uộc con trâu dưới gầm sàn, ôm cho nó bó cỏ ăn đêm xong, Tiển vỗ tay đánh bộp một cái rồi chúc đầu, chống tay xuống đất, hất nhẹ đôi chân lên trời. Chú đi bằng hai tay lên cầu thang gác.

Ông Yểng từ trong nhà bước ra, giật mình, kêu:

- Ôi dà, thằng Tiển! Mày làm trò gì thế!

Tiển đặt chân xuống sàn, rút cây sáo ở lưng, cười hi hì rồi chạy ra sàn phơi. Cái sàn phơi ghép vầu tròn khít chặt. Ở mép sàn, trong những cái máng gỗ cũ ngả màu đen mục, những khóm hành đâm hoa tròn xoe như bông cúc. Trăng rằm tháng Bảy vừa lên tỏa sáng mặt sàn.

Tiển đặt cây sáo lên môi, ống trúc bật lên một âm thanh nho nhỏ, ngập ngừng chốc lát rồi thong thả bay ra, trong trẻo, tràn đầy:

Noọng ơi! Én nhỏ trú cây đa lá rộng

Tán xùm xoè ngàn năm vui xuân

Bao đời che được mưa được nắng

Dù mưa dông bão lớn chẳng lay

Noọng ơi

Trời cao chim én liệng chim én hay

Tiếng sáo đầm ấm, mượt mà, nối nhau đưa đẩy, lúc chao cánh chơi vơi, khi nhào xuống thăm thẳm rồi vun vút bay lên như con chim én vui giữa trời xuân.

- Em thổi bài gì mà hay thế?

Tố từ túp nhà nhỏ bên sườn đồi qua cầu thang, bước ra sàn phơi, ngồi xuống cạnh Tiển, khi tiếng sáo vừa ngưng. Tiển ngượng nghịu:

- Bài “Chim én liệng trời cao”. Anh Cắm dạy em đấy, anh ạ.

- Cây sáo em làm lấy à?

- Trên U Sung có nhiều trúc lắm. Em lấy về nhờ anh Cắm làm cho...

- U Sung à?

- Vâng. Thằng Tả nó dẫn em vào rừng trúc. Cả rừng vầu nữa. Vầu làm cà kheo đi thích lắm. Em làm được một đôi rồi. Anh có lên lấy về bán, em dẫn anh đi.

- Được rồi, anh sẽ hẹn ngày rồi em dẫn anh đi nhé.

Tiển gật đầu. Đột ngột, hai mắt Tiển như hai ánh chớp lướt qua gương mặt Tố, rồi vội vã lảng xa:

- Yếu cũng làm sơn tràng được anh nhỉ?

Tố bá vai Tiển, cười xuê xoa:

- Khỏe cũng cần. Nhưng cũng phải mưu trí nữa chứ.

- Ước gì em khỏe như ông tổ họ Trần em.

- Em thích khỏe để làm gì?

- Thích thế thôi!

Cười nhủm nhỉm, Tiển nhấc sáo, thè đầu lưỡi tìm lỗ sáo. Những ngón tay nho nhỏ khẽ nảy lên, bập xuống. Tiếng sáo rung ngân, rướn cao, chênh chếch xa mờ, theo ý nghĩ chập chờn của Tiển.

Nghe thấy tiếng mấy người lính dõng ùi ùi đuổi mấy con lợn thả rông ở bụi dứa dại bên kia suối, Tiển liền vác đôi cà kheo vầu nhảy từ sàn xuống đất.

Tốp dõng đi tuần bắt đầu lội ngược suối.

Tiển nhảy lên đôi bàn đế. Đôi cà kheo cao lênh khênh. Tập thăng bằng nhiều rồi nên đứng lên là Tiển đi được ngay. Đi cà kheo khoái thật. Cao vọt hẳn lên hơn người. Lội suối đã chẳng ướt chân, mỗi bước lại bằng hai ba bước chân thường. Gì chứ đuổi kịp mấy anh dõng kia dễ như bỡn.

Lọc cọc... Lọc cọc... Đôi cà kheo của Tiển sải bước trên dòng suối. Bốn năm người dõng quay cổ lại, cười à à:

- Ai dà, thằng bé này muốn dài bằng sợi sắn dây à!

- Các anh đi đâu đấy?

- Đi bắt Việt Minh chứ còn đi đâu.

Một người dõng hấp háy cặp mắt đen, cười cười:

- Bé con! Mày chạy thử cho chúng tao xem nào.

- Đố các anh đuổi kịp đấy.

Tiển nhấc chân. Hai cái chân cà kheo chọc trên đá suối như chày đâm cối. Được một quãng dài, quay lại, bất thần Tiển nhấc một bên chân lên, nhảy lò cò trên chiếc cà kheo còn lại.

Mấy người dõng đứng ở giữa dòng suối, cùng nhao nhao:

- Giỏi! Giỏi quá!

- Trông nó cao lêu khêu, kinh bỏ mẹ.

- Mày là phi, là con ma đấy, Tiển à.

- Thôi đi chúng mày! - Một người dõng giật giọng. - Chú ý các bụi rậm nhé. Mẹ nó, giỏi sao không ngăn chặn ngay từ đầu. Giờ Việt Minh họ đã vào rồi thì có mà tìm!

- Nghe nói Việt Minh họ đã vào và không chỉ là một người đâu.

- Thì còn gì nữa!

Tiển lên bờ, tụt xuống đất. Mấy anh dõng này chắc là đang đi tìm anh sơn tràng đây. Hôm qua, ông binh thầu Phù tạt qua nhà, kể: “Tổng đoàn Ngao nó nói Việt Minh hiện đang lởn vởn ở quanh đây. Tôi đã đo được dấu chân của nó rồi.” Việt Minh là ai? Hôm nọ, anh sơn tràng đang ngồi thầm thì trò chuyện gì đó với anh Cắm, chị Va, anh Sào thì có một người ở đâu chạy tới nói “Brusex nó vào làng Thác.” Thế là anh ấy vội lủi ngay lên rừng. Anh ấy không phải là người sơn tràng. Có thấy anh ấy đi lấy gỗ, lấy vầu đâu? Mà mình nhận ra anh ấy rồi. Đúng là anh ấy đã nằm ở trong bụi đom đóm trên rừng Khuổi Pất hôm ấy.

Nắng trưa lên xanh thẫm trên đầu những khóm tre già bên bờ suối. Phía làng Nhớn nổi một hồi trống bùng bục như đập mẹt, báo hiệu giờ bốt Cối Ngàn đổi phiên gác.

Tiển vác đôi cà kheo vào nhà, rót bát nước uống, như bâng quơ:

- Quân ngu quá, Việt Minh ở ngay trong bụng mày mà mày không biết.

Đang lúi húi đan cái rế mây, ông Yểng giật bắn mình, ngẩng phắt dậy trừng mắt:

- Mày nói cái gì thế?

- Nói thế thì việc gì.

- Có mồm thì giữ.

- Pò sợ à?

- Việc gì mà tao sợ!

- Thế thì con nói thế sao pò giật mình!

- Cái thằng, mồm mày bôi mỡ à!

Câu chuyện dừng lại, lửng lơ ở đó. Buổi trưa nắng chói, hai cha con ra chiếu nằm. Tiển quay mặt vào bố:

- Pò à, anh Tố hồi này lên U Sung hay sao ấy nhỉ?

- Tao không biết. - Ông Yểng gắt. - Mày hỏi làm gì? Người ta đi đâu mặc người ta. Biết để đi báo Tây đồn à?

Nói xong câu ấy, biết mình lỡ lời, ông Yểng liền im lặng. Tiển quay mặt ra phía con suối: Ra pò cũng nghĩ như mình thôi!

Bờ suối có tiếng bước chân đi vội. Tiển ngồi dậy. Hai bóng áo chàm vừa thoáng qua cửa sổ nhà chú. Anh Sào đã đi từ lúc nào. Tiển nhảy xuống sàn, chạy ra bờ suối. Anh Cắm vừa đi qua, đang cắm cúi bước về phía làng Hẻo. Họ bảo nhau đi họp đây mà. Tiển vừa nghĩ, vừa lần theo bước chân anh Cắm.