arc không thèm ngẩng đầu khi nghe thấy tiếng nói của Lucien từ chỗ nhô ra ở gác ba của anh ta đưa ra một lệnh báo động chung hoặc đại loại như vậy. Rốt cuộc, Marc ít nhiều quen với nhà sử học chuyên về Đại chiến, là người, một mặt đảm nhiệm một khối công việc đáng kể trong căn nhà tồi tàn, mặt khác có khả năng làm việc chăm chỉ thật lâu trong những thời kỳ lặng lẽ. Sâu sắc nữa. Anh ta không nghe thấy gì nữa khi anh ta chật vật trong sự thanh thản nghiên cứu về Đại chiến. Mọi người nợ anh về tất cả việc mắc nối mạng điện hết bế tắc và lắp đặt đường ống mà Marc không biết gì hết nên anh biết ơn anh ta suốt đời.

Mọi người nợ anh đã biến đổi những sườn mái thành một phòng kép rộng không lạnh lẽo cũng không thê thảm là nơi người đỡ đầu sống sung sướng. Mọi người nợ anh đã chịu một phần ba tiền thuê nhà và sự hào phóng như nước, mỗi tuần mang về căn nhà tồi tàn những món bổ sung tế nhị. Nhưng cả hào phóng về lời lẽ và những tiếng vang cửa miệng. Những trường thoại châm biếm mỉa mai, thái quá về đủ loại, những lời phán xét cay chua.

Anh có thể gào lên trong suốt một giờ về một chi tiết nhỏ nhặt. Marc đã tập quen với việc để cho những lời tràng giang đại hải của Lucien lọt vào và thoát ra khỏi cuộc sống của mình như những thứ quỷ quái vô hại. Lucien cũng không phải theo chủ nghĩa quân phiệt. Anh chạy theo với vẻ khắc nghiệt và quả quyết sau trung tâm của cuộc Đại chiến mà không thể chộp được nó. Có thể vì lẽ đó mà anh ta hét. Không phải, chắc chắn là vì việc khác. Dẫu sao chăng nữa thì tối hôm ấy, việc đó trở lại với anh. Lần này, Lucien cũng xuống cầu thang, vào nhà Marc mà không gõ cửa.

- Báo động toàn thể! – Anh hét lên – Vào nơi trú ẩn! Bà láng giềng đến đấy.

- Láng giềng nào?

- Bà láng giềng ở mặt trận phía Tây. Bà láng giềng ở bên phải, nếu cậu muốn biết rõ hơn. Người đàn bà giàu có quấn khăn quàng ấy. Không một lời nào nữa. Khi bà ta bấm chuông, mong rằng không một ai nhúc nhích. Cấm trại trong căn nhà trống. Mình chuyển lệnh cho Mathias đây.

Trước khi Marc có thể phát biểu ý kiến, Lucien đã xuống đến gác một.

- Mathias – Lucien kêu lên trong lúc mở cửa – Báo động! Cấm trại...

Marc nghe thấy Lucien ngừng nói. Anh cười và xuống sau anh ta.

- Chết tiệt – Lucien nói – Cậu không cần phải trần như nhộng để lắp đặt một tủ sách! Cái đó thúc đẩy cậu tới cái gì, chết tiệt? Nhưng mắc dịch, cậu không bao giờ thấy lạnh ư?

- Mình không hoàn toàn khoả thân, mình có đôi dép – Mathias ung dung nói.

- Đôi dép, câu hoàn toàn biết rõ rằng cái này chẳng thay đổi được gì hết. Nếu việc đó làm cậu tiêu khiển chơi trò người đàn ông của những thời gian tăm tối, tốt hơn là cậu in trong đầu óc cậu rằng người tiền sử, dù mình có nghĩ thế nào, thì chắc chắn không khá ngu đần, cũng không khá sơ đẳng để sống trần như nhộng. Mathias nhún vai rồi nói:

- Mình biết rõ điều đó hơn cậu. Cái đó không có gì liên can với người tiền sử cả.

- Vậy với cái gì?

- Với mình. Quần áo làm mình bị gò bó. Mình như thế đấy. Cậu muốn mình nói thêm gì với cậu chứ? Mình không thấy vì lẽ gì việc đó làm phiền cậu khi mình ở căn gác của mình. Cậu chỉ cần gõ cửa trước khi vào. Có chuyện gì xảy ra thế? Một việc khẩn cấp ư?

Khái niệm khẩn cấp không còn ở trong hoàn cảnh tuyệt vọng của Mathias. Marc cười khi bước vào và nói:

- Con rắn khi nhìn thấy một người đàn ông trần truồng thì nó sợ y và bỏ trốn hết sức nhanh, còn khi nhìn thấy một người mặc quần áo thì nó liền tấn công anh ta không chút sợ hãi. Thuộc thế kỷ thứ mười ba.

- Người ta đã rất tiến bộ – Lucien nói.

- Có chuyện gì xảy ra thế? – Mathias nhắc lại.

- Không có gì cả. Lucien đã nhìn thấy người đàn bà láng giềng ở mặt trận phía Tây tiến vào đây. Lucien quyết định không đáp lại tiếng chuông gọi.

- Chuông không được sửa mà – Mathias nói.

- Tiếc thay không phải là người đàn bà láng giềng ở mặt trận phía Đông – Lucien nói – Người đàn bà láng giềng phía Đông xinh đẹp. Mình thấy chúng ta có thể thoả hiệp với mặt trận phía Đông.

- Cậu biết gì về người ấy?

- Mình đã tiến hành vài hoạt động tình báo chiến thuật. Phía Đông thú vị hơn và dễ tiếp cận hơn.

- Này, đây chính là người đàn bà ở phía Tây – Marc nói quả quyết – Và mình không thấy vì sao chúng ta lại không mở cửa. Mình rất yêu mến bà ấy, chúng tôi đã trao đổi với nhau vài lời vào một buổi sáng. Dẫu sao chăng nữa, vì lợi ích của chúng ta được những người lân cận quan tâm Vấn đề chiến lược đơn giản mà.

- Tất nhiên – Lucien nói – Nếu cậu coi việc đó dưới góc độ ngoại giao.

- Chúng ta hãy công nhận là khách mời, nếu cậu thích, là tính người.

- Bà ta đang gõ cửa kìa – Mathias nói – Mình xuống mở cửa nhé.

- Mathias! – Marc nói trong lúc giữ lấy cánh tay bạn.

- Sao? Cậu vừa nói là cậu đồng ý mà.

Marc nhìn bạn, dùng bàn tay phác một cử chỉ.

- À phải, chết tiệt – Mathias nói – Quần áo, cần mặc quần áo.

- Chính thế, Mathias. Cần mặc quần áo.

Anh vơ lấy chiếc áo “pun” và chiếc quần trong khi Marc và Lucien bước xuống.

- Mình đã giải thích cho cậu ấy rằng chỉ đôi dép thôi là không đủ – Lucien bình luận.

- Còn cậu – Marc nói với Lucien – cậu im miệng đi.

- Thế nhưng, cậu biết rằng ngậm miệng không dễ dàng gì.

- Đúng thế – Marc thừa nhận – Nhưng hãy để mình làm việc này. Chính mình quen biết bà láng giềng, để mình mở cửa.

- Cậu quen biết bà ta ở đâu?

- Mình đã nói rồi, chúng tớ đã nói chuyện với nhau về một cái cây.

- Cây gì?

- Một cây sồi non.