ôi mời quý vị đến đây vì mong rằng quý vị sẽ giúp đỡ tôi trong công việc sắp tới.

O’Donnell nới với nhóm bác sĩ ngồi quanh bàn họp. Ai nấy chăm chú lắng nghe. Mọi người được mời đều có mặt ngoại trừ Reubens đang bận một ca mổ thoát vị.

O’Donnell nói tiếp:

- Thiết tưởng mọi người đều biết có vấn đề ở khoa Xét nghiệm. Chắc hẳn quý vị đồng ý với tôi rằng vấn đề này có tính cách cá nhân nhưng đồng thời liên quan đến nghiệp vụ chung của bệnh viện.

- Vấn đề gì thế? - Charle Dornberger lên tiếng.

Vị bác sĩ phụ sản già cả vừa hỏi vừa nhìn dọc tẩu. - Tôi chưa nắm được điều anh muốn nói.

O’Donnell đã dự kiến được điều này. Anh biết Dornberger và Pearson là đôi bạn chí thân. Anh trả lời một cách lịch sự:

- Charlie, xin ông vui lòng nghe tôi nói. Tôi sẽ cố trình bày cho thật rõ ràng.

Anh đề cập đến mọi sự việc một cách mạch lạc: báo cáo kết quả xét nghiệm chậm trễ, yêu cầu ngày càng cao của bệnh viện đối với Khoa Xét nghiệm, một mình Joe Pearson dường như không đủ đảm đương bao công việc bề bộn. Anh kể lại trường hợp bệnh nhân của Bill Rufus và quay sang nhìn Rufus như để xin xác nhận lời anh nói là đúng, tiếp theo là báo cáo của Reubens hồi sáng nay. Anh tường thuật cả cuộc trao đổi với Pearson, nhà bệnh lý học già nua đã không chịu nhận người đến cộng tác. Anh kết luận:

- Tôi thấy chúng ta rất cần thêm một người cùng gánh vác với Joe Pearson. Mong quý vị cùng tiếp tay đưa người này vào làm việc.

- Tôi cũng hằng quan tâm đến khoa Xét nghiệm - Harry Chandler, trưởng khoa Dược, nói tiếp ngay sau O’Donnell như để đảm bảo sự chấp hành các lề lối của bệnh viện. Lời lẽ của ông khiến người ta nghĩ đến vị quan tòa đang đọc diễn văn trang trọng. Như thường lệ, những câu nói đơn giản nhất của ông cũng mang vẻ khoa trương kín đáo. Ông nói tiếp:

-Tuy nhiên, công việc có thể sẽ rất khó khăn nếu chúng ta xét đến tâm trạng của Joe Pearson. Dẫu sao đây cũng là một vị trưởng khoa. Ta phải cố tránh bất cứ điều gì làm giảm uy tín của ông ấy.

- Đồng ý - O’Donnell đáp- Bởi thế tôi mới cần có sự giúp đỡ - Anh chụm ngón tay trên mặt bàn để nhấn mạnh lời nói - Tôi cần quý vị giúp đỡ để làm cho Pearson thấy rằng cải tổ là cần thiết.

- Tôi không ưa phương cách hành động này - Bill Rufus nhìn tất cả mọi người – Kể ra thì tôi cũng như hầu hết các quí vị đây đã từng có vài lần khốn khổ vì Joe Pearon. Nhưng không phải vì thế mà tôi đành lòng can dự vào một âm mưu lén lút hòng hất cẳng ông ta.

O’Donnell lấy làm thích thú vì điều anh tiên liệu đã xảy đến. Anh nói:

- Tôi xin nhấn mạnh rằng không một ai ở đây có ý định - Anh nhìn Rufus – hất cẳng bác sĩ Pearson như anh nói đâu.

Cả bàn họp lên tiếng biểu đồng tình.

- Theo chiều hướng ấy - O’Donnell nói tiếp - xem ra mọi người đều nhất trí cho rằng công việc cải tổ khoa Xét nghiệm là điều cần thiết. Cứ đơn cử nguyên một chuyện kết quả xét nghiệm mà thôi cũng đã thấy rõ. Khi cần giải phẫu mà cứ trì hoãn tức là đem sự nguy hiểm đến cho bệnh nhân. Về điểm này thiết tưởng chẳng cần phải nhấn mạnh.

Harry Tomaselli chen vào:

- Và đừng quên rằng sự trì hoãn làm cho số giường bệnh vốn đã thiếu lại càng thiếu hơn. Số người chờ nhập viện còn rất đông.

O’Donnell nói tiếp:

- Tất nhiên thay vì hành động theo phương cách này, tôi có thể triệu tập ban chấp hành. Nếu tình thế bắt buộc, tôi sẽ phải triệu tập thôi, nhưng chắc chắn quí vị thừa biết chuyện gì có thể xẩy ra. Joe Pearson cũng là ủy viên ban chấp hành. Quí vị biết tính ông ta rồi đấy đem chuyện nay ra bàn nghĩa là chấp nhận một cuộc xung đột tổng lực, cạn tàu ráo máng. Để xảy ra như thế thử hỏi có lợi gì nào? Viện đến ban chấp hành nghĩa là ta không còn coi Joe Pearson là trường khoa xét nghiệm nữa, và như thế xét về mặt y học cũng như mọi mặt khác, đúng như lời Harvey mới nói, ta làm giảm uy tín của mình và của bệnh viện.

O’Donnell cũng nghĩ đến một điều không thể nói ra được đấy là ảnh hưởng của Pearson đối với các bậc cao niên trong ban quản trị và những “căng thẳng chính trị” có thể xảy ra.

- Tôi đã nói là đồng ý với anh rồi, nhưng xin hỏi anh có đề nghị như thế nào? - Charlie Dornberger nói và chấm câu bằng những đụn khói bay lên từ chiếc dọc tẩu.

Rufus hít hà:

- Xin gấp gấp kẻo ngộp thở hết bây giờ. Ông nhập khẩu phân lạc đà đấy hở Charlie?

Mọi người mỉm cười. O’Donnell quyết định bày tỏ:

- Charlie, đề nghị của tôi là ông thay mặt tất cả mọi người ở đây đến nới chuyện với Joe.

- Ồ, không được đâu! - Dorberger phản ứng đúng như O’Donnell đã dự đoán.

- Charlie, chúng tôi biết ông là bạn thân của Joe. Tôi đã nghĩ đến điều ấy khi mời ông đến đây. Ông có thể thuyết phục được Joe.

- Nói cách khác, ông muốn mượn tay tôi hạ lưỡi dao hành quyết chứ gì.

- Charlie, không phải đâu, xin ông tin lời tôi.

Charlie Dornberger lưỡng lự. Ông thấy mọi người chăm chú nhìn ông đợi chờ câu trả lời. Nên hay không nên làm theo lời yêu cầu của O’Donnell? Ông bị giằng co giữa hai tâm trạng mâu thuẫn nhau, giữa sự nghiệp của bệnh viện và tình bạn với Joe Pearson. Đối với ông, tin tức về tình trạng của khoa Xét nghiệm không phải là điều hoàn toàn bất ngờ. Ít lâu nay ông đã ngờ ngợ. Tuy vậy, những chuyện xảy ra với Rufus và Reubens do O’Donnell tiết lộ đã khiến ông sửng sốt, bàng hoàng. Ông cũng biết rằng một khi O’Donnell triệu tập cuộc họp như thế này ắt phải có vấn đề gì rất nghiêm trọng. Ông luôn luôn kính nể sự phán đoán của bác sĩ trưởng.

Ông muốn giúp đỡ Joe Pearson bằng hết khả năng của mình. Lúc này ông cảm thấy bực mình vì các sự kiện xảy đến dồn dập xem ra như muốn nhận chìm nhà bệnh lý học già nua. Thế nhưng O’Donnell tỏ ra rất thành thật khi nói rằng ông không có ý định “hất cẳng” Pearson, và mọi người dường như cũng có cùng tâm trạng với anh. Có lẽ ông phải đứng ra làm người trung gian mới mong giúp đỡ Joe Pearson được.

Dornberger nhìn tất cả mọi người rồi hỏi:

- Quí vị nhất trí hay không?

Lucy Grainger trầm ngâm nói:

- Tôi rất quý mến Joe. Chắc chắn chúng ta đều quý mến ông ấy. Nhưng tôi tin rằng cần phải có ít nhiều thay đổi bên khoa Xét nghiệm.

Đến lúc này Lucy mới lên tiếng. Chính cô cũng băn khoăn về cuộc họp này với Kent O’Donnell. Những điều xảy ra giữa hai người trong căn hộ tối hôm qua để lại trong lòng cô một nỗi xao xuyến kỳ lạ mà nhiều năm qua cô không còn cảm thấy được nữa. Cô tự hỏi lòng mình có yêu O’Donnell hay không, rồi lại tự nhủ (nửa tin nửa ngờ) rằng những câu nói ân tình là cả khung trời hạnh phúc cho lớp người trẻ say mê, nhưng ở tuổi cô – với đầu óc chín chắn, cuộc sống độc lập và nghề nghiệp chuyên môn - người ta luôn luôn truy nguyên, lý giải và lẫn tránh những cảm xúc vội vàng. Dẫu thế, trong lúc này cô vẫn có thể tách rời tình cảm cá nhân ra khỏi tình cảm nghề nghiệp để suy nghĩ về vấn đề của khoa Xét nghiệm. Những người trong nghề thuốc thường có thói quen ấy - quên đi tất cả mọi chuyện để tập trung vào điều quan trọng trước mắt.

O’Donnell nhìn Rufus:

- Bill?

Nhà phẫu thuật gật đầu:

- Được! Nếu Charlie nói chuyện với Pearson, tôi đồng ý. Tiếp theo là Harry Chandler. Ông trưởng khoa Dược nói với Dornberger một cách nặng nề:

- Theo ý kiến của tôi, đây là phương án tối ưu để giải quyết vấn đề. Charlie, ông sẽ mang lại cho chúng tôi cũng như cho bệnh viện rất nhiều ích lợi.

- Thôi được - Dornberger nói - Để tôi nghĩ xem mình có thể làm được những gì.

Phòng họp chợt im bặt, O’Donnell thở phào nhẹ nhõm. Mọi người đã hiểu được vấn đề và ít ra tình hình không còn đóng băng như trước nữa. Nếu Dornberger thất bại, anh sẽ phải cậy nhờ đến những phương pháp trực diện hơn. Anh cho rằng nếu lề lối làm việc ở bệnh viện bớt phần phức tạp đi thì có lúc sự việc đã đơn giản hơn rất nhiều. Trong công nghiệp, người nào làm không tròn phận sự ta cứ việc sa thải. Nếu muốn người ấy tìm nhân viên phụ tá, ta chỉ cần ra lệnh, và thường thường việc đâu sẽ vào đấy. Nhưng trong nghề thuốc và bệnh viện, không thể thẳng thừng như vậy được. Ranh giới giữa các cấp bậc, thẩm quyền ít khi rõ rệt, mỗi vị trưởng khoa là một ông vua nhỏ trong lãnh thổ của riêng mình. Tệ hại hơn nữa là ta phải do dự khi cần có hành động quyết liệt bởi lẽ đối tượng không chỉ đơn thuần là công việc. Ta tra vấn về khả năng của một con người. Con người ấy, cũng như chính ta đây, sống dựa vào tiếng tăm nghiệp vụ chuyên môn của mình, cần phải hết sức tế nhị, bởi lẽ chỉ một quyết định thôi cũng có thể ảnh hưởng đến toàn bộ tương lai sự nghiệp của bạn đồng nghiệp. Thành thử ta phải dò dẫm tiến tới một cách thận trọng, dấu kín những trường hợp đáng tiếc như thế này cho mọi con mắt soi mói từ bên ngoài.

Harry Tomaselli nói nhỏ nhẹ:

- Tôi đồng ý. Nếu vậy ta phải tìm sẵn một bác sĩ xét nghiệm.

- Phải tìm ngay thôi – O’Donnell trả lời viên quản trị rồi nhìn tất cả mọi người – Mỗi người chúng ta cố gắng đi hỏi những chỗ quen biết. Và nếu tìm được ai tài giỏi vừa hết hạn tập sự thì báo cho tôi ngay.

- Các ông xét nghiệm thời nay khó chiều lắm đó - Bill Rufus nói.

- Tôi biết. Công việc có thể rất khó khăn - O’Donnell nói thêm - chính vì thế mà ta càng phải xử sự khéo léo với Joe Pearson.

Harry Tomaselli mở ngăn kéo lấy ra một tập hồ sơ.

- Anh xem cái này có thể giúp được gì không?

- Gì thế?- Harry Chandler hỏi.

- Gần đây tôi bắt đầu nhận được “danh sách ngỏ” của các nhà xét nghiệm - Tomaselli đáp- Nói thật với quý vị, tôi đã tiên liệu trước tình hình này nên đã xin người ta gởi đến cho. Tên tuổi nhân vật này tôi mới nhận được cách đây một, hai tuần.

- Làm ơn cho tôi xem - O’Donnell nhận tờ giấy từ tay Tomaselli. Anh biết cái gọi là “danh sách ngỏ” được gởi đến các bệnh viện một cách định kỳ theo yêu cầu, trong đó có tên tuổi và một số chi tiết về các bác sĩ xét nghiệm sẵn sàng nhận việc. Còn có “danh sách mật” được giữ kín ở Hội bệnh lý học. “Danh sách mật” chủ yếu gồm những người không bằng lòng với nhiệm sở hiện tại của mình và đang cố tìm một nơi khác bằng con đường bí mật. Bệnh viện báo cho Hội biết rằng mình đang cần một bác sĩ xét nghiệm. Được tin này, những người trong “danh sách mật” gởi lý lịch đến cho bệnh viện. Nếu muốn, họ có thể trực tiếp đến gặp bệnh viện. Tuy nhiên, với guồng máy như hiện nay, O’Donnell biết hầu hết các nhà xét nghiệm nhận được việc là nhờ sự quen biết và giới thiệu.

Anh lướt mắt trên trang giấy vừa được viên quản trị giao cho. Bác sĩ David Coleman, ba mươi mốt tuổi. O’Donnell nhướng mắt lên khi anh chú ý đến quá trình công tác của người này. Tốt nghiệp hạng ưu đại học New York. Nội trú sinh tại Bellevue. Hai năm quân đội, công tác chủ yếu là xét nghiệm bệnh học. Năm năm thực tập xét nghiệm bệnh học rải đều qua ba bệnh viện danh tiếng. Rõ ràng con người này được học tập đến nơi đến chốn tại những nơi tuyệt hảo nhất. Anh chuyển tờ giấy cho Rufus rồi nói với Tomaselli:

- Chắc gì anh ta chịu ghé mắt đến đây. Con người có khả năng như thế, trong khi chúng ta chỉ có thể trả một mức lương ban đầu rất khiêm nhường.

Đã trao đổi trước với viên quản trị, O’Donnell biết mức lương đó chỉ vào khoảng mười ngàn đô la một năm. Rufus nhìn lên:

- Tôi đồng ý. Người này có thể chọn những bệnh viện ở thành phố lớn - ông chuyển tờ giấy cho Harvey Chandler.

- À, thật ra thì.. Tomaselli ngập ngừng, giọng nói thiếu vẻ tự tin một cách khác thường, cơ hồ như đang chọn chữ tìm lời.

O’Donnell hỏi dồn:

- Sao, Harry?

- À, sự thật là bác sĩ Coleman rất có cảm tình với bệnh viện này - Tomaselli ngừng một lúc - Rất có thể anh ta đã nghe nói đến những thay đổi và kế hoạch tương lai của chúng ta.

O’Donnell phá vỡ không khí vừa lắng xuống:

- Làm sao anh biết được điều đó?

- Vì chúng tôi đã có trao đổi thư riêng với nhau.

Rufus nói:

- Xem chừng có vẻ hơi khác thường phải không Harry? Có thể tôi quá hấp tấp, nhưng sau khi nhận được cái này - Tomaselli chỉ tờ giấy, lúc này đã chuyền đến tay Lucy - tôi đã viết thư cho Coleman, tất nhiên không nói chuyện gì cụ thể mà chỉ tỏ vẻ ân cần - ông quay sang O’Donnell- ấy là vào hai tuần trước, ngay sau khi chúng ta nói chuyện với nhau, anh còn nhớ chứ, Kent?

- Vâng, tôi nhớ - O’Donnell nghĩ thầm - Giá mà Harry nói qua cho mình biết trước thì hay hơn. Tất nhiên viên quản trị có quyền trao đổi thư từ với bất cứ ai tùy ý ông ta. Ông chẳng làm phương hại đến bệnh viện một chút nào. Vả lại công việc như thế, thư từ cần phải được giữ kín. Dẫu sao đây có thể là một nước cờ rất hay. Anh hỏi Tomaselli:

- Anh bảo Coleman có cảm tình với chúng ta ư?

- Phải. Anh ta mong có dịp đến thăm bệnh viện nữa đó. Tôi định nói lại với anh thì gặp lúc buổi họp đề cập đến vấn đề này.

Tờ giấy tới tay Dornberger. Ông gõ gõ nó bằng ngón tay trỏ. Về chuyện này anh muốn tôi làm gì?

O’Donnell nhìn tất cả mọi người để lấy thêm sức mạnh:

- Anh nên giữ tờ giấy đó, Charlie. Tôi đề nghị anh trao nó cho Joe Pearson.