ũ đến giữa lúc Phượng đang quét lá ở trước sân. Những chiếc lá vàng nằm phơi trên mặt cỏ, đón ánh nắng đào. Mỗi lần chiếc chổi của Phượng đưa đến đâu, chúng lại chuyển mình lăn đùn vào nhau, như một đoàn tù binh sắp bị đưa đến ngục hình.

Phượng ngừng tay khi nghe tiếng Vũ:

- Em Phượng hôm nay trông mạnh chán!

Nàng cười:

- Thật sao, anh?

- Chớ anh lại dối à?

- Nếu vậy thì may, vì em vẫn có tánh hay sợ chết.

Giọng Phượng rất duyên dáng khiến Vũ bồi hồi nhớ đến lời mẹ. Chàng nghĩ: "Người ta đồn là phải", và chàng thấy Phượng đẹp hơn lúc nào hết, đẹp một cách ngây thơ, dung dị.

Thấy Vũ chăm chú nhìn mình, Phượng bẽn lẽn:

- Cógìlạ không, anh Vũ?

- Nhiều chuyện lạ.

- Vui hay buồn?

- Cũng vui màcũng buồn.

Phượng ngước mắt lên nhìn Vũ, và bốn mắt gặp nhau trong một phút. Nàng thấy đôi mắt Vũ sáng lên một cách cương quyết, dường như chàng đã có một quyết định gì. Tự nhiên, Phượng thấy lòng hồi hộp.

Vũ dịu dàng nói:

- Em Phượng, anh muốn nói với em một chuyện.

Phượng biết đó không phải là câu chuyện nàng mong đợi, nhưng nàng vẫn đáp, thật khẽ:

- Vâng, em nghe anh.

- Em có nghe nói đến cách mạng bao giờ chưa?

- Có, em có nghe nhiều người nói.

- Em nghe nói thế nào?

- Họ bảo quân cách mạng ghêgớm như bọn cướp.

Vũ reo lên:

- Không, người ta nói dối.

- Sao anh biết?

- Vìanh là một đảng viên cách mạng.

Phượng ngạc nhiên:

- Anh Vũ!

Vũ nắm lấy tay nàng:

- Anh nói thật, Phượng ạ! Và anh đã suy nghĩ trước khi làm.

Vũ bắt đầu thuật lại câu chuyện từ ngày gặp Bão cho Phượng nghe, những chuyện chàng đã làm với Bão. Phượng bỗng dưng thấy bầu trời như tối lại. Trước mặt nàng, những làn hào quang xẹt qua xẹt lại rồi tan mất đi, nàng chỉ còn thấy đôi mắt Vũ, đôi mắt mà nàng chưa hề thấy như thế bao giờ. Cái cảm giác đầu tiên của nàng là sợ hãi, những giọt mồ hôi rươm rướm trên trán nàng như những giọt sương mai.

Vũ điềm tĩnh tiếp:

- Em Phượng, anh kể lại câu chuyện ấy, vìanh tin nó có ích cho em. Em làngười có thâu thái được Tây học, lẽ tự nhiên em phải nhận thức lấy quyền lợi mình.

Nàng đưa tay ôm mặt:

- Không, em không hiểu gì cả, em không muốn hiểu gì cả. Em chỉ thấy rằng anh đang đi vào con đường rùng rợn, con đường màchưa bao giờ em dám nghĩ tới. -Nhưng không thể nào tránh được, Phượng ạ! Nước ta sẽ phải trải qua một cơn kinh khủng. Nếu em không vì em, em cũng phải vì nước.

- Chừng ấy sẽ hay. Em chỉ là người con gái yếu ớt, yếu cả tinh thần lẫn thể xác.

Vũ thở dài:

- Không phải vì lẽ đó mà em có quyền từ chối phận sự.

Hai người im lặng một lúc, Vũ tiếp:

- Hôm nay anh đến đây để từ giã em.

- Anh đi đâu?

- Đi xa, sang Tàu.

- Anh đi qua bên ấy làm gì?

- Anh có sứ mạng qua liên lạc với Trung Ương đảng bộ, để bàn tính kế hoạch phục quốc.

Qua hồi kinh hoảng, Phượng thấy lòng dịu lại và bồi hồi nghĩ đến những ngày sắp xa Vũ, xa không hẹn ngày gặp gỡ. Nhưng trước vẻ hiên ngang của người tráng sĩ, nàng không muốn để lộ cái yếu mềm của lòng mình.

- Bao giờ anh đi?

- Ngay ngày mai.

- Bao giờ anh về?

- Ngày giải phóng dân tộc. Ngày đó anh tin rằng không xa.

- Em cũng tin thế!

Lời nói ấy của Phượng làm cho Vũ sung sướng. Chàng nhìn nàng với cái nhìn cám ơn:

- Em cũng tin rằng ngày đó gần đây? Nếu vậy thì em đã hiểu anh, anh ra đi không còn sự gì thắc mắc.

Phượng đứng im một lúc, lại hỏi:

- Còn anh Bão?

- Bão vẫn ở lại. Anh ấy sẽ cố mở rộng thế lực xuống miền Tây.

- Anh Bão thường ở đâu?

- Quán Lá. Đó là chỗ họp kín của đảng.

Một cơn gió làm đôi bạn giật mình. Đống látrướcmặt hai người tung lên như để bộc lộ một phẩn uất. Một chiếc mới từ trên cành rụng xuống, là đà trên mái tóc Vũ, rồi đến nép trên vai Phượng. Nàng cầm lấy chiếc lá lật qua lật lại, vơ vẩn đưa lên môi.

Cái cử chỉ âu yếm ấy làm cho Vũ hồi hộp. Và cứ mỗi lần thấy lòng sắp rung động, Vũ lại tìm cách trấn tỉnh lại.

- Hai bác đâu, em Phượng?

- Ba má em đi khỏi.

- Rủi quá, anh định lại chào hai bác.

- Anh không ngại, em sẽ thưa lại cho ba má em hay.

Chàng nhìn quanh như để ôn vào trí những cảnh vật kỷ niệm. Dầu sao, phút chia tay cũng làm cho Vũ bùi ngùi.

- Thôi, anh đi.

Phượng run run:

- Anh đi… Hai người nhìn nhau một lần chót. Vũ không muốn kéo dài giây phút ấy nữa, chàng xây lưng rồi bước vội về phía rặng trâm.

Phượng không bước theo đượcmột bước nào. Nàng thấy lòng quặn lên và hai giòng lệ lăn dài xuống má.