ra khỏi vùng đất này. Bố anh kế chuyện đó trong quá khứ, thế là bình thường.

Con đường giờ đây đã bớt khúc khuỷu hơn. Hai người cùng ngủ, ngồi dựa vào nhau. Milena có giấc mơ rất ngộ, trong mơ mụ Đại bác mời một dàn nhạc giao hưởng đến lớp, nhưng các nhạc công không chơi nhạc. Họ ngồi trên góc bàn và nói chuyện thân mật với các nữ sinh đang rất hồ hởi. Bám trên nấc cuối cùng của một chiếc thang, mụ Xe tăng và Merlute lộ hai cái mặt đỏ lựng như xung huyết vì điên tiết và giận dữ đập lên các ô kính để phản đối. Nhưng không ai đếm xỉa đến họ, trừ mụ Đại bác đang cho họ thấy những cử chỉ thể hiện sự bất lực và chán nản.

Khi thức dậy, Milena giật bắn người. Đôi mắt nhạt màu đang chằm chằm nhìn vào mặt cô chỉ các vài phân. Cô mới nhận ra đầu mình đã không còn dựa lên vai Bartolomeo và giờ đây đang nghiêng sang phía khoảng trống dọc theo các dãy ghế. Người đàn ông ngồi trên ghế gần đó không ngần ngại dán mắt vào cô. Ông ta mặc áo vest và quần dài nông dân, hai bàn tay dày cộp, nứt nẻ đặt ngay đơ trên hai đầu gối. Dưới chân ông ta có một chiếc lồng sắt nhốt hai con thỏ béo màu xám.

- Eva-Maria Bach… ông ta khẽ nói với giọng lúng búng.

Khuôn mặt ông ta nghệt ra, hé nở một nụ cười ngây ngô, như đang rất sửng sốt.

- Xin lỗi? Milena lắp bắp. Bác nói gì cơ ạ?

- Eva-Maria Bach… chính là cô, đúng không?

- Không, cháu… Đó là ai ạ?

Người đàn ông không trả lời, nhưng ông ta lắc đầu, thỏa mãn, như thể Milena đã trả lời khẳng định cho câu hỏi của ông ta vậy. Thấy ông ta tiếp tục nhìn mê mải, cô quay đi. Ở bên cạnh, Bartolomeo vẫn đang ngủ, đầu dựa vào cửa kính. Cô đẩy vào khuỷu tay chàng trai:

- Bart, dậy đi, có một người kỳ cục ở bên cạnh em.

Chàng trai mở mắt, cúi về phía trước và gọi hỏi người đàn ông kia:

- Ông muốn gì, thưa ông?

Người đàn ông kia, vẫn đang hớn hở, nhắc chiếc lồng để hai người có thể nhìn rõ hơn hai con thỏ của ông ta.

- Kệ ông ấy đi, chỉ là một người chất phác thôi. Bartolomeo nói khẽ vào tai Milena.

Hai người nở nụ cười với ông ta và đồng tình: đúng, hai con thỏ rất đẹp, ông có thể tự hào về chúng.

Bây giờ ngày mới đang đến và thành phố đã kề cận. Nhiều vệt ánh sáng màu xanh sẫm đậu xuống đâu đó trên các cánh đồng. Nhiều trang trại có mái ngói đá đen thỉnh thoảng hiện lên ở những chỗ ngoặt. Sau đó là một đoạn đường thằng dài bất tận đầy ổ gà, nhưng người lái xe không tìm cách tránh chúng mà lại nhấn chân ga hết cỡ. Chiếc xe điên dại lao về phía trước. Được chỉnh ở hai kênh sóng, radio trên xe phát ra một bản nhạc không thể nghe được với âm thanh to hết cỡ. Chỉ trong thời gian ngắn, các hành khách, lắc lư như những quả mận trên cây, lần lượt nhô ra khỏi chân, và bắt đầu thu nhặt hành lý của mình.

- Mọi người không thích nhạc sao? người lái xe rống lên, hả hê.

- Có, nhưng mà chỉ… Milena lẩm bẩm.

Vài phút sau, họ đã đến vùng ngoại ô thành phố, rồi đến bến xe. Người lái đậu xe gần với hàng chục xe khác, tất cả xếp hàng dọc theo tòa nhà có bức tường sần sùi.

Nơi đây vắng lặng. Trời lạnh ngắt. Milena đội mũ áo khoác lên đầu.

- Anh nghĩ ở đằng kia có quầy ăn không? Chúng ta có thể uống thứ gì đó nóng nóng trước khi đi…

- Không nên để lộ mặt quá nhiều, Bartolomeo bác lại.

Ở đằng xa, cánh cửa kính trông giống như cánh cửa của một quán cà phê, có dán hình tách và thìa. Họ tiến lên trước. Bên trong, ba người đàn ông ngồi ở bar, biến mất một nửa trong khói thuốc của chính họ. Những người lái xe, có thể là vậy, đang uống rượu vang trắng. Ông chủ quản béo phị uể oải quét sàn nhà. Cảm thấy yên tâm, hai người đẩy cửa và vào ngồi bên bàn kê dưới cửa sổ đối diện. Từ đây, có thể ngắm nhìn những quả đồi đầu tiên, và tiếp đó là khối màu sẫm của dãy núi.

- Hai người dùng gì? Ông chủ quán hỏi, làm rung rinh ba cái cằm của ông ta.

- Hai cốc cà phê, Bartolomeo nói.

Họ uống từng ngụm nhỏ, giữ chặt cốc cà phê nóng trong bàn tay. Đã ấm hơn một chút, Milena bỏ mũ choàng xuống vai, để lộ mái tóc vàng óng ả. Một trong ba người đàn ông lập tức quay lại và không rời mắt khỏi cô nữa, rồi sau đó là người đàn ông thứ hai. Cái nhếch mép của họ không có gì là duyên dáng.

- Họ muốn gì ở em thế, Bart? Họ không ngừng nhìn em…

- Em phải quen dần đi, chàng trai nói đùa. Nhìn em, đấy hoàn toàn không phải là một hình phạt, em biết đấy.

Nếu là một dịp khác, Milena chắc sẽ đánh giá cao lời khen ngợi, nhưng cảm giác khó chịu của cô lúc này phá hỏng sự vui thích:

- Thôi đi, không phải thế. Em thấy dường như em kích thích tò mò trong họ.

Lần này, cả ba người đàn ông hạ giọng nói chuyện và nhìn chằm chằm cô gái không ngần ngại.

- Thế là đủ rồi, Bartolomeo cương quyết, anh không thích thế này, chúng ta đi thôi!

Milena uống nối ngụm cà phê cuối cùng, phần ngọt nhất, và cả hai đứng dậy, để lại trên khăn trải bàn dính dấp chút tiền lẻ mà Martha đã cho.

- Chào tạm biệt các ông, họ bước ra và nói.

- Chào tạm biệt, một trong ba người đàn ông khẽ đáp lại.

Bartolomeo vừa khép cánh cửa lại thì giọng khàn khan của người đàn ông vừa nói với họ cất lên, ngay sau đó là tiếng cười thô tục của hai người còn lại:

- Cô ta không hát bài gì đó cho chúng ta trước khi ra đi sao?

Milena dừng ngay lại:

- Anh đã nghe thấy điều họ nói chứ?

- Anh có nghe thấy.

Cô gái nắm lấy cổ áo khoác của Bartolomeo, gần như bám lấy cậu.

- Bart! Anh không hiểu sao?

- Phải hiểu cái gì cơ?

- Họ nhầm em với mẹ! Anh thấy rõ mà! Sáng nay trong xe khách, và bây giờ…

- Một người đần độn và ba kẻ say rượu, Milena! Đi nào! Anh xin em.

Cô gái cự lại:

- Không! Em sẽ hỏi họ, hỏi những người đàn ông này! Họ chắc hẳn phải biết. Người đàn ông trên xe khách đã gọi em là Bach. Anh cũng nghe thấy, ông ấy gọi họ của em! Và ông ấy nói cái tên: Eva-Maria. Tên của mẹ em, em chắc chắn là thế!

- Có thể em có lý, nhưng không nên nấn ná ở đây. Họ đang truy tìm chúng ta, đừng quên điều đó… Chỉ cần một cú điện thoại của ông chủ quán hay một trong ba gã kia và chúng ta sẽ bị tóm. Đi thôi nào…

Chàng trai nắm tay cô gái, và cô để mình bị kéo đi trong tiếc nuối.

Cả buổi sáng, mặt trời không ló dạng. Hai người bước đi trong mưa bụi, bên cạnh nhau, theo nhịp thở của họ. Con đường ngày càng trở nên dốc, nhưng họ hầu như không nhìn thấy gì từ đồng bằng họ bỏ lại phía sau lưng, cũng không thấy gì từ dãy núi phía trước mặt. Milena rầu rĩ và hai người ít nói chuyện với nhau. Vài chiếc ô tô con đi chậm lại khi ngang qua họ. Đằng sau các cửa kính là những khuôn mặt ngạc nhiên, những cái nhìn nghi ngờ.

- Không đi theo đường cái nữa! Bartolomeo quyết định. Anh chán những bộ mặt đáng ghét của họ rồi…

Cuối buổi chiều, họ bắt kịp một chiếc xe ngựa kéo trên con đường đầy sỏi. Một người đàn ông nhỏ bé da ngăm đen điều khiển ngựa bằng dây cương. Vì đôi chân đã bắt đầu đau mặc dù có đi bốt, Milena nở một nụ cười duyên dáng nhất và hỏi:

- Chúng cháu có thể đi nhờ được không ạ?

Người nông dân miễn cưỡng cho ngựa dừng lại, và để hai người bước lên qua thành xe.

Trong xe, một người phụ nữ khoảng sáu mươi tuổi, mặc tạp dề màu đen và đội mũ len thô kệch, đang ngồi trên tải khoai tây. Bà chào họ bằng một nụ cười, rồi đôi mắt nhỏ màu xanh sâu thẳm của bà hướng vào Milena và không rời khỏi cô nữa. Cái nhìn mạnh mẽ ấy khác hẳn với phần còn lại của bà, khá tầm thường.

- Bà… bà biết cháu sao, thưa bà? Cô gái bối rối hỏi.

- Tất nhiên là tôi biết cô, người phụ nữ trả lời.

Thế rồi, rất nhẹ nhàng, bà bắt đầu hát, miệng khép lại. Giọng của bà không chắc chắn và giai điệu không rõ ràng, thỉnh thoảng còn sai nữa, nhưng họ đoán rằng khi hát giai điệu ấy, người phụ nữ này đang lắng nghe một người khác hát, một giọng hát hay, và bà cố bắt chước.

Milena nổi cả da gà khi nói:

- Rất… rất hay. Bà biết bài hát này từ đâu vậy ạ?

Người phụ nữ không để ý đến câu hỏi và tiếp tục ngân nga, vẻ mơ màng. Có cảm giác rằng khi nhìn Milena, bà ta cũng nhìn cả bên trong bản thân bà và những kỷ niệm của bà. Bà cố bắt chước ở từng nốt nhạc.

- Ai đã hát bài này ạ? Milena gắng hỏi khi bà ta kết thúc.

- Chính là cô… người phụ nữ trả lời. Chúng tôi có đĩa hát của cô ở nhà… Thật đáng tiếc… Đúng vậy, thật đáng tiếc, chuyện đã xảy ra…

Lúc này, chiếc xe ngựa dừng lại, người nông dân tháo dãy móc giữ cửa sau và bất ngờ hạ cửa xuống.

- Xuống xe! Chúng tôi đã đến nhà rồi!

- Đợi đã! Milena nói, cháu muốn hỏi chuyện bà ấy…

- Không hỏi han gì hết! người nông dân nói, và ông ta đẩy người phụ nữ vào trong nhà. Đáng ra tôi không nên chở các người. Biến đi!

Hai đêm tiếp theo, họ ngủ trong những ngôi nhà bị bỏ hoang đổ nát. Chúng bảo vệ họ phần nào khỏi gió và cái lạnh để họ có thể chợp mắt trong vài giờ. Ngay khi thức dậy, họ lại tiếp tục đi về phía Bắc. Mặc dù đói, họ vẫn cố gắng để dành thức ăn dự trữ lâu nhất có thể. Họ vục tay uống dòng nước lạnh giá từ các dòng suối.

Buổi sáng của ngày thứ ba, sương mù bỗng tan đi, giữa buổi sáng, và họ sửng sốt phát hiện ra vẻ đẹp như không có thật của quang cảnh xung quanh. Một dải màu xanh trải dài trước mắt họ, điểm xuyết những chỏm đá màu xám và những hồ nước nhỏ lấp lánh. Ở đằng xa, dãy núi vươn các đỉnh phủ đầy tuyết trắng thẳng lên bầu trời. Không khí tươi rói lùa sâu trong phổi hai người.

- Ôi, Chúa ơi! Milena thốt lên, cô gái không nói được gì hơn.

- Đây mới là tự do, Bartolomeo nói với cô, em thấy thế nào?

- Em thấy nó chấp nhận được, cô gái trẻ trả lời sau một lúc, và chúng ta sẽ ăn mừng chứ…

Cô bước đến một tảng đá và ngồi lên trên. Vì chàng trai muốn đến ngồi gần bên cô, cô đẩy cậu ra:

- Không, anh ngồi xa ra. Đúng rồi, như thế.

Cô gái ưỡn thẳng lưng, đặt hai bàn tay lên đầu gối và hít một hơi thật sâu.

Ngay sau những nốt nhạc đầu tiên, không gian xung quanh cô gái dường như biến đổi. Giọng hát cô thuần khiết giăng ra giữa bầu trời và mặt đất những sợi dây vô hình.

Milena hát thật nhẹ nhàng, đôi lông mày nhíu khẽ, hai mắt nhắm lại. Cô chỉ mở mắt ra sau nốt ngân cuối cùng.

Bị hớp hồn, Bartolomeo không dám phá vỡ bầu không khí im lăng. Cảm xúc khiến chàng trai cổ nghẹn lại.

- Như thế có làm anh hài lòng không? Milena hỏi.

- Có… chàng trai trả lời, rất hài lòng… Và anh cũng rất thích những nếp nhăn nhỏ mà bài hát tạo ra trên phần giữa mũi và trán em.

- Em biết… Chúng xuất hiện ngay khi em mở miệng hát. Em không làm thế nào để chúng biến mất…

Chàng trai tiến đến và ngồi gần cô gái, trên tảng đá:

- Em có được bài hát đó từ đâu vậy?

- Hình như là em vẫn luôn thuộc bài hát này. Chắc em đã học từ hồi còn bé tí. Chắc chắn là từ mẹ em, bây giờ thì em hiểu điều đó. Em thuộc lòng khoảng hai mươi bài nữa. Em đã luôn hát những bài hát này, trong trại trẻ mồ côi, trong trường nội trú… Luôn luôn… Em có thể hát trong im lặng và em nghe thấy chúng… Thỉnh thoảng em chọn một bài và em quyết định hát thực sự, em muốn nói là hát thành tiếng ấy.

- Và điều gì khiến em quyết định làm việc đó?

- Em không biết nữa… đúng thời điểm… đúng người…

- À. Thế bây giờ là vì đúng thời điểm hay… đúng người?

- Thử đoán xem!

Cô gái cầm tay chàng trai để tiếp tục lên đường. Chính trong buổi tối hôm đó, họ quyết định không đi xa thêm nữa.

Ngôi nhà trú chân trên núi, núp trong lùm cây, nằm ngay dưới ranh giới lớp tuyết phủ từ đỉnh núi. Họ chỉ việc đẩy cánh cửa để bước vào trong. Gian phòng duy nhất được trang bị một chiếc ghế dài dựa vào bức tường trong cùng, một lò sưởi rộng, một chiếc tủ đóng bằng ván xấu, một chiếc bàn và hai chiếc ghế băng. Họ đốt lửa, ăn một chút trong số thức ăn dự trữ. Cả đêm ấy, hai người nói chuyện với nhau. Họ nói chuyện hăng say, cho đến khi mệt lử, và tới mờ sáng họ đi đến một quyết định.

Bartolomeo tìm thấy trong ngăn tủ một chiếc kéo han rỉ, cậu mài hồi lâu trên hòn đá cứng. Milena ngồi bó chân sang hai bên chiếc ghế bện rơm, phía trước bếp lửa, và vươn cổ ra:

- Bắt đầu đi!

Bartolomeo ngập ngừng lùa đám tóc màu vàng khá nặng trong các ngón tay.

- Em chắc chắn chứ? Em sẽ không giận anh chứ?

- Chính em đề nghị cơ mà. Vì chúng ta phải đi xuống núi, em không muốn bị ba phần tư dân chúng nhìn em như một hồn ma hiện về… Cứ làm đi, Bart.

Nhát kéo đầu tiên làm tim cả hai quặn đâu. Sau đó Bartolomeo cố gắng hết sức mình, làm bay lên từng túm tóc vàng xung quanh họ. Không lâu sau, dưới chân ghế được phủ một lớp thảm bằng tơ vàng óng. Đến khi trên đầu Milena chỉ còn mài tóc rối bù của con trai, Bartolomeo mới đặt kéo xuống.

- Em ổn chứ? Chàng trai hỏi, và đến quỳ gối trước mặt cô gái.

Khuôn mặt Milena đầm đìa nước mắt.

- Rất khó khăn, anh biết đấy, cô rên rỉ, em đã nuôi chúng từ năm lên bốn… Vào tuổi em học các bài hát. Nó giống như là anh đã cắt hai cánh tay em vậy.

- Chúng sẽ lại dài ra… đừng khóc…

- Trông em giống cái gì?

- Anh không biết… Giống Helen Dormann, có thể…

Cô buột miệng cười. Nhìn cô như thế, lem luốc nước mắt, đôi mắt đỏ hoe và mái tóc ngắn, Bartolomeo Casal tự nhủ rằng cậu chưa bao giờ thấy một người phụ nữ đẹp đến như vậy trong cả cuộc đời. Một người phụ nữ, cậu tự nhủ, chứ không phải một cô gái.

Họ cởi bỏ áo khoác của học sinh nội trú và vứt chúng vào lửa. Họ nhìn chúng bốc cháy cho đến khi chỉ còn lại những chiếc cúc đen nhẻm, rồi họ bước ra ngoài và đi đến hồ nước nhỏ gần đó. Hồ nước tròn hoàn hảo, phản chiếu màu xanh dữ dội của những cây linh sam bao quanh. Không gian hoàn toàn im lặng và bình yên.

- Người nào nói trước: "đây là buổi bình minh đầu tiên của thế giới", người ấy sẽ bị thua, Milena đùa.

- "Đây là buổi bình minh đầu tiên của thế giới", Bartolomeo hô thật to và cậu vội vã lao đến bờ hồ.

Trong chớp mắt, cậu cởi bỏ hết quần áo và lặn sâu trong làn nước lạnh giá. Cậu bơi thật mạnh, đập nước tung tóe bằng cả tay và chân.

- Xuống đây! Xuống đây! Cậu gọi to khi bơi ra giữa hồ.

Cô gái ngập ngừng, rồi cũng cởi quần áo và tiến xuống gần bờ.

- Xuống đây! Bartolomeo gọi.

Cô không thể làm khác được nữa. Cô hét to một tiếng rồi nhảy xuống nước. Điều đó giống như cơ thể đang bị châm bằng hàng nghìn mũi kim nung đỏ trên lửa vậy. Hai người gặp nhau ở giữa hồ nước, nghẹt thở, run rẩy cười, không thể nói thành lời.

Khi quay lên bờ, không khí dường như đốt cháy họ. Hai người chạy một mạch về nhà trú chân và bỏ thêm vào lò sưởi nhiều củi khô, tất cả những khúc củi còn lại và cả chỗ quần áo họ mang về từ hồ nước. Củi cháy lốp đốp, nhiều tia lửa bắn ra, rồi ngọn lửa bùng cháy lên thật cao. Lúc này, họ kéo chiếc đệm đến trước lò sưởi và chui vào chăn. Da họ, nóng ran lên vì lửa, nhưng đôi chỗ vẫn còn lạnh ngắt vì nước. Vài giọt nước hồ lấp lánh tấm lưng trắng của Milena. Họ ôm chặt lấy nhau, hôn nhau, vuốt ve nhau, sửng sốt vì cả hai ở đây, trần trụi, cơ thể sát bên nhau, cho lần đầu tiên, và vì không thấy sợ.

Thật lâu sau, khi họ tỉnh dậy, mặt trời đã lên cao. Họ kiếm lại mấy bộ quần áo mẹ Martha để trong túi cho họ. Chiếc quần dài dành cho Bartolomeo ngắn mất mười phân và cậu phải tháo gấu để nó dài thêm chút ít. Còn Milena thấy mình thật nực cười với một chiếc váy mà có lẽ phù hợp với bà của cô và với chiếc áo khoác đen có cổ lót da.

- Em hẳn là tệ lắm… cô gái nói đùa và chỉ lên mái tóc giống như cánh đồng lúa mình sau mùa gặt, nhưng ánh mắt Bartolomeo đã trả lời cô: "dù mặc bất cứ thứ gì, em cũng không thể trở thành xấu xí được."

- Dù sao chăng nữa, chàng trai nói, những con cẩu-nhân sẽ sớm gặp phải vấn đề khó khăn khi đến đây. Dấu vết của chúng ta cho đến ngôi nhà này là hết! Xin lỗi các ngày, bây giờ chúng tôi phải đi xuống!

Đối với họ, ý nghĩ vượt qua dãy núi và bỏ trốn dường như đã nhanh chóng trở nên không thể chịu đựng nổi. Ngày xưa, bố mẹ họ từng chạy trốn, nhưng ít nhất trước đó họ đã chiến đấu. Họ đã thách thức hội Phalange. Chắc chắn khi ấy có nhiều người sẵn sàng làm điều đó, bây giờ cũng vậy. Như người phụ nữ trên chiếc xe ngựa đã nói "thật đáng tiếc"… Chỉ cần tìm thấy họ và gia nhập với họ! Đương nhiên bây giờ vũ lực đang nằm trong tay những kẻ dã man, nhưng làm sao có thể tin được rằng tận sâu trong trái tim bao con người lại không lưu giữ những ký ức quý giá về cuộc đời của họ trước đây? Chắc chắn phải có một đốm than hồng để thổi bùng lên ngọn lửa trước khi bóng tối lại bao phủ hoàn toàn thế giới. Trong cuộc nói chuyện hăng say ở nhà trú chân, Bart và Milena đã có trực cảm mãnh liệt rằng có tồn tại một mối liên hệ giữa ngọn lửa cần phải nhen lại ấy và giọng hát của Eva-Maria Bach. Những kẻ dã man đã bắt giọng hát của bà phải câm lặng, giờ Bart đã biết giọng hát ấy như thế nào, và lúc này giọng hát ấy đang ngân lên trong cổ Milena, và tất cả vẫn còn hy vọng!

Hơn nữa, cô gái trẻ mới chỉ bắt đầu tìm lại dấu vết của người mẹ, sẽ không thể cam chịu từ bỏ nhanh đến thế. Mỗi bước chân cô đi về phía Bắc lại đi ngược lại mong muốn trong trái tim cô, và ngược lại cả với khao khát được biết nhiều hơn về người phụ nữ mà cô giống như đúc ấy.

Thế rồi, họ nói với nhau rằng làm sao lại để ở phía sau họ Catharina Pancek và Basile trong ngục tối? Sự hy sinh của những người bạn đòi hỏi họ phải làm một điều gì khác với sự trốn chạy!

Những bí mật Basile tiết lộ cũng đã vẽ ra con đường họ đi trong trí óc của Bartolomeo. Lão Van Vlyck đáng sợ cuối cùng cũng chỉ là một con người, và một mệnh lệnh từ lão chắc chắn là đủ để mở các cánh của của tất cả trường nội trú... Cần phải tìm ra lão, con người ấy và ép buộc được lão. Nhưng bằng cách nào? Họ chưa có bất cứ ý tưởng gì. Nhưng ít nhất họ sẽ cố gắng. Họ sẽ đấu tranh.

Chính trong hy vọng tưởng như điên rồ ấy mà họ đã quyết định thực hiện lựa chọn của mình: từ bỏ cuộc chạy trốn và tìm cách đi đến thủ đô nằm ở phía Nam đất nước. Chưa ai trong hai người từng đến đó.

Họ đi rất lâu, gặp dòng sông, lấy trộm con thuyền buộc trên một bến nổi và thả thuyền xuôi dòng, chỉ dừng lại để ngủ và để đỡ chồn chân. Con sông rộng lớn dường như muốn bảo vệ họ, sông tặng họ tiếng rì rầm dịu dàng và dòng nước chảy êm đềm. Sông đưa nôi họ.

- Em hát đi... thỉnh thoảng Bartolomeo lại nói, và Milena tặng cậu những vết nhăn nho nhỏ ở khoảng giữa mũi và trán.

Giữa đêm thứ ba, họ đi dưới một cây cầu, bầu trời sáng trong, lốm đốm các vì sao. Bartolomeo nhận ra bốn hiệp sĩ bằng đá:

- Milena, thức dậy đi em, đây là thành phố nhỏ của chúng ta. Hãy nhìn trường nội trú của em kìa!

Cô gái đang nằm ngủ dưới chăn, phía cuối thuyền, thò mũi ra và đứng dậy để nhìn:

- Anh có lý. Thật là ngộ khi đi dưới cây cầu! Chúng ta vẫn thường đi bên trên! Nhìn kìa có mấy học sinh nội trú qua áo khoác của họ! Họ làm gì ở đó vào giờ này nhỉ?

Đúng là có hai người vội vã đi về phía quả đồi. Người thứ nhất có vẻ như đang vác một vật gì đó khá nặng trên lưng, có thể là một bao tải. Người thứ hai, thấp hơn một chút, có lẽ là một cô gái, đi sát phía sau. Nhưng con thuyền bị dòng nước đẩy đi khiến họ không thể thấy rõ hơn.